Emsal Mahkeme Kararı Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/613 E. 2023/221 K. 05.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … E. – … K.
T.C.
KONYA TÜRK MİLLETİ ADINA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : MENFİ TESPİT
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan davanın yapılan yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili 09/09/2022 tarihli dilekçesiyle; taraflar arasında 15/12/2021 tarihli danışmanlık sözleşmesi imzalandığını, davalı şirketin bu sözleşmedeki 100.000 Euro’luk cezai şart hükmüne istinaden davacı hakkında Konya . İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlattığını ancak, takibin haksız olduğunu beyan ederek, Konya . İcra Müdürlüğünün … E. sayılı takibinden dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine ve davalının %20’den aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmış, taraflara duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilerek duruşma açılmıştır.
Davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
Taraflarca 15/12/2021 tarihli danışmanlık sözleşmesi sureti, arabuluculuk tutanağı sureti ve sözleşmenin feshine ilişkin Konya . Noterliğinin 21/03/2022 gün ve … yevmiye nolu fesih ihtarnamesi sureti ibraz edilmiş, Konya . İcra Müdürlüğünün … E. sayılı takibine ilişkin ilgili belge suretleri UYAP’tan temin edilmiş, taraflar arasındaki Karaman Cumhuriyet Başsavcılığının … E. sayılı dosyasına ilişkin ilgili belgeler dosyamıza getirtilmiştir.
İncelenen dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde;
Dava, “Menfi Tespit” davasıdır.
Somut olayda ; taraflar arasındaki 15/12/2021 tarihli danışmanlık sözleşmesiyle “… Ltd. Şti.’nin sahibi bulunduğu … AVM (alışveriş merkezi) projesindeki konsept geliştirmesi, shop-mix (dükkan/marka karması) geliştirilmesi, tüm kiralanabilir alanların sürekli veya geçici olarak kiralanmasına aracılık (tellallık) edilmesi ve işletme döneminde kiracı ilişkileri yönetimi ve AVM yönetimi konusunda danışman … Ltd. Şti. tarafından danışmanlık hizmeti verilmesi” konusunda anlaşma yapıldığı anlaşılmıştır.
Bu sözleşmenin cezai şarta ilişkin 8. maddesine göre de “sözleşmenin ve sözleşme ile yüklenilen yükümlülüklerin hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi gibi hallerde taraflar 100.000 Euro cezai şart ödemeyi kabul ve taahhüt eder” düzenlemesi yapılmıştır.
Davalı … Ltd. Şti. (ve dava dışı … Ltd. Şti.) tarafından, taraflar arasındaki 07/09/2016, 12/10/2020 ve dava konusu olan 15/12/2021 tarihli sözleşmeler Konya . Noterliğinin 21/03/2022 gün ve … yevmiye nolu ihtarnamesiyle feshedilmiş, fesih ihtarnamesi davacı … Ltd. Şti.’ye 30/03/2022 tarihinde tebliğ edilmiştir.
Yargıtay . HD’nin 31/01/2023 gün ve … E. … K. sayılı emsal içtihadına göre, “Sözleşmenin 47/A maddesinde gecikme halinde ödenmesi kararlaştırılan ceza TBK’nın 179/2. maddesinde ifadesini bulan ifaya ekli ceza niteliğindedir. Yine sözleşmenin 47/B maddesinde kararlaştırılan ceza ise sözleşmenin gereği gibi ifa edilmemesi durumuna ilişkin olduğundan bu ceza da TBK’nın 179/1. maddesinde ifadesini bulan seçimlik ceza niteliğindedir.
İfaya ekli cezanın istenebilmesi için sözleşmenin feshedilmemiş olması veya fesih halinde dahi bu cezanın istenebileceğine dair sözleşmede açık bir hüküm bulunması gerekmektedir. Yine seçimlik cezada ise bu talepte bulunan tarafın, sözleşmenin ifası ya da bu cezanın tahsilini isteyebilecektir. Bir başka deyişle sözleşmenin ifasını isteyen taraf aksi sözleşmede açıkça yazılı olmadığı sürece cezayı, ceza isteyen ise ifayı isteyemez. Öte yandan ifaya ekli cezada olduğu gibi kural olarak sözleşmenin feshi halinde seçimlik cezanın da istenmesi mümkün değildir.”
6098 s. TBK.nin 179. maddesine göre de, “Bir sözleşmenin hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi durumu için bir ceza kararlaştırılmışsa, aksi sözleşmeden anlaşılmadıkça alacaklı, ya borcun ya da cezanın ifasını isteyebilir.
Ceza, borcun belirlenen zaman veya yerde ifa edilmemesi durumu için kararlaştırılmışsa alacaklı, hakkından açıkça feragat etmiş veya ifayı çekincesiz olarak kabul etmiş olmadıkça, asıl borçla birlikte cezanın ifasını da isteyebilir.
Borçlunun, kararlaştırılan cezayı ifa ederek sözleşmeyi, dönme veya fesih suretiyle sona erdirmeye yetkili olduğunu ispat etme hakkı saklıdır.”
