Emsal Mahkeme Kararı Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/383 E. 2022/834 K. 28.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … E. – … K.
T.C.
KONYA TÜRK MİLLETİ ADINA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALILAR : 1- … – (T.C. Kimlik No: …)
2- … – (T.C. Kimlik No: …)
VEKİLLERİ :
3-
VEKİLLERİ :
BİRLEŞEN KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NİN
… E. … K. SAYILI DOSYASINDA ;
DAVACI : … – (T.C. Kimlik No: …)
VEKİLLERİ :
DAVALILAR : 1- … – (T.C. Kimlik No: …)
2- … – (T.C. Kimlik No: …)
VEKİLLERİ :
3-
VEKİLLERİ :
DAVA : ALACAK
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Birleşen her iki davada davacılar tarafından davalılar aleyhine açılan davanın yapılan yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı … vekili 29/05/2007 tarihli dilekçesiyle; davacı …’ın, davalılardan …’ın kurucusu ve yetkilisi olduğu diğer davalı … Kooperatifi’ne 2 daire hissesi alarak üye olduğunu, … ve …’ın kardeş olup işleri birlikte idare ettiklerini, …’ın da gelen müşteri ve üyelere kooperatif yetkilisi gibi davrandığını, Kooperatif’in de bu duruma rıza gösterdiğini, davacının Kooperatif’e yaptığı ödemelerin bir kısmının …’ın bildirdiği banka hesabına havale ettiğini, 2006 yılı sonlarında kooperatif yönetiminin değiştiğini ve kura çekimi aşamasında davacı tarafından borcunun bittiği düşünülürken bir kısım taksitlerin ödenmediği gerekçesiyle davacı hakkında Konya . İcra Müdürlüğü’nün … E. ve … E. sayılı icra takiplerinin başlatıldığını, davacının ödediği paraların bir kısmının icra takibi yoluyla mükerrer olarak kendisinden tekrar tahsil edildiğini, … ve …’ın davacının ödediği bir kısım paraları kooperatif hesabına aktarmadıklarını öğrendiklerini, davalılar hakkında ayrıca Konya Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Hz. sayılı dosyası üzerinden suç duyurusunda bulunduklarını beyan ederek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davacı …’dan haksız (mükerrer) olarak tahsil edilen 18.000 TL. ile icra harç ve masrafları olarak tahsil edilen 4.000 TL. olmak üzere toplam 22.000 TL.nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir. Açılan dava Mahkememizin … E. sırasına kaydedilmiştir.
Davacı … vekili 29/05/2007 tarihli dilekçesiyle ; davacı …’ın, davalılardan …’ın kurucusu ve yetkilisi olduğu diğer davalı … Kooperatifi’ne 1 daire hissesi alarak üye olmak istediğini, … ve …’ın kardeş olup işleri birlikte idare ettiklerini, …’ın da gelen müşteri ve üyelere kooperatif yetkilisi gibi davrandığını, davacının davalılar … ve …’a gönderdiği toplam 8.300 TL.nin kooperatif hesaplarına aktarılmadığını, 2006 yılı sonlarında kooperatife kayıt olmasına rağmen kendisinin kooperatife üye yapılmadığını öğrendiğini, davalılar hakkında ayrıca Konya Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Hz. sayılı dosyası üzerinden suç duyurusunda bulunduklarını beyan ederek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davacı …’dan haksız olarak tahsil edilen 8.300 TL.nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir. Açılan dava Mahkememizin … E. sırasına kaydedilmiştir.
Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 01/07/2009 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile Mahkememizin … E. sayılı davasının Mahkememizin … E. sayılı davası ile birleştirilmesine karar verilmiştir.
Mahkememizin (birleşmiş haldeki) … E. sayılı davası yeni mahkeme kurulması nedeniyle Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sırasına kaydedilmiş, mahkemelerin yapısında yapılan değişiklik sonucu da tekrar Mahkememizin … E. sırasına kaydedilmiştir.
Birleşen her iki davada dilekçeler aşaması tamamlanmış, taraflara duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilerek duruşma açılmıştır.
Davalılardan … ve … vekilleri, öncelikle pasif husumet yokluğu itirazında bulunmuşlar ve ayrıca bütün davalılar vekilleri davanın esastan da reddini istemişlerdir.
