Emsal Mahkeme Kararı Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2022/1100 E. 2022/1056 K. 09.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/1100
KARAR NO: 2022/1056
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 19/04/2022 ARA KARAR
ESAS NO: 2022/344
DAVANIN KONUSU: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
KARAR TARİHİ: 09/05/2022
KARAR YAZIM TARİHİ: 09/05/2022
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu edilen … Bankası … Şubesine ait keşideci … San. Tic. Ltd.Şti olan; … seri nolu 15/01/2011 keşide tarihli 1.000,00 TL bedelli, … seri nolu 15/02/2011 keşide tarihli 1.000,00 TL bedelli, … seri nolu 15/03/2011 keşide tarihli 1.000,00 TL bedelli, … seri nolu 15/04/2011 keşide tarihli 1.000,00 TL bedelli ve … seri nolu 15/05/2011 keşide tarihli 1.000,00 TL bedelli çeklerin üzerine ödeme yasağı konulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ettiği,
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Tekmil dosya mündericatı birlikte değerlendirildiğinde; “… Talep; ihtiyati tedbir istemine ilişkindir.Hukuk Muhakemeleri Kanunu Madde 120: (1) Davacı, yargılama harçları ile her yıl Adalet Bakanlığınca çıkarılacak gider avansı tarifesinde belirlenecek olan tutarı dava açarken mahkeme veznesine yatırmak zorundadır. Harçlar Kanunu Madde 2: Yargı işlemlerinden bu kanuna bağlı (1) sayılı tarifede yazılı olanları, yargı harçlarına tabidir. Madde 15: Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer ölçüsüne göre nispi esas üzerinden, işlemin nev’i ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır. Madde 27: (1) sayılı tarifede yazılı maktu harçlar ilgili bulunduğu işlemin yapılmasından önce peşin olarak ödenir. Madde 32: Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz. Davacı taraf dava dilekçesindeki ihtiyati tedbir talebi ile ilgili 492 sayılı Harçlar Kanununun 1 nolu tarifesinin yargı harçları bölümünün (A) fıkrasının karar ve ilam harcı başlıklı (III) numaralı bendin maktu harç başlıklı 2/d maddesi gereğince; yatırılması gereken karar ve ilam harcının ödenmediği anlaşılmıştır. Bu husus kamu düzenini ilgilendirdiğinden resen araştırılmalıdır. Talebin incelenmesi Harçlar Kanunu 2 ve 27. maddeleri gereğince talep tarihinde geçerli olan maktu karar ve ilam harcının yatırılmasına bağlıdır. Somut olayda davacının ihtiyati tedbir talebinde bulunmasına rağmen 492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince yatırması gereken 133,00-TL ihtiyati tedbir karar harcını yatırmadığı anlaşılmakla, bu nedenlerle davacının ihtiyati tedbir talebinin USULDEN REDDİNE, …” şeklinde karar verilmiştir.Bu ARA karara karşı davacı vekilince yasal süresinde istinafa başvurulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ :Davacı vekili tarafından ilk derece mahkemesine sunulan istinaf başvuru dilekçesinde özetle; yerel mahkemenin ara kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, mahkemece “Somut olayda davacının ihtiyati tedbir talebinde bulunmasına rağmen 492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince yatırması gereken 133,00-TL ihtiyati tedbir karar harcını yatırmadığı anlaşılmakla, bu nedenle ihtiyati tedbir talebinin usulden reddine karar verilmesi gerekmiştir.” şeklinde hüküm tesis edilmiştir. İlgili karar usul ve yasaya açıkça aykırı olup, kaldırılması gerektiğini Tedbir talebine ilişkin gerekli olan harç hususunda yerel mahkemece tarafımıza herhangi bir bildirimde bulunulmadan, tedbir talebinin reddedilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığını HMK m.323 uyarınca yargılama giderleri kapsamında bulunan “başvurma, karar ve ilam harçları” nın eksik veya hiç yatırılmamış olması halinde yine HMK m.115 ve m.120 çerçevesinde tarafımıza süre verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi bozma sebebi olduğunu HMK m.323 “Yargılama giderleri şunlardır: a) Başvurma, karar ve ilam harçları”6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun harç ve avans ödenmesi başlıklı 120 nci maddesine göre, “Davacı, yargılama harçları ile her yıl Adalet Bakanlığınca çıkarılacak gider avansı tarifesinde belirlenecek olan tutarı, dava açarken mahkeme veznesine yatırmak zorundadır. Avansın yeterli olmadığının dava sırasında anlaşılması hâlinde, mahkemece, bu eksikliğin tamamlanması için davacıya iki haftalık kesin süre verilir.” Anılan Kanunun 114 üncü maddesinin “g” bendinde, gider avansının dava şartlarından olduğu belirtilmiştir. Dava şartlarının incelenmesini düzenleyen 115 inci maddesinde “Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler. Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder. Dava şartı noksanlığı, mahkemece, davanın esasına girilmesinden önce fark edilmemiş, taraflarca ileri sürülmemiş ve fakat hüküm anında bu noksanlık giderilmişse, başlangıçtaki dava şartı noksanlığından ötürü, dava usulden reddedilemez.” denildiğini açıklanan yasal düzenlemelere göre gider avansının yatırılmadığının veya eksik olduğunun anlaşılması halinde, yatırılması veya tamamlanması için HMK’nun 120/2. maddesi gereğince verilecek iki haftalık kesin süre ile birlikte yatırılması gereken harcın nelerden ibaret olduğu net olarak belirlenmeli ve yatırılmamasının hukuki sonuçları konusunda uyarı yapılması gerektiğini mahkemece taraflarına herhangi bir bildirimde bulunulmadığını, açıklanan nedenlerle İstinaf istemlerinin kabulüne,-Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/344 Esas sayılı dosyasına vaki “İhtiyati Tedbir Talebinin Usulden Reddine” ilişkin ara kararının kaldırılmasına, -Taraflarına süre verilerek harcın yatırılmasının tamamlattırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre “İnceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Ancak Bölge Adliye Mahkemesi kamu düzenine aykırılık gördüğü takdirde bunu resen gözetir” şeklinde düzenleme bulunmaktadır.
