Emsal Mahkeme Kararı Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/529 E. 2023/338 K. 23.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ … Esas – … Karar
T.C.
KONYA “TÜRK MİLLETİ ADINA”
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – (T.C. Kimlik No: …)
VEKİLİ :
DAVALI : …
VEKİLİ :
DAVA : Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizin … Esas … Karar sayılı ilamı istinaf incelemesi sonucu Konya BAM. . HD.’nin … Esas … Karar sayılı 05/07/2022 tarihli ilamı ile hükmün kaldırılmasına karar verildiğinden dosya yukarıda bildirilen yeni esas sırasına kaydı yapılarak yapılan yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özet olarak; Müvekkili davacının daire sahibi olmak için …. Ltd. Şti. İle 15/03/2005 tarihli sözleşme imzaladıklarını, müvekkilinin davalı kooperatife peşin ödemeli ortak olduğunu, düzenlenen yetki belgesi doğrultusunda … Mühendislik tarafından müvekkiline daire hissesini devrettiğini ve müvekkilinin de bu şekilde peşin ödemeli ortak olduğunu, daire hissesi için davalı kooperatife 18.000 TL ödediğini, sözleşme uyarınca müvekkilinin davalıya herhangi bir borcunun kalmadığını, ancak 27/01/2019 tarihli genel kurul kararı ile müvekkilinin aidat borcunun bulunduğu gerekçesiyle müvekkili aleyhine Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyası üzerinden takip başlatıldığını, söz konusu icra takibinin haksız olduğunu, müvekkilinin peşin ödemeli üye olduğunu, müvekkiline herhangi bir bildirimde bulunulmadan icra takibi başlatıldığını, müvekkilinin takip nedeniyle mağdur edildiğini belirterek; müvekkili davacının davalı kooperatifin 15/03/2005 tarihinden itibaren peşin ödemeli ortağı olduğunun tespitine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özet olarak; Kooperatifin ortaklarının haklarının ve külfetlerinin bulunduğunu, davacının kooperatifin ortağı olup olmadığını her zaman öğrenebileceğini, gerektiğinde denetim mekanizmalarına başvuruda bulunabileceğini, tamamen kötüniyetli olarak hareket ettiğini, davalının müvekkili kooperatifin bir adet küçük mesken statülü ortağı olduğunu, ortaklıktan çıkartılmadığını belirterek; davacının davalı kooperatifin bir adet mesken statülü küçük statülü ortağı olduğunun tespitine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmış, taraflara duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilerek duruşma açılmıştır.
İncelenen dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde;
Dava, “Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti” davasıdır.
Mahkememizce Konya Ticaret Sicili Müdürlüğü’ne yazı yazılarak gerekli bilgi ve belgeler getirtilerek dosyamız arasına konulmuştur.
Mahkememizin … Esas … Karar sayılı ilamı istinaf incelemesi sonucu Konya BAM. . HD.’nin … Esas … Karar sayılı 05/07/2022 tarihli ilamı ile hükmün kaldırılmasına karar verildiğinden dosya Mahkememizin … Esas sırasına kaydedilmiştir.
Mahkememizce bilirkişi Pr. Dr. … rapor alınmış, bilirkişi 25/04/2023 tarihli raporunda özetle;
” Davacı vekili, davacının … . Ltd.Şti. ile 15.03.2005 tarihinde imzalan
sözleşme ile, davalı kooperatife peşin ödemeli ortak olduğunu, … Ltd.Şti.’ne davalı
kooperatife peşin ödemeli ortak alma yetkisinin Genel Kurul Kararı ile verildiğini belirtmektedir. Kooperatif üye kayıt defterinin 110. Sayfasında, … kayıtlı olup, üyeliğe giriş tarihi “12.09.2008 T. 3 sayılı YKK” açıklaması ile “18.03.2005’te 18.000 YTL(onsekiz bin)
ödeyerek ortaklığı kazandı” ve “C1 Blok 2. Kat . Bağımsız Bölüm kura çekti” açıklamaları bulunmaktadır. Üye Aidat Tahsilatı Kısmında, “18.03.2005 tarihi ve 18.000 YTL” yazılıdır. 12.09.2008 tarih ve 3 nolu kararda; toplu üye kayıt kararı bulunmakta olup, “… Kooperatifimize öteden beri ortak olanlarla, daha sonra Genel Kurulumuzun verdiği izinle üçüncü kişilere maktuen daire satış sözleşmesi imzalayıp ortaklık satan …’ın ortak ettiği kişilerin ortaklıklarının teyidiyle yeni onaylatılan defterlere kaydedilmelerine…. Açıklamalı, kooperatifimizin ortaklarının listesi: olarak yer alan listede … . Sıra nolu … ismi ve açıklama kısmında, “18.3.2005’te 18.000,00 YTL (On sekiz bin) ödeyerek ortaklığı kazandı” açıklaması
