Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/704
KARAR NO: 2023/703
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 23/02/2023 (EK KARAR)
ESAS NO: 2023/15 D.İŞ
KARAR NO: 2023/15 D.İŞ
DAVANIN KONUSU: İhtiyati Haciz Kararına itiraz
KARAR TARİHİ: 11/04/2023
KARAR YAZIM TARİHİ: 12/04/2023
KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin istinafa konu edilen 23/02/2023 tarih ve 2023/15 D.İş E- 2023/15 D.İş K sayılı D.İş ek kararına karşı süresi içinde ihtiyati haciz talep eden vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI İLE İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Davacı vekilinin ibraz ettiği dava dilekçesinden özetle: Alacaklı belirtilen belgelere dayalı olarak aleyhine ihtiyati haciz istenilen borçludan (68.000,00 TL) alacaklı olduğunu, borcun süresinde ödenmediğini bildirip asıl alacak ve ferilerine yetecek miktarda borçluya ait taşınır ve taşınmaz mallar ile 3. kişilerdeki hak ve alacakları üzerine ihtiyati haciz konulmasını talep etmiştir.Tekmil dosya mündericatı birlikte değerlendirildiğinde 09/01/2023 tarihli D.iş kararı ile; “…Borcun süresinde ödenmediği, İİK nun 257.maddesindeki şartların varolduğu anlaşıldığından (68.000,00 TL)’ye yetecek miktarda borçlunun taşınır taşınmaz malları ile 3. kişilerdeki hak ve alacaklarından haczi kabil olanların İİK nun 257. maddeleri uyarınca % 15 nakdi teminat veya banka teminat mektubu karşılığında İHTİYATEN HACZİNE,…” şeklinde karar verilmiştir.Karşı taraf vekilinin sunduğu itiraz dilekçesinde özetle; İhtiyati Hacze İtiraz eden vekili itiraz dilekçesinde özetle; verilen ihtiyati haciz kararının hukuka aykırı ve hatalı olduğunu, yetkili mahkemenin Ankara Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunu, müvekkilinin ikametgahının …/Ankara olduğunu, çekin keşide yerinin Ankara olduğunu ileri sürerek; yetki itirazlarının kabulü ile ihtiyati haciz kararının kaldırılarak yetkisizlik kararı verilmesine yargılama gideri ve vekalet ücretinin ihtiyati haczi talep eden taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Tekmil dosya mündericatı birlikte değerlendirildiğinde 23/02/2022 tarihli Ek kararı ile; “…süresi içinde ve usulüne uygun olarak borçlular tarafından mahkememizin yetkisine itiraz etmiş, ihtiyati hacze dayanak yapılan çekin keşide yerinin Ankara olduğu, çekin … olduğu, yani muhatap bankanın bulunduğu yerin Ankara olduğu, yine itiraz eden borçlunun ikametgahının Ankara olduğu dikkate alındığında yetki itirazının kabulü gerektiği anlaşılmakla ihtiyati hacze itirazın kabulüne karar verilmesi gerektiği görüş ve kanaatine varılmış ve bu konuda aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur. Açıklanan Nedenlerle: 1-İhtiyati Haciz kararının kaldırılması talebinin kabulü ile, Mahkememizin 2023/15 D.iş esas, 2023/15 D.iş karar sayılı 09/01/2023 tarihli ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına, …” şeklinde karar verilmiştir.
