Emsal Mahkeme Kararı Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/32 E. 2022/377 K. 01.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … E. – … K.
T.C.
KONYA TÜRK MİLLETİ ADINA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ:
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : ELATMANIN ÖNLENMESİ ve TESLİMİ
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan davanın yapılan yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili 15/11/2019 tarihli dilekçesiyle; davacı şirket ile davalı şirket arasında, davalıya ait olan … , … ilçesi, … Mah, … ada … parsel sayılı taşınmazın 06/01/2017 tarihli kira sözleşmesi ile davacıya 5 yıl süre ile kiralanmasına ilişkin kira sözleşmesi akdedildiğini, kira sözleşmesinin tapuya şerh edildiğini, kira sözleşmesi uyarınca bu taşınmazın her türlü kullanım hakkının 5 yıl süreyle davacıya bırakıldığını, davacı ve davalı şirket arasında ayrıca bayilik ve otogaz bayilik sözleşmelerinin de akdedildiğini, davalının bayilik sözleşmesinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmeyerek temerrüte düştüğünü, bunun üzerine davacı şirket tarafından Kadıköy . Noterliği’nin 26/04/2019 gün ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile bayilik sözleşmesinin feshedildiğini, bayilik sözleşmesinin 22. maddesine göre, sözleşmenin feshi veya davalının fesih sonucunu doğuracak şekilde hareket etmesi halinde akaryakıt istasyonunun hali hazır durumu ile hiç bir bedel talep edilmeden fesih tarihinden itibaren 7 gün içerisinde tahliye edilip davacıya teslim edilmesinin gerektiğini, bu davanın kiracılık hakkına dayandığını beyan ederek, dava konusu taşınmazın üzerindeki mevcut akaryakıt ve LPG istasyonu, diğer tesisler ve bu tesislerde yer alan malzeme ve ekipmanlardaki davalının haksız müdahalesine son verilmesine, dava konusu taşınmazın üzerindeki akaryakıt ve LPG servis ve satış istasyonunun, diğer tesislerin, tüm demirbaş, teçhizat, satış yerleri, tüm kapalı alanları ve mütemmim cüzleri ile birlikte davacı şirkete teslimine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmış, taraflara duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilerek duruşma açılmıştır.
Davalı vekili, öncelikle görev itirazında bulunmuş, bayilik sözleşmesinin davacı tarafından feshedilmesi nedeniyle kira sözleşmesinin de anlamsız hale geldiğini ve feshedilmiş sayılması gerektiğini, ayrıca kira sözleşmesinin davalı tarafından Konya . Noterliği’nin 30/04/2019 gün ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile feshedildiğini, davacı tarafın iddialarının yersiz olduğunu beyan ederek davanın esastan da reddini istemiştir.
Mahkememizin 14/10/2020 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile görevsizlik kararı verilmiştir. Konya . Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 28/09/2021 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile de karşı görevsizlik kararı verilmesi üzerine dosya merci tayini için Konya BAM . HD.’ye gönderilmiştir.
Konya BAM . HD’nin 30/12/2021 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile Mahkememiz yargı yeri olarak belirlenmiş, dava bu kez Mahkememizin … E. sırasına kaydedilmiştir.
İncelenen dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde;
Dava, “Elatmanın Önlenmesi ve Teslim” davasıdır.
Somut olayda ; taraflar arasındaki 05/01/2017 tarihli … Petrolleri A.Ş. Bayilik Anlaşması’nın 13. maddesine göre, taraflar arasındaki bu anlaşma 06/01/2017 tarihinden itibaren başlamak üzere 5 yıl süreyle geçerli olmak üzere imzalanmıştır. Taraflar arasındaki 06/01/2017 tarihli … Petrolleri A.Ş. … Bayilik Anlaşması’nın 2. maddesine göre de, bu anlaşma 06/01/2017 tarihinden başlamak üzere 5 yıl süreyle geçerli olmak üzere imzalanmıştır. Yine taraflar arasındaki 06/01/2017 tarihli kira sözleşmesinin 2. maddesine göre de, kira sözleşmesinin 06/01/2017 tarihinden itibaren başlamak üzere 5 yıl süreyle geçerli olmak üzere imzalanmıştır.
Taraflar arasındaki 05/01/2017 tarihli bayilik anlaşmasının 22/b maddesi ile taraflar arasındaki 06/01/2017 tarihli kira sözleşmesinin 7. maddesine göre, taraflar arasındaki bayilik ve kira sözleşmelerinin davacı … tarafından süresinden önce haklı bir nedenle fesih edilmesi halinde, … ili, … İlçesi, … Mahallesi, … Ada, … parsel sayılı taşınmazı ve üzerinde kurulu bulunan istasyonu davalının tahliye ederek normal yıpranma hariç, teslim aldığı gibi mükemmel şekilde kullanıma uygun olarak … iade ve teslim edeceği, … de bu durumda iş bu sözleşmenin sonuna kadar geçerli olmak üzere işletmeci bizzat belirleme veya taşınmazda bizzat faaliyette bulunma konusunda serbest olduğu kararlaştırılmıştır.
