Emsal Mahkeme Kararı Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2023/1240 E. 2023/1296 K. 07.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/1240
KARAR NO: 2023/1296
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 20/03/2023
ESAS NO: 2022/1140
KARAR NO: 2023/176
DAVANIN KONUSU: Genel Kurul Kararının İptali (Kooperatif Genel Kurul Kararının İptali)
KARAR TARİHİ: 07/09/2023
KARAR YAZIM TARİHİ: 07/09/2023
Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin istinafa konu edilen 20/03/2023 tarih ve 2022/1140 E – 2023/176 K kararına karşı süresi içinde davalı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacıların Kayseri İli, Damızlık Koyun Yetiştiricileri Birliği’nin kuruluşundan itibaren üyesi olup diğer tüm üyeler gibi aynı hak ve şartlara haiz olduklarını, birliğin … tarihinde olağan genel kurul toplantısı yapıldığnı, iş bu toplantıya katılmak üzere davacı ve birlik üyelerinden bir kısmının toplantının yapılacağı yer olan … Düğün Salonu’na gittiğinde sadece asıl üyelerin oy hakkı olduğu, aday üyelerin oy kullanamayacağı gerekçesi ile olağanüstü güvenlik tedbirleri aldırılmış olan salona giremediklerini ve oy kullanamadıklarını, genel kurul salonuna alınmayan üyelerin bu durumu bir tutanak altına alarak Bakanlık temsilcisine bu tutanağı teslim ettiklerini, üyesi bulunan birliğin bundan önceki tüm genel kurullarında üyelerin tamamının katılımı eşliğinde her hangi bir aday üye, asıl üye ayrımı olmaksızın seçime gitmiş olmasına rağmen 12/04/2018 tarihli seçime 78 kişi ile başvurulduğunu, yapılan bu genel kurulun öncesinde bu durumu düzeltmeleri adına davacı birlik üyelerinin ilgili bakanlık, il müdürlükleri hatta valiliğe başvuruda bulunduğunu, hepsinin de ayrı ayrı bu şartlar altında 78 kişi ile seçime gidilmemesi gerektiği aksi halde hukuki işlemlere başlanacağını gerek yazılı gerekse sözlü olarak birlik başkanı ve yönetime bildirildiğini ancak birlik yönetiminin tamamen kişisel menfaat ve çıkarları için her hangi bir dayanaktan yoksun ana sözleşme, yönetmelik ve kanunlara hatta bakanlığın talimatlarına açıkça aykırı davranarak asıl üye aday üye ayrımı yaptığını, hukuka ve ahlaka aykırı hareket ettiğini, yapılmış olan bu genel kurul ve seçimin geçersiz kabul edilmesi gerektiğini belirterek kanuna ve sözleşmeye aykırı olarak yapıldığını iddia ettikleri genel kurulun iptali ile kayyum atanmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı taraf cevap dilekçesinde özetle; davanın husumetten reddinin gerektiğini, usule ilişkin itirazları olduğunu ve yapılan genel kurula karşı açılacak iptal istemli davada asıl üye olup genel kurulda temsil yetkisine haiz olma şartlarının arandığının aşikar olduğunu, bahse konu genel kurulun kanun, mevzuat ya da görüş ve önerilere göre böyle yapılmak zorunda olduğu için yapılmış olduğunu, yani davacıların dilekçesinde belirttiği üzere kişisel menfaat ya da çıkarlar değil kanun ve mevzuatın yorumlandığında böyle bir sonuç çıktığı için genel kurulun bu şekilde gerçekleştirildiğini, hukuk hükümlerine tabi tüzel kişi olarak tescil edilen faaliyetine devam eden birliğin kendi ana sözleşmesine uygun olarak genel kurul kararı almış olduğunu, bu kararında aykırılık tespit edilen bir hususun bulunmadığını ileri sürerek davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Tekmil dosya mündericatı birlikte değerlendirildiğinde; ” İzah edilen tüm nedenler karşısında mahkememizce HMK’nun 114/1-c ve 115/2. maddesi uyarınca göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeni ile davanın usulden reddine, hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde dava dosyasının görevli kayseri asliye hukuk mahkemesi’ne gönderilmesine ilişkin olarak “1-HMK’nun 114/1-c ve 115/2. maddesi uyarınca GÖREVE İLİŞKİN DAVA ŞARTI YOKLUĞU NEDENİ İLE DAVANIN USULDEN REDDİNE, 2-Hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde dava dosyasının görevli KAYSERİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’NE gönderilmesine,””1-HMK’nun 114/1-c ve 115/2. maddesi uyarınca GÖREVE İLİŞKİN DAVA ŞARTI YOKLUĞU NEDENİ İLE DAVANIN USULDEN REDDİNE, 2-Hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde dava dosyasının görevli KAYSERİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’NE gönderilmesine,” şeklinde karar verilmiştir.
