Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ … Esas – … Karar
T.C.
KONYA “TÜRK MİLLETİ ADINA”
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACILAR : 1- … – (T.C. Kimlik No: …)
2- … – (T.C. Kimlik No: …)
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLLERİ :

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizin … Esas … Karar sayılı dava dosyasından verilen 16/10/2015 tarihli Görevsizlik Kararı Yargıtay . HD.’nin … Esas … Karar sayılı 09/05/2022 tarihli ilamı ile bozulmuş olmakla, dosya Mahkememizin yukarıda belirtilen yeni esas sırasına kaydı yapılarak, yapılan yargılaması sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacılar vekili 03/12/2011 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; Davacı vekili 03/01/2011 havale tarihli dava dilekçesinde; müvekkilleri ile davalı şirket arasında, 01/01/2007 tarihinde imzalanarak yürürlüğe gireceği kararlaştırılan kira sözleşmesi ile birlikte kiralanan taşınmazın maliyetinin ve karının ne şekilde paylaşılacağına ilişkin ek sözleşmenin imzalandığını; iş bu sözleşmeye göre, davalı şirkete ait olan Karaman … Alışveriş Merkezinin zemin katında bulunan 14 numaralı mağazanın müvekkili …’ ya sinema salonu olarak işletilmek üzere kiraya verildiğini, müvekkilinin Karaman … Alışveriş Merkezinin sinema salonunun, maliyetine ortak olmak şartı ile işletme hakkını kazandığını, sözleşme gereğince müvekkil …’ nın sinema salonunun inşaat maliyeti ve yıllık karının % 35’ine, davalı şirketin ise % 65’ine ortak olduğunu, …’ nın sözleşme gereğince, işletmeden elde edeceği yıllık cironun % 5’ine tekabül eden bedelini kira bedeli olarak ödeyeceği, sözleşme süresinin 1 yıl olduğu ve tarafların anlaşması ile yenilenmesine gerek kalmadan uzayacağı; sözleşme devam ederken işletmenin 2007 yılının Eylül ayında davalı şirket tarafından kapatılması üzerine sinema salonunun, inşaat maliyeti ve her tür harcamaları ile yapılan masrafların bedelinin davalı şirket tarafından ödenmediğini, taraflar arasında 28/09/2001 tarihinde imzalanan başka bir sözleşme ile de söz konusu alış veriş merkezinin zemin katında bulunan 13 numaralı mağaza da müvekkiller tarafından kiralanmış olup bu sözleşme ile de kiralanan mecurda Fast Food bölümlerinin maliyetine ortak olmak şartı ile işletmek üzere 5 yıl süre ile bulunma hakkı olduğunu ve Fast Food bölümünün inşaat maliyeti ve yıllık karının % 25’ine davalı şirketin ise % 50’sine ortak olduğu, ayrıca işletmecinin tüm giderlere % 25 oranında katılacağı ve yarı oranda elde edilen kara hak kazanacağı; sinema salonunun işletilmesi karşılığında yıllık cironun % 3’üne tekabül eden kira bedelinin ödeneceğinin kararlaştırıldığını ancak, işletmenin Eylül 2007 de davalı şirket tarafından kapatılması üzerine Fast Food bölümünün de inşaat ve her türlü harcamalar için masraf bedellerinin tüm ihtarnamelere rağmen ödenmediği belirtilerek tüm masraf harcamalarının, reeskont faizi ve amortisman bedellerinin şimdilik 122.000,00 TL lik kısmının davalıdan alınarak müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili 25/01/2011 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; davacının davasına dayanak gösterdiği ve dilekçesinde belirtti kira sözleşmeleri ile ek sözleşmelerin asıllarının mahkememize ibraz edilmediğini ve davalıya da tebliğ edilmediğini ve bu nedenle tüm savunma haklarını saklı tuttuklarını, dava dilekçesinde belirtilen sözleşme taraflarının kim olduğu, ortaklık bedeline ilişkin yüzdelik oranlarının, hangi sözleşmeye istinaden ne kadar alacak talebinde bulunduklarının açık olmadığı belirtilerek davacıların müvekkile karşı birlikte dava açma ehliyetine haiz olup olmadıklarının belli olmadığını, ayrıca alacak talebinde bulundukları tutar ile harca esas değer tutarının farklı olduğunu, müvekkil şirket sinema salonu işetmesi veya Fast Food işletmesi gibi konularda faaliyet gösteren bir şirket olmadığından bu bağlamda elde edilmeyen bir kazançtan yıllık karın belirli bir yüzdeliğinin ödenemeyeceğini, davacıların tüm taleplerinin zamanaşımına uğradığını belirterek her türlü itiraz ve savunma hakları saklı kalmak üzere, haksız ve hukuka aykırı olarak ikame edilen davanın reddine karar verilmesini, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmil edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmış, taraflara duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilerek duruşma açılmıştır.
