Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ “TÜRK MİLLETİ ADINA”
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :
HAKİM : … …
KATİP : … …
ASIL VE BİRLEŞEN DAVADA :
DAVACILAR : 1-
: 2-
VEKİLİ :
DAVALI : … – … …
VEKİLİ :
ASIL DAVA : Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
ASIL DAVA TARİHİ :
BİRLEŞEN DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
BİRLEŞEN DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
KARARIN YAZILDIĞI TARİH :
KARARIN MAHİYETİ : ASIL DAVA – KABUL
: BİRLEŞEN DAVA – RET (Husumet Yokluğu Nedeniyle)
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit ve İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ASIL DAVADA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özet olarak; müvekkillerinin bir dönem Konya’da toptan çay ve gıda ürünleri satışı ile iştigal ettiğini, işletmenin maliye kaydı müvekkillerden … adına oldunu, müvekkili …’in ise …’in eşi olduğunu, ticari işletmeyi birlikte işlettiklerini, davalının müvekkilinin faaliyet konusu olan ürünlerin imalatını gerçekleştirdiğini, müvekkillerine ürün tedarikinde bulunduğunu, davalı ile aralarında 2007 yılında başlayan ticari ilişki 100.000,00-TL limitli cari hesap çerçevesinde ilerlediği, bu cari hesaptan kaynaklanan borçların müvekkilleri adına tapuda … İli, … İlçesi, … Mah., … Ada, … Parsel nolu taşınmaz üzerindeki 12.02.2007 tarihli, 100.000,00-TL bedelli gayrimenkul ipoteği ile teminat alındığını, taraflar arasındaki cari ilişki zaman zaman açık hesap şeklinde ilerlediği gibi zaman zaman da davalı tarafa müvekkilleri tarafından verilen kıymetli evraklar üzerinden ilerlediğini, müvekkillerinin 2014 yılında nakit akışının bozulması üzerine davalı ile aralarında hukuki ihtilaf doğduğunu, müvekkillerinin 2014 yılı itibarı ile davalıya cari hesaptan kaynaklı 100.283,13-TL borcu bulunduğunu, borcun bir kısmına müvekkilleri tarafından davalılara bono senedi tanzim edilerek verildiğini, bir kısmının açık hesap olarak cari hesapta takip edildiğini, müvekkillerinin borçlarını ifa etmemesi üzerine davalı tarafından cari hesaptan kaynaklanan borcun tamamının teminatı olan ipoteğin paraya çevrilmesi yoluna gidildiğini, tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile Konya .İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından 100.000,00-TL ipotek alacağı ve 188,15-TL ihtar masrafı olmak üzere toplam 100.188,15-TL takip çıkışı miktarlı ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibi başlatıldığını, İpoteğin paraya çevrilmesi yolu ile yapılan icra takibinde yalnızca ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile alacağın tahsiline imkan sağladığı için yine davalı tarafından müvekkillerce cari hesaba istinaden verilen kambiyo senetlerine ilişkin tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile Konya .İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından 32.894,37-TL takip çıkışı tutarlı kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi başlatıldığını, her iki takip dosyasından müvekkiller hakkında 133.082,52-TL(takip çıkışı) tutarında icra takibi başlatıldığını, ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla açılan Konya .İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından ipotek konusu gayrimenkulün paraya çevrildiğini, 79.000,00-TL satıştan tahsilat elde edilmiş, satış tarihindeki dosya hesabına göre bakiye 67.207,01-TL alacak için kesin rehin açığı belgesi düzenlenerek dosya kapatıldığını, İpotek dosyadan yapılan tahsilat, tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile açılan Konya .İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına bildirilmediğini ve icra dosyasından haciz işlemlerine devam edilerek dosyanın derdest tutulduğunu, 2018 yılına gelindiğinde ise Konya .İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından alınan kesin rehin açığı belgesi Konya .İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından icra takibine konu edildiğini, 68.532,73-TL(takip çıkışı) üzerinden yeniden icra işlemlerine başlandığını, İş bu dosya da 2021 yılında müvekkilleri tarafından toplamda 100.820,00-TL ödenmesi üzerine infaz edildiği, ancak yapılan tahsilat tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile açılan Konya .İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına yine bildirilmeyerek dosyanın derdest tutulduğunu, sonuçta müvekkillerinin 100.283,13-TL(asıl alacak) borcu için müvekkillerinden toplamda 179.820,00-TL tahsil edildiğini, 283,13-TL asıl alacak üzerinden devam edilmesi gereken Konya .İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından icra işlemlerine devam edilerek müvekkilleri adresinde haciz işlemleri yapıldığını, haciz esnasında müvekkillerinden bütün dosya borcuna karşılık 69.500,00-TL talep edildiği, müvekkillerinden cebri icra tehdidi altında bir adet bono ve iki adet çek alındığını, borca karşılık verilen 30.12.2021 tarihli, 8.500,00-TL bedelli bono, avukatlık ücreti adı altında talep edildiği için doğrudan davalı şirketin avukatı lehine müvekkillerinin oğlu … tarafından tanzim edilerek davalı vekiline teslim edildiğini, vadesinde ödendiğini, belirtilen dosya borcuna karşılık 30.03.2022 keşide tarihli, 33.000,00-TL bedelli, 30.04.2022 keşide tarihli, 28.000,00-TL bedelli çekler de borca karşılık davalı vekiline teslim edildiğini, müvekkillerinin cari hesaptan kaynaklı toplam borçlarının 100.283,13 TL olduğunu, İpoteğin paraya çevrilmesi yoluyla açılan Konya .İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından ipotek konusu gayrimenkul paraya çevrilmesi ile 79.000,00 TL satıştan tahsilat elde edildiğini, satış tarihindeki dosya hesabına göre bakiye 67.207,01 TL alacak için kesin rehin açığı belgesi düzenlendiğini, rehin açığı belgesi Konya .İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından icra takibine konu edildiğini, bu dosyadan da 100.820,00 TL tahsil edildiğini, sonuçta 100.000,00 TL asıl alacak tutarı 179.820,00 TL olarak tahsil edildiğini, müvekkillerinin asıl alacaktan 283.13,00-TL borcu kaldığını, cari hesaba istinaden verilen kambiyo senetlerine ilişkin tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile Konya .İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından 32.894,37 TL takip çıkışı tutarlı kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi başlatıldığını, 283.13 TL(asıl alacak) üzerinden devam etmesi gereken icra takibinde hiç tahsilat yapılmamışcasına tamamı üzerinden devam edilerek müvekkillerinden cebri icra tehdidi altından 69.500,00 TL tahsili yoluna gidildiğini, müvekkillerinin davalıya 100.283,13 TL asıl alacak borcu bulunmasına rağmen, derdest edilen takiplerde toplam 133.082,52 TL(asıl alacak) talep edildiğini, ferileri ile birlikte 248.500,00 TL tahsil edildiğini, davalı şirketin çalışma prensibi gereği teminat miktarını aşan miktarda cari hesap borcuna müsaade etmediğini, müşterilerine teminat miktarı ile sınırlı cari hesap borç limiti verdiğini, müvekkillerinin davalıya olan borcu da teminat miktarı kadar olduğunu, bu iddialarının tarafların ticari defterlerinin incelenmesi ile sübut edeceğini, ancak yapılan haksız ve hukuka aykırı icra işlemleri nedeni ile müvekkillerden fazla tahsilat yapılmış olduğundan bu davanın derdest edilmesi zaruretinin hasıl olduğunu belirterek; müvekkillerinin Konya . İcra Müdürlüğü’nün … Esas (yeni esası … ) sayılı dosyasından 69.216,87 TL borçlu olmadığının tespitine, cebri icra tehdidi altında alınan bonoya istinaden ödenen 8.216,87 TL’nin istirdadına, borca karşılık verilen … A.