Emsal Mahkeme Kararı Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/272 E. 2022/1 K. 06.01.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ “TÜRK MİLLETİ ADINA”
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :
DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALI :

VEKİLLERİ :
DAVA : Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
KARARIN YAZILDIĞI TARİH :
KARARIN MAHİYETİ : KABUL

Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özet olarak; müvekkili davacının davalı kooperatifin almış olduğu 06/12/2000 tarihli kararı uyarınca bütün aidatları peşin alınarak tahsis etmiş ve müvekkilini üye olarak kaydının yapılarak kendisinden başkaca ödeme yapmamasına , üye aidatı alınmamasına karar vermesi üzerine … Mh. … Caddesinde bulunan … Pafta, … Ada, … Parsel, . Blok . Kat … … ve … cepheli … bağımsız bölüm numaralı daire karşılığında 15/01/2011 tarihinde 93.000 TL kooperatif muhasebesine, 30/04/2011 tarihinde de 26.000 TL T. İş bankasına ödediğini, müvekkilinin tahsisin yapıldığı tarihden itibaren belirtilen bağımsız bölümde ailesiyle birlikte ikamet ettiğini, buna ilişkin … alınan belge örnekleri ile faturaların bulunduğunu, dava konusu taşınmazın kooperatif hükmü şahsiyeti adına devrini sağlamayan kooperatif yöneticilerinin halen bu ihtilafın çözümü için uğraştıkları halde müvekkilinden ve bir kısım kişilerden üyelik vaadiyle para tahsili yoluna gittiklerini, daireleri bu kişilere ve müvekkiline teslim etmedikleri halde müvekkilini kooparatife üye kaydını yapmayarak oyaladıklarını, kooperatifin aldığı kararla müvekkilini kooperetife üye aidatlarını da peşinen müvekkilinden tahsil ettiğini, müvekkilinin defalarca davalı kooperatif yetkililerinden üye kaydının yapılması ve kendisine tahsis edilen dairanın adına tescilini talep etmiş ise “sen üye değilsin” cevabı verdiklerini, kooperatifle arsa sahibi arasındaki eser sözleşmesinde müevkkilinin taraf olmaması nedeniyle ikamet ettiği bağımsız bölüm için arsa sahibi aleyhine dava açma olanağının bulunmadığını, kooperatif yöneticilerinin üyelik aidatlarının tamamını müvekkilinden tahsil ettikleri halde müvekkilinin üyelik kaydı için yapmış olduğu talebine ilişkin keşide etmiş olduğu Konya . Noterliğinin 07/03/2016 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnameye cevap vermediklerini belirterek müvekkili davacının davalı kooperatifin üyesi olduğunun tespitine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özet olarak; müvekkilinin davacıya davaya konu daireyi 74.000 TL si peşin ve 9.000 TL si de 30/04/2011 vade tarihli senet şeklinde ödenmek hususunda anlaştıklarını, davacı 74.000 TL yi peşin olarak müvekkili kooperatifin muhasebesine ödemiş ve dfterlere de kaydı yapıldığını, kalan 9.000 TL lik senedi de müvekkilini başkalarına ciro ederek alacağını tahsil ettiğini, ancak davacının belirtmiş olduğu 93.000 TL peşin ödeme ve 26.000 TL İş Bankasına ödeme beyanını kabul etmediklerini, zaten devir sözleşmesinden de anlaşılacağı üzere 74.000 TL si peşin kalan 9.000 TL si ise senet ile ödeneceğinin belirlendiğini, davacı beyanının sözleşmeye ve mantığa aykırı olduğunu, şayet davacının beyan etmiş olduğu gibi bir ödeme var ise bu hususta ispat yükünün davacıya ait olduğunu, sözleşmeden yaptıktan hemen sonra müvekkilinin senetlerin vadesini beklemeden söz konusu daireyi davacıya teslim ettiğini ve davacının halen dairede oturduğunu, müvekkili kooperatifin arsa sahiplerine borçlarının bulunduğunu, aidatlarını toplamaya devam ettiğini, sadece davacının değil tüm üyelerin tapularını henüz alamadıklarını, mevcut borçları nedeniyle ferdileşmenin yapılamadığını ve üyelerine de tapuları veremediğini, kooperatif yönetim kurulunca karar alınmasının davacının kooperatife üye olduğu anlamına geleceğini, ferdileşmenin yapılamaması nedeniyle davacıya tapu kaydının verilmesi mümkün olmadığını, bu hususun eşitlik ilkesine aykırı olduğunu, davacının işbu davayı açmakta bir hukuki yararının bulunmadığını belirterek; davacının haksız davasının reddine , yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, kooperatif üyeliğinin tespiti isteminden ibarettir.
