Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … E. – … K.
T.C.
KONYA TÜRK MİLLETİ ADINA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLLERİ :
DAVA : ALACAK
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan davanın yapılan yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili 20/12/2019 tarihli dilekçesiyle; taraflar arasında 24/02/2016 tarihli gayrimenkul (konut) satış vaadi sözleşmesi düzenlendiğini, bu sözleşme ile Konya, … , … Mah. … ada, … parsel sayılı taşınmazdaki … Blok, … nolu bağımsız bölümün 616.800 TL.’ye davacıya satılması ve dairenin 28/02/2019 tarihinde teslimi konusunda anlaşma yapıldığını, davacının satış bedelini eksiksiz ödemesine rağmen, dairenin davalı tarafından ekonomik sebepler gerekçe gösterilerek teslim edilmediğini beyan ederek, davacının davalıya ödemiş olduğu 616.800 TL.’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle beraber davalıdan tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmış, taraflara duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilerek duruşma açılmıştır.
Davalı vekili, öncelikle hak düşürücü süre ve zamanaşımı itirazı ile hukuki yarar itirazında bulunmuş, dava konusu daire yerine başka bir ikame dairenin teklif edilmesine rağmen davacı tarafından kabul edilmediği, sözleşmeden dönmenin şartlarının oluşmadığını, ülkede yaşanan ekonomik sorunların davalı yönünden mücbir sebep teşkil edeceğini, davalı şirketin davacı şirkete ödediği bedeli iade etmeyi kabul etmesine rağmen davacının haksız kazanç elde etmek için bu davayı açtığını, davalı şirketin temerrüte düşmediğini, davacının sözleşmeyi feshetmesinin haklı fesih olmadığını beyan ederek davanın reddini istemiştir.
Davacı tarafından gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi fotokopisi ile ödeme belgeleri fotokopileri ve davalı tarafa gönderilen ihtarname fotokopisi ibraz edilmiş, ihtarnamenin davalı tarafa hangi tarihte tebliğ edildiği araştırılmış ve ayrıca satış vaadine konu olan taşınmaza ilişkin tapu kaydı dosyamıza getirtilmiştir.
Yapılan yargılama sonunda Mahkememizin 16/12/2020 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile davacının davasının kabulüne karar verilmiş, karara karşı istinaf yoluna gidilmesi üzerine Konya BAM . HD’nin 28/12/2022 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile istinaf talebi kabul edilerek, Mahkememizin kararı kaldırılmış, dosya Mahkememize gönderilmiş ve Mahkememizin … E. sırasına kaydedilmiştir.
Konya BAM . HD’nin kararı gereğince bilirkişiden 15/06/2023 tarihli rapor alınmıştır.
Davacı vekili, 03/10/2023 tarihli dilekçesiyle talep arttırım dilekçesi sunmuş, davalı taraf bu dilekçeye karşı itirazlarını bildirmiştir.
İncelenen dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde;
Dava, “adi yazılı gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi gereğince ödenen bedele ilişkin alacak” davasıdır.
Yargıtay . HD’nin 01.12.2015 gün ve … E. … K. sayılı emsal içtihadına göre, “Davada, geçersiz (harici) sözleşme gereğince ödenen bedelin sebepsiz zenginleşme koşullarına göre tahsili talep edilmektedir. Geçersiz sözleşmelerde 07.06.1939 tarih ve … E.- … K.sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı gereğince ve TBK’nun 146. (BK’nun 125.) maddesine göre zamanaşımı süresi 10 yıldır.”
