Emsal Mahkeme Kararı Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2023/2140 E. 2023/1940 K. 10.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2023/2140
KARAR NO: 2023/1940
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 28/09/2023 ARA KARAR
NUMARASI: 2023/147 Esas
DAVANIN KONUSU: İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 10/11/2023
İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ: 10/11/2023
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili 15/02/2023 tarihli dilekçesinde özetle; Keşidecisi …, lehdarı… olan, son yetkili hamil … tarafından bankaya tahsile verilen … tanzim tarihli 480.005,00 TL bedelli düzenleme yeri … olan çek söz konusu çekin taşınması işini gerçekleştiren…kargo tarafından taşıma işi esnasında kaybedildiğini ve akabinde müvekkil bankaca 06.01.2023 tarihli tutanak tutulduğunu, 02.01.2023 tarihinde mezkur çekin banka nezdinde iken taşıma esnasında kaybolduğuna ve bütün aramalara rağmen bulunamadığına dair 06.01.2023 tarihli tutanak ekte olduğunu, çekin iptali amacıyla Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023 /28 Esas sayılı dosyası nezdinde çek iptal davası açıldığını, çekin irade dışı elden çıkması nedeniyle kötü niyetli kişilerin çek bedelini tahsil etmelerinin önüne geçmek amacıyla da ödemeden men kararı alındığını, mezkur çekin de aralarında bulunduğu çek ve senetlerin … kargo tarafından taşındığı esnada çalınmış olmaları sebebiyle yaptığı suç duyurusu tahtında Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığının 2023/1478 Soruşturma no’su ile soruşturma başlatıldığını, mezkur soruşturma kapsamında söz konusu çeklerin ibrazı halinde çekleri ibraz eden şüpheli şahıslar ile ilgili kolluk kuvvetlerine bildirimde bulunulması ve çek asıllarının Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesi yönünde karar verildiğini, davaya konu çekin davalı … Tarafından …tan karşılığının sorgulandığı/ibraz olunduğu çek bankasının beyanı ile tespit edilmiş olup, mezkur çeki haksız bir şekilde elinde bulunduran davalıya karşı huzurdaki davayı dermeyan etme gereği hasıl olduğunu, davalı yukarıda detayları belirtilen çekin yetkili hamili olmayıp; işbu çeki ne suretle ele geçirdiğinin bilinmediğini, birden farklı ilde farklı kişiler tarafından düzenlendiğini, lehdarları farklı olan, farklı kişilere ciro edildiğini, müvekkil banka’nın farklı müşterileri tarafından tahsil için müvekkil Banka’ya teslim edildiğini , senetlerin yetkili hamilinin benzer kişiler olması hayatın olağan akışına hiçbir şekilde uygun olmadığını, birbirleriyle yegane ortak noktası müvekkil Banka’ya tahsil için verilen ve …kargo tarafından taşıma esnasında kaybedilmiş olması olan ve bunun haricinde birbirleriyle hiçbir bağlantısı bulunmayan bahse konu kambiyo senetlerinin benzer kişiler elinde toplanmasının mümkün olmadığı genel hayat tecrübesiyle sabit olup, bu anlamda davalının kötüniyetli olduğuna şüphe bulunmadığını, davalı tarafından dava konusu çek haricinde aşağıda listesi bulunan çekler de ilgili bankalara ibraz edildiğini ve savcılık kararı gereği el konulduğunu ve tümü ile ilgili olarak istirdat davaları açılmak zorunda kalındığını, işbu çeklerin tamamı farklı şehirlerden keşide edildiğini, müvekkil bankanın farklı şehirlerindeki müşterileri tarafından bankaya tahsil için verildiğini, davalının davaya konu çeki belirtilen operasyona konu suç çetesi nezdinde ele geçirdiğini kuvvetle muhtemel olduğunu, müvekkil Banka’ya müşterilerce tahsile verildiğini ve … kargoda taşıma esnasında kaybolan birçok çeki tahsile koyan …isimli şahıs olup, bu kimsenin kargoda taşıma esnasında çek çalmaktan dolayı tutuklanmış olduğu haberi ve bu kişi hakkında çek çalma(hırsızlık) suçundan başlatılmış olan Denizli Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2023/2907, 2022/6223 ve 2023/542 nolu, Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2022/64019 no’lu ve İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığılığı’nın 2019/118581, 2021/136502 ve 2023/14713 nolu soruşturma dosyaları olduğu da gözetildiğinde aynı suretle kargodayken çalınan davaya konu çekin de söz konusu suça konu olduğu ve dolayısıyla davalının davaya konu çekin yetkili hamili olmadığı hususunu ortaya koyduğunu, dava konusu çek takibe konu edildiğini, tedbiren takibin durdurulması talebi bulunduğunu,