Taraflar arasındaki ihtilaf; davacının davalı kooperatif üyesi olup olmadığı, varsa üyeliğinin peşin bedelli üyelik niteliğinde olup olmadığı ve davanın açılmasında davacının hukuki yararının bulunup bulunmadığı hususlarından ibarettir.
Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 08.03.2019 gün ve … E … K sayılı kararının istinaf edilmesi üzerine Konya BAM . Hukuk Dairesi’nin 05.03.2021 gün ve … E … K sayılı kararı ile ”İlk derece mahkemesi, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre davacının davalı kooperatife üye olduğu hususunda herhangi bir tereddüt bulunmadığından tespit talebinde hukuki yarar olmadığı gerekçesiyle HMK’nın 114/1-h maddesine istinaden davanın reddine karar verdiği, kabule göre de davanın usulden reddedilmesine rağmen hüküm fıkrasında davanın usulden reddedildiğine ilişkin hüküm kurulmamasının tenakuz oluşturduğu, davacı ortaklığın devir alınması yoluyla davalı kooperatife ortak olduğu, kooperatif yönetim kurulunun, ortaklığın devri konusunda, başvuruda bulunan kişinin ortaklığına uygun gördüğü takdirde, karar alarak ve yönetim kurulu karar defterinin yazılarak, ayrıca kararın 15 gün içinde davacıya tebliğ edilmesiyle devir işleminin gerçekleşeceği, dosyada davacı için yapılması gereken işlemlerin, davalı kooperatif tarafından yapılmadığı, mahkemece yargılama yapılarak bilirkişi araştırmaları neticesinde, mali kayıtlara göre davacının peşin üyeliğinin zımni olarak kabul edildiğinin belirtildiği, bu sonuca göre davacının kooperatif üyeliğinin tespiti için dava açmakta hukuki yararının bulunduğu, mahkemece takdirde hata yapıldığı, davalı kooperatifin dava sırasında üye olduğu hususunun kabul edildiğinin gerekçe göstererek hukuki yarar yokluğundan davanın reddine karar verilmesinin usul ve yasaya uygun olmadığı…” gerekçesiyle kararın kaldırılmasına karar vermiştir.
Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 08.03.2019 gün ve … E … K sayılı kararının kaldırılması üzerine dava Mahkememizin … E sırasına kaydedilmiş ve bu sıra üzerinden yargılamaya devam edilmiştir.
Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 25.04.2017 gün ve … E … K sayılı kararıyla davalı kooperatifin iflasına karar verildiği, iflas tasfiyesinin Konya . İcra ve İflas Müdürlüğü’nün … İflas sırasına kayıtlı dosya üzerinden yürütüldüğü, 2. Alacaklılar toplantısının 06.08.2021 tarihinde yapıldığı, eldeki davanın iflas masası ve masa alacaklıları tarafından takip edilmemesi üzerine iflas dairesi tarafından davalı kooperatife dava takip yetkisi verildiği ve davalı kooperatifi tarafından da Av. … ile Av. …’e vekaletname verdiği anlaşılmıştır.
Dava konusu uyuşmazlık hususlarında rapor tanzimi için SMMM Bilirkişisi … tevdi edildiği, bilirkişi 21/07/2017 havale tarihli raporunda sonuç olarak; davalı kooperatifin defter ve belgelerinin usul ve yasaya uygun olarak tutulduğu, davalı kooperatifin 2013 yılı yevmiye defterinin 164 nolu yevmiye maddesinde 31/12/2013 tarihinde yapılan kapanış kaydında davacı tarafından davalı kooperatife 93.000 TL ödeme yapıldığının … nolu hesapta göründüğü, aynı yevmiye maddesi ile kooperatife borcu bulunan üyelerin borçlarını da … nolu hesapta kayıt altına alındığı, 2013 yılı sonu itibarıyla davacının davalı kooperatife borcu bulunduğuna ilişkin davalı kooperatif defterinde herhnagi bir kayda rastlanılmadığı, davalı kooperatifin 2014 yılı yevmiye defterinin … nolu yevmiye maddesinde 31/12/2014 tarihinde yapılan kapanış kaydında davacı tarafından davalı kooperatife 93.000 TL ödeme yapıldığının … nolu hesapta göründüğü, aynı yevmiye maddesi ile kooperatife borcu bulunan üyelerin borçlarını da … nolu hesapta kayıt altına alındığı, 2014 yılı sonu itibarıyla davacının davalı kooperatife borcu bulunduğuna ilişkin davalı kooperatif defterinde herhnagi bir kayda rastlanılmadığı, davalı kooperatifin incelenebilen defterleri uyarınca davacının 2013 yılı sonunda ödediği rakamla 2014 yılı sonunda ödediği toplam bedelin aynı olması, davacının 2014 yılı içerisinde herhangi bir ödeme yapmamasına karşın 2014 yılı sonunda davacının davalı kooperatife ait ticari defterlerde borçlu gösterilmemesi nedeniyle davacının davalı kooperatife peşin üye olarak kaydını yapıldığının zımmi olarak kabul