Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2023/1943
KARAR NO: 2023/1970
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 05/06/2023
ESAS NO: 2023/87
KARAR NO: 2023/447
DAVANIN KONUSU: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 15/11/2023
İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ: 16/11/2023
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin … A.Ş. … şubesine ait … seri numaralı 31/11/2017 tarihli 25.000,00.-TL ve … A.Ş. … şubesine ait … seri numaralı … tarihli 25.000,00.-TL bedelli çeklerin lehtarı ve meşru hamili olduğunu, çeklerin müvekkilinin elinde iken kaybolduğunu, müvekkilinin ve çek keşidecisinin zarar görmesini engellemek için işbu davayı açtığını belirterek çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacı
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:Tekmil dosya mündericatı birlikte değerlendirildiğinde; “…6762 Sayılı TTK’nın 563. maddesinde senet üzerinde hak sahibi olan kişinin, zayi olması halinde senedin iptalini mahkemeden isteyebileceği düzenlenmiştir. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteyebilmek için gerekli olan şartlardan birisi de senette mündemiç olan hakkın varlığını sürdürmesidir. Somut olayda davacı tarafından, dava konusu çekin kaybedildiği ileri sürülmüş ve anılan çekin fotokopisi de mahkemeye sunulmuştur. Esasen hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu türden davalarda, davacının aktif dava ehliyetinin bulunduğu konusunda, mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunulmasını yeterli saymak gereklidir. Aksinin kabulü ile davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayi nedeniyle çek iptali hükümlerinin uygulanmasını imkânsız hale getirecektir. Kaldı ki, dava sırasında yapılacak olan ilanlar sonucunda, hak sahipleri varsa ortaya çıkabilecek ve kendilerine karşı istirdat davası açılabilecek, ya da hak sahipleri tarafından hasımlı olarak açılacak bir dava ile, çek iptali kararının iptali talep edilebilecektir. Dolayısıyla mahkemeyi tereddüde sevk eden hususlar, esasen anılan davalarda tartışılması gerekir. Somut olayda dava konu çeklerin bankada ibraz edildiği ve ibraz edene iade edildiği görülmüştür. Davacının ibraz edenler arasında olmadığı görülmüştür. İbraz eden firmalara müzekkere yazılmış çekleri dava dışı kişilere iade ettiklerini ve paralarını tahsil ettiklerini beyan etmiştir. Davacı yetkili hamil olduğunu yaklaşık ispat edemediğinden talep reddedilmiştir. Davanın reddine…” şeklinde karar verilmiştir.Bu karara karşı davacı vekilince yasal süresinde istinafa başvurulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ :Davacı vekili tarafından ilk derece mahkemesine sunulan istinaf başvuru dilekçesinde özetle; kendilerinin “yetkili hamil olduğunun yaklaşık ispat edilemediği” gerekçesi ile davanın reddine karar verildiğini, 31.12.2017 tarihli çekte bulunan … Aş ile … Ltd Şti ciroları vardır ve her iki ciroda üzeri çizilerek iptal edildiğini, dolayısı ile ilgili çek müvekkil … ‘a dönmüş olup müvekkilin yetkili hamil olduğu çek üzerinde bulunan bilgilerden anlaşıldığını, muhatap bankaya sunulan çek bedellerinin karşılıksız çıkması ödenmemesi üzerine müvekkil tarafından ilgili çekler iade alındığını, dosyada yapılan ilanda çek asıl da bulunarak dosyaya sunulmadığını, müvekkil tarafından borçlu … hakkında yapılan karşılıksız çek nedeniyle şikayet Antalya 1 İcra Ceza Mahkemesi 2018/118 esas sayılı dosyası ile görüldüğünü ve ilgili dosyada muhatap bankadan dosyaya gönderilen dilekçe ekinde sunmuş olduğumuz yazıda çeklerin müvekkil tarafından ibraz edildiği beyan edildiğini, dolayısıyla müvekkil ilgili çekleri yetkili hamil olarak elinde bulundurmak olduğu halde çekleri kaybetmiş olup çek bedellerinin üçüncü kişilerin eline geçmesi halinde zarara uğramamak için iş bu davayı açma zorunluluğu doğduğunu, çekleri yetkili hamil olarak elinde bulunduran kişi veya kurum bulunmadığını, müvekkilin … Şubesi kayıtları, ilgili çeklerdeki ciroların iptal edilmiş olması ve çeklerle ilgili herhangi bir hak iddiası bulunmamasına rağmen davanın reddine karar verilmesini hukuka ve yasaya aykırı bulunduğunu, Kayseri 1 Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/87 esas 2023/447 sayılı kararının kaldırılmasına, davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ:HMK’nın 355. maddesine göre “İnceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Ancak Bölge Adliye Mahkemesi kamu düzenine aykırılık gördüğü takdirde bunu resen gözetir” şeklinde düzenleme bulunmaktadır.Dava,hasımsız, çek zayii nedeniyle iptal talebine ilişkindir.Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; talebe konu çeklere ilişkin olarak … tarafından verilen cevabi yazılarda ve ekinde sunulan çek suretlerinde davacının ilk ciranta ve dolayısıyla işbu çekler yönünden lehdar/hamil olduğu, dava dışı üçüncü kişilerce söz konusu çeklerin ibraz edildiğinin bildirildiği anlaşılmakla, TTK’nın 763.maddesi gereğince davacıya dava dışı üçüncü kişilere yönelik iade (istirdat) davası açması için yasal süre verilerek oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yerinde olmayan gerekçelerle talebin reddine karar verilmiş olması yerinde görülmemiş, belirtilen gerekçelerle davacı istinafı yerinde görülmekle HMK’nın 353/1-a.6. maddesi gereğince kararın kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye geri gönderilmesine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının istinaf başvurusunun KABULÜ ile;
2-HMK’nın 353/1-a.6 md. gereğince, KAYSERİ 1.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin istinafa konu edilen 05/06/2023 tarih ve 2023/87 E – 2023/447 K sayılı kararın KALDIRILMASINA,
3-HMK’nın 353/1.a.6 maddesi gereğince Mahkemece, uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli delillerin toplanmamış ve değerlendirilmemiş olması nedeniyle eksiklikler giderildikten sonra sonucuna göre esastan bir karar verilmek üzere davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye geri GÖNDERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yatırılan 269,85 TL istinaf karar harcının talebi halinde davacıya iadesine,
5-İstinaf incelemesi duruşmalı olarak yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
6-Taraflarca yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararda dikkate alınmasına,
7-HMK’nın 302/5.maddesi gereğince kesinleşme kaydı ve kesinleşme kaydı yapılan kararların yerine getirilmesi için gerekli bildirimlerin; harç tahsil işlemlerinin, HMK’nın 359/4.maddesi gereğince işbu kararın taraflara tebliği işlemlerinin yapılması ve varsa artan gider avansının ilgili tarafa iadesi işlemlerinin İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılmasına,
8-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,
Dair, dava dosyası üzerinden yapılan inceleme sonucunda, HMK’nın 353/1-a.6 maddesi gereğince, KESİN olarak oybirliği ile karar verildi. 15/11/2023