Ş., … Şubesine Ait, … Seri numaralı, 30.03.2022 Keşide tarihli, 33.000,00-TL bedelli, … Seri Numaralı, 30.04.2022 Keşide tarihli, 28.000,00 TL bedelli çeklerden müvekkillerinin borçlu olmadığının tespitine ve iadesine, çeklerin müvekkili tarafından ödenmesi halinde 61.000,00-TL’nin istirdadına, müvekkillerini menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötü niyetli olması sebebi ile takip konusu alacağın yüzde yirmisi kadar müvekkilleri lehine tazminata hükmedilmesine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özet olarak; davanın zamanaaşımı nedeniyle usulden reddine, davacıların müvekkillerini mağdur ettiklerini, borçlulardan tahsil olunan meblağların tamamının mahkemece talep edilen ilgili icra dosyalarındaki kapak hesaplarına göre tahsil edildiğini, dava dilekçesinde belirtilen meblağların nasıl ve hangi yöntemle hesap edildiği tartışma konusu olduğunu, keza davacı borçlularca ödenen ilgili bedellerin tamamı tahsil olunmasına müteakip ilgili icra dosyasına bildirimi gerçekleştirilmiş ve harcı UYAP sisteminden ikmalinin sağlandığını, dolayısıyla davanın temelinin oluşturulmaya çalışılan Konya . İcra Müdürlüğü` nün … Esas (… Eski Esas) sayılı icra takip dosyası ipoteğin paraya çevrilmesi suretiyle başlatılan icra takip dosyasından ari alacak olduğunu, dosya mündericatı incelendiğinde görüleceği üzere, Konya . İcra Müdürlüğü` nün … Esas (… Eski Esas) sayılı icra takip dosyası üzerinden borçlulara ait araçlara yakalama konulduğunu ve başkaca haciz işlemleri de geçmiş tarihlerde tatbik edildiğini, bunun yanı sıra ilgili yakalanan araçlarda borçluların başkaca borçlu olduğu alacaklı olan takip dosyalarından satışı gerçekleştirildiğini, dolayısıyla ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla başlatılan takipten ayrı alacak olan Konya . İcra Müdürlüğü` nün … Esas (… Eski Esas) sayılı icra takip dosyasına, bahse konu icra dosyasından yapılan tahsilatın bildiriminin yapılması yönündeki soyut ve mesnetsiz iddiadan öteye geçmeyeceğini, bu doğrultuda davaya konu edilmeye çalışılan hususların tamamının izahattan yoksun olduğunu belirterek; davanın zamanaaşımı nedeniyle reddine, mesnetsiz ve hukuka aykırı işbu davanın usul ve esastan reddine, davacının hukuki menfaat yokluğu, soyut ve dayanaksız ihtiyati tedbir taleplerinin reddine, kötü niyetli davacı/borçluların %20`den aşağı olmamak üzere kötü niyet/ icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
BİRLEŞEN DAVADA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özet olarak; taraflar arasında 2007 yılında başlayan ticari ilişki 100.000,00-TL limitli cari hesap çerçevesinde ilerlemiş ve bu cari hesaptan kaynaklanan borçlar müvekkilleri adına kayıtlı , … İli, … İlçesi, … Mah., … Ada, … Parsel numara kain taşınmaz üzerindeki 12.02.2007 tarihli, 100.000,00-TL bedelli gayrimenkul ipoteği ile teminat alındığını, yine taraflar arasındaki cari ilişkinin zaman zaman açık hesap şeklinde ilerlediği gibi zaman zaman da davalı tarafa müvekkilleri tarafından verilen kıymetli evraklar üzerinden ilerlediğini, müvekkillerin 2014 yılında nakit akışının bozulması hukuki ihtilafın meydana geldiğini, müvekkilerinin davalıya cari hesaptan kaynaklı 100.283,13-TL borcu bulunduğunu, bu borca istinaden bono tanzim edildiğini, bir kısmının da cari hesaptan takip edildiğini, müvekkillerinin borçlarını ifa etmemesi üzerine davalı tarafından cari hesaptan kaynaklanan borcun tamamının teminatı olan ipoteğin paraya çevrilmesi yoluna gidildiğini ve tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile Konya .İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından 100.000,00-TL ipotek alacağı ve 188,15-TL ihtar masrafı olmak üzere toplam 100.188,15-TL takip çıkışı miktarlı ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibi başlatıldığını, ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile yapılan icra takibinde yalnızca ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile alacağın tahsiline imkan sağladığı için yine davalı tarafından müvekkillerince cari hesaba istinaden verilen kambiyo senetlerine ilişkin tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile Konya .İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından 32.894,37 TL takip çıkışı tutarlı kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi başlatıldığını, her iki takip dosyasından müvekkilleri hakkında 133.082,52-TL(takip çıkışı) tutarında icra takibi başlatıldığını, Konya .İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından ipotek konusu gayrimenkul paraya çevrilmek suretiyle 79.000,00 TL satıştan tahsilat elde edildiğini, satış tarihindeki dosya hesabına göre bakiye 67.207,01 TL alacak için kesin rehin açığı belgesi düzenlenerek dosyanın kapatıldığını, söz konusu tahsilatın Konya .İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına bildirilmediği gibi anılan dosyadan haciz işlemlerine devam edilmek suretiyle müvekkillerin adresinde haciz ifa edildiğini, müvekkillerinden cebri icra tehdidi altında bir adet bono ve iki adet çek alındığını, borca karşılık verilen 30.12.2021 tarihli, 8.500,00-TL bedelli bononun avukatlık ücreti adı altında talep edildiği için doğrudan davalı şirketin avukatı lehine müvekkillerinin oğlu … tarafından tanzim edilerek davalı vekiline teslim edildiğin ve vadesinde ödendiğini, Yine anılan dosya borcuna karşılık 30.03.2022 keşide tarihli, 33.000,00-TL bedelli, 30.04.2022 keşide tarihli, 28.000,00-TL bedelli çekler de borca karşılık davalı vekiline teslim edildiğini belirterek; müvekkillerinin Konya . İcra Müdürlüğü’nün … Esas (yeni esası … ) sayılı dosyasından 69.216,87 TL borçlu olmadığın tespitine, cebri icra tehdidi altında alınan bonoya istinaden ödenen 8.216,87 TL’nin istirdatına, alacağın 20’sinde aşağı olmamak üzere müvekkilleri lehine tazminat verilmesine, yargılama giderleri ile ücreti vekaleti davalı üzerine tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özet olarak; davanın zamanaaşımı nedeniyle usulden reddine, davacıların müvekkillerini mağdur ettiklerini, borçlulardan tahsil olunan meblağların tamamının mahkemece talep edilen ilgili icra dosyalarındaki kapak hesaplarına göre tahsil edildiğini, dava dilekçesinde belirtilen meblağların nasıl ve hangi yöntemle hesap edildiği tartışma konusu olduğunu, keza davacı borçlularca ödenen ilgili bedellerin tamamı tahsil olunmasına müteakip ilgili icra dosyasına bildirimi gerçekleştirilmiş ve harcı UYAP sisteminden ikmalinin sağlandığını, dolayısıyla davanın temelinin oluşturulmaya çalışılan Konya . İcra Müdürlüğü` nün … Esas (… Eski Esas) sayılı icra takip dosyası ipoteğin paraya çevrilmesi suretiyle başlatılan icra takip dosyasından ari alacak olduğunu, dosya mündericatı incelendiğinde görüleceği üzere, Konya . İcra Müdürlüğü` nün … Esas (… Eski Esas) sayılı icra takip dosyası üzerinden borçlulara ait araçlara yakalama konulduğunu ve başkaca haciz işlemleri de geçmiş tarihlerde tatbik edildiğini, bunun yanı sıra ilgili yakalanan araçlarda borçluların başkaca borçlu olduğu alacaklı olan takip dosyalarından satışı gerçekleştirildiğini, dolayısıyla ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla başlatılan takipten ayrı alacak olan Konya . İcra Müdürlüğü` nün … Esas (… Eski Esas) sayılı icra takip dosyasına, bahse konu icra dosyasından yapılan tahsilatın bildiriminin yapılması yönündeki soyut ve mesnetsiz iddiadan öteye geçmeyeceğini, bu doğrultuda davaya konu edilmeye çalışılan hususların tamamının izahattan yoksun olduğunu belirterek; davanın zamanaaşımı nedeniyle reddine, mesnetsiz ve hukuka aykırı işbu davanın usul ve esastan reddine, davacının hukuki menfaat yokluğu, soyut ve dayanaksız ihtiyati tedbir taleplerinin reddine, kötü niyetli davacı/borçluların %20`den aşağı olmamak üzere kötü niyet/ icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Asıl dava menfi tespit, birleşen dava ise istirdat isteminden ibarettir.
