Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/1373
KARAR NO: 2022/1393
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 02/02/2022
ESAS NO: 2020/553
KARAR NO: 2022/88
DAVANIN KONUSU: Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti
KARAR TARİHİ: 09/06/2022
KARAR YAZIM TARİHİ: 09/06/2022
KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin istinafa konu edilen 02/02/2022 tarih ve 2020/553 E – 2022/88 K kararına karşı süresi içinde davalı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;;Davacının davalı kooperatife üye olmak için arazisinin bulunduğu … ilçesinde üyelik başvurusu yapmak istediğini ancak Kooperatifin … Şubesi görevlilerinin davacıya her gidişinde binayı fiziken terk ederek başvuruyu imkansız hale getirmiş olduklarını, bunun üzerine davacının talebini Noter aracılığıyla iletmek zorunda kaldığını, davacının Kooperatif üyeliği için şart olan ortaklık payı bedelini yatıracak merci bulamadığından bu bedeli de adreste ödemeli Ptt havalesi ile yapmış olduğunu, davacının ortaklık ana sözleşmesinde üyeliğe kabul şartları içerisinde olmamasına rağmen (Ana Sözleşme 5. Madde) şifahen ekim kotası olmadığı sebebiyle üyelik talebinin reddi ihtimaline binaen 18.02.2020 tarihli … ve … yevmiye No’lu ihtarnameler ile bir başka üyenin kotasının devrini talep edilmiş olduğunu, kota sahibi de devir hususunda ihtarname çekmiş olduğunu, 13.07.2020 tarihli … ve … Yevmiye No’lu ihtarname ile de yapılan bu başvurulara ne işlem yapıldığı sorulduğunu; bu hususta bilgi talep edilmiş olmasına rağmen her hangi bir cevap alınamadığını, idari yargıdaki zımni ret müessesesinin kooperatifler hukukunda olmadığını, tersine cezai sorumluluğu düzenleyen Kooperatifler Kanunu’nun Ek-2 Maddesinin 2. Fıkrası ve Ana Sözleşmenin 6. Maddesinin 3. fıkrası birlikte değerlendirildiğinde 1 ay içerisinde başvuruları değerlendirmeyen Yönetim Kurulu üyelerinin 6 aya kadar hapis ve 500.000 TL’ye kadar adli para cezası ile cezalandırılacağı hükmünün bulunduğunu, Kooperatifler Kanunu’nda üye olma şartları sayılmış olduğunu, ayrıca Ana Sözleşme’nin 5. Maddesi de ortak adaylarında aranılan şartları saymakta olduğunu, Ana Sözleşme’nin 6. Maddesi ise başvuru şekli ve ortaklığa kabul ile ilgili düzenlemeyi içermekte olduğunu, aynı maddenin 4. fıkrasında ana sözleşmeyi kabul ve taahhütname mükellefiyetini ortaklığa kabul kararından sonraya bırakmış olduğunu, bu tip taahhütnamenin davacı tarafından daha önceki tarihlerde şüpheli Yönetim Kuruluna sunulmuş olmasına rağmen davacıya ne bir evrak kayıt numarası ne de yapılan işlemle ilgili bilgi verilmemiş olduğunu, davacının uzunca bir süredir bu kooperatifte yapılan yanlış uygulamaları sosyal medya aracılığıyla dile getirdiğinden kendisine karşı hasmane bir tavır sergilenmekte olduğunu, Kooperatiflerin kamu hizmeti gören kurumlardan olduğundan özel kanunla düzenlenmiş özel cezai sorumluluklar yüklenmiş olduklarını, Kamu hizmeti görmesi sebebiyle de kamu kurumu gibi yasalara uygun işlem icra etme zorunluluğu olduğunu, Anayasa’nın 10. Maddesinde zikredilen kanunda önünde eşitlik ilkesine uygun hareket etme yükümlülüğünde olduğunu, Kooperatif Yönetim Kurulu kendisinin davranış tarzını tenkit eden birisini üyeliğe almaz ise en başta Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin temel yasasını (Anayasa) ihlal etmiş olduğunu, ihtiyati tedbir kararı verilerek davacının üyeliğinin tespitini talep ettiklerini, dilekçe usulu ile yapılması gereken müracaatların Noter