Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/1928
KARAR NO: 2021/2107
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
NCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 05/07/2021
NUMARASI: 2020/240 E. 2021/639 K.
DAVANIN KONUSU: Alacak
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 08/12/2021
KARAR YAZIM TARİHİ: 08/12/2021
Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin istinafa konu edilen 05/07/2021 tarih ve 2020/240 E – 2021/639 sayılı kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davacıların özel halk otobüsü sahibi olduklarını, (…) yapmış oldukları taşıma sebebiyle 11/05/2017-31/12/2019 tarihleri arasında taraflarına ödenmeyen destek ödemesinin ödenmesi gerektiğini, … Belediyesi tarafından 12/06/2016 tarihinde 101 sayılı meclis kararı ile özel halk otobüs taşımacılarına çeşitli sınıfta taşınanlara farklı olmak üzere destek ödemesi yapılması kararı alındığını, 10/05/2017 tarihine kadar destek ödemesi yapıldığını, meclisin 2015 yılındaki bir kararı ile belediye sınırları içindeki taşımaları yapmak, yaptırmak, işletme işleri ile ücret toplama sistemi ve bilet gelirlerinin toplanması işinin davalı şirkete verildiğini, özel halk otobüsleri hakediş ödemesinin sonlanması ve 11/05/2017 tarihinden sonraki hakkediş ödemelerinin … A.Ş.’nin yapacak olması yönünde bir meclis kararı alındığını, bu kararda ilave ödeme uygulamasının … A.Ş.’ne verilmesine karar verildiğini, 09/04/2018 tarihinde destek ödemeleri için başka bir meclis kararı alındığını, bu 176 sayılı meclis kararı ile ilave ödeme uygulamasının iptal edilmesi kararı alındığını, bu kararlara istinaden kendilerine ödeme yapılmadığını, kendilerinin 2 tip olan sözleşme imzalamak yerine imzalamayıp taşınan yolcu esaslı sistemi benimsediklerini buna göre destek alma haklarının olduğunu, 11.05.2017-31.12.2019 tarihleri arasındaki döneme ait destek ödemesi için fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla kısmi olarak 1.000,00 TL bu nedenle alacaklarına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; talebin zamanaşımına uğradığını, 12/05/2015 tarihli belediye meclisinin 904 numaralı kararı ile toplu taşıma hizmet protokolü yapılarak bütün taşıma işinin … A.Ş.’ne devredildiğini, 12/05/2017-221 sayılı belediye meclis kararı ile destek ödemelerinin şirkete ödenmesine karar verildiğini, 09/04/2018 tarihinde destek bedellerinin güncellendiğini, 101 sayılı kararın iptal edildiğini, bu meclis kararına göre otobüsçülere taşıdıkları yolcu başına destek ödemesi yapılmadığını, … özel halk otobüsü içinde sözleşmeye taraf olmayan tek otobüsçünün davacılar olduğunu, yönetmelik gereğince desteklenenin şirket olduğunu, davacıların iddia ettiği hükümlerin hizmet sözleşmesinde yer almadığını, sözleşmeye taraf olmayanların taşıdıkları yolcunun gelirini alabileceklerinin belirtildiği, hizmet sözleşmesini imzalayanlara destek ödemesi yapılmadığını, yönetmelik gereği sözleşme yapmayanların sadece kendi taşıdıkları yolcunun gelirini alabildiklerini bunun dışında birşey almadıklarının belli olduğunu, davacıların diğer yolculuk bedelini destek ödemesi olarak algıladığını, bunun böyle olmadığını, belli yolcu grupları için tahsis edilen 1,00-TL olduğunu, bunun 09/04/2018 tarihinden beri sabit olduğunu, bunların 4736 sayılı