Yargıtay . HD’nin 07/06/2017 gün ve … E. … K. sayılı emsal içtihadına göre de, “Taraflar arasındaki 05/07/2012 tarihli satış vaadi sözleşmesi haricen düzenlenmiştir. TMK 706, TBK 237 (BK 213.md.), TK 26 ve Noterlik Kanununun 60 ve 89. maddeleri gereğince gayrimenkul mülkiyetinin nakline ilişkin sözleşmeler resmi şekilde yapılmadıkça geçersiz olup, hukuken alıcıya her hangi bir hak bahşetmez. Bu nedenle, taraflar arasında düzenlenen harici satış sözleşmesi mülkiyetin nakli bakımından geçersiz olup, taraflar aldıklarını sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri isteyebilirler… Geçersiz sözleşmeye göre bir bedel ödenmiş ise, 10.07.1940 tarih ve … E.,… K. Sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararına göre, taraflar satışın kanıtlanması durumunda verdiklerini sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca isteyebilirler.”
Somut olayda ; taraflar arasındaki 24/02/2016 tarihli gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinin noterden yapılmayıp haricen düzenlenmesi nedeniyle yukarıda yazılı emsal içtihatlarda da belirtildiği gibi, geçersiz olduğu belirlenmiştir.
Her ne kadar her iki tarafın edimlerini yerine getirmesinden sonra sözleşmenin geçersiz olduğunu ileri sürmek hakkın kötüye kullanılması teşkil edecek ise de, davalı tarafın edimini yerine getirmediği sabit olup, sözleşmenin geçersizliğini ileri sürmek hakkın kötüye kullanılması teşkil etmeyecektir. Taraflar, sözleşmenin geçersizliği ileri sürmemiş ise de bu hususun re’sen de değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varılarak sözleşmenin geçersiz olduğu kabul edilmiştir.
Davalı taraf her ne kadar dava dilekçesindeki ve talep arttırım dilekçesindeki bedeller yönünden zamanaşımı ve hak düşürücü süre itirazı ile hukuki yarar yokluğu itirazında bulunmuş ise de ; yukarıda yazılı emsal içtihatta da belirtildiği üzere geçersiz sözleşmelerden dolayı da zamanaşımı süresi 10 yıl olup, dava (ve BAM . HD’nin gerekçelerine göre Mahkememizce davanın re’sen belirsiz alacak davası olarak vasıflandırılması nedeniyle talep arttırım dilekçesi yönünden de yine dava) tarihi itibariyle bu sürenin geçmemesi nedeniyle zamanaşımı itirazı reddedilmiştir. 6098 s. TBK’nın 82. maddesi gereğince zamanaşımı süresinin 2 yıl olduğunun kabul edilmesi halinde de taşınmazın teslimi için öngörülen 28/02/2019 tarihinden itibaren de dava tarihine kadar 2 yıl geçmediği için zamanaşımı süresinin yine dolmadığı sonucuna varılmıştır. Bu davaya uygulanacak hak düşürücü süre olmadığı gibi davacının alacağın tahsili için dava açmakta hukuki yararı da olduğu belirlendiğinden davalı tarafın zamanaşımı, hak düşürücü süre ve hukuki yarar yokluğu yönündeki itirazları reddedilmiştir.
Yine yukarıda yazılı emsal içtihatlarda belirtildiği üzere, geçersiz sözleşmeye göre bir bedel ödenmiş ise, 10.07.1940 tarih ve … E.,… K. Sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararına göre, taraflar satışın kanıtlanması durumunda verdiklerini sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca isteyebilirler.
6098 s. TBK’nın 117/2. maddesi gereğince de, davalı tarafın kötüniyeti ispat edilemediğinden sebepsiz zenginleşme yönünden temerrüt için ihtar gerektiği sonucuna varılmış, davacı tarafından davalıya Konya . Noterliği’nin 20/09/2019 gün ve … yevmiye nolu ihtarnamesi gönderilerek, bedel iadesi için 1 günlük süre tanındığı, ihtarnamenin davalıya 24/09/2019 tarihinde tebliğ edildiği ve 26/09/2019 tarihinde temerrüdün gerçekleştiği belirlenmiştir.
