Emsal Mahkeme Kararı Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2023/31 E. 2023/4 K. 05.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/31
KARAR NO: 2023/4
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 01/12/2022
ESAS NO: 2022/506 D.İş
KARAR NO: 2022/505 D.İş
İHTİYATİ TEDBİR
TALEP EDEN:
DAVANIN KONUSU: Ödeme Yasağı Konulması
KARAR TARİHİ: 05/01/2023
KARAR YAZIM TARİHİ: 05/01/2022
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:İhtiyati tedbir talep eden vekili talep dilekçesinde;”…Müvekkili şirketin Sivas yolunda, … mevkinde bulunan petrol istasyonunun sahibi ve işleteni olduğunu, ticari faliyetlerini çek ile sürdüren ve karşılıksız çeki bulunmayan bir şirket olduğunu, şirkete ait … Şubesinden alınan … ve … seri numaralı 2 adet boş çekin kaybolduğunu, bu kaybı 15/11/2022 tarihinde fark ettiklerini, kaybolan çeklerle ilgili Şehit … Karakoluna şikayette bulunduklarını, ve noterlik aracılığıyla muhatap bankanın … Şubesine ve ve genel merkezine çeklerin ödemeden men edilmesi hususunda ihtar gönderdiklerini, kaybolan çek yapraklarının üzerinde bedel yazmaması sebebiyle mahkememizce belirlenecek teminat karşılığında çeklerin ödemeden men edilmesini…” Talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:Tekmil dosya mündericatı birlikte değerlendirildiğinde; “…Dava dilekçesi içeriğinden davaya konu çek yapraklarının boş ve imzasız olduğu, bu durumda henüz keşide edilmemiş, çek vasfında olmayan tamamen boş çek yaprağının tedavüle konmuş sayılamayacağı, bu nedenle de çek hesabı sahibi davacının zayi nedeniyle iptal davası açamayacağı, ödemeden men kararı verilmesini talep edemeyeceği, ileride ele geçirenlerce doldurulup imzalanması ve hak iddia edilmesi halinde hesap sahibinin menfi tespit davası açma hakkı olduğu, TTK’nun hükümleri açık olup, zayi nedeniyle hasımsız çek iptali isteminde bulunma yahut ödemeden men kararı verilmesi isteminde bulunma hakkının hamile tanındığı, hamile tanınan bu hakkın keşideci, hatta henüz boş ve imzasız çek yaprakları olması nedeniyle keşideci sıfatı bile olmayan hesap sahibine tanımasının hukuka aykırı olacağı, ayrıca boş çek yaprakları hesap sahibinin rızası hilafına doldurulur, sahte imza ile tedavüle konulursa, sahte veya tahrif edilmiş bir çeki ödemekten kaynaklanan sorumluluğun muhataba ait olacağı (TTK m.812) sonucuna varılarak ihtiyati tedbir isteminin reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir. Karar:-İhtiyati tedbir talebinin reddine;
…” şeklinde karar verilmiştir.
