Emsal Mahkeme Kararı Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2022/2774 E. 2022/2788 K. 22.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/2774
KARAR NO: 2022/2788
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 18/10/2022
NUMARASI: 2021/498 E. 2022/783 K.
DAVANIN KONUSU: Sigorta (… Sigortası Kaynaklı)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 22/12/2022
KARAR YAZIM TARİHİ: 28/12/2022
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin mülkiyeti kendine ait … tarafından don hasar teminatlı poliçeli Kayseri ili, …ilçesi, … … köyü, … parsel numaralı arazide, … ada … parsel numaralı arazide, … ada …parsel numaralı arazide, … ada … parsel numaralı arazide, … ada … parsel numaralı arazide, … ada … parsel numaralı arazide elma üretimi yaptığını, 23/04/2019 tarihine müvekkilin bahçelerinin bulunduğu …ilçesinin … köyünde hava sıcaklığı … derecenin altına inmiş ve müvekkilin bahçelerinde don olayı meydana geldiğini, nisan ayının 3.haftasında elma ağaçlarının çiçeklenme döneminde meydana gelen don olayı ağaçlardaki çiçekleri yaktığını, meyveye dönüşecek çiçeklere zarar verdiğini, don hasarından sonra bütün zarar gören sigortalı araziler yönünden ihbar süresi içerisinde …’e ihbar edildiğini, hasarın sigorta kapsamında kalmasına karşın … tarafından haksız ve hukuksuz olarak hasar ödemesinin reddedildiğini, arabuluculuk yoluna başvurduklarını ancak anlaşmaya varamadıklarını, müvekkilin dava konusu bahçeleri rizikonun meydana geldiği tarihte … bitkisel ürün sigortası poliçesi ile teminat altında olduğunu, Yeşilhisar Asliye Hukuk Mahkemesi 2019/35 Değişik iş dosyası ile yapılan keşif ve dosyaya giren bilirkişi raporları ile müvekkile ait bahçelerde meydana gelen hasarın nedeni ilkbahar geç donları olarak belirlendiğini, davalı şirket bahçelerde meydana gelen zararın don hasarı olmadığını ispat edemediğini, davalı sigorta şirketine belgelerle başvurma tarihinden itibaren sekiz iş günü içinde sigortacı tazminat ödeme yükümlülüğünü yerine getirmediğini, temerrüt gerçekleştiğini ve faiz temerrut tarihinden itibaren işletilmesi gerektiğini, müvekkilin hasar tazminatını ödemeyi sebepsiz yere reddine sigorta kuruluşuna kars zararının karşılanması için dava açma zorunluğunun hasıl olduğunu, haklı davanın kabulüne, müvekkiline ait don hasarının meydana gelen bahçelerde meydana gelen maddi zararın hesaplanarak temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte karşı taraftan alınarak taraflarına ödenmesine, 2019/35 Değişik iş dosyasında yapılan yargılama giderleri olan 1.192,30-TL’nin ve değişik iş dosyasında lehine hükmedilen vekalet ücretinin 660,00-TL ücretin karşı taraftan alınarak taraflarına ödenmesine, mahkeme masrafları ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükseltilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı vekili dosyaya sunduğu cevap dilekçesinde; davaya konu poliçelerde dain-i mürtehin kaydının bulunmadığını, davacının aktif husumet ehliyeti bulunmadığından öncelikle dain-i mürtehin kurumunun açık muvafakatinin alınması aksi takdirde mevzuat ve yerleşik Yargıtay içtiahdı uyarınca davanın husumet yönünden reddinin gerektiğini, dava konusu ürünlerde don hasarı olmadığının sabit olduğunu, müvekkil kurumun hiçbir tazminat ödeme yükümlülüğü bulunmamakta olduğunu, yapılan hasar tespit incelemesinde ürünlerde don hasarı olmadığı tespit edildiğini, yapılan tespitler rapor ve fotoğraflarla kayıt altına alındığını, davacının davasını dayandırdığı Yeşilhisar Asliye Hukuk Mahkemesi 2019/35 değişik iş sayılı tek taraflı rapor hasar olduğu iddia edilen tarihten yedi ay sonra yapılan keşfe dayanmakta olduğunu, yedi ay sonra yapılan incelemeyle don hasarının tespit edilmesinin mümkün olmadığını, … nolu poliçe ise davacının talebi üzerine