Konya BAM . HD tarafından “eldeki davada geçersiz sözleşme uyarınca ödenen bedelin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsili talep edildiğine göre; bu talebin sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince ve denkleştirici adalet ilkesinin esas alınması suretiyle tahsiline ilişkin olduğu kabul edilmelidir. (Emsal Yargıtay . HD’nin 24/12/2019 tarih, … esas … karar sayılı ilamı) Bu bakımdan mahkemece uzman hesap bilirkişinden rapor alınarak ödenen bedelin ödeme tarihlerinden davacı tarafından gönderilen 20/09/2019 tarihli ihtarname tarihine kadar denkleştirici adalet ilkesine göre ulaşacağı bedel belirlenmeli ve mahkemece belirlenen bedelin ihtarname tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilemesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesinin hatalıdır. (Emsal Yargıtay . Hukuk Dairesinin … E. … K. Sayılı ilamı)” gerekçesiyle Mahkememizin önceki kararı kaldırılmıştır.
Konya BAM . HD’nin kararı gereğince bilirkişiden rapor alınmış, ihtarname tarihi itibariyle davacının denkleştirici adalet prensibine göre alacağının 1.153.906,66 TL. olduğu belirlenmiş ve davacı tarafından da bu bedele uygun olarak talep arttırım dilekçesi sunulmuştur.
Davalı tarafın BAM tarafından kaldırılan önceki kararımız gereğince Konya . İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyasına kısmi ödeme yaptığı belirlenmiş, Yargıtay . HD’nin 15/10/2014 gün ve … E. … K. emsal içtihadında da belirtildiği üzere bu ödemenin icra baskısı altında yapılması nedeniyle davayı (ödenen miktar itibarıyla) konusuz bırakmadığı ve yapılan bu ödemenin tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile ve infazda değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Davacının sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre ödediği bedeli temerrüt tarihinden itibaren işleyecek talep gibi avans faiziyle beraber davalıdan isteyebileceği sonucuna varılarak, davasının talep arttırım doğrultusunda kabulüne karar vermek gerekmiş ancak, feri nitelikteki faiz yönünden talep gibi ihtarname tarihinden itibaren değil, ihtarnameyle sağlanan temerrüt tarihinden itibaren faiz istenebileceği sonucuna varılmış ve oluşan vicdani kanaat ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan gerekçelerle ;
1-Davacının davasının KABULÜ ile 1.153.906,66 TL. alacağın, temerrüt tarihi olan 26/09/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte (ve davalının Konya . İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı takip dosyasına yaptığı ödemeler yönünden tahsilde tekerrür olmamak ve bu ödemeler infazda değerlendirilmek kaydıyla) davalıdan alınarak davacı verilmesine, davacının fer’i nitelikteki fazlaya ilişkin faiz taleplerinin reddine,
2-Karar tarihi itibariyle (ve dava değerinin 1.153.906,66 TL. olduğunun kabulü ile) alınması gereken 78.823,36 TL. nispi karar ve ilam harcından, peşin alınan tamamlama harcı dahil toplam 19.705,85 TL. harcın mahsubu ile kalan 59.117,51 TL. harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan peşin harç ve tamamlama harcı dahil toplam 21.207,25 TL. yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Gerekçeli karar tebliği için davacı avansından yapılacak 20 TL. yargılama giderinin de davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca (ve dava değerinin 1.153.906,66 TL. olduğunun kabulü ile) davacı vekilleri için 156.929,73 TL. nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Arabuluculuk görüşmelerinden dolayı Hazine tarafından (suçüstü ödeneğinden) yapılan 1.320 TL. yargılama giderinin, davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına, bu amaçla harç tahsil müzekkeresi yazılmasına,
8-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısmın, 6100 s. HMK.nun 333. maddesine göre karar kesinleştiğinde ve re’sen ilgili taraflara iadesine,
Dair ; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 s. HMK’nın 345. maddesi gereğince ( 2 ) hafta içerisinde, Konya BAM ilgili Hukuk Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere ve oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 08/11/2023

Başkan … Üye … Üye … Katip …