Emsal Mahkeme Kararı Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/142 E. 2023/593 K. 28.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ “TÜRK MİLLETİ ADINA”
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : …
VEKİLLERİ :
DAVALI : … – …
VEKİLİ :
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
KARARIN YAZILDIĞI TARİH :
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özet olarak; davalı firmanın herhangi bir bedel ödemeksizin 02.05.2013 tarihinden bu yana kullanmış olduğunu, … model akülü kuru tip süpürme aracının bedelinin iadesi kabul edilmemesi halinde kullandığı döneme ilişkin kira bedelinin ve tamir bedelinin ödenmesine karar verilmesini, müvekkili şirketin satış sorumlusu … ile …. A.Ş. Yetkilisi … arasında 02.05.2013 tarihli satış sözleşmesi ile ilgili … model akülü kuru tip süpürme aracı 24.780,00 €’ya davalı şirkete satıldığını, 02.03.2013 tarihinde teslim edilen makine, … firması ayıplı malın iadesi ve bedelinin tahsili için Konya . As.Tic. Mah.’ nin … Sayılı dosyası yetkisizlik kararı verdiğini, yetkili sıfatı ile davaya bakan İstanbul . As. Tic. Mah. … E. ve … K. Sayılı 02.02.2018 tarihli ilamı ile davanın kabulüne, 24.750,00 €’nun 11.03.2015 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte iadesine karar verildiğini, davalı firmanın yerel mahkeme kararını . İcra Dairesi … E. sayılı dosya üzerinden takibe koyduğunu, bu arada arabuluculuk müessesine başvurulduğunu ve makinenin yerinde incelenmesinin istendiğini, incelenme neticesinde 11.02.2019 tarihinde tutanak tutulduğunu, bu iş makinesinin yeterince muhafaza edilmediğini bunun tutanakla sabit olduğunu, davalının şirket merkezinde makinenin çalıştırılması için teknik ekip ile davalı firma vekili A. … ve firma yetkilisi … huzurunda iş makinesi çalıştırıldığını, 18.02.2019 tarihinde teknik servis elamanları … ve … tarafından rapor tanzim edilerek imza altına alındığını ve iş makinesinin kaporta kısmında çizik ve ezilmeler yanı sıra arka tarafında 20 cm. çapında delik bulunduğu, iş makinesinin akülerinin uzun süre şarj almadan beklediği için akü kanallarında şişme ve kutup başların oksitlenmelerin mevcut olduğunu, iş makinesinin tekerlerinin kullanımdan dolayı aşınma olduğunu, iş makinesinin fırçalarında kullanım sonucu oluşan aşınma görüldüğünü, makinenin çalışan parçaları ve akülerinin üzerinde aşırı derecede döküm tozu olduğunu, iş makinesinin 12.690 saat çalışmış olduğunu tespit edildiğini, bundan dolayı davalı vekili Av. … ve firma yetkilisi akü kutup başları oksitlenmesine ve akü kanallarındaki şişmeleri kabul etmediklerinden dolayı rapor halindeki tutanağa imza atmaktan imtina ettiklerini, İstanbul . As. Huk. Mah. … E. ve … K. ile bedel iadesine karar verildiğini ve davalı firma bedel ödemeden 02.05.2013 tarihinde beri faydalandığını, mevcut makineler yılda 1.000 saat çalışmakta olduğunu, bu makineler aylık 1.300,00 € kiralandığını, mevcut makinenin 1290 saat çalışmış olduğunu belirterek; fazlaya dair her türlü dava ve talep hakları saklı kalmak kaydı ile, öncelikle her ne kadar Mahkemece bedel iadesine karar verilmiş ve bedel iadesi gerçekleştirilmiş ise de davalı Büyükeker firmasının bahse konu iş makinasını olağandışı kullanması dolayısıyla oluşan hasarlar sebebiyle teslim yükümlülüğünü yerine getiremeyeceğinden bahse konu iş makinasının bedeli olan 24.780 Euro’nun ödeme tarihi olan 22.10.2018 tarihinden bu yana işleyecek temerrüt faizi ile birlikte iadesine, mahkeme aksi kanaatte ise, 24.000 Euro tutarında kira bedelinin ve 12.000 Euro tutarında tamir