ihtiyati tedbir talebinde uygun görülecek olan teminatın bankaca dosyaya sunulacağı da gözetildiğinde davaya konu çekin yetkili hamili olmadığını iddia edilen davalıya huzurdaki davanın neticesinde haklı çıkması halinde mektubun nakde çevrilerek olası zararlarının giderileceği de gözetildiğinde mezkur ihtiyati tedbir talepler tahtında davalının herhangi bir zarara uğramayacağı açık olduğunu, dava neticeleninceye kadar davalının davaya konu çekin yetkili hamili olduğu hususu açıklığa kavuşmayacağından müvekkil banka müşterisinin ve çekin keşidecisi ile diğer cirantalarının icra takibi ve haciz tehdidi altında kalmaları ve bu şekilde yapmak zorunda kalabilecekleri ödemelerin davalı tarafından tahsil edilmesi durumunda dava dışı müvekkil banka müşterisinin borçlusu olmadığı mezkur çek tahtında hem ödeme yapması, hem de alacaklısı olduğu mezkur çek tahtında alacağını tahsil edememesi riskinin HMK. Md.389’daki şartları tümüyle sağladığı göz önünde bulundurularak öncelikle ihtiyati tedbir talebinin kabulü hakkında karar verilmesini ve yargılama neticesinde davaya konu çekin iadesiyle birlikte yapılmak zorunda kalınan/kalınabilecek ödemelerin davalıdan faiz ve tüm ferileriyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep ettiğini, İstanbul 13. İcra Dairesi … sayılı icra takibinin durdurulması ve varsa yapıldığını, hacizlerin kaldırılması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, talebin kabul görmemesi halinde icra dosyasına yapılmış/yapılacak olan ödemelerin nihai karar verilinceye kadar davalıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, davanın kabulü ile takibe konu edilen çekin iadesine ve istirdatına karar verilmesini, davaya konu çekin icra takibine konu edilmemesi veyahut huzurdaki dava açılmadan evvel davalı tarafça icra takibi başlatılmışsa söz konusu icra takibinin durdurulması ve varsa yapılan hacizlerin kaldırılması yönündeki ihtiyati tedbir taleplerin kabul edilmemesi halinde fazlaya ilişkin her türlü talep hakkı saklı olmak kaydıyla; icra dosyasına haciz tehdidi nedeniyle ödenmek zorunda kalınabilecek tutarların tüm fer’ileriyle birlikte ödeme gününden başlayacak ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacının ihtiyati tedbir talebinin mahkemece 20/02/2023 tarihli gerekçeli ara kararla teminat karşılığında kabulüne karar verildiği,davalı tarafın bu tedbir kararına itiraz ettiği,mahkemece itiraz duruşmalı incelenerek itirazın kabulüne,verilen ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına dair 28/09/2023 tarihli gerekçeli ara kararının verildiği görülmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk derece Mahkemesi tarafından kararı ile; Somut uyuşmazlıkta, lehine ihtiyati haciz kararı verilen davacının, İstanbul 13. İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı takip dosyasının borçlusu olmadığı anlaşıldığından İİK’nın 72.maddesindeki koşulların oluşmamış olması nedeniyle Mahkememizin 20/02/2023 tarihli ara kararı ile, icra veznesine yatacak paranın davalı alacaklıya ödenmemesine ilişkin verilen tedbir kararının kaldırılmasına karar verilmiş “1-Davalı vekilinin ihtiyati tedbir kararına itirazının kabulü ile Mahkememizin 20/02/2023 tarihli ihtiyati tedbir konulmasına ilişkin kararının KALDIRILMASINA,” şeklinde hüküm kurulmuştur.