Bu karara karşı tedbir isteyen vekilince yasal süresinde istinafa başvurulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ :İhtiyati tedbir isteyen vekili tarafından ilk derece mahkemesine sunulan istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Müvekkili şirkete ait iki parça çek yaprağının boş ve imzasız olarak kaybolduğunu, bu hususla ilgili muhatap banka şubesine ve genel merkezine ihtar gönderilmiş olduğunu, aynı zamanda da ilgili kolluk birimine gidilerek şikayette bulunulduğunu, bununla birlikte aşağıda da değinilen hususlar çerçevesinde ilgili çek yapraklarının mahkemenin uygun göreceği bir teminatın mahkemeye depo edilmesi suretiyle ödemekten men edilmesini talep edilmiştir. Müvekkili şirkete ait bir adet petrol istasyonu olduğunu ve ilgili işleme petrol istasyonu olmasından dolayı nakit akışı olan ve yıllık cirosu yüksek olan bir işletme olduğunu, bu sebeple ticari faaliyetlerinde sık sık çek kullanmakta olduğunu, gerek bayisi olduğu dağıtım şirketine (Türkiye Petrolleri) gerekse ticari faaliyetleri kapsamında yürüttüğü diğer işlerde ödeme aracı olarak çeki kullanmasının neredeyse bir zorunluluk halini aldığını, bu kapsamda ödemelerini düzenli olarak yapan ve karşılıksız çeki bulunmayan bir firma olduğunu, ancak müvekkili şirkete ait … Şubesinden alınan … ve … seri numaralı iki adet çekin kaybolduğunu, müvekkili şirketin keşideci olduğu çeklerin kaybolduğunun … tarihinde fark edildiğini, bunun üzerinde Şirketin temsille yetkili … tarafından çekin bulunabileceği muhtemel yerlerin tekrar gözden geçirilmiş, ancak yukarıda seri numarası verilen çeklere ulaşılamamış olduğunu, bahse konu olan çekler üzerinde sadece şirket kaşesinin bulunmakta olduğunu, herhangi bir bedel ya da imzanın bulunmamakta olduğunu, kaybolduğu hali ile kıymetli evrak niteliğini taşımaması ve bu şartlarda çekin iptali davası açılamaması sebebiyle mahalli mahkemeden ödemekten men edilmesi talebinde bulunulduğunu, kaybolan çek yapraklarının ödemekten men edilmesi taleplerinin mahalli mahkemece “çek vasfında olmayan tamamen boş çek yaprağının tedavüle konmuş sayılamayacağı, bu nedenle de çek sahibi davacının zayi nedeniyle iptal davası açamayacağı, ödemeden men kararı verilmesini talep edemeyeceği ileride ele geçirilince doldurup imzalanması ve hak iddia edilmesi halinde hesap sahibinin menfi tespit davası açma hakkı olduğu….” gerekçe gösterilerek reddolunduğunu, ancak dava dilekçesinde de bahsedildiği üzere kaybolan çek yapraklarının üzerinde herhangi bir bedel yazmamakta olduğunu, bu haliyle çek yapraklarını eline geçiren kötü niyetli üçüncü kişilerin üzerine yazacağı meblağın bilinmemekte olduğunu, ticari faaliyetlerinde büyük oranda çeki bir ödeme aracı olarak kullanan Müvekkili şirketin çek hesabında bulunan paranın bir anda kötü niyetli kişilerce çekileceği gibi, hesapta muhtemel yeterli gelmeyen bakiye için karşılıksızdır işlemi yapılabileceğini, bu durumda hem maddi olarak zarara uğrayacağını hem de çek karnesi olumsuz etkilenmek suretiyle ticari itibarın zarar göreceğini, durumda hem maddi olarak zarara uğrayacağıhı hem de çek karnesi olumsuz etkilenmek suretiyle ticari itibarının zarar göreceğini, Ticari işletmesi bu sayılan ihtimallerden dolayı zarar görme tehlikesi ile karşı karşıya kalacağını, iş bu sebeple Kayseri 2. Asliye Ticari Mahkemesi tarafından reddolunan tedbir taleplerinin kabul edilmesinin büyük önem taşımakta olduğunu, ancak bu taleplerinin mahalli mahkemece incelenmemiş olduğunu, Müvekkili şirketin uğrayacağı ve telafisi güç zararlar üzerinde durulmamış olduğunu ve sadece çek yapraklarının çek vasfını taşımaması sebebiyle şekli denetim yapılmak suretiyle tedbir taleplerinin reddedildiğini, izah edilen ve mahkemece re’sen göz önüne alınacak sebeplerden ötürü, Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022 / 505 sayılı kararının kaldırılmasını; … Şubesinden alınan … ve … seri numaralı iki adet çek yaprağına ödeme yasağı konulmasını ve ilgili ödeme yasağı için mahkemenin uygun göreceği teminat miktarının Müvekkili Şirket tarafından mahkemece uygun görülen hesaba yatırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ:Talep (D.