Bu ek karara karşı ihtiyati haciz isteyen vekilince yasal süresinde istinafa başvurulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ : İhtiyati haciz isteyen vekili tarafından ilk derece mahkemesine sunulan istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Borçlu … tarafından keşide edilerek müvekkile verilen …, … Şubesi’nin … çek numaralı, 30/09/2022 keşide tarihli çekin süresi içerisinde muhatap bankaya ibraz edilmiş ancak karşılığının çıkmamış olduğunu, çekin keşide tarihinde ödenmemiş, karşılıksız olduğuna dair arkasına şerh düşülmüş olduğunu, müvekkilin, borçlunun mal kaçırdığı bilgisine ulaşması üzerine tarafça bu çekten kaynaklı olarak Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2023/15 D. İş numaralı dosyasıyla ihtiyati haciz kararı talep edilmiş ve mahkeme tarafından ihtiyati haciz kararı verilmiş olduğunu, borçlu tarafından ihtiyati haciz kararı verilen mahkemenin yetkisine itirazda bulunulmuş olduğunu, mahkeme tarafından duruşma açılmış ve yerinde olmayan bir gerekçeyle ihtiyati hacze yapılan yetki itirazının kabulüne karar verilmiş olduğunu, öncelikle alacaklının müvekkilin ikametgah adresi olan Kayseri ilinde ihtiyati haciz kararı verilmesi noktasında Kayseri Mahkemelerinin yetkili olduğunu, çekte kaynaklanan borçların kural olarak aranılacak borçlardan olduğunu ancak karşılıksız çeke dayalı borcun bu şekilde aranmasının tüketildikten sonra götürülecek borç niteliği kazanacak olup bu durumda ihtiyati haciz talebinde 6098 sayılı TBK’nın 89. Maddesinde belirtilen alacaklının yerleşim yeri mahkemelerinin de yetkili hale geleceğini, gerek Yargıtay içtihatları gerekse de yasal mevzuatlar gereği karşılığı bulunmayan çekin aranılacak borç niteliğinden çıkmakta olup götürülecek borç niteliğine dönüşmekte olduğunu, aksi yöndeki görüşün Yargıtay yerleşmiş içtihatlarında kabul görmemiş olduğunu, ilk derece mahkemesi tarafından ihtiyati hacze yetki yönünden yapılan itirazın kabulü yönünde ek karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, arz edilen nedenlerle; Yerel mahkemenin ek kararının kaldırılmasına, aleyhine ihtiyati haciz talep edilen borçlunun ihtiyati hacze yetki yönünden yapmış olduğu itirazlarının ve sair diğer itirazlarının reddine, Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: Talep (D.İş dosyası üzerinden), … şubesinden verilme, … Çek nolu, 30/09/2022 keşide tarihli, 68.000,00 TL bedelli, keşidecisi …, lehdarı … olarak isim, imzaları görünen çekten dolayı İ.İ.K’nın 257. Maddesi gereğince ihtiyati haciz kararı verilmesine ilişkindir. Mahkeme, dosyaya sunulan işbu dayanak Çek’e istinaden, 09/01/2023 tarihli kararı ile, İ.İ.K’nın 257. Maddesi gereğince 68.000,00 TL üzerinden ve %15 teminat karşılığında ihtiyati haciz kararı vermiştir. Karşı taraf vekili işbu ihtiyati haciz kararına 16/01/2023 tarihli dilekçe ile itiraz etmiştir. İtiraz sebepleri olarak Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin yetkisiz olduğunu, keşidecinin adresinin/ikametgahının …/Ankara,çekteki keşide yerinin Ankara,çekin şubesinin ve ödeme yerinin de Ankara olduğunu, bu nedenlerle Ankara Asliye Ticaret Mahkemelerinin yetkili olduğunu ileri sürmüştür.
Mahkeme, itirazı duruşmalı incelemiş, 23/02/2023 tarihli duruşmaya katılan olmamış, taraf vekilleri yazılı beyanlarını sunmuş ve yokluklarında karar verilmesini talep ettikleri anlaşılmıştır. Mahkeme, işbu celsedeki kısa kararı ile, muteriz/ borçlu vekilinin ihtiyati haciz kararına vaki itirazının kabulü ilee, daha önce verdiği 09/01/2023 tarihli ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına karar vermiştir. Bu kısa karar yönünden ayrıca gerekçeli olarak 23/02/2023 tarihli ek karar yazmış, ihtiyati haciz isteyen alacaklı vekili işbu ek kararı süresinde istinaf etmiştir. Talep, çeke dayalı ihtiyati haciz verilmesine ilişkindir. Mahkemece 09/01/2023 tarihli ihtiyati haciz kararı verilmiş, karşı taraf/borçlu işbu ihtiyati haciz kararına mahkemenin yetkisizliği yönünden itiraz etmiş, mahkemece duruşmalı yapılan itiraz davası sonunda söz konusu ihtiyati haciz kararına yapılan itirazın kabulüne dair 23/02/2023 tarihli ek karar verilmiştir.