Kanun kapsamında toplu taşımadan ücretsiz yararlandırılanlar için ödenen bir bedel olduğunu, bu nedenle davacıların iddialarının yersiz olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonucunda “…Yargılama sonunda tüm dosya kapsamına göre … Belediye Meclisi’nin 09/04/2018 tarihli ve … sayılı meclis kararı ile daha önce alınmış olan 101 ve 221 sayılı kararların iptal edilmesi suretiyle … Belediyesi’nin toplu taşımadaki ilave destekleme ödemelerine ilişkin önceki sisteminin tamamen ortadan kaldırıldığı, anılan kararda 12/05/2017 tarihli ve 221 sayılı meclis kararındaki gibi yolculuk grubu için yapılan ilave ödeme uygulamasına konu bedelin … Turizm İnş. Taah. Proje. Müş. Telekomünikasyon San. Ve Tic. A.Ş.’ne ödenmesi kararının alındığı, bu surette … Belediyesi’nin davalı şirkete verdiği destekleme ödemelerinin davalı şirket tarafından belirlediği kriterlere göre ve kendisine bağlı özel halk otobüsü işletmecilerine ödeme yapılmasının münhasıran bu şirketin yetki ve tasarrufunda olduğu, ödeme yapmak zorunluluğunun bulunmadığı dolayısı ile davacıların olağan taşıma faaliyetleri neticesinde hak ettikleri gelirin dışında ayrıca … Belediyesi’nin toplu taşımadaki ilave destekleme ödemeleri nedeniyle davalı şirketten ilave destek ödemesi talep edemeyecekleri” gerekçesiyle sübut bulmayan davanın reddine karar verilmiştir.
İş bu kararı taraf vekilleri süresinde istinaf etmişlerdir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; yerel Mahkemece verilen karar usule, yasaya ve hakkaniyete aykırı olduğunu, hüküm kurmaya elverişli olmayan bilirkişi raporuna ve yine eksik ve hatalı incelemeye dayanılarak karar verilmiş olduğunu, kararın bozulması gerektiğini, davacıların olağan taşıma faaliyetleri neticesinde hak ettikleri gelirlerinin taşıdıkları yolcu gelirlerine dayandığını, taşıdıkları yolcu gelirlerinin ise taşıdıkları yolcu sayısına göre belirlendiğini, taşıdıkları yolcuların içerisinde normal ücretli/biletli yolcu olduğu gibi aynı zamanda destek/ilave ödemesine konu yolcuların(Ücretsiz,65 yaş üstü,şehit gazi, indirimli vs) bulunduğunu, bu ücretsiz yolcu grubu için her ay … Belediyesince yolcu başına belirlenen bedel destek ödemesi adı altında davalıya ödenmekte, davalı ise bu ödemeyi davacılara ödemediğini, bu durumda davacıların her ay binlerce kişiyi ücret almadan/alamadan taşımak zorunda bırakıldığını, hükme elverişli olmayan bilirkişi raporunun esas alındığını, rapora karşı itirazlarının ve itirazları doğrultusunda yeniden rapor alınması talebinin değerlendirilmediğini, dolaysıyla işin özü ve alınan meclis kararlarının amaç ve maksadının yeterince incelenmediğini, yanlış değerlendirme ve yorum yapıldığını, İKBB’nin 12.02.2016 tarihli 101 sayılı meclis kararı ile kararda da belirtildiği üzere toplu ulaşım araçlarının ücret tarifelerinin yeniden düzenlenmesi kapsamında doğal gaz yakıt bedeli asgari ücretteki artışın, yedek parça-bakım-sigorta maliyetlerindeki artışlar nedeniyle taşımacılar üzerindeki maliyetlerin artmış olduğunu, buna mukabil taşınan yolcuların yaklaşık 650 lik büyük bir bölümünün “ücretsiz, serbest kart,öğrenci-Öğretmen indirimli grup,ve diğer ücretli-ücretsiz aktarma” gurubundan teşekkül etmesi sebebiyle, Kayseri toplu taşımacılık işini yürüten taşımacıların mağduriyetlerinin önlenmesi