bulunmaktadır. davacının peşin ödemeli üyelik iddiasına dayanak olan 30.06.2000 tarihli 1999 yılı olağan genel kurul kararında; kooperatif yapım işinin … Ltd.Şti.’ne verildiği, kooperatifin borcunu ödeyemediği takdirde şirket tarafından istenirse yapım karşılığı olarak şirkete kooperatif üyeliği verileceği, bu üyelikler şirket tarafından 3. Kişilere devredilirse, yükümlülüklerin yerine getirilmesinin şirket tarafından yerine getirileceği ve şirket tarafından temsil edileceği, normal üyelerin A Tipi, şirket tarafından üyelik devralanlara B Tipi üyeler olarak kaydedileceği, B Tipi üyelerin kat farkı, elektrik, su ve doğalgaz sayaç ve katılım payları dışında herhangi bir ödemede bulunmayacakları (karar oy birliği ile alınmış) belirtilmektedir. 28.06.2002 tarihli 2001 Yılı Olağan Genel Kurul Toplantısında ise, kooperatif inşaatının en geç 2005 yılı sonunda bitirilmesi kaydıyla daha önceki genel kurulda belirtilen B Tipi üyeliklerin yapılan işe göre şirkete verilmesinin uygun olduğu belirtilerek, bu hususun oy birliği ile kabul edildiği, belirtilmektedir. 3.Aynı dava konusuna sahip diğer davalara ilişkin olmak üzere, dosyada yer alan Yargıtay .HD’nin çeşitli kararlarında, (örneğin … E. … K.), “… Davalı ile dava dışı şirket arasında yapılan sözleşme ile davalının B tipi üyelik devraldığı ve kooperatife ortak olduğu kabul edildiği, dosya kapsamı ile sabittir.
Dava dışı …’a, 30.06.2000 tarihli genel kurul kararı ile yaptığı iş karşılığı hak ediş yerine kooperatif hissesi satma hakkı verilmiş olmasına göre, yüklenici …’ın kooperatife ne kadar hisse karşılığı iş yaptığının tespit edilmesi ve sonuç itibariyle davalıya devrettiği hisse karşılığı kooperatife iş yapıp yapmadığının saptanması gerekir. Bu hususta gerekirse uzman bilirkişilerden rapor alınarak ve kooperatif kayıtları da incelenerek, yüklenici …’ın kaç hisse devrettiği ve bunun karşılığında ne kadar iş yaptığı, açık şekilde ortaya çıkarıldıktan sonra, davalının savunmasını dayandırdığı genel kurul kararının iptal edilmediği de göz önünde bulundurularak, davalının peşin ödemeli ortak olup olmadığının belirlenmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı gerekçe ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir … “
şeklindedir.
Konya . Asliye Hukuk Mahkemesine sunulan 24.12.2021 havale tarihli bilirkişi raporunda,
-Kooperatifin 12.09.2008 tarihli 3 sayılı kararında, karar defterine işlenen üyeler ve hisseleri listesinde, . Sırada … 1 adet Normal Daire kaydı vardır. Bilirkişi raporunun sonuç kısmında, …’ın hisse karşılığı sattığı 198 tane B tipi üyeliğinin bulunduğu göz önüne alınarak, Mahkemenin dava dışı …’ın yapıp teslim ettiği 48 daireden birinin davacıya ait olması gerektiği yönünde kanaat hasıl olursa, davacının sözleşmede yazılı şartlar dışında aidat ödememesi gerektiğinin aşikar olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır
denilmektedir.
Bu açıklamalar çerçevesinde davacının peşin ödemeli üye olarak kabul edilip edilmeyeceği
hususu Mahkemenin takdiridir.
Davacı vekilinin dava dilekçesinde, … Ltd.Şti. ile yaptığı sözleşmede, 18.000 YTL
ödeyeceği, başkaca kat farkı dışında hiçbir ücret ödemeyeceğinin açıkça belirtildiği ifade
edilmektedir. Ancak, kooperatif kayıtlarında yapılan incelemede, Kat Farkı Olarak; 2011 yılında 3.345 TL ve 2017 yılında 1.500 TL olmak üzere toplam 4.845 TL ödeme yapıldığı, bunun dışında 2018 yılı sonu itibariyle 57.079 TL aidat ödemesi yaptığı anlaşılmaktadır.