İhtiyati haciz kararına itiraz eden vekili itiraz dilekçesiyle işbu ihtiyati haciz kararı yönünden mahkemenin yetkisiz olduğunu, yetkili mahkemenin ANKARA ASLİYE TİCARET mahkemesi olduğunu bu nedenlerle yetkisizlik nedeniyle işbu ihtiyati haciz kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
İ.İ.K.’nun 265. maddesine göre ihtiyati haciz kararına itiraz halinde mahkeme iki tarafı davet edip gelenleri dinledikten sonra itiraz hakkında karar verir. Yani itirazın duruşmalı incelenmesi yasal zorunluluktur. Taraflar gelmediği takdirde dahi yokluklarında karar verilmesi gerektiğinden bu husus da şerh verilmek suretiyle taraflarına tebliği gerekir. İşbu usuli işlemlerin tamamlanmasından sonra da itiraz hakkında karar verilir. Mahkemece bu yönden duruşma açılmış, usuli işlemler yapılmış ve itirazla ilgili istinafa konu edilen işbu nihai ek karar verilmiştir.
İ.İ.K’nun 265. Maddesine göre “borçlu kendisi dinlenmeden verilen verilen ihtiyati haczin dayanağı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı….yedi gün içinde mahkemeye itiraz edebilir…”. Burada itiraz üzerine incelemeyi yapacak ve karar verecek mahkeme, ihtiyati haciz kararını veren mahkemedir.Adı geçen mahkemece ihtiyati haciz kararı verildiğinden itiraz hakkında da karar vermek görevi söz konusu mahkemeye aittir.Dosya kapsamı ile itiraz tarihi gözetildiğinde itirazın 7 günlük yasal süresi içinde ve usulüne uygun olarak yapıldığı anlaşılmıştır.
İhtiyati haciz kararına dayanak olan belge kambiyo senedi vasfında çek’tir. Dayanak Çek incelendiğinde; … … şubesinden verilme, keşide yeri … olan, 30/09/2022 keşide tarihli, … çek nolu, 68.000,00TL meblağlı çek olduğu görülmüştür. İşbu çek lehdar tarafından ciro edilmiş, ciro silsilesi yoluyla ihtiyati haciz isteyen alacaklının eline geçmiş, bankaya süresinde ibraz edilmiş, karşılıksız olduğu muhatap bankaca çekin arkasına şerh verilmiş, bunun üzerine alacaklı tarafça karşı taraf keşideci aleyhine mahkemeden ihtiyati haciz istenmiş ve mahkemece de İİK 257. Maddesi uyarınca ve %15 teminat karşılığında 09/01/2023 tarihli ihtiyati haciz kararının verildiği anlaşılmıştır. İhtiyati haciz isteyen alacaklının dosyadaki adresinin …, karşı taraf borçlunun adresinin ise ANKARA olduğu görülmüştür.
İİK’nın 258. maddesinde ihtiyati hacze aynı kanunun 50. maddesine göre yetkili mahkeme tarafından karar verileceği belirtilmiş, yine adı geçen kanunun 50. maddesinde ise ihtiyati hacizde yetkili mahkemenin belirlenmesi hususunda HMK’nın yetkiye ilişkin hükümlerine atıfta bulunulmuştur. HMK’nın 6. maddesinde genel yetkili mahkemenin davalının ikametgahı mahkemesi olduğu belirtilmiştir. HMK’nın 10. maddesinde de; “Sözleşmeden doğan davalar, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinde de açılabilir.” denilmiştir. TBK’nın 89. maddesinde “Borcun ifa yeri, tarafların açık veya örtülü iradelerine göre belirlenir. Aksine bir anlaşma yoksa, para borçları alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinde ve sözleşmenin kurulduğu sırada borç konusunun bulunduğu yerde, bunların dışındaki bütün borçlar ise doğumları sırasında borçlunun yerleşim yerinde ifa edilir.” şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Çeke dayanan alacaklar yönünden istenen ihtiyati haciz kararlarını vermeye yetkili mahkemeler; borçlunun yerleşim yeri, ödeme yeri, ödeme yeri belirtilmemişse muhatap bankanın bulunduğu yer, çekin keşide yeri, keşide yeri gösterilmemiş olan çekte keşidecinin ad ve soyadının yanında yazılı olan yer (TTK’nın 781/2-3. maddesi) ve ihtiyati haciz istenen keşideci, lehtar, ciranta ve avalistlerden herhangi birinin yerleşim yeri mahkemelerdir. Çekin ödeme için ibrazından sonra çekin niteliği ve kambiyo hukukundan kaynaklanan alacağın niteliği değişmez.