kanalıyla yapılması sebebiyle davacının uğradığı.599,78TL maddi zararı olduğunu, ayrıca 30 gün içerisinde işlem icra edip olumlu veya olumsuz bir karar vermesi gereken Kooperatif Yönetim Kurulunun Şubat ayından beri müvekkili uğratmış olduğu telafisi imkansız elem ve ızdırabın bir nebze olsun tatminine yönelik 10.000 TL de manevi tazminat talebi olduğunu belirterek Yasal şartları taşıyan ve tüm yükümlülüklerini yerine getiren davacının üyeliğinin tespitine, bu hususta ihtiyati tedbir talebimizin kabulüne, 599,78TL ve 10.000 TL manevi tazminat talebimizin kabulüne karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;Davacının usul ve yasalara aykırı açmış olduğu davasının reddi gerekmekte olduğunu, davacının Gemerek Noterliğinin … tarih ve … sayılı ihtarnamesini göndermiş olduğunu, bu ihtarnameye Kooperatif tarafından ”Kooperatifler Kanunu ve … Kooperatifi Ana sözleşmemiz gereği üyelik başvurunuzun şartları taşıyıp taşımadığı veya üyeliğe kabul-red kararı vermeye yetkili … Kooperatifi Yönetim Kuruludur. Yönetim kurulu kararı olmadan üyelik başvurunuz ile ilgili bir değerlendirme söz konusu değildir.” cevabı verilmiş olduğunu, üyelik başvuruşu ile ile ilgili usul ve şartlar hem kooperatifler kanunu hemde kooperatif ana sözleşmesinde belirtilmiş olduğunu, ilgili yasa ve ana sözleşmeye aykırı olan bir başvurunun kabul edilmesi de mümkün olmadığını, davacının üyelik başvurusunun sonuçlanmaması nedeniyle herhangi bir manevi tazminat talep etme hakkı bulunmamakta olduğunu, bu nedenle davacını manevi tazminat talebinin reddi gerekmekte olduğunu belirterek usul ve yasaya aykırı davanın reddine karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Tekmil dosya mündericatı birlikte değerlendirildiğinde; “…Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; her ne kadar davalı tarafça davanın reddine karar verilmesi talep edilmiş ise de, delillerin toplandığı, tanık beyanlarının talimat yolu ile alındığı ve bilirkişinin 04/01/2022 tarihli raporunu dosyaya sunduğu anlaşılmıştır. Söz konusu raporda, davacının Ortaklık Taahhütnamesi’ni 11/02/2020 tarihinde imzaladığı, üyelik için şart olan ortaklık payı bedeli olan 100 TL bedeli ödediği, kooperatife yazılı olarak başvurduğu, davacının üyelik şartlarını şeklen taşıdığı, davalının yönetim kurulunun üyeliğe kabulde takdir yetkisinin bulunmadığı ve bu şekilde davacının başvurudan bir ay sonrasında ortaklık sıfatını kazanacak olması nedeni ile 11/03/2020 tarihi itibari ile üyelik sıfatını kazanacağının belirtilmiş olduğu görülmüştür. Bilirkişi raporunun denetime açık ve hükme esas alınacak nitelikte olduğu mahkememizce değerlendirilmiş ve bu şekilde davacının üyeliğinin tespitine ilişkin talebi yerinde görülmüştür. Davacı tarafça noter ihtar bedeli olan 599,78 TL (sehven kararda 589,78 TL yazılmış) bedelin ödenmesi talep edilmiş ise de buna ilişkin dekont vb. yazılı delil dosyaya sunulmadığından talebin reddi gerekmiş ve yine davacı tarafça manevi tazminat yönünden de talepte bulunulmuş ise de, söz konusu üyeliğe başvuru sürecinde davacının manevi yönden zarara uğradığına ilişkin ispata yeterli delil dosyada olmadığından bu talebinde reddi gerekmiş ve böylece Davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile, Davacının … Kooperatifine 11/03/2020 tarihinden itibaren üye olduğunun tespitine, davacının manevi tazminat ile 589.78 TL masraf talebinin reddine karar verilerek DAVANIN KISMEN KABULÜ KISMEN REDDİ İLE,-Davacının …ne 11/03/2020 tarihinden