Davacının davalı kooperatife borçlu olup olmadığı hususu, davacının peşin bedelli üye olup olmamasına göre farklılık gösterecektir.
a)Mahkemece yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde davacının Peşin Bedelli Üye olarak
kabul edilmesi halinde, peşin bedelli üyelerden sadece alt yapı ve genel giderlerin talep
edilebileceği hususu Mahkemenin takdiridir.
Takip tarihi 25.03.2019 olduğundan, bu tarih itibariyle yapılmış son genel kurulun 27.01.2019
tarihli genel kurul hazirun listesine göre ortak sayısı 89’dur. 31.12.2018 tarihli bilanço incelendiğinde, davalı kooperatif giderlerinin 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabında izlendiği, bu hesapta; genel gider olarak düşünülebilecek Yönetim Kurulu Huzur Haklarının 31.250,00 TL, Geçmiş yıllara ait giderlerden kaynaklandığı düşünülen Geçmiş Yıllar Zararlarının 744.021,72 TL, Dönem Net Zararının 738.458,81 TL olduğu görülmektedir.
Bu gider ve zararların toplamı (31.250,00 + 744.021,72 + 738.458,81) 1.513.730,53 TL olmaktadır. Bu giderlerden ortak başına düşen pay (1.513.730,53 / 89 ortak) = 17.008,21 TL’dir.
Davacının peşin bedelli üye olarak kabul edilmesi halinde;
-Sözleşmeye Göre Ödenecek Tutar 18.000,00 TL
-Genel Giderlerden Payına Düşen Tutar 17.008,21 TL
Toplam Ödenmesi Gereken Tutar 35.008,21 TL
olmaktadır.
Davacı tarafından yapılan aidat ödemeleri toplamının 57.079,00 TL olduğu dikkate alındığında, bu durumda ödenecek bir aidat borcu olmayacağı Mahkemenin takdiridir. Davacı ayrıca 4.845 TL kat farkı ödemesi de yapmıştır.
b)Davacının peşin bedelli üye olmadığının kabulü halinde; genel kurul kararlarına göre belirlenen aidat tutarlarının ödenmesi gerekmektedir. Davalı kooperatif defterlerinde yapılan incelemede davacının 31.12.2018 itibariyle; Kat Farkı Olarak 4.845 TL ve aidat olarak 57.079 TL ödeme yaptığı, 2018 yılında kat farkı ödemesinin aidatlara
eklenmesiyle toplam ödemenin 61.924 TL olduğu tespit edilmektedir.
Bu durumda davacının yaptığı ödeme ile yapılması gereken ödemelerin karşılaştırılarak, arada kooperatif lehine fark varsa bu tutarın davacı tarafından ödenmesi gerekmektedir.
Genel kurul aidat kararları
20 mart 2019 itibariyle ödenmesi gereken aidat tutarı 91.850 TL
Davacı tarafından kat farkı dahil ödenen tutar 61.924 TL
Kalan aidat tutarı (91.850 – 61.924) 29.926 TL.
Davacının peşin ödemeli üye olarak kabul edilmemesi halinde, davacının aidat borcu 29.926 TL
olmaktadır.
Konya . İcra Dairesi … E. sayılı dosyada 25.03.2019 tarihli İlamsız Takiplerde Ödeme
Emrinde; 27.01.2019 tarihli 2018 yılı genel kurul kararı gereğince;
-28.02.2019 tarihine kadar bir defaya mahsus 30.000 TL, -2019 Şubat Mart ayı dahil olmak üzere aylık 2.000 TL ayrıca 665 TL erken oturma tazminatı asıl alacağı ve ferileri, (Davacının yaptığı Şubat-Mart ayları için 400 TL ve 125 TL erken oturma tazminat miktarı takipteki alacak miktarlarından düşüldüğü; 540,00 TL); Buna göre;
30.000 TL Asıl Alacak,
540 TL Asıl Alacak,
1.600 TL Asıl Alacak,
1.600 TL Asıl Alacak
540 TL Asıl Alacak olmak üzere toplam 34.280 TL olmaktadır. Ayrıca, 359,25 TL faiz dahil genel toplam 34.639,25 TL’dir.
İlamsız Takipte Ödeme Emrinde;
-20 Mart 2019 tarihi itibariyle ödenmesi gereken aidat: 91.850 TL,
-2 aylık erken oturma tazminatı (her ay için 665 TL – ödenen 125 TL) kalan: 540 TL x 2 ay,-Aylık 2.000 TL aidat (ödenen 400 TL ile) net 1.600 TL olmaktadır, kalan: 1.600 TL x 2 ay.