İhtiyati haciz kararına dayanak olan çekte keşide yerinin ANKARA, muteriz borçlunun yerleşim yerinin/adresinin ve muhatap bankanın adresinin ANKARA olduğu yani hiçbirinin ihtiyati haciz istenen ve kararı veren yer mahkemesinin bulunduğu yer olan KAYSERİ olmadığı, dolayısıyla KAYSERİ Mahkemelerini yetkili kılan herhangi bir kaydın çekte bulunmadığı görülmüştür. Öte yandan kambiyo senetlerinden kaynaklanan alacak, aranacak borç niteliğinde olduğundan para alacağının alacaklının yerleşim yerinde ödenmesini öngören TBK’nın 89. Maddesinin 1.fıkrası somut olayda uygulanamaz. Çeke dayalı bir alacak, ödeme için ibrazından sonra da kambiyo senedine dayalı bir alacak olma vasfını korur. Nitekim Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 24/04/2017 günlü 2017/1037 Esas -2017/3223 Karar,2016/20516 Esas,2017/3500 Karar sayılı emsal kararları, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi’nin 03/07/2017 günlü 2017/635 Esas – 2017/922 Karar sayılı emsal kararı, yerleşik ve istikrarlı uygulaması bu doğrultudadır.
Dosya kapsamına göre ihtiyati haciz kararına konu çekin keşide yerinin ANKARA, borçlu/muterizin yerleşim yerinin/adresinin ANKARA ve muhatap bankanın adresinin de ANKARA olduğu yani hiçbirinin KAYSERİ olmadığı anlaşıldığından ve ayrıca hamilin çek borçlusunu takip ve çeki ibraz zorunluluğu bulunması sebebiyle yetkili mahkemenin genel yetki kuralları uyarınca ANKARA mahkemesi olduğu, KAYSERİ mahkemesinin yetkili olmadığı, TBK’nın 89. maddesi hükümlerinin somut olaya uygulanmasının mümkün olmadığı, bu nedenle de itiraz edenin yetki itirazında haklı olduğu sonuç ve kanaatine varıldığından ve yetki itirazının esasa ilişkin diğer itiraz sebeplerinden önce incelenmesi gerektiğinden işbu ihtiyati haciz kararına yetki yönünden yaptığı itirazının kabulüne ve mahkemece verilen ihtiyati haciz kararının itiraz eden yönünden yetkisizlik nedeniyle kaldırılmasına karar vermek gerektiği, ilk derece mahkemesince de belirtilen yasal gerekçelere uygun şekilde muteriz/borçlu yönünden yetki itirazının kabulüne ve itiraz eden yönünden söz konusu ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına dair ek karar verilmiş olması nedeniyle istinaf edilen ek kararın usul ve yasaya aykırı bir yönünün olmadığı, hukuka uygun olduğu anlaşılmakla ihtiyati haciz isteyen alacaklı vekilinin istinaf sebepleri haklı görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, ihtiyati haciz talep eden alacaklı tarafın istinaf sebepleri yerinde olmadığından H.M.K’nun 353/1-b.1 Maddesi gereğince ek kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğunun anlaşılması nedeniyle ihtiyati haciz isteyen alacaklı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair İİK 265/son maddesi gereğince kesin olarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin istinafa konu edilen 23/02/2023 tarih ve 2023/15 D.İş E- 2023/15 D.İş K sayılı EK KARARININ hukuka uygun olduğu anlaşılmakla istinaf eden ihtiyati haciz talep eden vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gerekli olan 179,90 TL istinaf karar ve ilam harcı istinaf eden tarafça peşin yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-İstinaf başvurusunda bulunan tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ve istinaf kanun yoluna başvurma harcının kendi üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-HMK’nın 302/5.maddesi gereğince kesinleşme kaydı ve kesinleşme kaydı yapılan kararların yerine getirilmesi için gerekli bildirimlerin; harç tahsil işlemlerinin, HMK’nın 359/4 maddesi gereğince işbu kararın taraflara tebliği işlemlerinin yapılması ve varsa artan gider avansının ilgili tarafa iadesi işlemlerinin İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılmasına,
Dair, dosya üzerinden yapılan incelemeyle İ.İ.K 265/son maddesi uyarınca KESİN olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 12/04/2023