Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2022/941
KARAR NO: 2022/918
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 11/02/2022
ESAS NO :2021/697
KARAR NO: 2022/113
DAVANIN KONUSU: İstirdat
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 20/04/2022
İSTİNAF KARAR
YAZIM TARİHİ: 21/04/2022
Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 11/02/2022 tarih ve 2021/697 Esas – 2022/113 sayılı kararı davacı vekili tarafından istinaf incelemesi için Dairemize gönderilmekle dosyadaki tüm bilgi ve belgeler incelendi;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Keşidecisi… (… Giyim), … Giysim Tekstil Konfeksiyon Sanayi Ve Ticaret Ltd. Şti. olan, … A.Ş. … … Şubesi’ne ait; … seri numaralı 31.03.2021 keşide tarihli 15.000,00-TL bedelli, … seri numaralı 30.04.2021 keşide tarihli 15.000,00-TL bedelli, … seri numaralı 31.05.2021 keşide tarihli 25.000,00-TL bedelli, … seri numaralı 30.06.2021 keşide tarihli 15.000,00-TL bedelli çekler, davacı şirket tarafından beyaz ciro yapılmak suretiyle, …Mah…. Sok No:.. … / İstanbul adresinde faaliyet gösteren …Tekstil Triko Yaka Örme San. … isimli toptancıya ulaştırılmak üzere, 01.10.2020 tarihinde … (Kayseri) şubesine teslim edildiğini, söz konusu çeklerin …’ a teslim edilmeden önce çek yapraklarının alındığını ve çekler hakkında 05/10/2020 tarihinde Findeks sorgulaması yapıldığını, akabinde 06/10/2020 tarihinde …’ a teslim edildiğini, bu durumun findeks kayıtları ve … kargo kayıtları ile sabit olduğunu, söz konusu çeklerin iptali istemiyle Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 2020/655 Esas sayılı dosyası ile dava açıldığını ve çeklere ödeme yasağı konulduğunu, … seri numaralı çek yönünden … tarafından icra takibine başlandığını, takibini kesinleştiğini ve davacı şirket hakkında hacze başlandığını, davacı şirketin rızası dışında elinden çıkmış olan çekin istirdatına ve davacının meşru hamil sıfatıyla alacaklı olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:İlk derece mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonucunda; “…. 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü düzenlenmiştir. Zayi olan çekin istirdadı talebiyle açılan işbu davada ispat yükü davacıda olup, davacı, hamil olduğunu ispatlamış ise de çekin rıza hilafına elden çıktığını ve davalının çeki kötüniyetle iktisap ettiğini veya iktisapta ağır kusurlu olduğunu ispata yarar dosyaya delil sunulmadığı” gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.İşbu kararı davacı vekili süresinde istinaf etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ :Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya açıkça aykırı olduğunu, Keşidecisi… (Kılavuz Giyim), … Giysim Tekstil Konfeksiyon Sanayi Ve Ticaret Ltd. Şti. olan, … A.Ş. … Şubesi’ne ait; … seri numaralı 31.03.2021 keşide tarihli 15.000,00-TL bedelli, … seri numaralı 30.04.2021 keşide tarihli 15.000,00-TL bedelli, … seri numaralı 31.05.2021 keşide tarihli 25.000,00-TL bedelli, … seri numaralı 30.06.2021 keşide tarihli 15.000,00-TL bedelli çekler, müvekkilli şirket tarafından beyaz ciro yapılmak suretiyle, …Mah. … Sok No:… … / İstanbul adresinde faaliyet gösteren …Tekstil Triko Yaka Örme San. … isimli toptancıya ulaştırılmak üzere, 01.10.2020 tarihinde … Kargo … (Kayseri) şubesine teslim edildiğini, söz konusu çeklerin …’ a teslim edilmeden önce çek yapraklarının alındığını ve çekler hakkında 05/10/2020 tarihinde Findeks sorgulaması yapıldığını, akabinde 06/10/2020 tarihinde …’ a teslim edildiğini, bu durumun findeks kayıtları ve … kargo kayıtları ile sabit olduğunu, söz konusu çeklerin iptali istemiyle Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 2020/655 Esas sayılı dosyası ile dava açıldığını ve çeklere ödeme yasağı konulduğunu, … seri numaralı 30.06.2021 keşide tarihli #15.000,00-TL# bedelli kayıp çek için, davacı lehtardan sonra ilk gelen ciranta olan, … tarafından davacı şirket ve keşideci aleyhine icra takibine girişildiğini, bu hususun Kayseri Genel İcra Dairesinin … esas sayılı dosyasından davacıya çıkartılan ödeme emrinden öğrenildiğini, TTK’nin Elden Çıkan Çek başlığını taşıyan 792. Maddesi, Kanun maddesinin atıfta bulunduğu aynı kanunun 790. maddesinin ortaya koyduğu karineye göre …’nin çeki davacının beyaz cirosu ile iktisap ettiğini, son yetkili hamil ve lehtar olan davacının elinden rızası hilafına çıktığını ve davacının elinden rızası hilafına çıkan çeki ele geçiren davalının bu çeki kötüniyetle iktisap ettiğini, davacı şirket ile davalı arasında ne bir ticari ilişki ne de çek alışverişini gerektiren bir ilişki olduğunu, taraflar arasında herhangi bir ilişki olmadığının her türlü delil ile ispatlanabilecek durumda olduğunu, TTK’nin 792. Maddesi hükmü karşısında ele geçirdiği çeki geri vermek durumunda olduğunu, davalının dava konusu çeki kötüniyetle iktisap ettiğinin ispatına yarar delilleri ilk derece mahkemesine sunduklarını, toplanmasını istediklerini, Yargıtay 2.Hukuk Dairesi 2017/3290 Karar sayılı ilamında “Hukuk Muhakemeleri Kanununun 297 maddenin 1. fıkrasının 3. bendine