amacıyla 65 yaş üzeri, engelli ve refakatçileri, şehit ailesi ve gazi kartı gibi tüm serbest geçişli yolcu, indirimli kart sahibi yolcu olduğu, aktarmalı yolcu, abonman ve öğrenci grupları gibi sınıflarda taşınan yolcuların her binişi için ilave/destek ödemesi yapılmasının kararı alındığını, karar doğrultusunda bu gruplar için yani ilave /destek ödemesine konu sınıflar için kararda belirtilen oranlarda davacılara … Belediyesince(Kayseri otobüsçüler esnafi odası aracılığıyla) 2016-10.05.2017 tarihleri arası ilave/destek ödemesi yapıldığını, 10.05.2017 tarihinden itibaren ise Kayseri ilinde yolcu taşımacılığı hizmeti ile ilgili tüm ödemeler, hak edişlerin bu doğrultuda ücret toplama sistemi işletimi, bilet gelirlerinin toplanması vs. tüm işlerin davalıya devredildiğini, bu nedenle 11.05.2017 tarihinden sonraki hak ediş ödemelerini … A.Ş.nin yapacak olmasından dolayı 12.05.2017 tarihinde yeni bir meclis kararı alındığını, 12.05.2017 tarihli 221 nolu meclis kararında da yine anılan amaçlarla yani Kayseri toplu taşımacılık işini yürüten taşımacıların mağduriyetlerinin önlenmesi amacıyla 101 nolu meclis kararında belirtilen sınıflar için ödenecek destek ödemelerinin güncellendiğini ve kararda belirlenen oranlarda ilave, destek ödemesi yapılmasına karar verildiğini, fakat bu ödeme işlemlerinin Kayseri ilinde yolcu taşımacılığı hizmeti ile ilgili tüm ödemeler, hak edişlerin bu doğrultuda ücret toplama sistemi işletimi, bilet gelirlerinin toplanması vs. tüm işlerin 10.05.2017 tarihinden itibaren davalıya devredildiğini ve davalı tarafından işletilmeye başlanacak olmasından dolayı kararda da belirtildiği üzere Büyükşehir Belediyesince ödenen ilave destek ödemelerinin … Belediyesince davalıya ödenmesine karar verildiğini, KB Belediyesinin yapacağı destek ödemelerini taşımacılara dağıtması için davalıya ödemeye başladığını ve bu yönde KBB taşımacıların her ay taşıdıkları destek/ilave ödeme sınıflarındaki yolcuların sayısı kadar belirlenen oranlardaki ödemeyi davalıya yaptığını, davalının ise … Belediyesinden davacıların taşıdıkları destek sınıfı yolcuları için almış olduğu zimmetinde bulunan ödemeleri ödemediğini, tüm sorunun buradan kaynaklandığını, 09.04.2018 tarihli 176 nolu meclis kararı ile destek ilave ödemelerine konu sınıflar için her bir biniş için 1 TL bedelin davalıya ödenmesine ve aynı konu için daha önce alınan 12.05.2017 tarih ve 221 sayılı Meclis Kararı ile 11.02.2016 tarih ve 101 sayılı Meclis Kararlarının iptal edilmesine karar verildiğini, yani 09.04.2018 tarihinden itibaren anılan sınıflar için ödenecek ilave/destek ödemeleri her biniş için 1 TL olarak güncellendiğini ve bu bedelin davalıya ödenmesine karar verildiğini, yerel mahkemenin karar gerekçesinde “09.04.2018 tarihli 176 sayılı meclis kararı ile daha önce alınan 101 ve 221 sayılı meclis kararlarının iptal edildiğini ve bu nedenle ilâve destek ödeme sisteminin ortadan kaldırıldığının belirtildiğini, yerel mahkemenin hatalı tespit ve değerlendirme yaparak yanılgıya düştüğünü, ilave /destek ödeme sisteminin 176 sayılı meclis kararı ile kaldırılmasının söz konusu olmadığını, 176 sayılı meclis kararıyla önceki meclis kararları iptal edilmiş,176 sayılı meclis kararında da belirtildiği üzere aynı konularda daha önce alınan meclis kararındaki gruplar