iptal edildiğini, tüm prim iade edildiğini, … ve … nolu poliçeler için gerçek verime yönelik yapılan incelemelerde periyodisite ve beslenme fizyolojisi nedeniyle teminat dışı verim düşüşü olduğu tespit edildiğini, gerçek verim üzerinden zeyilname düzenlenerek prim iadesi işlemi yapıldığını, kabul manasına gelmemek üzere herhangi bir hasar tazminatı ödenmesine karar verilmesi durumunda prim iadesinin mahsubu gerektiğini, prim iadesi işlemlerinin gerçekleştirilmesiyle birlikte müvekkil kurumun dava konusu poliçelerle ilgili yapması gereken hiçbir işlem kalmadığını, davanın reddine karar verilmesini, mahkeme masrafları ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükseltilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkeme kararında; “…Yapılan yargılama, alınan bilirkişi raporu, yapılan hesaplamalar ve tüm dosya kapsamına göre; davacının elma bahçelerinde 23/04/2019 tarihinde meydana gelen don olayı nedeniyle verim kaybı oluştuğu, oluşan bu verim kaybı ve zarardan … bitkisel ürün sigortası poliçesi kapsamında davalının sorumluluğunun bulunduğu, hasat tarihi olan 15.102019 ve dava tarihi olan 18.02.2021 tarihi itibariyle 2 yıllık zamanaşımı süresinin dolmadığı, temerrüdün hasat tarihinde oluştuğu bu sebeple faiz başlangıcının hasat tarihi ve aradaki ilişkinin ticari olması nedeniyle de uygulanması gereken faiz türünün avans olması gerektiği kanaatine varıldığından davanın kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur. Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; Açılan davanın kabulü ile 122.481,88-TL’nin 15/10/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,…” şeklinde karar verilmiştir.
Bu karara karşı davalı vekilince yasal süresinde istinafa başvurulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle;Davayı kabul anlamına gelmemek üzere, davacının ıslah talebine zamanaşımı yönünden itiraz ettiklerini, genel şartların ilgili maddesinden ve yerleşik Yargıtay içtihadından anlaşılacağı üzere poliçe ile ilgili alacak taleplerinin en erken hasat tarihinde muaccel olduğunu, Genel Şartlar’ın B.7 maddesi ve Türk Ticaret Kanunu’nun 1420. maddesine göre Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigorta poliçesinden doğan alacakların hasat tarihinden itibaren 2 yıl geçmekle zamanaşımına uğradığını, Dava konusu poliçelerde belirlenen hasat tarihi itibariyle (15.10.2019) 2 yıllık zamanaşımının geçtiğini, davacının ıslah talebinin zamanaşımı geçtikten sonra yapıldığından hiçbir şekilde kabul anlamına gelmemek üzere, davacının taleplerinin reddi gerekirken kabul edilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, yerel mahkeme kararı poliçe hükümlerine, yasaya, usule ve dosya münderecatına aykırı olduğunu, yerel mahkeme kararının kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini talep ettiklerini, bilirkişi raporunda poliçe teminatı kapsamına ilişkin hiçbir inceleme bulunmadığını, davacının talebinin poliçe teminatı dışında olduğunu, müvekkili kurumun hiçbir tazminat ödeme yükümlüğünün olmadığını, tüm işlemlerin poliçe hükümlerine ve sair mevzuata uygun olarak gerçekleştirildiğini, hükme esas alınan bilirkişi raporunun poliçe hükümlerine aykırı olduğunu, itirazlarının karşılıksız kaldığını, tek rapor üzerinden hükme varıldığını, kesinlikle kabul manasına gelmemek üzere davacının teminat dışı taleplerine itiraz ettiklerini, müvekkili kurumun sorumluluğunun poliçe hükümleriyle sınırlı olduğunu, müvekkili şirketin kar amacı gütmeyen bir sigorta havuzu işletmecisi olduğunu, yapılan tüm hesaplamalar genel şartlar ve yargıtay kararlarında belirtildiği gibi yapıldığını, bu nedenle de işbu itiraza konu bilirkişi raporunda yapılan hesaplamanın tamamen hatalı olduğunu, ilgili hesaplamanın genel şartlara göre yapılması gerektiğini, bilirkişilerce rapora esas alınan D.