Konya . İcra Müdürlüğü’nün … E. ve … E. sayılı dosyası ile Konya Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Hz. sayılı dosyası üzerinden açılan davaya ilişkin Konya . Sulh Ceza Mahkemesi’nin … E. … K. sayılı dosyasına ve bu kararın bozulması üzerine de dosyanın devredildiği Konya . Asliye Ceza Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasına ilişkin karar ve ilgili belge suretleri ile Konya Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Hz. sayılı dosyası üzerinden açılan Konya . Ağır Ceza Mahkemesi’nin … E. … K. sayılı dosyasına ilişkin kesinleşmiş karar sureti, Ticaret Sicil Müdürlüğünden davalı kooperatifin ticaret sicil kayıtları getirtilmiştir.
Davacı … tarafından 4.000 TL.lik icra masrafı ödemesine ilişkin tutanak ve her iki davacı tarafından ödeme belgeleri suretleri ibraz edilmiştir. Birleşen davada 08/05/2009 tarihli rapor, asıl davada ise 08/05/2009 tarihli rapor, 20/12/2010 tarihli 1. Ek rapor, 23/05/2011 tarihli 2. Ek rapor ve 17/03/2017 tarihli 2. rapor ile 06/11/2018 tarihli 3. rapor ve 11/03/2019 tarihli Ek rapor alınmıştır. İlgili banka şubelerinden ödeme hususu araştırılmıştır.
Yapılan yargılama sonunda, Mahkememizin 10/07/2019 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile asıl davanın davacısı …’ın davasının reddine, birleşen davanın davacısı …’ın davasının ise kabulüne karar verilmiş, karara karşı istinaf yoluna gidilmiştir.
Konya BAM . HD’nin 22/03/2022 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile; asıl davaya yönelik istinaf talebinin esastan reddine, birleşen dava yönünden ise davacı … tarafından …’a banka havalesi yoluyla yapılan ödemelerde açıklamama bulunmaması nedeniyle, bu ödemelerin kooperatif üyeliği için yapılan ödeme olup olmadığı konusunda yemin hususunun değerlendirilmesi ve ayrıca 2 adet makbuz kapsamında yapılan ödemelerin birleşen davanın davacısı … yönünden de yapılmış olmadığının incelenmesi gerektiği gerekçesiyle, birleşen dava yönünden Mahkememizin kararı kaldırılmış, dosya Mahkememize gönderilmiş ve Mahkememizin … E. sırasına kaydedilmiştir.
İncelenen dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde;
Dava, “Alacak” davasıdır.
Somut olayda ; Mahkememizin 10/07/2019 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile asıl davanın davacısı … yönünden davanın reddine dair verilen karar istinaf incelemesinden geçerek, istinaf talebinin 22/03/2022 tarihinde kesin olarak ve esastan reddedilmesi sonucu Mahkememizin ret kararının da 22/03/2022 tarihinde kesinleştiği sonucuna varıldığından, asıl dava hakkında yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
Birleşen davanın davacısı …’ın davası yönünden yapılan incelemede ;
Davacılardan …’ın Konya Cumhuriyet Başsavcılığına 2007/8821 sayılı soruşturma dosyası üzerinden yaptığı şikayet sonucu, davalılardan … hakkında ek takipsizlik kararı verilip, davalılardan … hakkında dolandırıcılık suçundan dava açıldığı, Konya . Ağır Ceza Mahkemesi’nin 26/12/2008 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile beraat kararı verildiği, kararın temyiz edilmesi üzerine Yargıtay tarafından dava zamanaşımı süresinin geçmesi nedeniyle davanın düşürülmesine karar verildiği ve kararın bu şekliyle kesinleştiği görülmüştür.
Davacılardan …’ın Konya Cumhuriyet Başsavcılığına … sayılı soruşturma dosyası üzerinden yaptığı şikayet sonucu, davalılardan … hakkında ek takipsizlik kararı verilip, davalılardan … hakkında zincirleme şekilde görevi kötüye kullanma suçundan dava açıldığı, Konya . Sulh Ceza Mahkemesi’nin 09/12/2011 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile beraat kararı verildiği, kararın temyiz edilmesi üzerine Yargıtay tarafından kararın eksik inceleme nedeniyle bozulduğu bozma sonrası davanın, mahkeme kapanması ve dosya devri nedeniyle Konya . Asliye Ceza Mahkemesi’nin … E. sırasına kaydedildiği, Konya . Asliye Ceza mahkemesi’nin 20/10/2016 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile dava zamanaşımı süresinin geçmesi nedeniyle davanın düşürülmesine karar verildiği ve kararın bu şekliyle kesinleştiği görülmüştür.