için”…belirtilen yolculuk gruplarından kaynaklanan mağduriyetin önlenmesi için ilave ödeme uygulamasının her biniş için 1 TL olarak devamına karar verilmiştir.”denildiğini, yani belirlenen gruplar için ödenen ilave ödemenin miktarında güncelleme yapılmış olup ilave /destek ödeme sisteminin kaldırılmasının söz konusu olmadığını, dolayısıyla yine aynı şekilde KBB taşıma vs tüm işlerini devrettiği davalıya, ilave ödemeleri ödemeye devam ettiğini, meclis kararlarına bakıldığı zaman iş bu ödemelerin amacının taşımacıların yaşadıkları mağduriyetin önlenmesi olduğunun açık olduğunu, meclis kararlarında belirtilen mağduriyete sebep veren giderlere katlananların, davalının aksine davacılar ve davacılar ile aynı konumda olan diğer taşımacıların olduğunu, kararlardan sadece davalının mağduriyetinin söz konusunu olduğunu ve ödemenin bu nedenle sadece davalıya yapıldığını anlamanın yanlış ve hatalı değerlendirme olup bu yöneyle hatalı değerlendirme yapılan yerel mahkeme kararının bozulması gerektiğini, … Belediyesince, destek ödemesine konu yolcular için davalıya düzenli olarak ödeme yapıldığı ve davalının da bu ödemelerini bilançosuna aldığı dosya kapsamından bilirkişi raporundan gerekse de davalı tarafın beyanlarından sabit olduğunu, yerel mahkeme kararında ilave ödeme sisteminin 09.04.2018 tarihinde 176 sayılı meclis kararı ile kaldırıldığı belirtilmekte ve kararla verilen yetkiye istinaden de davalının yetki ve tasarrufunda bu ilave ödemeleri ödeyip ödememe yetkisinin bulunduğunun belirtildiğini, davalının almış olduğu destek ödemelerini kendi belirlediği kriterle kendisine bağlı taşımacılara ödemekte olup taraflarına ödemediğini, bu durumla ilgili olarak davacıların Kayseri Otobüsçüler esnafı odasına yazılı olarak başvurarak diğer özel halk otobüslerine her hangi bir destek/ilave ödemesi yapılıp yapılmadığı yapılıyorsa ne kadar ödendiğinin taraflarına bildirilmesini ve ayrıca bu yönde kendi işletmesine bir ödeme yapılıp yapılmadığını, yapıldıysa almış oldukları destek/ilave ödemelerin kayıtlarının taraflarına verilmesini istediğini, davalının her ne kadar inkar etse de sözleşme imzaladıkları otobüsçülere, bu bedeli … AŞ. ve Kayseri Otobüsçüler Esnaf Odası Yolcu Taşımacılığı Hizmet Sözleşmesinin HİZMET BEDELİ başlıklı 15. Maddesindeki yolcu gruplarına istinaden diğer yolculuk bedeli adı altında kendi belirlediği sözleşme esaslarına göre hak edişleri içerisinde ödediğini, yerel mahkemece anılan destek ödemesine konu yolcu grupları için KBB’ce davalıya yapılan ödemenin artık davalının inhisarında olduğu, davalıyla davacıların sözleşmesinin bulunmadığını, dosyaya gönderilen 21.12.2020 tarihli “KBB meclis kararına göre taşınan yolcu sayıları”başlığı adı altında gönderilen cevabi yazı ile davacıların destek ödemesine konu taşıdıkları yolcu sayıları celp edildiğini, gelen kayıtlardan ve cevabi yazı başlığından da anlaşılacağı üzere davacıların söz konusu dönemler için destek ödemesine konu yolcu gruplarını taşıdığı ve taşımacılık hizmetinin verildiğinin sabit olduğunu, davacıların destek ödemesine konu yolcuları taşıdıkları ‘taşıma hizmetin verdikleri sabitken iş bu yolcular için KBB’ce ödenen ödemelerin davalıya yapılması ve davalının da ödemelerinin haksız ve yersiz gerekçelerle davacılara ödememesinin, davalı tarafın bu tutumunun tabiri caizse davacıların her ay ortalama 6000-7000 kişi yılda 70000-80000 yolcuyu ücretsiz taşıtmaktan başka birşey olmadığını, bu nedenle hukuka ve hakkaniyete aykırı yerel mahkeme kararının bozulması gerektiğini, meclis kararlarının lafzı ve ruhu ortadayken bu paraların ne amaç için ödendiği ortadayken davalı tarafça bu paraların davacılara ödenmemesini anlayamadıklarını, tüm bu sebeplerle yerel mahkeme kararının bozulmasını arz ve talep etme zorunluluğunun Kayseri 1.