İş tespit raporunda don etkisinin tespit edilmiş olmasının bilimsel olarak mümkün olmadığını, don zararının tespit edilebilmesi için kontrollerin don olayından hemen sonra 2-3 gün içerisinde yapılması gerekmekte olup bu sürenin maksimum 1 hafta olduğunu, bu sürelerden sonra yapılan kontrollerde don zararının neden olduğu meyve dökümleri ile bakım koşulları, rüzgar, hastalık, zararlı veya başka nedenlerden dolayı meydana gelen meyve dökülmelerinin birbirinden ayırt edilmesinin bilimsel olarak mümkün olmadığını, çiçeklenme döneminde don hasarına uğrayan çiçeklerin taç yapraklarında kahverengileşme ve haşlanmış bir görüntünün olması gerekirken, çekilen fotoğraflarda bu duruma ait belirtilerin bulunmadığını, meyve tutumunun gerçekleştiği ağaçlarda ise zarar gören kısımların, erkek çiçek saplarının kahverengileşmesi ya da kararması don hasarının belirtisi olduğunu, eksperler tarafından don olayından 2 gün sonra yapılan incelemelerde, don hasarı emarelerinin olmadığının tespit edildiğini ve fotoğraflarla kayıt altına alındığını, çok sayıda fotoğraf delileri arasında dosyaya ibraz edildiğini, ancak bilirkişilerin bu fotoğrafları hiç incelemediğini, komşu bahçelerde don gerçekleşmiş olmasının davacıya ait bahçede don zararı olduğunu gösterdiği iddiasının da tamamen hatalı olduğunu, hava sıcaklığının …°C altına düşmüş olması don zararının olduğunu göstermediğini, asıl değerlendirilmesi gereken söz konusu bahçede don zararının olup olmadığı olduğunu, don olayının meydana geldiği dönemde ağacın fenolojik durumu, kullanılan çeşitler, bahçenin bulunduğu yer ve yöney, yüksekliği gibi pek çok faktör dondan zararlanma durumu üzerinde etkili olduğunu, komşu bahçelerden birinde don zararının meydana gelmesi, diğer bahçede de don zararı olacağı anlamına gelmediğini, bilirkişilerin bu konudaki görüşlerinin de bilimsel gerçeklerle uyuşmadığını, rapora dayanak alınan d.iş tespit raporu poliçe hükümlerine tamamen aykırı olduğundan delil olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığını, bilirkişi raporunda D.İş tespit raporunun esas alınarak görüş oluşturulduğunu, müteaddit kereler de belirttikleri üzere değişik iş tespit bilirkişi raporuna itiraz ettiğini, yokluklarında yapılan değişik iş tespit raporunun kurumları aleyhine delil teşkil etme özelliğinin bulunmadığını, Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarının da aynı yönde olduğunu, bilirkişilerin, prim iadesine ilişkin itirazlarının da değerlendirme dışı tuttuklarını, kabul anlamına gelmemek üzere bilirkişilerin müvekkili kurum tarafından gerçekleştirilen prim iadelerini de yapmış oldukları hesaplarında dikkate almadıklarını, bu itirazlarını da değerlendirmediklerini, kaldı ki, davacı tarafından dava konusu bahçelerde don etkisi nedeniyle verim eksikliği gerçekleştiğini ispat eden hiçbir delil sunulmadığını, bilimsel ve teknik olarak, 7 ay sonra, don hasarı tespiti yapılamayacağını, don hasarının belirlenmesinde temel kriterin; yerinde, en kısa sürede ve doğru yöntemle yapılan hasar tespit incelemesi olduğunu, eksperler tarafından doğru yöntemle inceleme yapılarak don hasarı olmadığının tespit edildiğini, kesin delilleri karşısında davacının aldırdığını mesnetsiz ve varsayımlardan ibaret taraflı raporunun hiçbir delil niteliğinin bulunmadığını, davacının iddialarının tamamen haksız ve teminat dışı olduğunu ileri sürerek yerel mahkemenin 2021/498 E. – 2022/783 K. sayılı kararının istinaf incelemesi neticesinde kaldırılmasına ve yeniden yargılama yapılarak talepleri doğrultusunda davanın reddine, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ:H.M.K 355. Maddesi gereğince inceleme Kamu düzenine aykırılık halleri dışında istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılmıştır.