İş Dosyası üzerinden), talep eden şirketin … şubesinden alınan çek karnesi içindeki … ve … seri nolu, 2 adet çekin (çeklerin keşidecisi olarak talep eden şirketin kaşesinin bulunduğu, üzerlerinde başkaca bir imza ve bedeli yazılı olmadığı beyan edilen çekler) kaybedilmesi nedeniyle, ödemeden men edilmesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesine ilişkindir.Mahkeme, 01/12/2022 tarihli gerekçeli kararı ile söz konusu ihtiyati tedbir talebinin reddine karar vermiş, tedbir talep eden şirket vekili iş bu kararı süresinde istinaf etmiştir.İstinaf dilekçesinde ileri sürülen istinaf sebepleri, mahkemece verilmiş ve istinaf edilmiş kararda yazılı açıklamalar ile dosya kapsamı birlikte incelenip değerlendirildiğinde; İhtiyati tedbir talebine konu, zayi olduğu bildirilen çeklerin ihtiyati tedbir talep eden şirketin ilgili bankadaki kendi hesabından verilmiş çek koçanındaki, imzasız ve boş çeklerden olduğunun bizzat ihtiyati tedbir talep eden tarafça dilekçede açıkça beyan edilmiş olması, imzasız ve boş çek yapraklarının 6102 sayılı T.T.K’nın 780 ve 781. Maddeleri gereğince kıymetli evrak niteliği bulunmadığı gibi, 6102 sayılı T.T.K’nın 818/1-s bendi yollamasıyla aynı yasanın 757/1. Maddesine göre de muhatabın poliçeyi yani çeki ödemekten men’ini ancak çek üzerinde (kıymetli evrak üzerinde) hak sahibi olanın (Lehtar veya Hamil) isteyebilmesi, keşidecinin çekte hak sahibi değil borçlu konumunda olması nedeniyle söz konusu önleyici tedbirleri talep hakkı bulunmadığından söz konusu ihtiyati tedbir talebinin reddi gerektiği sonucuna varılmıştır. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 2012/17714 Esas- 2013/15220 Karar, 2012/4376 Esas-2013/3375 Karar sayılı emsal içtihatları da aynı yöndedir.Açıklanan nedenler, mahkemece verilen ve istinaf edilen kararda yazılı açıklamalar, yasal sebep ve gerekçeler ile dosya kapsamı birlikte gözetildiğinde, istinaf edilen kararda, usul, yasa ve dosya kapsamı yönlerinden bir isabetsizlik ve aykırılığın bulunmadığı, kararın hukuka uygun olduğu, bu nedenlerle ödeme yasağına ilişkin ihtiyati tedbir talep eden vekilinin istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı anlaşıldığından istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 gereğince reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin istinafa konu edilen 01/12/2022 tarih ve 2022/506 D.İş Esas – 2022/505 D.İş Karar sayılı KARARININ hukuka uygun olduğu anlaşılmakla istinaf eden ihtiyati tedbir talep eden vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gerekli olan 179,90 TL maktu istinaf karar ve ilam harcından istinaf eden taraftan peşin alınan 80,70 TL’nin mahsubu ile bakiye 99,20 TL istinaf karar ve ilam harcının istinaf edenden alınarak hazineye irat kaydına,
3-İstinaf başvurusunda bulunan tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ve istinaf kanun yoluna başvurma harcının kendi üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-HMK’nın 302/5.maddesi gereğince kesinleşme kaydı ve kesinleşme kaydı yapılan kararların yerine getirilmesi için gerekli bildirimlerin; harç tahsil işlemlerinin, HMK’nın 359/4 maddesi gereğince işbu kararın taraflara tebliği işlemlerinin yapılması ve varsa artan gider avansının ilgili tarafa iadesi işlemlerinin İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılmasına,
Dair, dosya üzerinden yapılan incelemeyle HMK’nın 362/1-f ile 391/3 maddeleri ile 382/2-e-6 maddesi yollamasıyla 362/1-ç maddesi uyarınca KESİN olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 05/01/2023