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 05.07.2021 tarihli 2020/240 E.2021/639 K.sayılı kararın bozularak kaldırılmasına,dava ve taleplerinin kabulü ile yargılama masrafları ile vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili katılma yolu ile istinaf dilekçesi ve davacı tarafın istinaf dilekçesine ilişkin cevabında özetle; davacının istinaf dilekçesinde belirtmiş olduğu istinaf sebeplerinin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, davacıların taleplerinin yerinde olmadığının bilirkişi raporu ile tespit edildiğini, yerel mahkemece tüm delillerin toplandıktan sonra gerekçeli kararda görüleceği üzere çok yerinde tespitler yapıldığını, davacıların dava dilekçelerini tekrar eder şekilde istinaf dilekçelerini hazırladıklarını, 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’ nun 26. Maddesi’nde ‘’Büyükşehir Belediyesi kendisine verilen görev ve hizmet alanlarında, ilgili mevzuatta belirtilen usullere göre sermaye şirketleri kurabilir. Genel sekreter ile belediye ve bağlı kuruluşlarında yöneticilik sıfatını haiz personel bu şirketlerin yönetim ve denetim kurullarında görev alabilirler. Büyükşehir belediyesi, mülkiyeti veya tasarrufundaki hafriyat sahalarını, toplu ulaşım hizmetlerini, sosyal tesisler, büfe, otopark ve çay bahçelerini işletebilir; ya da bu yerlerin belediye veya bağlı kuruluşlarının % 50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketler ile bu şirketlerin % 50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketlere, 8.9.1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine tabi olmaksızın belediye meclisince belirlenecek süre ve bedelle işletilmesini devredebilir’’ hükmü gereğince … Belediye Meclisi 12.10.2015 tarih ve 904 sayılı kararına istinaden 28.12.2015 tarihinde yapılan ‘’Toplu Taşıma Hizmet Protokolü’’ ile … Belediyesi sınırları içerisinde yapılacak lastik tekerlekli, raylı sistem, banliyö işletmeciliği ve ücret toplama sistemi işini yapmak veya yaptırmak üzere % 100 hissesi … Belediyesi’ne ait olan davalı firma olan … A.Ş.’ye devredildiğini, iş bu protokol ile devir işlemi gerçekleştikten sonra … Belediye Meclisi’nin 12.05.2017 tarih ve 221 numaralı kararı ile destek ödemesinin … A.Ş’ye yapılmasına ilişkin karar alındığını, ilgili karar metnine göre;”yapılan müzakere ve oylama neticesinde; … Belediye Meclisi’nin 12.10.2015 tarih ve 904 sayılı kararına istinaden, … Turizm İnşaat Taahhüt Proje Müşavirlik Telekomünikasyon Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ne 28.12.2015 tarihinde yapılan protokol ile … Belediyesi sınırları içerisinde yapılacak tüm lastik tekerlekli, raylı sistem, banliyö işletmeciliği ve ücret toplama sistemi işini yapmak veya yaptırmak üzere yetki verildiğini, toplu taşıma hizmeti maliyetlerindeki en önemli kalemler