İncelenen dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde;
Dava, “Alacak” davasıdır.
Mahkememiz dava dosyasında; ilk olarak Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas sırasına alarak yargılamaya başlanılmış, Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin faaliyete geçmesi sebebiyle dosya Konya . Asliye Ticaret Mahkemesine aktarılarak … Esas sırasından yargılamasına devam edilmiş, Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin faaliyetinin durması sonucunda dosya tekrar mahkememize aktarılarak Mahkememizin … Esas sırasına kaydı yapıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce Meram Vergi Dairesi Müdürlüğü’ne yazı yazılarak gerekli bilgi ve belgeler getirtilerek dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi Prof. Dr. … ile N.E.Ü. BSBF Prof. Dr. … heyet raporu alınmış, 17/12/2012 havale tarihli raporda özetle; “a) Sözleşmelere Ilişkin değerlendirme ve tespit kısmında belirttiğimiz şekilde dosya kapsamında dikkate alınabilecek sözleşmelere göre: … Alışveriş Merkezleri İmalat San. ve Ticaret A.Ş. ile … ve … arasında akdedilen 28.09.2001 tarihli sözleşmeye göre Alışveriş Merkezinin fast food alanının %25’ine …, %25’ine …, %50’sine … A.Ş. inşaat maliyeti dahil tamamına ortaktır. İşletmeciler … A.Ş.’ye yıllık cirodan %3 kira vereceklerdir. … Alışveriş Merkezleri İmalat San. Ve Ticaret A.Ş. ile … arasında akdedilen 28.09.2001 tarihli sözleşmeye göre Alışveriş Merkezinin sinema bölümünün %35’ine …, %65’ine … A.Ş. inşaat maliyeti dahil tamamına ortaktır. İşletmeci … A.Ş.’ye yıllık cirodan %5 kira verecektir.
b) Dosyaya sunulan belgelerle ve ticari defterlerle ilgili olarak değerlendirme ve tespit kısmında ayrıntılı olarak belirtildiği üzere; dosya içerisinde sunulan belgelerin bir kısmının dava ile ilgisi olmayan belgeler olduğu görülmüştür. Bunların dışındaki belgelerin, bahsi geçen fast food ve sinema bölümlerine ilişkin sözleşmelerin gereği olarak davacının davalıya yaptığı ödemeler olduğu anlaşılmıştır. Taraflar ilgili döneme ait ticari defterlerini sunamamıştır, sunulan defterler de sahibi lehine delil olma niteliği taşımamaktadır.
c)Sözleşmelere göre ortaklıklar, ortaklıktaki hisseler oranında inşaat maliyeti dahil maliyet ve kar ortaklığıdır ve davacının yaptığı ödemeler, bu sözleşmelerin ifası gereği yapılmıştır. Sözleşmeler incelendiğinde taraflar arasında kurulan ilişkinin Borçlar Kanunu madde 520(6098 s.TBK md. 620) uyarınca adi ortaklıktır. Ortaklıkla ilgili alacakların zamanaşımı süresi de Borçlar Kanunu madde 126 (6098 s. TBK md. 147) uyarınca 5 yıldır. Dava konusu olayda bu süre geçmiştir” şeklinde belirtildiği görülmüştür.