edildiği, her ne kadar davalı kooperatifin üye kayıt defteri ve karar defteri incleenmese de yevmiye deftererinde kayıtlar uyarınca davacının davalı kooperatife üye olduğu, üyeliğin peşin üyelik olduğu bu durumun yevmiye defteri kayıtları uyarınca zımmen kabul edilmiş olduğu, 2015, 2016 ve 2017 yılı yevmiye defterleri ile üye kayıt defterinin incelenememiş olması nedeniyle davacının üyeliğinin devam edip etmediğinin tespit edilemediği, dosya içerisinde fotokopisi bulunan Daire Devir Sözleşmesi başlıklı belgede de peşin üyelik karşlığı davacının 93.000 TL ödeme yapması gerektiği, kararın ödemenin tamamlanmasından sonra kesinleşeceği, yevmiye defteri uyarınca da ödemenin yapılmış olduğu, incelenen yevmiye defterleri uyarınca davalı kooperatif tarafından davacının peşin üye olarak kooperatif üyeliğinin zımmen kabul edildiği, mevcut Daire Devir Sözleşmesi ve 06/12/2000 tarih, … nolu Daire Hisse Devri kararı uyarınca davacının edimlerinin yerine getirerek davalı kooperatife peşin üyeliğinin yapıldığı, incelenen 2013 ve 2014 ticari defterleri uyarınca da durumu bu yönde olduğu, ancak daha sonraki yıllara ilişkin ticari defterler ve üye kayıt defterleri ile karar defterinin incelenememis nedeniyle davacının üyeliğinin devredip devretmediği ve halen üye olup olmadığının tespit edilemediği, 2014 yılı sonu itibarıyla davacının davalı kooperatife peşin üye olarak üyeliğinin devam ettiği, bu durumda davalı kooperatif tarafından zımmen kabul edildiği şeklinde rapor düzenlemiştir.
SMMM Bilirkişiler … , … , … heyet olarak düzenlemiş oldukları 28/06/2018 havale tarihli raporda sonuç olarak; davalı kooperatifin 2013 yılı yevmiye defterinin … nolu yevmiye maddesinde 31/12/2013 tarihinde yapılan kapanış kaydında davacı tarafından davalı kooperatife 93.000 TL ödeme yapıldığının … nolu hesapta göründüğü, aynı yevmiye maddesi ile kooperatife borcu bulunan üyelerin borçlarını da … nolu hesapta kayıt altına alındığı, 2013 yılı sonu itibarıyla davacının davalı kooperatife borcu bulunduğuna ilişkin davalı kooperatif defterinde herhnagi bir kayda rastlanılmadığı, davalı kooperatifin 2014 yılı yevmiye defterinin … nolu yevmiye maddesinde 31/12/2014 tarihinde yapılan kapanış kaydında davacı tarafından davalı kooperatife 93.000 TL ödeme yapıldığının 331 04 005 nolu hesapta göründüğü, aynı yevmiye maddesi ile kooperatife borcu bulunan üyelerin borçlarını da 131 nolu hesapta kayıt altına alındığı, 2014 yılı sonu itibarıyla davacının davalı kooperatife borcu bulunduğuna ilişkin davalı kooperatif defterinde herhnagi bir kayda rastlanılmadığı,2016 yılı ticari defterlerinin incelenmesinde davacının 93.000 TL ödemesinin kayıtlı olduğu, dava dosyası içerisinde fotokopisi bulunan Daire Devir Sözleşmesi başlıklı belgede de peşin üyelik karşlığı davacının 93.000 TL ödeme yapması gerektiği, kararın ödemenin tamamlanmasından sonra kesinleşeceği, yevmiye defteri uyarınca da ödemenin yapılmış olduğu tespit edilmiş olup taraflar arasında yapılan sözleşme gereği davacının peşin bedelli üye kabul edilip edilmeyeceği hususunun mahkemenin takdirinde olduğunu, şayet sayın mahkeme davacıyı normal üye olarak kabul eder ise; kooperatifin kuruluşundan dava tarihine kadar kooperatif genel kurullarında aidat ödemesi ile ilgili olarak alınan kararlar gereğince normal bir üyenin ödemesi gereken aidat tutarının 141.985,00 TL olduğu, şayet mahkeme davacıyı peşin bedelli üye olarak kabul ederse dosyaya ekli sözleşme ve Yargıtay kararlarına göre davacının üzerine düşen yükümlülükleri genel yönetim ve altyapı giderleri dışında yerine getirmiş olduğunun anlaşıldığı, dava dosyasında yer alan 31/07/2017 tarihli Konya Ticaret Odasının göndermiş olduğu Genel Kurul Tutanaklarının incelenmesinde davacı hakkında peşin üyelik ile ilgili bir karar bulunmadığı gibi Genel Kurul Toplantıları Hazirun Listelerinde de davacının kooperatif üyesi olarak kaydının bulunmadığı, ancak davacıya daire tahsisinin gerçekleştiği gibi davalı kooperatif vekilinin de davacının davalı kooperatifin üyesi olduğunu kabul ettiğini, davalı kooperatifin 29/05/2016 tarihinde yapılan 2015 yılı genel kurulunda davalı kooperatif hazirun listesinde 75 ortak bulunduğunun tespit edildiğine dair rapor düzenledikleri anlaşılmıştır.