olan akaryakıt, bakım maliyetleri, personel giderleri, kasko, sigorta, vergiler gibi kalemlerde ciddi artışlar olmuş, buna mukabil 2016 yılı yolcu verilerine göre taşınan yolcuların yaklaşık %13’ü kanuni mevzuat gereği taşınan serbest geçiş hakkı olan yolcular; yaklaşık %4 ücretsiz taşınan öğrenci aktarma yolcuları; yine yaklaşık %4 tam biletli aktarma yolcuları (0,30-TL aktarma bedeli) ve yaklaşık %33’de indirimli öğrenci grubu olup, tüm bu yolculuklar yaklaşık %54’e tekabül ettiğini, 11.02.2016 tarih ve 101 sayılı Meclis Kararı ile toplu taşımacılık hizmetini yürüten taşımacıların mağduriyetlerinin önlenmesi amacıyla; 4736 Sayılı Kanunun birinci maddesinin dördüncü fırkasına istinaden toplu taşıma işleticilerine ilave ödeme yapılması hususunun kabul edildiğini,… A.Ş. tarafından 6360 sayılı yasa ile belirtilen tüm Kayseri sınırları içerisinde sürdürülebilir ve kesintisiz bir toplu taşıma hizmetini sunabilmesi ve yukarıda belirtilen yolculuk gruplarından kaynaklanan mağduriyetin önlenmesi için ilave ödeme uygulamasının her biniş için; 65 yaş üzeri, engelli ve refakatçileri, şehit ailesi ve gazi kartı grubundaki tüm serbest yolcuların her bir geçişleri için 0,80-TL, İndirimli öğrenci kart sahibi yolcuların her bir geçişi ve aktarma kullanımları için 0,50- TL bedelin 5393 sayılı Kanunun 75/a maddesi ile 5216 sayılı Kanun’un 7. maddesinin (f) bendi ile 24. maddesi (r) bendi kapsamında, Büyükşehir Belediyemizce … Turizm İnşaat Taahhüt Proje Müşavirlik Telekomünikasyon Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ne ödenmesi talebinin oy birliği ile kabulünün uygun olacağı yönünde hazırlanan Ulaşım Komisyon raporunun kabulüne oy birliği ile karar verildi.”İş bu 12.05.2017 tarih ve 221 numaralı kararda açıkça görüleceği üzere destek ödemesinin davalı firma … A.Ş’ye yapılacağının gayet açık ve net olduğunu, … Belediye Meclisinin 09.04.2018 tarih ve 176 numaralı kararı ile … A.Ş’ye verilecek olan destek bedellerinin güncellendiğini ve 11.02.2016 tarih ve 101 numaralı meclis kararının iptal edildiğini, … Belediye Meclisinin 09.04.2018 tarih ve 176 numaralı kararında da açıkça görüleceği üzere destek ödemesinin davalı firma … A.Ş’ye yapılacağının gayet açık ve net olduğunu, her iki meclis kararında da görüldüğü üzere destek ödemesi … A.Ş’ye verildiğini, davacının iddia ettiği gibi … A.Ş’ye özel halk otobüsü işleticilerine taşıdıkları yolcu başına dağıtmak üzere verilen bir destek ödemesi söz konusu olmadığını, … Belediyesi Toplu Taşıma Yönetmeliği … A.Ş’ye özel halk otobüsü işleticileri ile çeşitli çalışma modelleri ve ödeme yöntemlerine göre sözleşme yapma yetkisi tanıdığını, davacının yerel mahkemeyi yargılama sırasında bir hususta yanıltmaya çalıştığını fakat ne bilirkişilerce ne de yerel mahkemece bu duruma itibar edilmediğini, dava dilekçesine sözleşmede olmamasına rağmen davacı tarafından eklenen “sayısının” kelimesi ile, dilekçenin devamında kişi başı esaslı olarak destek/ilave ödemesi alma hakkına sahip olmaya çalıştığı ve bu noktada mahkemenin de davacı tarafından yanıltmaya çalışıldığı hususunun açık olduğunu, hâlbuki sözleşmede yer alan ifadeye göre açıkça görüleceği üzere, sayısının kelimesi bulunmayıp, sözleşmeye taraf olmayanların taşıdıkları yolcu gelirini alabilirler ifadesinin bulunmaktadır. Davacının