Tüm dosya kapsamına göre; davacının malik olarak ve kiralamak suretiyle kullandığı Kayseri ili, …ilçesi, … … köyü … parsel … parsel …parsel …-… parselde parsel sırasına kayıtlı taşınmazların, … sigorta şirketine … ve … Sigorta şirketine … Sigorta Şirketine … poliçe numarası ile don, dolu, fırtına, hortum, heyelan, yangın, deprem ve sel-su baskını riskleri için sigortalandığı sabittir.
Davaya dayana teşkil eden … numaralı poliçenin incelenmesinde; sigorta şirketinin …Sigorta A.Ş. olduğu, poliçe numarasının … olduğu, poliçe başlangıç tarihinin 06.03.2019, bitiş tarihinin 21.10.2019 olduğu, sigorta ettirenin …, sigortalı ürünün bulunduğu arazinin Kayseri İli, …İlçesi, … … Köyü … parsel sayılı yer olduğu, sigortalı ürünün türünün golden cinsi elma olduğu, hasat tarihinin 21.10.2019 olduğu, hasat sayısının 1, alanının 2.500 dekar olduğu, ağaç yaşının 25, ağaç sayısının 80 olduğu, toplam ürün miktarının 24.000,00-kg olup, ürünün birim fiyatının1,06-TL/kg olduğu, verimin ise 300 kg/ağaç olduğu, sigorta bedelinin 25.440,00-TL olduğu, prim fiyatının %26,11 olduğu, toplam prim tutarının 6.641,36-TL olduğu, sigortalının ödeyeceği prim bedelinin 5.792,70-TL olduğu, … A.Ş. …Şubesi’nin dain-i mürtehin sıfatına haiz olduğu, teminat kapsamına giren unsurların dolu, fırtına, don, hortum, yangın, heyelan, deprem, dolu, kalite kaybı, sel ve su baskını olduğu görülmüştür.
11657305 numaralı poliçenin incelenmesinde; sigorta şirketinin …Sigorta A.Ş. olduğu, poliçe numarasının … olduğu, poliçe başlangıç tarihinin 06.03.2019, bitiş tarihinin 21.10.2019 olduğu, sigorta ettirenin … olduğu, sigortalı ürünün bulunduğu arazinin Kayseri İli, …İlçesi, … … Köyü … parsel sayılı yer olduğu, sigortalı ürünün türünün starking delicious cinsi elma olduğu, hasat tarihinin 21.10.2019, hasat sayısının 1 olduğu, alanının 2.862 dekar olduğu, ağaç yaşının 25, ağaç sayısının 90 olduğu, toplam ürün miktarının 27.000,00-kg olduğu, ürünün birim fiyatının 1,06-TL/kg olduğu, verimin ise 300-kg/ağaç olduğu, sigorta bedelinin 28.620,00-TL olduğu, prim fiyatırım %26,11 olduğu, toplam prim tutarının 7.471,54-TL olduğu, sigortalının ödeyeceği prim bedelinin 6.516,79-TL olduğu, … A.Ş. …Şubesi’nin dain-i mürtehin sıfatına haiz olduğu, teminat kapsamına giren unsurların dolu, fırtına, don, hortum, yangın, heyelan, deprem, dolu, kalite kaybı, sel ve su baskını olduğu görülmüştür.