Taraflar arasındaki ihtilaf; taraflar arasındaki ticari ilişkinin açık hesap şeklinde yürütülüp yürütülmediği, açık hesap nedeniyle davalının 2014 yılı itibariyle davacılardan alacaklı olup olmadığı, varsa alacak tutarının ne kadar olduğu, dava tarihine kadarki süreçte davalıya ödeme yapılıp yapılmadığı yapılan ödeme tutarının ne kadar olduğu, dava tarihi itibariyle davalının halen alacaklı olup olmadığı, Konya . İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı takibi nedeniyle davacıların davalıya borçlu olup olmadıkları, bu dosya borcuna mahsuben verildiği ihtilafsız olan çekler nedeniyle davacıların borçlu olup olmadıkları, varsa borçlu olmadıkları tutarın ne kadar olduğu, birleşen dava yönünden davacıların aktif husumetlerinin bulunup bulunmadığı hususlarından ibarettir.
Davaya konu Konya . İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı takibinin 30.000,00 TL asıl alacak, 2.804,37 TL işlemiş faiz ve 90,00 TL komisyon alacağı olmak üzere toplam 32.894,37 TL üzerinden başlatıldığı, takip dayanağının her biri 3.000,00 TL bedelli olan 10 adet bono olduğu, takibin 04/04/2014 tarihinde başlatıldığı ve takip talebi ile ödeme emrine ” tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla” ibaresinin yazıldığı, takip alacaklısının davalı … Ltd. Şti. takip borçlularının ise … ile … olduğu anlaşılmıştır.
Konya . İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı takibinin 100.000,00 TL asıl alacak ve 188,15 TL ihtarname masrafı olmak üzere toplam 100.188,15 TL üzerinden başlatıldığı, takip dayanağının Karatay Tapu Sicil Müdürlüğü tarafından tanzim edilen 12/02/2007 tarihli … yevmiye numaralı ipotek resmi senedi olduğu, takibin 26/03/2014 tarihinde başlatıldığı ve ödeme emrine ” tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla” ibaresinin yazıldığı, takip alacaklısının davalı … Ltd. Şti. takip borçlularının ise … ile … olduğu, taşınmazın satışının yapılarak 22/5/2018 tarihinde 67.207,01 TL alacak yönünden kesin rehin açığı belgesi düzenlendiği anlaşılmıştır.
Konya . İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı takibinin 67.207,01 TL asıl alacak ve 1.325,72 TL faiz alacağı olmak üzere toplam 68.532,73 TL üzerinden başlatıldığı, takip dayanağının Konya . İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyasında düzenlenen rehin açığı belgesi olduğu, yine ödeme emrine ” tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla” ibaresinin yazılı olduğu, takip alacaklısının davalı … Ltd. Şti. takip borçlularının ise … ile … olduğu, davalı alacaklı vekili tarafından 17/08/2021 tarihli dilekçe ile dosya borcunun tamamının tahsil edildiğine dair haricen tahsil bildiriminde bulunulduğu ve dosyanın infazen kapandığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki ihtilafın ana nedeni, belirtilen takip dosyalarına konu borcun aynı borç olup olmadığıdır. Zira davacı bu takiplerin aynı borca istinaden başlatıldığını iddia etmiş, davalı ise takiplerin farklı borçlara ilişkin olduğunu savunmuştur. Konya . İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı takibinin, Konya . İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyasında düzenlenen rehin açığı belgesine dayalı olması karşısında her iki takip dosyasının aynı alacağa dayandığı açıktır. Uyuşmazlık Konya . İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı takibi ile Konya . İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı takibinin aynı alacağa ilişkin olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Bu kapsamda, Konya . İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı takibi ile … E sayılı takibinin 2014 yılında başlatılması karşısında öncelikle 2014 yılı itibariyle alacak borç durumunun tespit edilmesi gerekir.