iş bu noktadaki çabasının gerçeklikle uzaktan yakından alakasının bulunmadığını ve mesnetsiz olduğunun yerel mahkemede ortaya çıktığını, davacının dilekçesinde “diğer özel halk otobüslerine iş bu ilave/destek ödemelerinin hak edişler içerisinde diğer yolculuk bedeli adı altında ödendiğini belirtmişlerdir” gibi aslı astarı olmayan bir beyanda bulunduklarını, davacının gerek dava dilekçesinde gerek istinaf dilekçesinde diğer yolculuk bedeli ile … Belediyesi’nin davalı şirkete belli yolcu grupları için tahsis ettiği 1 TL’yi ilişkilendirdiğini, 1 TL bedeli 09.04.2018 tarihinden beri sabit olduğunu, vekâletname ile sözleşmeye taraf olan taşımacılara ödenen Diğer Yolculuk Bedeli 2018 yılında 0,2 TL, 2019 yılında 0,25394 TL, 2020 yılında ise 0,27832 TL olduğunu, görüldüğü üzere sözleşmesel olarak ödenen Diğer Yolculuk Bedeli 2018-2020 yılları arasında %39,16 oranında artarken … Belediyesi’nin davalı şirkete ödediği bedel 1 TL olarak sabit kaldığını, şayet bu iki ödemenin davacının iddia ettiği gibi birbiri ile ilişki halinde olmuş olsaydı Diğer Yolculuk Bedelinin hiçbir şekilde artmamış olması gerektiğini, bunun da … Belediyesinin belli yolcu grupları için davalı şirkete tahsis ettiği bedel ile Diğer Yolculuk Bedelinin hiçbir şekilde birbiri ile ilişkili olmadığını açıkça gösterdiğini, davacının taraflarına verilen vekalet ücretine de itiraz ederek kendisi ile çeliştiğini, taraflarına verilecek vekalet ücretinin dava değeri kadar olması durumunda zaten kararın kesinlik sınırı içinde olacağını, davacının bu talebinin de hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, hükmedilen vekalet ücretinin davanın kısmi dava olması sebebi ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne uygun olduğunu beyan ederek katılma yolu ile istinaf taleplerinin kabul edilerek yerel mahkeme kararının dava değeri sebebiyle kesin olduğu noktasında düzeltilmesini, davalının bütün istinaf taleplerinin yersiz, hukuki dayanaktan yoksun ve hukuka aykırı olup davacının istinaf taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davacılar vekilince davalının katılma yolu ile istinaf başvuru dilekçesine ilişkin cevabında özetle; Davalının katılma yolu ile istinaf başvurusuna konu itirazlarından aleyhe hususları kabul etmemekle birlikte usul ve yasaya aykırı yersiz ve hukuki dayanaktan yoksun istinaf başvurusunun reddi gerektiğini, davalının katılma yoluyla istinaf dilekçesinde davanın kısmi olarak açıldığını, yerel mahkemece ve bilirkişi raporlarıyla alacağın tamamının ne kadar olduğunun belirlenmediği gerekçesiyle davanın kesin olarak karar verilmesi gerektiğinden bahisle istinaf yoluna başvurduğunu, davalının istinaf taleplerinin haksız ve yersiz olup yerel mahkemede ki davanın fazlaya ilişkin her türlü talep, dava, ek dava, ıslah ve sair hakları saklı kalmak kaydıyla alacaklarının şimdilik bir kısmı için açıldığını, HMK 341/3 maddesi açık olup, alacağın bir kısmının dava edilmiş olması durumunda kesinlik sınırı alacağın tamamına göre belirlendiğini, davalının yerel mahkemece ve bilirkişi raporunda alacağımız yönünden hesap yapılmadığına yönelik beyanları zaten görüleceği üzere istinaf nedenlerimiz ve bilirkişi raporuna itiraz nedenleri arasında da yer aldığını, yargılama sırasında da düzenlenen bilirkişi raporuna karşı 21.06.2021 tarihli dilekçemizle de itiraz edildiğini, itiraz nedenlerinde davacıların ne kadar destek ödemesine konu yolcu taşıdığına dair 21.12.2020 tarihli KBB ve davalı … A.