Davacı vekili işbu ara kararı yasal süresi içerisinde istinaf etmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Müvekkil banka müşterileri tarafından tahsil olunmak üzere müvekkil bankaya teslim edildiğini, bir kısım çek ve senet, … kargo firması tarafından taşıma işi esnasında kaybedildiğini, ilgili çeklerin iptali amacıyla Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/28 Esas sayılı dosyası nezdinde çek iptali davası açıldığını, çekin irade dışı elden çıkması nedeniyle kötü niyetli kişilerin çek bedelini tahsil etmelerinin önüne geçmek amacıyla da ödemeden men kararı alındığını, ayrıca uyuşmazlığa konu çekinde dahil olduğu çek ve senetlerin …kargo tarafından taşındığı esnada çalınmış olmaları sebebiyle Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı 2023/1478 Soruşturma dosyası kapsamında suç duyurusunda bulunulduğunu, davaya konu çekin … tarafından …tan karşılığının sorgulandığı/ibraz olunduğu çek bankasının beyanı ile tespit edildiğini, mezkur çeki haksız bir şekilde elinde bulunduran davalıya karşı eldeki işbu dava ikame edildiğini, işbu dava kapsamında Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/147 Esas sayılı dosyası üzerinden ihtiyati tedbir talep edildiğini, istirdat davasına konu çekin icra takibine konu edilmesi halinde istirdatı mümkün olmayacağını, telafisi imkansız zararlar doğacak, davanın kabulü halinde infazı mümküm olmayacağını, somut olayda eldeki dava çek istirdadı davası olduğunu, bilindiği üzere çek elinden rızası dışında çıkan kişi, kötü niyetli veya ağır kusurlu olarak çeki iktisap eden kişiye karşı çek istirdadı davası açabildiğini, davanın amacı çekin rıza dışı elden çıkması durumunda hamilin haklarının geri alınmasını sağladığını, dava sonunda çekin mevcut sahibi, çeki kötü niyetle iktisap ettiğini veya iktisabında ağır kusurlu ise çeki iade etmekle yükümlü olacağını, ceza soruşturması kapsamında dava konusu çekin de aralarında bulunduğu çeklerin çalındığı ortaya çıktığını, davalı…huzurdaki davaya konu çekin yetkili hamili olmayıp; aşağıdaki açıklamalarla tevsik olunacağı üzere çekin çalınmak suretiyle ele geçirildiği ve davalının da çeki/bonoyu kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veyahut çekin/bononun iktisabında ağır kusurlu olduğunu, birden farklı ilde farklı kişiler tarafından düzenlendiğini, lehdarları farklı olan, farklı kişilere ciro edildiğini, müvekkil bankanın farklı müşterileri tarafından tahsil için müvekkil bankaya teslim edildiğini ve huzurdaki davaya konu olmayan başkaca icra takiplerine konu edildiğini, senetlerin yetkili hamilinin aynı kişi olmasının hayatın olağan akışına hiçbir şekilde uygun olmadığının açık olduğunu, birbirleriyle yegane ortak noktası müvekkil Banka’ya tahsil için verilmiş ve… kargo tarafından taşıma esnasında kaybedilmiş olması olan ve bunun haricinde birbirleriyle hiçbir bağlantısı bulunmayan bahse konu kambiyo senetlerinin aynı kişinin elinde toplanmasının mümkün olmadığı genel hayat tecrübesiyle sabit olduğunu, istinaf başvurusunun kabulü ile Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/147 Esas sayılı dosyası kapsamında verilen 28.09.2023 tarihli ihtiyati tedbire ilişkin kararın kaldırılmasına, ihtiyati tedbir talebinin kabulüne, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
H.M.K 355. Maddesi gereğince inceleme Kamu Düzenine aykırılık halleri dışında istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılmıştır.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ :
Derdest dava, “dava konusu çekin; İstanbul 13. İcra Dairesi … sayılı icra takibinin durdurulması ve varsa yapılmış olan hacizlerin kaldırılması yönünde İHTİYATİ TEDBİR KARARI verilmesini, talebin kabul görmemesi halinde icra dosyasına yapılmış/yapılacak olan ödemelerin Sayın Mahkemenizce nihai karar verilinceye kadar davalıya ödenmemesi yönünde İHTİYATİ TEDBİR KARARI verilmesini, DAVANIN KABULÜ ile takibe konu edilen çekin İADESİNE ve İSTİRDATINA karar verilmesini, davaya konu çekin icra takibine konu edilmemesi veyahut huzurdaki dava açılmadan evvel davalı tarafça icra takibi başlatılmışsa söz konusu icra takibinin durdurulması ve varsa yapılmış olan hacizlerin kaldırılması yönündeki ihtiyati tedbir taleplerimizin kabul edilmemesi halinde fazlaya ilişkin her türlü talep hakkımız saklı olmak kaydıyla; icra dosyasına haciz tehdidi nedeniyle ödenmek zorunda kalınabilecek tutarların tüm fer’ileriyle birlikte ödeme gününden başlayacak ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesi” talebine ilişkindir.
Davacı banka, dava dilekçesi ile İstanbul 13. İcra Dairesi’nin … Esas sayılı icra takibinin durdurulmasına ve varsa yapılmış olan hacizlerin kaldırılması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, bu taleplerinin kabul görmemesi halinde icra dosyasına yapılmış/yapılacak olan ödemelerin nihai karar verilinceye kadar davalıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme 20/02/2023 tarihli gerekçeli ara kararı ile İİK 72.maddesi gereğince koşulları bulunduğundan bahisle, TTK 792 , HMK 389/1 ve 390/2 maddesi gereğince %15 teminat karşılığında İstanbul 13. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra takibi kapsamında icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesi yönünde ihtiyati tedbir konulmasına karar vermiştir.
Davalı vekili bu tedbir kararına itiraz etmiştir. Mahkeme itirazı duruşmalı incelemiş, 28/09/2023 tarihli duruşmaya katılan taraf vekili mahkemece dinlenmiş ve aynı celsedeki kısa ara karar ile davalı vekilinin söz konusu ihtiyati tedbir kararına karşı yaptığı itirazının kabulü ile, verilen ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına karar vermiştir. Mahkeme bu kısa ara kararı yönünden ayrıca gerekçeli olarak 28/09/2023 tarihli ara kararını da yazmış , davacı vekili işbu ara kararını süresinde istinaf etmiştir.
İstinaf dilekçesinde ileri sürülen istinaf sebepleri, mahkemece teminat karşılığında verilmiş 20/02/2023 tarihli ve ihtiyati tedbir talebinin kabulüne ilişkin gerekçeli ara kararda yazılı açıklamalar, tedbir ara kararına itiraz sebepleri , itirazın kabulüne ve tedbir kararının kaldırılmasına ilişkin verilen ve istinaf edilen gerekçeli ara kararda yazılı açıklamalar ile bu aşamadaki mevcut derdest dava dosyası kapsamı birlikte incelenip değerlendirildiğinde; Derdest işbu çekin iadesi (istirdatı ) talebine ilişkin davada davacı tarafça istenen dava konusu çeke dayanılarak başlatılmış olan İstanbul 13.İcra Müdürlüğü’nün…Esas sayılı icra takibinden dolayı icra veznesindeki paranın davalı alacaklıya ödenmemesine ilişkin ihtiyati tedbir talebinin kabulü için TTK 792. HMK 389 vd. Maddeleri gereğince aranan gerekli ve yaklaşık ispata dair yeterli koşulların bulunması, çekin istirdadı (iadesi) davasında bu şekilde ihtiyati tedbir kararının verilmesini engelleyici bir yasal düzenlemenin bulunmaması,HMK 389.maddesi gereğince mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle davacının hakkını elde etmesinin önemli ölçüde zorlaşacak yada tamamen imkansız hale gelme ihtimalinin bulunduğunun davacı tarafça mevcut dosya kapsamına göre yaklaşık olarak ispat edilmiş olması nedeniyle sözkonusu ihtiyati tedbir talebinin kabulü gerektiği sonucuna varılmıştır.