6100 sayılı HMK’nın 222/2. maddesine göre; Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır.
6100 sayılı HMK’nın 222/3. maddesine göre; İkinci fıkrada belirtilen şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya diğer tarafın ticari defterlerini ibraz etmemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerekir.
Davalının ticari defterleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde düzenlenen 24/06/2022 tarihli bilirkişi raporu ile; davalıya ait ticari defterlerin açılış tasdiklerinin usulüne uygun olarak yapıldığı, ancak kapanış tasdiklerinin yapılmadığı, 26/03/2014 tarihi itibariyle davalının 133.713,88 TL alacaklı olduğu, 10/08/2018 tarihine kadar çeşitli tarihlerde ödeme yapıldığı, 10/08/2018 tarihi itibariyle alacak tutarının 51.842,16 TL olduğu, devam eden süreçte de ödemeler yapıldığı ve 2019 yılı itibariyle hesap bakiyesinin kapandığı tespit edilmiştir.
Davacı tarafın ticari defterleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde düzenlenen 24/06/2022 tarihli bilirkişi raporu ile; 2014 yılı defterlerinin usulüne uygun olarak tutulduğu, defterlerde taraflar arasındaki ticari ilişkiye dair herhangi bir kaydın bulunmadığı tespit edilmiştir.
Davalıya ait ticari defterlerin kapanış tasdikinin bulunmaması nedeniyle kendi aleyhine delil teşkil ettiği, her ne kadar davalı kendi defterlerinde 26/03/2014 tarihi itibariyle 133.713,88 TL tutarında alacaklı gözükse de defterlerin usulüne uygun olarak tutulmaması nedeniyle bu kayda itibar dilmesinin mümkün olmadığı, davacı tarafın defterlerinde ise herhangi bir kaydın bulunmadığı, ancak taraflar arasında 2014 yılı itibariyle davalının 100.283,13 TL tutarında alacaklı olduğu konusunda bir uyuşmazlık bulunmadığı sonucuna varıldığından belirtilen icra takiplerinin 2014 yılında başlatılması karşısında 2014 yılı itibariyle davalının 100.283,13 TL tutarında davacı tarafta alacaklı olduğu kabul edilmiştir.
Bu kapsamda davalının 2014 yılı itibariyle 100.283,13 TL tutarında alacaklı olduğu kabul edilmek suretiyle ve icra takip dosyalarındaki ödemeler değerlendirilmek suretiyle hesap raporu tanzim ettirilmesine karar verilmiştir.
11/10/2022 tarihli bilirkişi raporu ile Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından 100.000 TL asıl alacak ve 188,15 TL ihtarname masrafı olmak üzere toplam 100.188,15 TL üzerinden ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibi başlatıldığı, takip dosyasında ipoteğin satılarak paraya çevrildiği, yapılan satış sonrasında elde edilen paranın dosya borcunu karşılamaması nedeniyle davalı alacaklıya 67.207,01 TL alacak için kesin rehin açığı belgesi verildiği, alacaklı tarafından rehin açığı belgesine istinaden Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas (eski esası … ) sayılı takibinin başlatıldığı, alacaklı vekilinin haricen tahsil beyanı üzerinden dosyanın 18/08/2021 tarihinde infazen kapandığı, bu kapsamda Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takibinde yazılı 100.000 TL asıl alacağın tahsil edilmiş olduğu, davalının 100.283,13 TL tutarında alacaklı olduğunun kabulü halinde davalının bakiye alacağının 283,13 TL olduğu dolasıyla Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takibinin 283,13 TL üzerinden başlatılmasının gerektiği, alacaklı tarafından 18/11/2021 tarihinde 2.400,00 TL tutarında haricen tahsil beyanında bulunulması karşısında bu tarih itibariyle fazla ödeme tutarının 130,85 TL olduğu, devam eden süreçte de 30/11/2021 tarihinde 8.500 TL tutarında haricen tahsil beyanında bulunulması karşısında fazla ödeme tutarının 8.630,85 TL olduğu tespit edilmiştir.