Davacı taraf, taraflar arasındaki sözleşmenin 8. maddesinde yazılı cezai şarta istinaden davalı tarafından başlatılan ve kesinleşen icra takibinden dolayı menfi tespit talebinde bulunulmuş olup, taraflar arasında sözleşme ile kararlaştırılan bu cezai şartın, TBK.’nın 179. maddesi gereğince seçimlik cezai şart niteliğinde olduğu belirlenmiştir.
Davalı takip alacaklısı tarafından her ne kadar cezai şart nedeniyle davacı aleyhine icra takibi başlatılmış ise de; yukarıda yazılı Yargıtay 6. HD.’nin emsal içtihadında da belirtildiği üzere, sözleşmenin feshi halinde seçimlik cezai şart istenmesi kural olarak mümkün olmayıp sözleşmenin feshi halinde de seçimlik cezai şartın istenebileceğine dair sözleşmede herhangi bir hüküm bulunmadığından davalının sözleşmenin feshedilmiş olması nedeniyle artık davacıdan seçimlik cezai şart isteyemeyeceği, dolayısıyla takibin haksız olduğu, bu cezai şarttan dolayı davacı takip borçlusunun borcunun bulunmadığı sonucuna varılmış, davacının menfi tespit talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Davacı taraf ayrıca fer’i nitelikte tazminat talebinde bulunmuş ise de; 2004 s. İİK.’nın 72/5. maddesi gereğince davacı takip borçlusu lehine fer’i nitelikte tazminata hükmedilebilmesi için takibin haksız olması yeterli olmayıp, aynı zamanda kötü niyetli olarak da yapılması gerekmektedir.
4721 s. MK’nin 3/1. maddesine göre iyi niyet karine olarak mevcut olup, davacı taraf davalının haksız takibi aynı zamanda kötü niyetli olarak yaptığını ispat edemediğinden, davacının fer’i nitelikteki tazminat talebinin ise reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı tarafından, dava açılmadan önce Arabulucu’ya başvurulmuş ve Arabulucu tarafından, bu başvuru dava şartı olan arabuluculuk kabul edilerek 19/07/2022 tarihli anlaşmaya varılamadığına dair son tutanak düzenlenmiş ise de;
Yargıtay . HD’nin 01.04.2021 gün ve … E. … K. sayılı emsal içtihadına göre, ticaret mahkemelerinde görülen menfi tespit davalarında arabuluculuk dava şartı değildir.
Bu nedenle, Mahkememizce 19/07/2022 tarihli arabuluculuk son tutanağı zorunlu değil, ihtiyari arabuluculuk tutanağı olarak değerlendirilmiştir. 6100 s. HMK’nin 323. maddesine ve 6325 s. Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu hükümlerine göre de, ihtiyari arabuluculuk giderlerinin yargılama giderlerine dahil edilemeyeceği, bu giderlerin sadece davacının sorumluluğunda olduğu sonucuna varılmış ve oluşan vicdani kanaat ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan gerekçelerle ;
1-Davacının davasının KABULÜ ile Konya . İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı takibinden dolayı, davacı takip borçlusu … Tic. Ltd. Şti.’nin, davalı takip alacaklısı … Ltd. Şti.’ye, takip tarihi itibariyle 1.612.170 TL. BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
2-Davacının fer’i nitelikteki tazminat talebinin REDDİNE,
3-Konya . İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı TAKİBİNİN, davacı takip borçlusu … Tic. Ltd. Şti. yönünden DERHAL DURDURULMASINA,
4-Karar tarihi itibariyle (ve dava değerinin 1.612.170 TL. olduğunun kabulü ile) alınması gereken 110.127,33 TL. nispi karar ve ilam harcından, peşin alınan 27.531,84 TL. harcın mahsubu ile kalan 82.595,49 TL. harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
5-Davacı tarafından yapılan peşin harç dahil 27.809,54 TL. yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Gerekçeli karar tebliği için davacı avansından yapılacak olan 20 TL. yargılama giderinin de davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
8-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca (ve dava değerinin 1.612.170 TL. olduğunun kabulü ile) davacı vekilleri için 176.973,60 TL. nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9-Mahkememizce ihtiyari sayılan Arabuluculuk görüşmelerinden dolayı Hazine tarafından (suçüstü ödeneğinden) yapılan 1.560 TL. yargılama giderinin, davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına, bu amaçla 492 s. Harçlar Kanunu’nun 28/a maddesi gereğince harç tahsil müzekkeresi yazılmasına,
10-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısmın, 6100 s. HMK.nun 333. maddesine göre karar kesinleştiğinde ve re’sen ilgili taraflara iadesine,
Dair ; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 s. HMK’nın 345. maddesi gereğince ( 2 ) hafta içerisinde, Konya BAM ilgili Hukuk Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere ve oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.05/04/2023

Başkan Üye Üye Katip