11753914 numaralı poliçenin incelenmesinde; sigorta şirketinin…Sigorta A.Ş. olduğu, poliçe numarasının … olduğu, poliçe başlangıç tarihinin 12.03.2019, bitiş tarihinin 15.10.2019 olduğu, sigorta ettirenin … olduğu, sigortalı ürünün bulunduğu arazinin Kayseri İli, …İlçesi, … … Köyü …parsel sayılı yer olduğu, sigortalı ürünün türünün starking delicious cinsi elma olduğu, hasat tarihinin 15.10.2019 olduğu, hasat sayısının 1, alanının 6.225 dekar olduğu, ağaç yaşının 21, ağaç sayısının 160 olduğu, toplam ürün miktarının 40.000,00-kg olduğu, ürünün birim fiyatının 1,06-TL/kg olduğu, verimin ise 250-kg/ağaç olduğu, sigorta bedelinin 42.400,00-TL olduğu, prim fiyatının %26,11 olduğu, toplam prim tutarının 11.068,94-TL olduğu, sigortalının ödeyeceği prim bedelinin 10.401,69-TL olduğu, … A.Ş. …Şubesi’nin dain-i mürtehin sıfatına haiz olduğu, teminat kapsamına giren unsurların dolu, fırtına, don, hortum, yangın, heyelan, deprem, dolu, kalite kaybı, sel ve su baskını olduğu görülmüştür.
11753983 mumaralı pollçenin incelenmesinde; sigorta şirketinin…Sigorta A.Ş. olduğu, poliçe numarasının olduğu, poliçe başlangıç tarihinin 12.03.2019, bitiş tarihinin 15.10.2019 olduğu, sigorta ettirenin … olduğu, sigortalı ürünün bulunduğu arazinin Kayseri İl, …İlçesi, … … Köyü … parsel sayılı yer olduğu, sigortalı ürünün türünün starking delicious cinsi elma olduğu, hasat tarihinin 15.10.2019, hasat sayısının 1 olduğu, alanının 2.010 dekar olduğu, ağaç yaşının 21, ağaç sayısının 60 olduğu, toplam ürün miktarının 15.000,00-kg olduğu, ürünün birim fiyatının 1,06-TL/kg olduğu, verimin ise 250-kg/ağaç olduğu, sigorta bedelinin 15.900,00-TL olduğu, prim fiyatının %26,11 olduğu, toplam prim tutarının 4.150,86-TL olduğu, sigortalının ödeyeceği prim bedelinin 3,900,66-TL olduğu, … A.Ş. …Şubesi’nin dain-i mürtehin sıfatına haiz olduğu, teminat kapsamına giren unsurların dolu, fırtına, don, hortum, yangın, heyelan, deprem, dolu, kalite kaybı, sel ve su baskını olduğu görülmüştür.
… numaralı poliçenin incelenmesinde; sigorta şirketinin…Sigorta A.Ş., poliçe numarasının … olduğu, poliçe başlangıç tarihinin 12.03.2019, bitiş tarihinin 15.10.2019 olduğu, sigorta ettirenin … olduğu, sigortalı ürünün bulunduğu arazinin Kayseri İli, …İlçesi, … … Köyü … parsel sayılı yer olduğu, sigortal ürünün türünün starking delicious cinsi elma olduğu, hasat tarihinin 15.10.2019, hasat sayısının 1 olduğu, alanının 6.468 dekar olduğu, ağaç yaşının 21, ağaç sayısının 180 olduğu, toplam ürün miktarının 45.000,00-kg olduğu, ürünün birim fiyatının 1,06-TL/kg olduğu, verimin ise 250-kg/ağaç olduğu, sigorta bedelinin 47.700,00-TL olduğu, prim fiyatının %26,11 olduğu, toplam prim tutarının 12.452,57-TL olduğu, sigortalının ödeyeceği prim bedelinin 11.701,91-TL olduğu, … A.Ş. …Şubesi’nin dain-i mürtehin sıfatına haiz olduğu, teminat kapsamına giren unsurların dolu, fırtına, don, hortum, yangın, heyelan, deprem, dolu, kalite kaybı, sel ve su baskını olduğu görülmüştür.