Birleşen dava yönünden, Konya BAM . HD. tarafından kaldırılarak 2 hususun yeniden değerlendirilmesi istenilmiştir:
Birincisi, 29/06/2000 tarihli makbuz ile kooperatife ödenen 11.250.000.000 TL. (11.250 YTL) ile 23/11/1999 tarihli makbuz ile kooperatife verilen 2.250.000.000 TL. ve 2.250.000.000 TL. olmak üzere toplam 4.500.000.000 TL. (4.500 YTL) bedelli 2 adet çek ödemesinin davacılardan … için de yapılıp yapılmadığının incelenmesidir.
Her iki makbuzda da …, Sıracettin Bilmez ve … isimlerinin yazılı olması nedeniyle, her iki makbuzdaki ödemelerin bu üç kişi adına eşit (1/3’er) oranda yapıldığı sonucuna varılmıştır.
Ancak, 23/11/1999 tarihli makbuzda yer alan 2 adet çekten 1 adet çekin kooperatif tarafından tahsil edilmeyip iade edildiği anlaşılmış, banka kayıtlarında da bu çekin iade olarak kayıtlı olduğu görülmüştür.
Davacı taraf iade edilen 2.250 YTL bedelli çekin haricen kooperatife ödendiğini iddia etmiş, kooperatif tarafından bu husus kabul edilmemiş, davacı taraf bu hususta kooperatif yetkililerine yemin teklif ettiklerini bildirmiştir.
Davalı kooperatifin son yetkilileri olan tasfiye memurları … ve … son duruşmaya katılarak, iade edilen 2.250 YTL bedelli çek bedelinin davalı kooperatife harice ödenmediğine dair yemin etmişlerdir. Mahkememizce de yeminin kesin delil olması göz önünde bulundurularak, iade edilen çek bedelinin davalı kooperatife ödenmediği, bu makbuza istinaden …’ın ödemiş olduğu bedelin sadece kalan 1 adet çekten dolayı (2.250 TL./3=) 750 TL. olduğu sonucuna varılmıştır.
İkincisi, birleşen davanın davacısı … tarafından …’a banka havalesi yoluyla gönderilen 13/09/2004 tarihli 700 TL., 13/10/2004 tarihli 1.000 TL., 30/09/2004 tarihli 500 TL. ve 20/09/2004 tarihli 850 TL.’lik (toplam : 3.050 TL.) ödemelerin, dekontlarda açıklama bulunmadığı için bu bedellerin kooperatif aidatı olarak gönderildiği konusunda davacının yemin teklif edip etmeyeceğinin araştırılması istenilmiştir.
Davacı tarafın dosyaya sunduğu, …’ın dava konusu soruşturmaya ilişkin 24/04/2007 tarihli polis ifade tutanağında, kendisinin o dönemler kooperatif başkanı olan kardeşi …’ın bilgisi dahilinde üyelerden zaman zaman verilen aidatları alıp kardeşine intikal ettirdiğini beyan etmesi ve yargılamanın hiçbir aşamasında …’ın bu bedellerin başka bir hukuki ilişkiye istinaden kendisine … tarafından gönderildiğini savunmaması karşısında, bu bedellerin … tarafından …’a davalı kooperatif üyeliği için gönderildiği, bu hususta herhangi bir ihtilaf olmadığı sonucuna varılmış, bu hususta yemin teklifi gerekli görülmemiştir.
Davacı …’ın davalı kooperatife üye olmak için, davalı Kooperatif’in o dönemdeki yönetim kurulu üyesi (başkanı) olan davalı …’ın kardeşi olup, … ile aynı büroda çalışan …’a değişik tarihlerde yukarıda açıklandığı gibi (3.050+750=) 3.800 TL, Kooperatifin o dönemdeki başkanı …’a da 29/06/2000 tarihinde 3.750 TL. olmak üzere (bilirkişi raporları ve ödeme belgelerine göre) toplam 7.550 TL. gönderdiği ancak, davalı Kooperatifin üyesi olmadığı belirli ve çekişmesizdir.
Davacı …’ın davalı kooperatif üyesi olmak için verdiği toplam 7.550 TL. yi sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre öncelikle …’tan isteme hakkı mevcuttur. Çünkü …, 7.550 TL.nin 3.800 TL.sinin doğrudan bizzat kendisi tahsil etmiş, kalan 3.750 TL.nin ise … tarafından tahsil edilmesinde … ile birlikte hareket etmiştir.
