Emsal Mahkeme Kararı Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2023/1096 E. 2023/1164 K. 15.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2023/1096
KARAR NO: 2023/1164
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 04/04/2023
ESAS NO: 2022/1339
KARAR NO: 2023/280
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ:15/06/2023
İSTİNAF KARAR YAZIM
TARİHİ:15/06/2023
Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 04/04/2023 tarih ve 2022/1339 Esas 2023/280 Karar sayılı ilamına karşı ,davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya dairemize gelmekle dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:Davacı … vekili dava dilekçesinde özetle; davacının davalı … Yapı Kooperatif üyesi olduğunu, davalı kooperatifin etaplar halinde inşaat yaparak konutları teslim ettiğini, tapu devri sonrasında davalı kooperatife gönderilmiş olan istifaname ile kooperatif üyeliğinin son bulduğunu, 2021 yılı Kasım ayında davalı kooperatifçe 80.271,75 TL bakiye bedelin talep edildiği, daha sonra davacı tarafça Kayseri 3. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnameyi davalı kooperatife gönderdiğini ve borcunun olmadığını beyan ettiğini, Resmi Gazetenin 15/06/2022 tarihli 31867 yevmiye sayısı ile ilan edilen ve yürürlüğe giren 7410 Sayılı Çevre Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 2. Maddesi ile 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’na eklenen geçici 11.madde ile “…inşaatların etaplar halinde yapılarak teslim edilmesi, terkin edilmemiş olması, yapımı tamamlanan etapta bağımsız bölüm malikine kooperatifçe tahakkuk ettirilen bedelin ödenmiş olması, kooperatif tarafından üyeye konutunun tapu devrinin yapılmış olması şartlarının birlikte sağlanmış olması halinde konutun tapu devrinin yapılmasında sonraki dönemler için yapı kooperatifi tarafından yönetim giderleri hariç olmak üzere her ne ad altında olursa olsun yapılmış borçlandırmalar veya bu kapsamda üçüncü şahıslara kooperatif tarafından yapılan alacağın devrine ilişkin işlemler hükümsüzdür.” şeklinde düzenlemenin yapıldığını, davalı kooperatif de etaplar halinde konutlarını yapıp kesin maliyet bedeli çıkarıp üyelerine tebliğ ettiğini ve kesin maliyet bedelini ödeyen üyelere ise tapu devri yapılmış olup bu sebeple yasa kapsamında davacının davalı kooperatife borcunun bulunmadığının tespitine, ödeme yapılan kısımlar için istirdat, devam eden takipler açısından ise menfi tespit taleplerinin kabulüne, yargılama giderlerinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
DAVALI VEKİLİNİN İLK DERECE MAHKEMESİNE SUNMUŞ OLDUĞU CEVAP DİLEKÇESİNDEN ÖZETLE: Müvekkilinin … İlinde konut yapı kooperatifi olarak faaliyet göstermekte olduğunu, davacının kooperatifin üyesi olduğunu, kendisine çıkartılan kesin hesap maliyetini ödediğini ve kendisine düşen bağımsız bölümün tapusunu aldığını, davaya dayanak yapılan yasa değişikliğinin ise 15/06/2022 tarihinde yürürlüğe girdiğini, genel kurul kararında üyelerden ödeme alınmasına karar verilmiş ise de kooperatif üyelerinden herhangi bir ödeme alınmadığını ve bu konuda icra takibi başlatılmadığını, Kooperatif Kanunu Geçici 11.maddenin yalnızca … İline özgü düzenlenmiş kanun hükmünün hukuka aykırı oluğunu, mahkemece somut norm denetimi itiraz yolunun uygulanmasının gerektiğini, dava konusu kanun maddesinin yalnızca … İlinde bulunan kooperatifleri kapsayacak şekilde çıktığından Anayasanın 10. Maddesinde belirtilen “yasa önünde eşitlik ilkesi”ne aykırı olduğunu, ilgili kanun maddesi hakkında somut norm denetimi yoluna başvurulmasının gerektiğini, somut norm denetimi, bir mahkemede görülmekte olan davanın karara bağlanmasının, o davada kullanılacak kanun hükmünün anayasaya uygun olup olmamasına bağlı olması halinde yapılan denetim olduğunu, müflis kooperatifin inşaatları etaplar halinde yapmadığını, ilgili kanun maddesi … Kooperatifi hakkında uygulanamayacağını, … İline özgü çıkartılan bu kanun maddesinde; Anayasaya aykırılığın açıkça ortada olduğunu, geçici 11. Madde hakkında somut norm denetimi itiraz yoluna başvurulmasını, Anayasa Mahkemesi kararı gelene kadar bekletici mesele yapılmasını, kooperatifte etaplar uygulamasının olmadığının kabul edilerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:İlk derece mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonucunda “…tüm dosya kapsamına göre; 7410 sayılı çevre kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun’un 2. maddesi ile 1163 sayılı kooperatifler kanunu’na eklenen geçici 11. maddesinin anayasa mahkemesi’nin 16/02/2023 tarih 2022/126 esas 2023/29 karar sayılı ilamı ile iptaline karar verildiğinden, eldeki davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiş ve hüküm kurulmuştur.1-dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına…” dair karar verilmiştir.