bedelinin 02.05.2013 tarihinden bu yana işleyecek temerrüt faizi ile birlikte iadesine, vekalet ücreti ve yargılama giderinin davalı yana tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özet olarak; dava değerinin 2.000,00 TL. gösterilerek harç ödemesi yapıldığını, ancak dava dilekçesinin netice talep kısmında 24.780,00 € asıl alacağın ödenmesi aksi halde 36.000,00 € ödenmesi olarak talep edildiğini, harç yatırılmadığı takdirde davanın reddinin talep edildiğini, müvekkili tarafından … marka yol süpürme aracının 20.05.2013 tarihinde davacı şirketten 24.780,00 € bedelle satın alındığını, araç çalışmaya başladığından itibaren sürekli arıza yaptığını, servis çağrıldığını, servisin aküler ile ilgili arıza vakum motoru ve bilyaları arızaları için 02.01.2014 – 13.01.2014 – 17.03.2014 – 26.05.20144 bila tarihli servis onarım belgesi düzenlendiğini ve aracın arızası giderilmeye çalışıldığını, servisin zamanında gelmemesi ve onarım uzun sürmesinden dolayı araçtan faydalanılamadığı, müvekkilinin araçtan istenilen verimi alamadığı için Konya . Noter 26.02.2015 tarih ve … yevmiye nolu ihtarname çektiğini, müvekkilinin aracı misli ile değiştirilmesini istediğini ve davalı şirketin bunu kabul ettiğini, tespite konu aracın gizli ayıptan dolayı kullanılamamış olduğunu, Konya . As. Huk. Mah. … D.İş. dosyası ile de aracın gizli ayıplı olduğunun belirtildiğini, aracın çalışma saati 1.269 olmasına rağmen davacı tarafından 12.690 olarak belirlendiğini, taraflar arasında yapılan tutanakta da 1.269 olarak belirlendiğini, kira bedeli ve tamir bedelinin de çok fahiş olduğunu, davacı aracın onarım bedelinin 12.000,00 € olduğunu, davacın onarım bedelini kabul etmediklerini, davacı kendi yaptığı kira sözleşmesini dosyaya sunmuş olduğunu, bu sözleşmenin çok yüksek olduğunu ve Türkiye şartlarına uygun olmadığını, Konya da bu tip araçların 30,00 TL./Saat olduğunu, davaya konu aracın yed-i emin ücreti hakkını saklı tuttuğunu belirterek; davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, terditli dava niteliğinde olup, terditli birinci talep iş makinesi bedelinin tahsiline ilişkin alacak davasından, terditli ikinci talep ise kira ve kullanım bedelinin tahsiline ilişkin tazminat davasından ibarettir.
İstanbul . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. … K. sayılı kararı ile, taraflar arasındaki satım sözleşmesi niteliklerine haiz ticari ilişki kapsamında eldeki davanın davalısına teslim edilen iş makinesinin ayıplı olduğu, alıcının sözleşmeden dönme hakkını kullanabileceği kabul edilerek iş makinesinin iadesi şartıyla makine bedelinin satıcıdan tahsili ile alıcıya ödenmesine karar verildiği, kararın 04.10.2022 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır. Anılan kararın kesinleşmesi karşısında davacının ilgili kararının hükmünü ortadan kaldıracak şekilde makine bedelinin tahsilini talep etmesinin mümkün olmadığı sonucuna varıldığından davacının terditli birinci talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
6098 sayılı TBK’nın 228. Maddesi uyarınca; Alıcıya ayıplı olarak devredilmiş olan satılanın ayıptan, beklenmedik hâlden veya mücbir sebepten dolayı yok olması veya ağır biçimde zarara uğraması, alıcının sözleşmeden dönme hakkını kullanmasını engellemez. Bu durumda alıcı, satılandan elinde ne kalmışsa onu geri vermekle yükümlüdür. Satılan alıcıya yüklenebilen bir sebep yüzünden yok olmuşsa veya alıcı onu başkasına devretmişse ya da biçimini değiştirmişse alıcı, ancak değerindeki eksiklik karşılığının satış bedelinden indirilmesini isteyebilir.