Bu karara karşı davalı tarafından yasal süresinde istinafa başvurulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı vekili tarafından ilk derece mahkemesine sunulan istinaf başvuru dilekçesinde özetle; yerel mahkemenin kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu , benzer bir dava ilk önce kayseri 12. asliye hukuk mahkemesinde açıldığını ve asliye hukuk mahkemesi görevli mahkemenin asliye ticaret mahkemesi olduğunu belirtildiğini, ıslah amaçlı yetiştirici birliklerinin kuruluşu, organları, çalışma usul ve esasları ile dağılma ve tasfiyesine ilişkin olarak kooperatifler kanunu hükümlerinin uygulandığını asliye hukuk mahkemesinde açılan davada izah edilen gerekçeler dikkate alınarak görevsizlik kararı alınmış özel düzenleme gereği davanın özel yetkili Asliye Ticaret Mahkemesinde görülmesi gerektiği belirtilerek görevsizlik kararı verildiğini, benzer uyuşmazlıklarda da Asliye Ticaret Mahkemesi görevli mahkeme olarak belirlendiğini Kayseri 12. Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan 2021/364 Esas sayılı dosyanın görevsizlik kararının gerekçesinde de belirtildiği üzere uygulamada benzer görevsizlik kararlarına rastlanmış ve birtakım Bölge Adliye Mahkemeleri ve bazı Yargıtay daireleri işbu uyuşmazlıklarda Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olduğunu belirtmiştir. Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’nin E:2015/9382, K:2018/399 sayılı kararı, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 03/06/2021 tarih 2021/950E. – 2021/869 K. Sayılı ilamı, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 26/11/2021 tarih 2021/1527 E.- 2021/1626 K. Sayılı ilamı , Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi’nin 2021/80 Esas ve 2021/146 Karar sayılı ilamı uyarınca verilen kararlar da incelendiğinde benzer uyuşmazlıklarda 6589 sayılı Kanun md. 7 ile değişik 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu md. 10/F-3 uyarınca ıslah amaçlı yetiştirici birliklerinin kuruluşu, organları, çalışma usul ve esasları ile dağılma ve tasfiyesine ilişkin olarak bu Kanunda hüküm bulunmayan hâllerde Kooperatifler Kanunu hükümlerinin uygulanacağı vurgulandığını, bu durumda işbu davada uygulanması gereken 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu md. 99/1 uyarınca “Bu kanunda düzenlenen hususlardan doğan hukuk davaları, tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın ticari dava sayılır.” Nitekim istinaf başvurusunda bulunmuş oldukları bu görevsizlik kararına ilişkin olarak her ne kadar Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirici Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmelik md. 17/2, 19/4, 24/1, 54/2, 56/4, 61/1 uyarınca Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli kılınması dayanak ve gerekçe alınmış olsa da söz konusu düzenlemenin HMK madde 1 “mahkemelerinin görevinin sadece kanun ile düzenlenebileceği” kuralına aykırı olduğunun aşikar olduğunu, bu kapsamda gerekçe ve dayanak alınan yönetmelikte her ne kadar “Asliye Hukuk Mahkemesi” lafzı geçse de görevli mahkemenin kanun gereği Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğu gerçeğini değiştirmediğini, yukarıda arz ve izah edilen nedenler ve resen tarafınızca göz önüne alınacak nedenlerden dolayı; İstinaf başvurularının kabulüne, Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından 20/03/2023 tarihinde verilen görevsizlik kararının kaldırılarak dosyanın Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesine görevli olması hasebiyle gönderilmesine, Karar verilmesini talep etmiştir ,
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ:HMK’nın 355. maddesine göre “İnceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Ancak Bölge Adliye Mahkemesi kamu düzenine aykırılık gördüğü takdirde bunu resen gözetir” şeklinde düzenleme bulunmaktadır. Dava, Birlik Genel Kurul kararının iptali ve kayyum talebine ilişkindir.
Dosya kapsamında toplanan deliller, ilk derece mahkemesinin olay nitelendirilmesi ve gerekçesi nazara alındığında, davalı birliğin TTK’nun 4. Maddesi kapsamında ticari teşekkül olmaması ve davanın ticari nitelikte olmaması nedeni ile mahkemenin görevsizliği ile davanın usulden reddine ilişkin kararda yazılı açıklamalara, yasal sebep ve gerekçelere binaen istinaf edilen kararda usul, yasa ve dosya kapsamı yönlerinden bir aykırılık bulunmadığı, bu nedenlerle davalının istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı, kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davalının istinaf başvurusunun HMK nun 353/1-b.1 maddesi uyarınca esastan reddine dair aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin istinafa konu edilen 20/03/2023 tarih ve 2022/1140 E – 2023/176 K sayılı nihai kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşılmakla davalının istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gerekli olan 269,85 TL maktu istinaf karar ve ilam harcından istinaf eden davalı tarafından peşin yatırılmış 179,90 TL harcın mahsubu ile bakiye eksik kalan 89,85 TL istinaf karar ve ilam harcının istinaf eden davalıdan alınarak Hazineye Gelir kaydına,
3-İstinaf başvurusunda bulunan davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ve istinaf kanun yoluna başvurma harcının kendi üzerinde bırakılmasına,
4-HMK’nın 302/5.maddesi gereğince kesinleşme kaydı ve kesinleşme kaydı yapılan kararların yerine getirilmesi için gerekli bildirimlerin; harç tahsil işlemlerinin, HMK’nın 359/4 maddesi gereğince işbu kararın taraflara tebliği işlemlerinin yapılması ve varsa artan gider avansının ilgili tarafa iadesi işlemlerinin İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılmasına,
5-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme ile HMK 362/1-c bendi uyarınca KESİN olarak oy birliği ile karar verildi. 07/09/2023