Yargıtay . Hukuk Dairesi’nin … E … K sayılı ilamı; ”1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 23. Maddesi uyarınca ortaklar, hak ve yükümlülüklerde eşit konumdadır. Yönetim kurulu bu ilkenin dışına çıkmak istediği takdirde, bu hususu genel kurul gündemine alarak, genel kurulun tartışmasına açıkça sunması gerekmekte veya genel kurulun yapılan uygulamayı açıkça ya da zımnen benimsemesi gerekmektedir. Bu nedenle, sabit ve peşin bedel ödemek suretiyle ortaklığa alınmadaki bu usule uyulmamışsa, böyle bir ortağın (devam eden inşaatların finansmanına katılımı için) üyelik aidat yükümlülüğü devam eder. Açıklanan usule uyulmuşsa, ortaklığa alınmadaki bu farklılık, ortaklığa alındıktan sonra üyelik aidatı istenmesini mümkün kılmaz ise de kooperatifin amacına ulaşıncaya kadar yapılan genel yönetim ve altyapı giderlerinden ortağın sorumluluğu devam eder. Genel kurulca açık yetki verilmedikçe ya da benimsenmedikçe, 1163 Sayılı Kanun’un 23. maddesine aykırı şekilde yönetim kurulunun diğer ortaklardan farklı statüde ortaklığa kabul kararı vermesine veya akçalı konularda bir ortağı farklı statüde konumlandırmasına geçerli hukuki sonuç bağlanamaz. Genel kurulca önceden ya da sonradan açıkça alınan bir karar ile üyenin peşin bedelli ortak olarak kabul edilmediğinin belirlenmesi halinde, üyeden inşaat finansmanı için uzunca bir süre aidat istenilmemişse ya da bilançolarda, hesap cetvellerinde, faaliyet raporlarında, genel kurullarda ve üye kayıt defterlerinde bu yönde bir borç kaydı yer almamışsa, üyenin peşin bedelli ortak olduğunun kooperatifçe zımnen benimsendiği ve sadece genel yönetim ve altyapı giderlerinden sorumlu olduğu sonucuna varılması gerekir. ” şeklindedir.
Tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde; 06.12.2010 tarihli … nolu yönetim kurulu kararı ile kooperatife ait dairenin peşin bedel karşılığında davacıya devredilmesine karar verildiği, taraflar arasında imzalanan daire devir sözleşmesi ile de dairenin 93.000,00 TL karşılığında davacıya devredilmesinin kararlaştırıldığı, bu sözleşmeye istinaden davalı kooperatife 93.000,00 TL tutarında ödeme yapıldığı, davacının üyeliğinin davalıya ait defterlerde anahtar teslimi aidatlar başlığı altındaki hesapta takip edildiği, davacının 93.000,00 TL dışında herhangi bir ödemesinin bulunmamasına rağmen 2013 ve 2014 yıllarına ait ticari defterlerde davacının borçlandırıldığında dair bir kaydın bulunmadığı, bu bakımdan davacıdan düzenli olarak aidat talep edilmediği ve davacının peşin bedelli üye olduğunun zımnen kabul edildiği sonucuna varıldığından davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-DAVANIN KABULÜ ile davacı …’un, davalı … Yapı Kooperatifi’nin PEŞİN BEDELLİ ÜYESİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
2-Alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 29,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 51,50 TL eksik harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan toplam 1.490,70 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı vekili için A.A.Ü.T’ne göre tayin ve taktir olunan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan kısmının 6100 sayılı HMK 333.maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
Dair ; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 s. HMK’nın 345. maddesi gereğince ( 2 ) hafta içerisinde, ilgili BAM Hukuk Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 06/01/2022

Katip … Hakim …

5070 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre Elektronik İmzalıdır.