Dava, haklı feshe dayalı ilgili taşınmazın üzerindeki akaryakıt ve LPG istasyonu ile diğer tesis malzeme ve ekipmanlarla birlikte davacıya teslimi ve davalının müdahalesine son verilmesi davasıdır.
Taraflar arasındaki her 3 sözleşmenin de 06/01/2017 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 5 yıl süreli olarak yapıldığı, her 3 sözleşme yönünden 5 yıllık sürenin 06/01/2022 tarihinde (yargılama sırasında) sona erdiği görülmüştür. Sözleşmelere göre haklı fesih halinde davacı ancak, kalan sözleşme süresi içerisinde ilgili taşınmaz ve müştemilatlarının kendisine teslimini isteyebileceği tespit edilmiş, bu 5 yıllık sözleşme sürelerinin yargılama devam ederken sona ermesi nedeniyle davacının bu taşınmaz ve müştemilatlarını sözleşmeler gereğince kullanma hakkının (süreden dolayı) sona erdiği ve davanın konusuz kaldığı anlaşılmış, davacının davasının konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
Davanın konusuz kalması karşısında, yargılama giderlerinden hangi tarafın sorumlu olduğunun tespiti için, davacı … Kadıköy . Noterliği’nin 26/04/2019 gün ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile taraflar arasındaki akaryakıt bayilik anlaşması ve otogaz LPG bayilik anlaşmalarını feshetmesinin, haklı bir fesih olup olmadığının incelenmesi gerekmiştir.
Davacı taraf, fesih ihtarnamesinde davalı şirketin borçlarını ödemediği, hali hazırda 2.168.825,63 TL. cari hesap borcunun bulunduğu, davacı şirketten akaryakıt ve otogaz LPG alımlarını durdurduğu gerekçesine dayanmıştır.
Her ne kadar davalı taraf davacı ile yeniden sözleşme yapılması konusundaki görüşmeler nedeniyle cari borcun ödenmediğini, 1.355.658 TL.’lik çekin cari borca teminat olarak verilip, bu çeke dayalı olarak davacının takip başlattığını beyan etmiş ise de; taraflar arasındaki yeni sözleşme yapılmasına ilişkin görüşme sürecinde davalının davacıya olan cari borcunu ödemesinin ertelenebileceğine dair, yazılı herhangi bir delil sunulmamıştır. Önceki fesih edilen akaryakıt bayilik sözleşmesinde alacak-borç belirlenirken davalının cari borçlarından mahsup yapılmasının, taraflar arasında bu uygulama yönünden teamül oluşturduğu anlamına gelmeyeceği, yeni sözleşme görüşmeleri sırasında davacının bu yöndeki iradesini gösterir herhangi bir beyanının da bulunmadığı tespit edilmiştir.
Yeni sözleşme yapılması konusundaki görüşmelerinin 2019 yılı Şubat ayında başladığı, davacının feshinin ise yaklaşık 2 ay sonra 26/04/2019 tarihli ihtarnameyle yapıldığı, fesih görüşmelerinin başladığı tarihten fesih tarihine kadar geçen yaklaşık 2 aylık sürenin yeni sözleşme yapılıp yapılmayacağının belirlenmesi açısından yeterli bir süre olduğu, fesih tarihi itibariyle davalının davacıya borcunun bulunduğunun ihtilafsız olduğu, bu süre içerisinde fesih tarihine kadar davalı tarafından cari borcun ödenmeyerek feshe sebebiyet verildiği, davalının cari borca karşılık teminat olarak verildiği belirtilen 1.355.658 TL.’lik çekin de, icra yoluyla 09/01/2020 tarihinde (ve fesihten yaklaşık 8 ay sonra) ödendiği belirlenmiş, davalının sırf yeni sözleşme görüşmeleri nedeniyle cari borcunu ödemeyi davacının rızası ile ertelediği yönündeki savunmaları inandırıcı bulunmamış, davacı tarafın feshinin haklı fesih olduğu sonucuna varılmıştır.
Davalının, davacının haklı fesih yapmasına ve dava açılmasına sebebiyet vermesi karşısında da yargılama giderlerinden sorumlu olduğu kabul edilmiş ve oluşan vicdani kanaat ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan gerekçelerle ;
1-Davacının davasının KONUSUZ KALMASI NEDENİYLE KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Peşin alınan tamamlama harcı dahil 8.866,64 TL. nispi karar ve ilam harcından, karar tarihi itibariyle alınması gereken 80,70 TL. maktu ret karar ve ilam harcının mahsubu ile kalan 8.785,94 TL. harcın istek halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan 80,70 TL. maktu karar ve ilam harcı dahil toplam 362,20 TL. yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Gerekçeli karar tebliği için davacı avansından yapılacak 13 TL. e-tebligata ilişkin yargılama giderinin de davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
6-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, davacı vekilleri için (ve dava değerinin 519.200 TL. olduğunun kabulü ile) 43.010 TL. nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısmın, 6100 s. HMK.nun 333. maddesine göre karar kesinleştiğinde ve re’sen ilgili taraflara iadesine,
Dair ; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 s. HMK’nın 345. maddesi gereğince ( 2 ) hafta içerisinde, Konya BAM ilgili Hukuk Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere ve oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.01/06/2022

Başkan Üye Üye Katip