Mahkememizce talimat kanalıyla Ankara . Asliye Ticaret Mahkemesi aracılığı ile bilirkişiler Ank. Ünv. Borçlar Hukuku Öğrt. Üyesi Prof. Dr. … , Gazi Ünv. Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Öğrt. Üys. Doç. Dr. … ve Muhasebeci … heyet raporu alınmış, 13/06/2013 tarihli raporda özetle; Davacılar ve davalı şirket arasında akdedilen sözleşmelerin, BK.’nın özel hükümlerinde düzenlenen hiçbir
sözleşme tipine girmeyen ve özel kanunlarda da düzenlenmemiş olan atipik (isimsiz) sözleşmeler arasında karma sözleşmelerden (çeşitli tiplere ait unsurların birbirine karıştığı türden olduğu, dolayısıyla uygulanacak hukukunun, yargıç tarafından MK m. 1/RR hükmü gereğince hukuk yaratmak suretiyle belirlenebileceği, davacılar tarafından dava dosyası kapsamında sunulan tüm bilgi ve belgelerin, MK’nın 6. Maddesi ve 1086 s. HUMK’un 288. Maddesi gereğince, dava konusu uyuşmazlığı, alacağın kaynağını ve davacıların iddialarını somut kanıtlarıyla birlikte ispata elverişli olmadığı anlaşıldığı görüşü belirtildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce talimat yoluyla İstanbul . Asliye Ticaret Mahkemesi Kanalıyla rapor alınmış, Hukukçu Bilirkişi Prof. Dr. … , SMMM SPK Bağımsız Denetçi … , Hukukçu Bilirkişi Doç. Dr. … hazırlamış oldukları 05/12/2014 havale tarihli heyet raporunda özetle; “Sözleşmelere ilişkin değerlendirmelere göre;
a)01.01.2007 tarihinde kiralayan … … AŞ. ile kiracı … arasındaki 14 numaralı mağaza olan … sinemasıyla ilgili kira sözleşmesinin davanın tarafları ile ilgisi olmadığı için bu uyuşmazlık çözümü için dikkate alınamayacağını,
b)01.01.2007 tarihinde … … AŞ. ile … arasındaki 13 numaralı mağaza olan … Fast foodla ilgili kira sözleşmesinin davanın tarafları ile ilgisi olmadığı için bu uyuşmazlık çözümü için dikkate alınamayacağını,
c) … … AŞ. ile … arasında kurulan 28.09.2001 tarihli sözleşmede Alışveriş merkezinin sinema bölümünün %35’ine …’nın , %65’ine … A.Ş. inşaat maliyeti bakımından ortaktır. İşletmeci … A.Ş.’ne yıllık cirodan %5 kira verilmesi kararlaştırılmıştır. İşveren ile işletmeci arasında yapılan bu sözleşmenin üstünde “ ek sözleşme “ ifadesi olmadığını, hükümleri arasında “kira sözleşmesi ekidir “ifadesini yer almadığından, kira sözleşmesini eki olduğu davacının iddiası yerinde değildir. İşletme hakkıyla ilgili …’nın taraf olduğu sözleşmeyle 01.01.2007 tarihli kira sözleşmesinin tarafları aynı değildir. Ayrıca işletme sözleşmesinin tarihi 28.09.2001 iken, kira sözleşmesinin tarihi 01.01.2007 olduğundan bu durumda kira sözleşmesini eki olarak ileri sürülmesi 6 yıl önce ek sözleşmenin yapıldığını ortaya koymaktadır. Bu durum hayatın akışına aykırıdır, çünkü önce esas sözleşmenin daha eski tarihli olması beklenir, daha sonra esas sözleşmenin eki olan sözleşmenin yapılması beklenir. Davacı 03.01.2011 tarihinde davayı açmıştır. İşletme sözleşmesi 28.09.2001 tarihinden itibaren 5 yıllık yapıldığından 2006 yılında süresinin bittiği,
d) İşveren … … AŞ. ile işletmeciler … ve … arasında akdedilen 28.09.2001 tarihli sözleşmede Alışveriş merkezinin fast food alanının %25 ine … , %25 ‘ine … , %50 sine … A.Ş. ortaktır. İşletmecilerin … A.Ş.’ne yıllık cirodan %3 kira vermesi kararlaştırılmıştır. Bu sözleşmede de … … AŞ. ile … arasında kurulan 28.09.2001 tarihli sözleşmedeki diğer hususlar geçerlidir. Davacının mahkemeye sunduğu 01.01.2007 tarihli kira sözleşmesinden de anlaşıldığı gibi kiralanan yerin davacılardan … ve … ile yapılan 28.09.2001 tarihli sözleşmenin sona ermesi üzerine davalı şirket tarafından 01.01.2001 tarihinde dava dışı …’ya kiraya verilmiştir. Bu nedenle davacının işletme sözleşmesinin 2007 yılının 9. ayına kadar devam ettiği iddiasının gerçeğe aykırı olduğunu,
e) Davacı tarafından sunulan belgelerden talep etmiş oldukları alacak tutarına ilişkin tespit yapılamamaktadır. Davacının defterleri bulunmadığından inceleme ve değerlendirme yapılamamıştır. Davalı tarafa ait 2007 yılma ait defterlerinde açılış tasdiklerinin yapıldığı, kapanış tasdiklerinin yapılmadığı bu nedenle de 2007 yılına ait defterlerin sahibi lehine delil niteliği bulunmadığını,
f) Davacının yaptığı ödemeler işletme sözleşmesinin ifası gereği yapılmıştır. Ortaklar, ortaklıktaki paylar oranında inşaat maliyeti dahil maliyet ve kâr ortaklığıdır. Borçlar Kanunu m.520 gereği ( 6098 sayılı TBK.m.620 ) adi ortaklık olduğundan, bu ortaklıkla ilgili alacakların zamanaşımı süresi 5 yıldır. Bu davada 5 yıllık zamanaşımı süresi geçtiği” şeklinde belirtilmiştir.