itibaren üye olduğunun tespitine, -Davacının manevi tazminat ile 589,78 TL masraf talebinin reddine, …” şeklinde karar verilmiştir.Bu karara karşı davalı tarafından yasal süresinde istinafa başvurulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı vekili tarafından ilk derece mahkemesine sunulan istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Yerel mahkeme gerekli inceleme ve araştırma yapmadan davanın tümden reddine karar vermesi gerekirken, usul ve yasaya aykırı olarak davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar vermesinin yerinde olmadığını yerel mahkeme, davacının üyelik tespitinin de reddine karar vermesi gerekirken bu talebinin kabul edilmesi, usul ve yasalara aykırı olduğunu davacının Gemerek Noterliği … tarih ve … sayılı ihtarname gönderildiğini, ihtarnameye Kooperatifimiz tarafından ”Kooperatifler Kanunu ve … Kooperatifi Ana sözleşmemiz gereği üyelik başvurunuzun şartları taşıyıp taşımadığı veya üyeliğe kabul-red kararı vermeye yetkili … Kooperatifi Yönetim Kuruludur. Yönetim kurulu kararı olmadan üyelik başvurunuz ile ilgili bir değerlendirme söz konusu değildir.” cevabının verildiğini Üyelik başvurusu ile ile ilgili usul ve şartlar hem kooperatifler kanunu hemde kooperatif ana sözleşmesinde belirtildiğini ilgili yasa ve ana sözleşmeye aykırı olan bir başvurunun kabul edilmesinin de mümkün olmadığını davacının dilekçesi ve beyanları dikkate alınarak davasının üyelik ile ilgili talebinin kabulüne karar verilmesi hakkaniyete uygun olmadığını, açıkladıkları nedenler ve gerekçelerle, ayrıca başkanlığınızca re’sen nazara alınacak hususlar dikkate alınarak, usul ve yasalara aykırı bulunan yerel mahkeme tarafından verilen hükmün kaldırılarak, davanın tümden reddine, Yargılama giderlerinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre “İnceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Ancak Bölge Adliye Mahkemesi kamu düzenine aykırılık gördüğü takdirde bunu resen gözetir” şeklinde düzenleme bulunmaktadır.Dava, kooperatif üyeliğinin tespiti talebine ilişkindir.Dosya kapsamında toplanan deliller, somut olayın özelliklerine uygun bilirkişi raporu, ilk derece mahkemesinin olay nitelendirilmesi ve gerekçesi nazara alındığında, davacının kooperatif üyeliği şartlarını taşıması ve açık kapı ilkesi gereğince davanın kısmen kabulüne ilişkin kararda yazılı açıklamalara, yasal sebep ve gerekçelere binaen istinaf edilen kararda usul, yasa ve dosya kapsamı yönlerinden bir aykırılık bulunmadığı, bu nedenlerle davalının istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı, kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davalının istinaf başvurusunun HMK nun 353/1-b.1 maddesi uyarınca esastan reddine dair aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin istinafa konu edilen 02/02/2022 tarih ve 2020/553 E – 2022/88 K sayılı nihai kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşılmakla davalının istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gerekli 80,70 TL istinaf karar ve ilam harcı istinaf eden davalı tarafından peşin yatırılmakla bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
3-İstinaf başvurusunda bulunan davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ve istinaf kanun yoluna başvurma harcının kendi üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme ile HMK 361/1 uyarınca kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde Yargıtay’a temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.09/06/2022