Davalının 2014 yılı itibariyle 100.283,13 TL tutarında alacaklı olması, başlatılan icra takipleri kapsamında yapılan ödemeler dikkate alındığında davalının dava tarihi itibariyle bakiye alacağının bulunmadığı, her ne kadar davaya konu icra takibi bonolara istinaden başlatılmış ise de ödeme emrinde “tahsilde tekerrür etmemek kaydıyla” ibaresinin yazılı olması ve bu icra takibi ile Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takibinin yaklaşık aynı zamanda başlatılması, yine bu takip dosyasında düzenlenen ödeme emrinde de “tahsile tekerrür etmemek kaydıyla” ibaresinin yazılı olması, davalı tarafından belirtilen icra dosyaları haricinde her hangi bir takip dosyasının delil olarak dayanılmaması karşısında Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takibi ile aynı icra müdürlüğünün … (… ) Esas sayılı takibinin aynı alacağı ilişkin olduğunun kabul edilmesinin gerektiği, dosya kapsamına uygun olduğundan hükme esas alınan 11/10/2022 tarihli bilirkişi raporu ile davalının bakiye alacağının kalmadığının tespit edilmesi karşısında davacıların Konya . İcra Müdürlüğünün … (… ) Esas sayılı takibi nedeniyle davalıya borçlu olmadıklarının tespitine karar vermek gerekmiştir.
Her ne kadar icra dosyasından fazla ödemeler yapıldığı açık ise de bu fazla ödemelerin dava tarihinden önce yapıldığı, ödemenin dava devam ederken yapılmaması karşısında menfi tespit davasının kendiliğinden istirdat davasına dönüşmeyeceği sonucuna varıldığından istirdat yönünden herhangi bir değerlendirme yapılmamıştır.
Davacılardan …’in keşidecisi … , lehtarı … olan 30/04/2022 tarihli 28.000 TL bedelli çek ile keşidecisi … , lehtarı … olan 30/03/2022 tarihli 33.000 TL bedelli çek nedeniyle borçlu olmadığına ilişkin tespit davası yönünden yapılan değerlendirmede bu çeklerin 18/11/2021 tarihinde davalı alacaklıya dosya borcuna mahsuben verildiği, bu tarih itibariyle davalının bakiye alacağının bulunmadığı sonucuna varıldığından davacı …’in bu çekler nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine karar vermek gerekmiştir. Her ne kadar davacı vekili çeklerin dava devam ederken ödenmesi nedeniyle davanın istirdat davasına dönüştüğünü iddia etmiş ise de Yargıtay . HD’nin … Esas, … Karar sayılı ilamı ile aynı dairenin … Esas, … Karar sayılı ilamlarında da bahsedildiği üzere bu ödemeler davacı tarafından yapılmadığından menfi tespit davasının istirdat davasına dönüşmesi mümkün değildir. Somut olayda da ödemeler dava dışı … tarafından yapılmış olup, davacı … herhangi bir ödeme yapılmadığından istirdat yönünden hüküm kurulmamış, menfi tespit yönünden hüküm kurulmakla yetinilmiştir.
Birleşen Konya . Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında davacılar … ile … icra tehdidi altında ödediklerini iddia ettikleri 8.216,87 TL’nin davalıdan istirdat edilerek kendilerine eşit oranda verilmesini talep etmişlerdir. Davacı tarafın istirdat isteminin dayanağının ne olduğunu açıklamaları için süre verilmiş, davacılar vekili 17/09/2022 tarihli tavzih dilekçesi ile istirdatı istenen bedelin keşidecisi … lehtarı … olan 18/11/2021 keşide tarihli 30/12/2021 vade tarihli 8.500 TL bedelli bonoya istinaden yapılan ödemeye ilişkin olduğunu belirtmiştir. Her ne kadar davacılar tarafından bu bonoya istinaden yapılan ödemenin istirdatı istenilmiş ise de gerek bu bonoya istinaden yapılan ödemenin dava dışı … tarafından yapılması gerekse ödemenin dava dışı …’a yapılması karşısında davacıların istirdat istemi yönünden aktif husumetlerinin bulunmadığı sonucuna varıldığından birleşen davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Asıl dava yönünden taraflar feri nitelikte tazminat isteminde bulunmuşlardır. Asıl davanın davalı lehine neticelenmemesi karşısında davalı lehine tazminata hükmedilmesinin mümkün olmadığı açıktır. 2004 sayılı İİK.’nın 72/5. Maddesine göre davacılar lehine tazminata hükmedilebilmesi için takibin haksız olması tek başına yeterli olmayıp takibin aynı zamanda kötü niyetli olması da gerekir, davalının takip tarihi itibariyle alacaklı olması karşısında takibin kötü niyetli olarak başlatıldığının kabulü mümkün değildir. Yine davalının salt alacak tutarını ispat edememesi takibin kötü niyetli olduğunun kabulü için yeterli olmadığından davacıların tazminat istemlerinin de reddine karar vermek gerekmiştir.