Mahkememizin … Esas … Karar sayılı dava dosyasından verilen 16/10/2015 tarihli Görevsizlik Kararı Yargıtay . HD.’nin … Esas … Karar sayılı 09/05/2022 tarihli ilamı ile bozulmuş olmakla, dosya Mahkememizin … Esas sırasına kaydedilmiştir.
Somut olayda; taraflar arasındaki sözleşmeye istinaden Karaman … Alışveriş Merkezinin zemin katında bulunan 13 ve14 numaralı mağazanın kiralandığı, ancak alışveriş merkezinin kapatılması sonucu, davacının yaptığı ödemeler nedeniyle oluşan masrafların davacı tarafından ödenmemesi nedeniyle, zarara bağlı olarak mahkememizde alacak davası açıldığı, mahkememizce bilirkişi heyetinden alınan 05.12.2014 tarihli raporda; 01.01.2007 tarihinde kiralayan … … AŞ. ile kiracı … arasındaki 14 numaralı mağaza olan … sinemasıyla ilgili kira sözleşmesinin davanın tarafları ile ilgisi olmadığı için bu uyuşmazlık çözümü için dikkate alınamayacağı, 01.01.2007 tarihinde … … AŞ. ile … arasındaki 13 numaralı mağaza olan … Fast foodla ilgili kira sözleşmesinin davanın tarafları ile ilgisi olmadığı için bu uyuşmazlık çözümü için dikkate alınamayacağı, … … AŞ. ile … arasında kurulan 28.09.2001 tarihli sözleşmede; İşveren ile işletmeci arasında yapılan bu sözleşmenin üstünde “ek sözleşme“ ifadesi olmadığını, hükümleri arasında “kira sözleşmesi ekidir “ifadesi yer almadığından, kira sözleşmesinin eki olduğuna yönelik davacının iddiasının yerinde olmadığı, İşletme hakkıyla ilgili …’nın taraf olduğu sözleşmeyle 01.01.2007 tarihli kira sözleşmesinin taraflarının aynı olmadığı, davacının işletme sözleşmesinin 2007 yılının 9. ayına kadar devam ettiği iddiasının gerçeğe aykırı olduğu, davacı tarafından sunulan belgelerden talep etmiş oldukları alacak tutarına ilişkin tespit yapılamadığı, davacının yaptığı ödemelerin işletme sözleşmesinin ifası gereği yapıldığı, ortaklıkla ilgili alacaklar nedeniyle 5 yıllık zamanaşımı süresinin geçtiği, yönünde tespitte bulunulduğu, alınan bilirkişi raporunun denetime elverişli ve hüküm kurmaya yeterli olduğu, alınan rapor kapsamında davacılar tarafından yapılan ödemelerin tespitinin mümkün olmadığı, davacıların alacak iddialarını ispatlayamadıkları, ayrıca davacıların yaptığı iddia olunan ödemeler yönünden zaman aşımı süresinin dolduğu dikkate alınarak davanın reddine karar verilmiş ve oluşan vicdani kanaat ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan gerekçelerle ;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Karar tarihi itibariyle alınması gereken 179,90 TL. nispi karar ve ilam harcından, ıslah harcı dahil peşin alınan 1.811,70 TL. harcın mahsubu ile kalan 1.631,80 TL. fazla harcın karar kesinleştiğinde davacılara verilmesine,
3-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan toplam 6,50 TL yargılama giderlerinin davacılardan alınarak davalıya verilesine,
5-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca (dava değerinin 122.000 TL. olduğunun kabulü ile) davalı vekili için 19.300 TL. nispi vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
6-Tarflarca yatırılan gider avansından artan kısmın, 6100 s. HMK.nun 333. maddesine göre karar kesinleştiğinde ve re’sen taraflara iadesine,
Dair ; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 s. HMK’nın 345. maddesi gereğince ( 2 ) hafta içerisinde, ilgili BAM Hukuk Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.06/01/2023

Katip … Hakim …

Bu belge 5070 sayılı kanun uyarınca Elektronik İmza ile imzalanmıştır.