göre; mahkeme kararlarında iki tarafın iddia ve savunmalarının özeti, anlaştıkları ve anlaşmadıkları hususlar, çekişmeli konular hakkında toplanan deliller, delillerin tartışılması, ret ve üstün tutulma nedenleri, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebebin açıkça gösterilmesi zorunludur.” ifadelerine yer verildiğini, ilgili mevzuat hükümleri ve anılan yüksek yargı kararında da açıkça görüldüğü üzere gerekçeli kararda toplanan delillerin gösterilmesi ve bu delillerin yeter miktarda tartışılması gerektiğini, ilk derece mahkemesinin gösterilen delilleri toplamadığını, bu delilleri gerekçeli kararında göstermediğini ve tartışıp değerlendirmediğini, taraflarınca gösterilen findeks kayıtları, mng kargo kayıtları ve mahkeme kararının davalının dava konusu çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu hususunun ispatında muntazam ölçüde elzem olduğunu, davacının adil yargılanma hakkının, mahkemeye erişim hakkı, silahların eşitliği hakkı ve gerekçeli karar hakkı başta olmak üzere bir çok hakkını muhtel ettiğini, usul ve yasaya aykırı iş bu kararın kaldırılarak davanın kabulüne, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir. HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ:Dairemizce HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf nedenleriyle ve resen kamu düzeniyle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır. Dava; TTK m.792 ve İİK m. 72 hükmüne dayalı olarak açılmış olup; Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takibe konu çekte meşru hamil olduğunun tespiti ve çekin istirdadı istemine dairdir.TTK’nın 792. maddesine göre, “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” TTK’nın 790. maddesinde ise, “cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır” hükmü düzenlenmiştir.Çek istirdatı davalarında davacının; çekin yetkili hamili olduğunu, çekin rızası hilafına elinden çıktığını ve davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş veya çeki iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlaması gerekmektedir. Çeki elinde bulunduran davalının çeki edinme nedenini açıklama mecburiyeti bulunmamaktadır, aksi düşüncenin kabulü çekin “mücerretlik” vasfını ortadan kaldırır.Eldeki davaya konu çekte; keşide yeri Kayseri, keşide tarihi …, keşideci dava dışı…-… Giyim, 15.000-TL bedelli, lehdarı ve birinci ciranta davacı, hamil ise davalıdır. Çek iptali davasında 09.01.2020 tarihinde ödeme yasağı kararı verilmesi nedeniyle davalı tarafından çekin ibrazında bankanın ödeme yapmadığı, davalı tarafından Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takip dosyası ile davacı ve dava dışı keşideci aleyhine takibe başlanıldığı anlaşılmaktadır.Davacı, çek iptali davasında çekin kaybolduğunu veya çalındığı iddia etmiş, dava dışı kişiye çekin teslim edilmesi gerektiği halde teslim edilmediğini iddia ettiği görülmüştür. İspat yükü üzerinde bulunan davacı, çekin bir başkasına teslim edilmek üzere verildiğini yazılı delil ile ispatlamak zorundadır.Eldeki çekin davacı tarafından davalıya temlik cirosu ile verildiği, ciro silsilesinin düzgün olduğu tespit edilmektedir. Çek sebepten soyut olup çekin üçüncü kişiye teslim edilmek üzere cirolandığı bir borç ikrarı olan çek nedeniyle borçlu olmadığı iddia eden davacı üzerindedir. Çekin başka bir amaçla,bir başka kişiye teslim edilmek üzere cirolanarak gönderildiği davacı tarafından kanıtlanamamıştır. Çekin davacı tarafından cirolandığı çekişmesiz olup çek üzerindeki imzasını kabul eden davacının çek nedeniyle sorumlu olmadığını ve davalının çeki iktisabında kötü niyetli olduğu veya ağır kusurunun bulunduğunu ispatlayamamıştır.
Yukarıda belirtilen gerekçelerle ve HMK’nun 355. Maddesi gereğince istinaf başvurusu sebepleriyle sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda davacı tarafın söz konusu istinaf sebepleri yerinde görülmediğinden ilk derece mahkemesinin istinafa konu edilen nihai kararının HMK’nın 353/1-b.1.maddesi gereğince usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu değerlendirilerek istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin istinafa konu edilen 11/02/2022 tarih ve 2021/697 E. – 2022/113 sayılı nihai kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşılmakla davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gerekli olan 80,70 TL nispi istinaf karar ve ilam harcı istinaf eden davacı tarafından peşin yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ve istinaf kanun yoluna başvurma harcının kendi üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-HMK. 302/5 maddesi gereğince iş bu ilamın kesinleşme kaydı ve kesinleşme kaydı yapılan kararın yerine getirilmesi için gerekli bildirilmlerin, HMK. 359/4 maddesi gereğince iş bu kararın taraflarına tebliği işlemlerinin yapılması ve varsa artan gider avansının ilgili tarafa iadesi işlemlerinin İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılmasına,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme ile HMK 362/1-a bendi uyarınca KESİN olarak oy birliği ile karar verildi. 20/04/2022