Her ne kadar birleşen istirdat davasında da taraflar tazminat isteminde bulunmuş ise de 2004 sayılı İİK’nın 72 maddesi uyarınca tazminata hükmedilebilmesi için menfi tespit davasının açılmış olması gerektiği, birleşen davanın ise istirdat davası olduğu, dolayısıyla tazminata hükmedilmesinin mümkün olmadığı sonucuna varılığından tarafların tazminat istemlerinin birleşen dava yönünden de reddine karar vermek gerekmiştir.
Anılan nedenlerle asıl davanın kabulüne, birleşen davanın ise aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Asıl dava yönünden DAVANIN KABULÜ ile;
a)Konya . İcra Müdürlüğü’nün … E. (eski esası: … E) sayılı takibi nedeniyle DAVACILARIN DAVALIYA BORÇLU OLMADIKLARININ TESPİTİNE,
b)Keşidecisi … , lehtarı … olan … seri numaralı, 30/03/2022 tarihli, 33.000,00 TL bedelli çek ve keşidecisi …, lehtarı … olan … seri numaralı, 30/04/2022 tarihli, 28.000,00 TL bedelli çek nedeniyle DAVACI …’İN DAVALIYA BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
c)Tarafların tazminat istemlerinin ayrı ayrı reddine,
2-Birleşen Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E sayılı davası yönünden;
a)DAVANIN AKTİF HUSUMET YOKLUĞU NEDENİYLE REDDİNE,
b)Tarafların tazminat istemlerinin ayrı ayrı reddine,
ASIL DAVADA :
3-Alınması gereken 6.413,92 TL karar ve ilam harcından, peşin ve tamamlama olarak alınan 2.364,11 TL harcın mahsubu ile bakiye 4.049,81 TL eksik harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
4-Davacı tarafından yapılan 2.444,81 TL harç gideri ve 2.613,65 TL yargılama gideri olmak üzere toplam 5.058,46 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacılara (eşit oranda) VERİLMESİNE,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Davacılar, kendilerini vekille temsil ettiğinden, A.A.Ü.T.’ne göre tayin ve taktir olunan 15.023,10 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara (eşit oranda) VERİLMESİNE,
BİRLEŞEN DAVADA :
7-Peşin alınan 140,33 TL harçtan, alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcının mahsubu ile bakiye 59,63 TL fazla harcın karar kesinleştiğinde davacılara İADESİNE,
8-Arabuluculuk görüşmelerinden dolayı Hazine tarafından (suçüstü ödeneğinden) yapılan 1.320 TL. yargılama giderinin davacılardan (eşit oranda) alınarak Hazine’ye gelir kaydına, bu amaçla 492 s. Harçlar Kanunu’nun 28/a maddesi gereğince harç tahsil müzekkeresi yazılmasına,
9-Davacılar tarafından yapılan harç ve yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
10-Davalı taraf kendini vekille temsil ettiğinden, A.A.Ü.T.’ne göre tayin ve taktir olunan 1.314,70 TL vekalet ücretinin davacılardan (eşit oranda) alınarak davalıya VERİLMESİNE,
11-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmının 6100 sayılı HMK 333.maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde taraflara İADESİNE,
Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 s. HMK’nın 345. maddesi gereğince (2) hafta içerisinde, ilgili BAM Hukuk Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 08/12/2022
Katip … Hakim …
5070 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre Elektronik İmzalıdır.