…’ın ise paranın yatırıldığı dönemde davalı kooperatifin temsilcisi (yönetim kurulu başkanı) olduğu, kardeşi …’ın yetkisi ve görevi olmadığı halde davalı Kooperetif adına para toplamasına ve davalı kooperatife üye olan veya olmak isteyen kişilere karşı …’ın da işlem yapmaya yetkili olduğu izlenimi oluşturması nedeniyle kusurlu olduğu ve 7.550 TL.nin (11.250 TL/3=) 3.750 TL.sini doğrudan kendisi tahsil etmek, kalan 3.800 TL.nin de yetkisiz (kardeşi) … tarafından tahsil edilmesinde … ile birlikte hareket etmek suretiyle davacı …’ın zararından sorumlu olduğu kabul edilmiştir.
Davacı …’ın yatırdığı paraların davalı kooperatifin kayıtlarına intikal etmediği sabit ise de; davalılardan …’ın davacının para yatırdığı dönemde davalı kooperatifin temsilcisi (yönetim kurulu başkanı) olması nedeniyle davalı Kooperatifin de paranın ödendiği tarihte yürürlükte bulunan 818 s. BK’nin 55. (3098 s. TBK’nin 66.) maddesi gereğince adam çalıştıran sıfatıyla (…’ın bizzat kendisinin ve …’ın izin verdiği ve sebep olduğu kardeşi …’ın eyleminden …’ın temsilci sıfatı nedeniyle) sorumlu olduğu, davalı Kooperatif tarafından sorumluluktan kurtuluş kanıtının da getirilemediği sonucuna varılmıştır.
Davacı … yatırdığı paralara ödeme tarihinden itibaren avans faizi yürütülmesini istemiştir. Dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 818 s. BK’nin 101/1. maddesine göre, “Muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtariyle, mütemerrit olur.” Ancak, 6098 s. TBK’den farklı olarak, 818 s. BK’nin uygulandığı dönem için geçerli olan Yargıtay HGK’nin 13.11.1991 gün ve … E. … K. sayılı emsal içtihadına göre ise, “gerek uygulamada gerekse öğretide borçlunun temerrüdü için ihtara gerek olmadığı hallerden biri olarak da borçlunun, iade veya tazmin borcunun haksız fiili veya iktisabından kaynaklanan hal olarak gösterilmektedir. Bu kuralın uygulanması meri hukukumuzda bir yasa hükmü ile düzenlenmemiş ise de “gasbeden veya hırsız daima temerrüt halindedir” şeklindeki müşterek hukuktan gelme genel ilkenin haksız fiilden kaynaklanan tazminat borçlarında da uygulanması gerektiği doktrinde benimsenip, kabul edilmektedir”
Yukarıda yazılı emsal içtihat gereğince, davacının yatırdığı bedelleri, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre yatırdığı tarihten itibaren işleyecek faizleri ile birlikte isteyebileceği, ihtilafın sebepsiz zenginleşmeden doğmasına rağmen davalılar yönünden ticari iş teşkil etmesi nedeniyle faize de talep gibi avans faizi olarak hükmedilebileceği sonucuna varılmış ve oluşan vicdani kanaat ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan gerekçelerle ;
1-Mahkememizin 10/07/2019 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile verilen “Asıl davanın davacısı …’ın, her üç davalıya karşı açtığı (dosya devirleri öncesi Mahkememizin … E. sayılı) alacak davasının ispat edilememesi nedeniyle REDDİNE” ilişkin karar, BAM incelemesinden geçerek 22/03/2022 tarihinde kesinleştiği anlaşıldığından, asıl davanın davacısı …’ın davası hakkında YENİDEN KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Davacı …’ın, birleşen Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı davasının KISMEN KABUL, KISMEN REDDİ ile 7.550 TL. alacağın,
a) 3.750 TL’lik kısmının 29/06/2000 tarihinden,
b) 750 TL’lik kısmının 23/11/1999 tarihinden,
c) 700 TL’lik kısmının 13/09/2004 tarihinden,
d) 1.000 TL’lik kısmının 13/10/2004 tarihinden,
e) 500 TL.’lik kısmının 30/09/2004 tarihinden ve
f) 850 TL.’lik kısmının 20/09/2004 tarihinden itibaren işleyecek, avans faizi ile birlikte davalılar …, … ve … Kooperatifi’nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’a verilmesine, davacı …’ın fazlaya ilişkin taleplerinin REDDİNE,
3-Karar tarihi itibariyle ;