İş bu kararı davacı vekili süresinde istinaf etmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:Dava dilekçesinde dava için dayandıkları 2 sebep olmasına rağmen mahkemece 1 taleplerinin karşılandığını, diğer taleplerinin karşılanmadığını, hukuk yargılamasında karar verilmesine yer olmadığına kararı verildiği taktirde tarafların dava açıldığı tarihteki haklılığına göre yargılama giderine hükmedilmesi gerekirken bunun yapılmadığını, davacı müvekkilinin davalı kooperatife borcu bulunmadığını, kesin hesabın neye göre çıkarıldığının belli olmadığını, kat ve cephe durumunun dikkate alınmadan keyfi hesaplama yapıldığının anlaşıldığını, tüm bu nedenlerle mahkeme kararının istinaf incelemesi neticesinde kaldırılmasını, öncelikle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitini, olmadığı taktirde ilk derece mahkemesi kararının sonucu olarak yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesini, istinaf yargılama gideri ve ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ:Dava , davalı kooperatife borcun bulunmadığının tespiti istemine ilişkindir.Mahkemece, işbu dava dosyası derdest iken Anayasa Mahkemesinin 16.02.2023 tarihli, 2022/126 E. 2023/29 K. Sayılı kararıyla 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’na eklenen geçici 11.maddenin iptaline karar verildiği, dolayısıyla davanın yasal dayanağının ortadan kalktığı gerekçesiyle dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.Davacı taraf dava dilekçesindeki beyanlarında davalı kooperatifçe konut kesin maliyet bedeli adı altında borç bildirim belgesi tebliğ edildiğini oysa davalı kooperatiften tüm borçlarını ödemek ve dairesinin tapusunu almak suretiyle ayrıldığını, kooperatiften ayrıldıktan sonra yeniden borç çıkartılmasının 1163 sayılı yasa ve Ana sözleşmenin 61-63 maddelerine aykırı olduğunu da ileri sürmüş ayrıca dava öncesinde 7410 saylı yasa ile 1163 sayılı yasa metnin de geçici 11 madde ile yapılan değişikliğe de dayanmıştır.Bilindiği üzere,7410 Sayılı Çevre Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 2. maddesiyle 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’na eklenen geçici 11. Madde (Kayseri ilinde bir kısım yasada gösterilen şartları taşıyan yapı kooperatifleriyle sınırlı olmak üzere uygulanacak düzenleme) Anayasa Mahkemesinin 16.02.2023 tarihli, 2022/126 E. 2023/29 K. sayılı kararı ile iptal edilmiş ve karar 09.03.2023 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak iptal hükmü yürürlüğe girmiştir.Görüldüğü üzere davacı taraf dava dilekçesinde sadece 1163 sayılı yasaya geçici 11 madde ile eklenen hükümlere yer vermemiş kooperatifçe yapılan borçlandırma işlemininı genel hükümlere aykırı olduğunu (ana sözleşmeye ve kooperatifler kanuna uygun olmadığını) savunmuştur.Hal böyle olunca, ilk derece mahkemesinin davacının bu davayı açmakta güncel hukuki yararının bulunduğu dikkate alınarak dava tarihi itibariyle davacının borcunun bulunup bulunmadığının varsa alacak- borç durumunun kapsam ve miktarının belirlenip buna göre sonuca gidilmesi gerekirken bu yönler nazara alınmadan kurulan hükmün usul ve yasaya aykırı olduğu değerlendirilmiştir.Sonuç itibariyle mahkemece yargılamaya konu uyuşmazlığın esas yönünden incelenerek taraf delilleri toplanıp değerlendirildikten sonra sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olmuştur.Bu nedenlerle davacı tarafın istinaf başvurusunun kabulü ile aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının istinaf başvurusunun KABULÜ ile;
2-HMK’nın 353/1-a.6 md. gereğince, Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin istinafa konu edilen 04/04/2023 tarih ve 2022/1339E – 2023/280K sayılı kararın KALDIRILMASINA,
3-HMK’nın 353/1.a.6 maddesi gereğince Mahkemece, uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli delillerin toplanmamış ve değerlendirilmemiş olması nedeniyle eksiklikler giderildikten sonra sonucuna göre bir karar verilmek üzere davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye geri GÖNDERİLMESİNE,
4-İstinaf eden Davacı tarafça peşin olarak yatırılan istinaf karar harcının talep halinde kendisine iadesine,
5-İstinaf incelemesi duruşmalı olarak yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
6-Yapılan istinaf posta/yargılama giderlerinin ve istinaf yoluna başvurma harcının ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararda dikkate alınmasına,
7-HMK’nın 302/5.maddesi gereğince kesinleşme kaydı ve kesinleşme kaydı yapılan kararların yerine getirilmesi için gerekli bildirimlerin; harç tahsil işlemlerinin, HMK’nın 359/4.maddesi gereğince işbu kararın taraflara tebliği işlemlerinin yapılması ve varsa artan gider avansının ilgili tarafa iadesi işlemlerinin İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılmasına,
8-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,
Dair, dava dosyası üzerinden yapılan inceleme sonucunda, HMK’nın 353/1-a.6 maddesi gereğince, KESİN olarak oybirliği ile karar verildi. 15/06/2023