Derdest dava, hasımsız, zayi nedeniyle çek iptali talebine ilişkindir.Davacı dava dilekçesi ile dava konusu çekler yönünden dava sonuna kadar ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini istemiş, mahkeme 19/04/2022 tarihli ara kararı ile davacının ihtiyati tedbir karar harcını (133,00TL ) yatırmadığından bahisle ihtiyati tedbir talebinin usulden reddine karar verilmiş, davacı vekili işbu ara kararını süresinde istinaf etmiştir.İstinaf dilekçesinde ileri sürülen istinaf sebepleri, mahkemenin, istinaf edilen ara kararında yazılı hususlar ile bu aşamadaki mevcut derdest dava dosyası kapsamlı birlikte incelenip değerlendirildiğinde; Her ne kadar mahkemece, davacının istediği ihtiyati tedbir yönünden 492 sayılı Harçlar kanunu gereğince peşin yatırması gereken 133,00TL ihtiyati tedbir karar harcını yatırmadığı gerekçesiyle ihtiyati tedbir talebinin usulden reddine kara verilmişse de, HMK 120. Maddesine göre “…Davacı, yargılama harçları ile …. tutarı , dava açarken mahkeme veznesine yatırmak zorundadır….” Harçlar Kanunun 27. Maddesine göre “(1) sayılı tarifedeki yazılı miktar harçlar ilgili bulunduğu işlemin yapılmasından önce peşin olarak ödenir….Harç peşin veya süresinde ödenmemiş ise Müteakip muamelelere ancak harç ödendikten sonra davam olunur….”Harçlar kanunun 27. Maddesinde de hüküm altına alındığı üzere, peşin olarak ödenmesi gereken harç ödenmemiş ise müteakip işlemlere ancak harcı ödendikten sonra devam olunacağından, mahkemece söz konusu harç eksikliğini tespit etmesi halinde harca tabi talebin/işlemin bu sebeple reddine karar verilmeden önce ilgili tarafa bu konuda yani peşin yatırması gereken harcın türünü ve miktarını açıkça belirtilerek yatırması için uygun bir süre vermesi (Kıyasen HMK 120/2 maddesi gereğince 1 haftalık kesin süre ), bu yönden sonuçlarını da açıkça belirten meşruhatlı ve ihtaratlı tebligat yapılması ve ondan sonra sonucuna göre , harca tabi talebi ve işlemi yönünden bir karar vermesi gerekirken bu işlemler yapılmadan yanılgılı sebeplerle davacının ihtiyati tedbir talebinin usulden reddine karar verilmiş olması usul, yasa ve dosya kapsamına aykırı bulunmuştur.
Açıklanan nedenlerle, davacının istinaf başvurusunun yukarıda belirtilen yönlerden yerinde olması nedeniyle kabulü ile, istinaf edilen 19/04/2022 tarihli ara kararının HMK 353/1-a,4,6 maddeleri gereğince kaldırılmasına ve yukarıda belirtilen şekilde usuli işlemlerin yapılması, tamamlanması ve sonucuna göre ihtiyati tedbir talebi hakkında bir karar verilmesi için dosyanın ara kararını veren mahkemeye gönderilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının istinaf başvurusunun KABULÜ ile;
2-HMK’nın 353/1-a,4,6 md. gereğince, KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin istinafa konu edilen 19/04/2022 tarih ve 2022/344 E – sayılı ara kararın KALDIRILMASINA,
3-HMK’nın 353/1,a,4,6 maddesi uyarınca yukarıda belirtilen şekildeki usuli işlemlerin yapılması, tamamlanması ve sonucuna göre davacının ihtiyati tedbir talebi hususunda bir karar verilmesi için dosyasının ara kararını veren KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’ne geri GÖNDERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL istinaf karar harcının talebi halinde davacıya iadesine,
5-İstinaf incelemesi duruşmalı olarak yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
6-Yapılan istinaf yargılama giderlerinin ve istinaf yoluna başvurma harcının ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararda dikkate alınmasına,
7-HMK’nın 302/5.maddesi gereğince kesinleşme kaydı ve kesinleşme kaydı yapılan kararların yerine getirilmesi için gerekli bildirimlerin; harç tahsil işlemlerinin, HMK’nın 359/4 maddesi gereğince işbu kararın taraflara tebliği işlemlerinin yapılması ve varsa artan gider avansının ilgili tarafa iadesi işlemlerinin İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılmasına,
Dair, dava dosyası üzerinden yapılan inceleme sonucunda, HMK’nın 353/1-a maddesi gereğince, KESİN olarak oybirliği ile karar verildi.09/05/2022