11855945 numaralı pollçenin incelenmesinde; sigorta şirketinin … Sigorta A.Ş. olduğu, poliçe numarasının … olduğu, poliçe başlangıç tarihinin 21.03.2019, bitiş tarihinin 21.10.2019 olduğu, sigorta ettirenin … olduğu, sigortalı ürünün bulunduğu arazinin Kayseri İli, …İlçesi, … … Köyü … parsel sayılı yer olduğu, sigortalı ürünün türünün golden cinsi elma olduğu, hasat tarihinin 21.10.2019, hasat sayısının 1 olduğu, alanının 5.175 dekar olduğu, ağaç yaşının 25, ağaç sayısının 90 olduğu,toplam ürün miktarının 27.000,00-kg olduğunu, ürünün birim fiyatının 1,06-TL/kg olduğu, verimin ise 300-kg/ağaç olduğu, sigorta bedelinin 28.620,00-TL olduğu, prim fiyatının %26,11 olduğu, toplam prim tutarının 7.741,54-TL olduğu, sigortalının ödeyeceği prim bedelinin 3.409,63-TL olduğu, dain-i mürtehin bulunmadığı, teminat kapsamına giren unsurların dolu, fırtına, don, hortum, yangın, heyelan, deprem, dolu, kalite kaybı, sel ve su baskını olduğu görülmüştür.
… mumaralı poliçenin incelenmesinde; sigorta şirketinin…Sigorta A.Ş., poliçe numarasının … olduğu, poliçe başlangıç tarihinin 11.03.2019, bitiş tarihinin 15.10.2019 olduğu, sigorta ettirenin … olduğu, sigortalı ürünün bulunduğu arazinin Kayseri İli, …İlçesi, … … Köyü, … parsel sayılı yer olduğu, sigortalı ürünün türünün golden cinsi elma olduğu, hasat tarihinin 15.10.2019, hasat sayısının 1 olduğu, alanının 2.175 dekar olduğu, ağaç yaşının 25, ağaç sayısının 80 olduğu, toplam ürün miktarının 24.000,00-kg olduğu, ürünün birim fiyatının 1,06-TL/kg olduğu, verimin ise 250-kg/ağaç olduğu, sigorta bedelinin 25.440,00-TL olduğu, prim fiyatının %26,11 olduğu, toplam prim tutarının 6.641,36-TL olduğu, sigartalının ödeyeceği prim bedelinin 2.879,24-TL olduğu, … A.Ş. …Şubesi’nin dain-i mürtehin sıfatına haiz olduğu, teminat kapsamına giren unsurların dolu, fırtına, don, hortum, yangın, heyelan, deprem, dolu, kalite kaybı, sel ve su baskını olduğu görülmüştür.
… numaralı poliçenin incelenmesinde; sigorta şirketinin…Sigorta A.Ş., poliçe numarasının … olduğu, poliçe başlangıç tarihinin 11.03.2019, bitiş tarihinin 15.10.2019 olduğu, sigorta ettirenin … olduğu, sigortalı ürünün bulunduğu arazinin Kayseri İli, …İlçesi, … … Köyü, … parsel sayılı yer olduğu, sigortalı ürün türünün starking delicious cinsi elma olduğu, hasat tarihinin 15.10.2019, hasat sayısının 1 olduğu, alanının 3.000 dekar olduğu, ağaç yaşının 25, ağaç sayısının 120 olduğu, toplam ürün miktarının 36.000,00-kg olduğu, ürünün birim fiyatırın 1,06-TL/kg olduğu, verimin ise 300-kg/ağaç olduğu, sigorta bedelinin 38,160,00-TL olduğu, prim fiyatının %26,11 olduğu, toplam prim tutarının 9.952,05-TL olduğu, sigortalının ödeyeceği prim bedelinin 4.318,87-TL olduğu, … A.Ş. …Şubesi’nin dain-i mürtehin sıfatına haiz olduğu, teminat kapsamına giren unsurların dolu, fırtına, don, hortum, yangın, heyelan, deprem, dolu, kalite kaybı, sel ve su baskını olduğu görülmüştür.