Bu durumda,
ödenmesi Gereken Aidat ve Erken Oturma Tazminatı Tutarı: 91.850 TL + Erken Oturma
Tazminatı Kalan Borcu (540 TL x 2 ay) = 92.930 TL.
-Davacı tarafından ödenen tutar 61.924 TL olmak üzere kalan (92.930 – 61.924) = 31.006 TL
aidat ve erken oturma tazminatı borcu bulunmaktadır.
Takip konusu yapılan tutar asıl alacak tutarı ise 34.280 TL’dir.
Özetle, davacının peşin ödemeli üye olarak kabul edilmemesi halinde, ödenmesi gereken aidat ve
erken oturma tazminatı borcu 31.006 TL olmaktadır. ” şeklinde belirtilerek takdirin mahkemeye bırakıldığı anlaşılmıştır.
Somut olayda; davacının davalı kooperatifin 15/03/2005 tarihinden itibaren peşin ödemeli ortağı olduğunun tespitine yönelik mahkememizde tespit davası açtığı, mahkememizce uzman bilirkişiden alınan rapora göre; davacının peşin ödemeli üye olarak kabul edilip edilmeyeceği
hususunun mahkemenin takdirine bırakıldığı, mahkememizce dosyamız arasına alınan Konya .Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas nolu dosyası incelendiğinde, mahkemece bilirkişiden rapor alındığı, 23.12.2021 tarihli bilirkişi raporunda; taşınmazlarda 68 adet normal ve 34 dubleks olmak üzere toplam 102 daire yapılacağı, bunun 30 adedinin arsa sahiplerine, 72 adedinin kooperatif üyelerine ait olacağı, davalının üyelik devraldığı …’ın ise 198 adet hisse satışı yaptığı, 48 daireyi teslim ettiği, 150 daire daha yapıp teslim etmesi gerektiği, maliyetlere göre olması gereken asgari satış değerlerinin çok altında satışlar yaptığı, 16.12.2008 yapı teslim tarihi itibariyle kooperatife 14.183.863,56 TL borçlu olduğu, yönünde tespitte bulunulduğu, Konya . Ağır Ceza Mahkemesinin … Esas nolu dosyası incelendiğinde; … ve bir kısım yönetim kurulu üyelerinin 200’ün üzerinde daire satışı yaptıkları, buna göre alınan üye miktarınca inşaat yapıp teslim edemeyeceklerini bilmelerine rağmen kooperatifi yükümlülük altına soktukları, satış bedeli olarak aldıkları paraları uhdelerinde tuttukları, genel kurul tutanakları ve bir kısım belgelerdeki imzaların sahte olduğunun tespit edildiği ve neticeten …’ın nitelikli zimmete azmettirme suçundan mahkumiyetine karar verildiği ve kararın kesinleştiği, her ne kadar Konya .Asliye Ticaret Mahkemesi dosyasında davalı kooperatif üyesi farklı olsa da; benzer şekilde kooperatif üyeliğine bağlı bağımsız bölümlerin satışının dava dışı … tarafından yapıldığı, Konya .Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından alınan bilirkişi raporu ve Konya . Ağır Ceza Mahkemesinin … Esas nolu dosyasında verilen karar birlikte değerlendirildiğinde, …’ın yaptığı satışların karşılığı kadar hak edişlerinin bulunmadığı, Konya .Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından alınan rapor dikkate alındığında; … tarafından satılan dairelerin maliyetlerinin çok altında satıldığı, kooperatiflerin mevcudiyetlerini sürdürmesi için tüm üyelerin eşit katılımı gerektiği, üyelik edinenlerin mevcut piyasa şartlarına göre taşınmazların değerini bilecek durumda oldukları dikkate alınarak, davacının peşin ödemeli ortak olarak kabulünün mümkün olmaması nedeniyle ve davalı kooperatif vekilinin, davacının normal üye olduğuna yönelik beyanı da dikkate alınarak, davacının davalı kooperatife normal üye olduğunun tespiti ile davanın reddine karar verilmiş ve oluşan vicdani kanaat ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan gerekçelerle ;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Karar tarihi itibariyle alınması gereken 179,90 TL harçtan, peşin alınan 44,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 135,50 TL eksik harcın davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı vekilleri için 9.200 TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısmın, 6100 s. HMK’nın 333. maddesine göre karar kesinleştiğinde ve re’sen davacıya iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 s. HMK’nın 345. maddesi gereğince ( 2 ) hafta içerisinde, ilgili BAM Hukuk Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 23/05/2023

Katip … Hakim …

Bu belge 5070 sayılı kanun uyarınca Elektronik İmza ile imzalanmıştır.