a) Asıl (numara değişikliği öncesi … E. sayılı) dava yönünden; peşin alınan 297 TL. nispi karar ve ilam harcından (daha önce kesinleşen) karar tarihi itibariyle alınması gereken 44,40 TL. maktu ret karar ve ilam harcının mahsubu ile kalan 252,60 TL. harcın istek halinde davacı …’a iadesine,
b) Birleşen Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı davası yönünden ; (dava değerinin 7.550 TL. olduğunun kabulü ile) alınması gereken 515,74 TL. nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 112,10 TL. harcın mahsubu ile kalan 403,64 TL. harcın her üç davalıdan (müştereken ve müteselsilen) alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
4-Birleşen her iki davada yapılan toplam 800,50 TL. yargılama giderinin takdiren 1/2’sinin asıl dava yönünden yapıldığının kabulü ile davacı … üzerinde bırakılmasına, kalan 400,25 TL. yargılama giderinden davanın kabul ve ret oranına göre (7.550 TL./8.300 TL.) takdiren 364,08 TL. yargılama gideri ile 112,10 TL. peşin harçtan ibaret toplam 476,18 TL. yargılama giderinin ise her üç davalıdan (müştereken ve müteselsilen) alınarak birleşen davanın davacısı …’a verilmesine,
5-Davalılar tarafından yapılan bir yargılama gideri tespit edilemediğinden bu hususta bir karar verilmesine yer olmadığına,
6-Karar tarihi (asıl dava yönünden ise kesinleşen karar tarihi) itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ;
a) Asıl (numara değişikliği öncesi … E. sayılı) dava yönünden; davalılar vekilleri için (dava değerinin 22.000 TL. olduğunun kabulü ile) 2.725 TL. nispi vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak davalılara eşit (1/3’er) oranda verilmesine,
b) Birleşen Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı davasından dolayı ;
aa) Davanın kabul edilen kısmı (7.550 TL.) üzerinden, davacı vekilleri için 7.550 TL. nispi vekalet ücretinin her üç davalıdan (müştereken ve müteselsilen) alınarak davacı …’a verilmesine,
bb) Davanın reddedilen kısmı (8.300-7.550 = 750 TL.) üzerinden, davalılar vekilleri için 750 TL. nispi vekalet ücretinin davacılardan …’dan alınarak davalılara eşit (1/3’er) oranda verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısmın, 6100 s. HMK.nun 333. maddesine göre re’sen ilgili taraflara (davacılara isabet eden payın ise eşit olarak kendilerine) iadesine,
8-Birleşen Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasından verilen ve davalı kooperatifin ticaret sicilden kaydının silinmemesine ilişkin ihtiyati tedbirin, verilen kararın kesin olması nedeniyle derhal kaldırılarak, gereği için Konya Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne müzekkere yazılmasına,
9-Birleşen Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasında yatırılan teminatın istek halinde davacı …’a iadesine, iade yapılırken dosyada mevcut Konya Defderdarlık Muhasebe Müdürlüğü’nün 15/02/2019 gün ve 1065 sayılı yazısı gereğince işlem yapılmasına,
10-Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin (dosya numarası değişikliğinden önce) … E. sayılı dosyasından verilen ve davalı kooperatifin ticaret sicilden kaydının silinmemesine ilişkin ihtiyati tedbirin, önceki kararın kesinleşmiş olması nedeniyle derhal kaldırılarak, gereği için Konya Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne müzekkere yazılmasına,
11-Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin (dosya numarası değişikliğinden önce) … E. sayılı dosyasından yatırılan teminatın, 6100 s. HMK’nin 392/2. maddesinde yazılı şartların gerçekleşmesi (bu kararın tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde haksız tedbir nedeniyle tazminat davası açıldığının Mahkememize bildirilmemesi halinde) ve talep üzerine davacı …’a iadesine,
Dair ; davacılar vekili ile davalılardan … ve … vekillerinin ve davalı Kooperatif vekili ile davalı Kooperatif tasfiye memurlarının yüzüne karşı, kesin olmak üzere ve oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.28/12/2022

Başkan … Üye … Üye … Katip …