Mahkemece de 20/02/2023 tarihli gerekçeli ara kararıyla,TTK 792, HMK 87.,389. ve 392. maddelerine uygun şekilde takdiren tayin ettiği teminat türü ve miktarı karşılığında sözkonusu ihtiyati tedbir kararını vermiş olduğundan işbu ihtiyati tedbir kararına karşı davalı vekilince yapılan itiraz sebeplerinin yerinde olmadığı , bu nedenlerle ihtiyati tedbir ara kararına vaki itirazının reddi gerektiği anlaşılmıştır.Ancak mahkemece yanılgılı sebep ve gerekçelerle davalı vekilinin ihtiyati tedbire karşı yaptığı itirazlarının kabulüne ve ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına karar verildiğinden, istinaf edilen işbu ara kararının usul, yasa ve bu aşamadaki mevcut derdest dava dosyası kapsamına aykırı olduğu anlaşılmıştır.
Açıklanan tüm sebeplerle , davalı vekilinin, 20/02/2023 tarihli ihtiyati tedbir kararına karşı yaptığı itirazının reddine karar verilmesi gerekirken kabulü nedeniyle , istinaf edilen ara karara karşı davacı vekilinin yaptığı istinaf sebepleri haklı ve yerinde bulunduğundan, istinaf başvurusunun kabulüne, HMK 353/1-b-2 gereğince söz konusu ara kararının kaldırılmasına ve düzeltilerek yeniden karar verilmesine dair aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi ‘nin 2023/147 Esas sayılı derdest dava dosyasında verdiği 28/09/2023 tarihli ara kararına karşı davacı vekilinin yaptığı istinaf başvurusunun KABULÜNE;
2-İstinaf edilen işbu 28/09/2023 tarihli ara kararının HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
Düzeltilerek yeniden karar verilmesine, buna göre;
3- “1-Davalı vekilinin mahkemece verilmiş 20/02/2023 tarihli ihtiyati tedbir ara kararına karşı yaptığı itirazının ve ihtiyati tedbirin kaldırılması talebinin REDDİNE,
2-20/02/2023 tarihli ihtiyati tedbir kararının, kaldırıldığı tarihten itibaren aynen uygulanmasına devam edilmesine,
3-İşbu karardan bir suretin mahkemece (ilk derece mahkemesince) ilgili İstanbul 13. icra müdürlüğüne… esas sayılı icra takip dosyasına gönderilmesine, “
4-İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcının talebi halinde istinaf başvurusunda bulunan davacıya iadesine,
5- İstinaf eden davacı tarafından yapılan istinaf posta ve tebligat giderlerinin ve istinaf kanun yoluna başvurma harcının derdest dava sonunda ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararda değerlendirilmesine,
6- HMK’nın 302/5.maddesi gereğince kesinleşme kaydı ve kesinleşme kaydı yapılan kararların yerine getirilmesi için gerekli bildirimlerin; harç tahsil işlemlerinin, HMK’nın 359/4 maddesi gereğince işbu kararın taraflara tebliği işlemlerinin yapılması ve varsa artan gider avansının ilgili tarafa iadesi işlemlerinin İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılmasına,
7-İstinaf incelemesi duruşmalı olarak yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme ile HMK 362/1-f bendi ile 394/5 bendi uyarınca KESİN olarak oy birliği ile karar verildi. 10/11/2023