24.04.2019 tarihinde sigortalı arazilerin bulunduğu ilçede sıcaklığın -…,4,-1,1,-2,2 dereceye kadar düştüğü Meteroloji Müdürlüğünden gelen cevabi yazıdan anlaşılmaktadır.
Davacının don olayından davalı kuruma baş vurması üzerine kurum eksperlerince 2 gün sonra davaya konu taşınmazda inceleme yapılmak suretiyle hazırlanan raporlarda; ürünlerde riske bağlı bir hasarın tespit edilemediğinin belirtildiği görülmüştür.
Davacı 10.09.2019 tarihinde …Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/35 Esas sayılı dosyasında değişik iş dosyasında tespit yaptırmış olup tespit dosyasında sigortaları parsele yakın parsellerde sigorta eksperleri tarafından yapılan tespitlerde %90 oranında don zararının tespit edildiğini, bahse konu ürünlerdeki verim kaybınında ilkbahar geç donlarından kaynaklandığının belirtildiği görülmüştür.
Dosyada yer alan bilirkişi raporu elmaların hasar gördüğü tarihte fenoloji döneminin tomurcuklanma dönemi olduğunun açıkça belirtildiği, alınan bu raporun teknik detaylara yer verilmek suretiyle ayrıntılı bir şekilde hazırlandığı, denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli olduğu, raporda ürünlerde meydana gelen hasarın doludan kaynaklandığı ve hasar boyutunun tespitinin yapılabilmesi için gerekli olan tüm tutanak, fotoğraf vs. belgelerin dosyada yer aldığı görülmüştür.
Davalı vekili, teminat dışı nedenlerle verim değişikliği nedeniyle zeyilname düzenlenerek davacıya prim iadesi yapıldığını iddia etmiş olup, bilindiği üzere prim iadelerinin hesaplanan tazminattan düşülmesi gerekli ise de, davalı davacıya prim iadesi yapıldığına ilişkin herhangi bir ispat vasıtası sunmadığından mahkemece iade edildiği belirtilen prim tutarı indirilmeden tazminata karar verilmesinin de yerinde görülmüştür.( Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/6797 Esas 2022/1104 Karar)
Davalı ıslah tarihi itibariyle zaman aşımının dolduğunu, zaman aşımı definde bulunarak bildirmişse de belirsiz alacak davasında kısmi alacak davasından farklı olarak dava sırasında belirli hale gelen alacağın davaya sokulmasına izin verildiğinden geçici talep sonucu ile açılan belirsiz alacak davasında ileride belirli hale gelecek olan alacağın tamamı için zaman aşımı kesilmesi ortaya çıkar.
Somut olayda, davacının dava konusu alacak bakımından davasını belirsiz alacak davası türünde açmış olup belirsiz alacak olarak talep edilen alacaklarda dava açıldıktan sonra yargılama esnasında artırılan alacak miktarları bakımından zaman aşımı süreleri işlemeyecektir. Bu doğrultuda davalının ıslah edilen kısım için 2 yıllık zaman aşımı süresi dolduğu yönündeki itirazı yerinde görülmemiştir.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, kararın gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı vekilinin itirazları yerinde görülmemiş olunup ilk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun HMK’nın 353/b-1 maddesi uyarınca reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin istinafa konu edilen 18/10/2022 tarih ve 2021/498 E – 2022/783 K sayılı nihai kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşılmakla davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gerekli olan 8.366,74-TL nispi istinaf karar ve ilam harcından istinaf eden davalı tarafından peşin yatırılmış 2.091,69 TL harcın mahsubu ile bakiye eksik kalan 6.275,05 TL istinaf karar ve ilam harcının istinaf eden davalıdan alınarak Hazineye Gelir kaydına,
3-İstinaf başvurusunda bulunan davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ve istinaf kanun yoluna başvurma harcının kendi üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme ile HMK 361/1 uyarınca kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde Yargıtay’a temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 22/12/2022