6098 sayılı TBK’nın 229. Maddesi uyarınca; Satış sözleşmesinden dönen alıcı, satılanı, ondan elde ettiği yararları ile birlikte satıcıya geri vermekle yükümlüdür. Buna karşılık alıcı da, satıcıdan aşağıdaki istemlerde bulunabilir:1. Ödemiş olduğu satış bedelinin, faiziyle birlikte geri verilmesi.2. Satılanın tamamen zaptında olduğu gibi, yargılama giderleri ile satılan için yapmış olduğu giderlerin ödenmesi.3. Ayıplı maldan doğan doğrudan zararının giderilmesi. Satıcı, kendisine hiçbir kusur yüklenemeyeceğini ispat etmedikçe, alıcının diğer zararlarını da gidermekle yükümlüdür.
Davacının terditli ikinci talebi kullanım bedeli ile tamir masraflarının tahsiline ilişkindir. 6098 sayılı TBK.’nın 229. Maddesi uyarınca alıcı dönme hakkını kullandığında satılanı elde ettiği faydalarla birlikte iade etmek zorundadır. Bu kapsamda davacı satıcının, varsa davalı alıcının satılandan elde ettiği menfaatlerin karşılığının tahsilini istemesi mümkündür. Her ne kadar bu hususun İstanbul . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E sayılı dosyasında değerlendirilmesi gerektiği düşünülmüş ise de bu hususun ayrı bir dava konusu da yapılabileceği kabul edilmiştir. Yine, 6098 sayılı TBK’nın 228. Maddesi uyarınca ise, satılanda olağan kullanım dışında oluşan hasarlardan da davalı alıcının sorumlu olduğunun kabulü gerekir.
Dosya kapsamına uygun olduğundan hükme esas alınan 03.08.2023 havale tarihli bilirkişi kurulu raporu ile, davalı alıcının satılandan herhangi bir menfaat elde etmediği, makinede olağan dışı kullanımdan kaynaklı zararın ise 2.162,26 Euro olduğu tespit edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde; taraflar arasındaki satış sözleşmesinin davalı alıcının dönme hakkını kullanması nedeniyle sona erdiği, dönme halinde alıcının satılan ile birlikte satılandan elde ettiği menfaatleri de satıcıya iade etmesi gerektiği, ancak hükme esas alınan bilirkişi raporu davalı alıcının satılandan herhangi bir menfaat elde etmediğinin tespit edildiği, davalı alıcının satılanda olağan dışı kullanımdan kaynaklı hasardan sorumlu olduğu, oluşan hasar tutarının 2.162,26 Euro olduğu sonucuna varıldığından davacının terditli ikinci talebinin bu tutar üzerinden kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-DAVANIN KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile, 2.162,26 Euro’nun dava tarihi olan 24/04/2019 tarihinden itibaren işleyecek 3095 s. Kanun’un 4/a maddesi gereğince, Devlet Bankalarınca 1 yıl vadeli Euro cinsinden hesaplara uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Peşin ve tamamlama olarak alınan 4.059,40 TL harçtan, alınması gereken 973,70 TL karar ve ilam harcının mahsubu ile bakiye 3.085,70 TL fazla harcın karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
3-Arabuluculuk görüşmelerinden dolayı Hazine tarafından (suçüstü ödeneğinden) yapılan 1.320,00 TL. yargılama giderinin 1.240,72 TL ‘lik kısmının davacıdan, 79,28 TL’lik kısmının ise davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına, bu amaçla 492 s. Harçlar Kanunu’nun 28/a maddesi gereğince harç tahsil müzekkeresi yazılmasına,
4-Davacı tarafından yapılan 973,70 TL harç giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı tarafından yapılan 1.319,30 TL harç gideri ve 3.888,00 TL yargılama gideri olmak üzere toplam 5.207,30 TL yargılama giderinden kabul ret oranına göre hesaplanan 312,76 TL ‘nin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Davalı tarafından yapılan 20 TL yargılama giderinden kabul ret oranına göre hesaplanan 18,79 TL ‘nin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
7-Davacı taraf, kendini vekille temsil ettiğinden, A.A.Ü.T.’ne göre tayin ve taktir olunan 14.254,26 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
8-Davalı taraf, kendini vekille temsil ettiğinden, A.A.Ü.T.’ne göre tayin ve taktir olunan 35.460,28 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
9-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmının 6100 sayılı HMK 333.maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde taraflara İADESİNE,
Dair ; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 s. HMK’nın 345. maddesi gereğince ( 2 ) hafta içerisinde, ilgili BAM Hukuk Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 28/09/2023

Katip … Hakim …

5070 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre Elektronik İmzalıdır.