ş.den celp edilen kayıt ve ve cevabi yazılarda davacıların her ay ne kadar destek ödemesine konu yolcu taşıdığının açıkça göründüğü ve sabit olduğunu, davacılar tarafından bu sınıftaki yolculara yolcu taşıma hizmeti verildiğini fakat bedellerinin ödenmediğinin belirtildiğini, yerel mahkemece eksik incelemeye ve yoruma dayalı bilirkişi raporunun hükme esas alındığını, bilirkişilerin tamamen peşin bir hükümle mahkeme yerine geçerek hesaplama yapma gereği dahi duymadan böyle bir alacağının bulunmadığını belirttiklerini, bilirkişi raporunun bu yönüyle de eksik ve hüküm kurmaya elverişli olmadığını, yoruma dayalı ve tek taraflı olarak düzenlendiğini, yine davacıların dava konusu alacağının tamamının önceki yıllarda almış olduğu destek ödemesi miktarlarına bakıldığı zaman dahi kat ve kat kesinlik sınırının üstünde olduğunu, her ay yaklaşık ortalama 6000, yılda 70.000-80.000 destek ödemesine konu yolcu taşıdıkları (gelen cevabi yazılarda sabit) ve bu sınıflardaki yolcular için belirlenen ödeme oranlarınca hesap yapıldığında alacaklarının tamamının kesinlik sınırın üstünde olduğunun da sabit olup davalının haksız ve yersiz istinaf talebinin reddi gerektiğini beyan ederek davalı tarafın istinaf başvurusunun usulden ve esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: Dairemizce HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf nedenleriyle ve resen kamu düzeniyle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır. Dava, halk otobüsü işleticisi olan davacıların halk otobüsü taşımacılığından kaynaklanan ilave destek ödemesi alacağı istemlerine ilişkindir.Dosya kapsamında somut olayın özelliklerine uygun, denetlenebilir bilirkişi raporu, toplanan deliller, ilk derece mahkemesinin olay nitelendirilmesi ve gerekçesi nazara alındığında; … Belediye Meclisi’nin 11/02/2016 tarihli ve 101 sayılı meclis kararında “taşımacılar üzerindeki maliyetler artmış olup, buna mukabil taşınan yolcuların yaklaşık %50’lik büyük bir bölümünün “ücretsiz serbest kart”, “öğrenci – öğretmen indirimli grup” ve diğer “ücretli – ücretsiz aktarma” grubundan teşekkül etmesi sebebiyle, Kayseri toplu taşımacılık işini yürüten taşımacıların mağduriyetlerinin önlenmesi amacıyla; 4736 sayılı Kanun’un 1. maddesinin dördüncü fıkrasına istinaden, özel halk otobüsleri taşımacıları ve … Turizm İnş. Taah. Proje. Müş. Telekomünikasyon San. Ve Tic. A.Ş.’nin hakedişlerine ilave her biniş için ödeme yapılması kararlaştırılmıştır. ” kabul edilmiş iken … Belediye Meclisi’nin 12/05/2017 tarihli ve 221 sayılı meclis kararında … Turizm İnş. Taah. Proje. Müş. Telekomünikasyon San. Ve Tic. A.Ş.’ne 28/12/2015 tarihinde yetki verildiği, 101 sayılı meclis kararında toplu taşıma işleticilerine ilave ödeme kararı alındığı, bu miktarın güncellenerek 5216 sayılı Kanun’un 7/f ve 24/r maddeleri uyarınca bu bedellerin … Turizm İnş. Taah. Proje. Müş. Telekomünikasyon San. Ve Tic. A.Ş.’ne ödenmesi kararı alınmıştır. İş bu kararda belediye tarafından davalıya yapılan ilave ödemenin davacılara/taşıyıcılara yansıtılacağına dair açık bir hüküm olmadığı, taşıyıcılara ödenmek üzere davalıya ödeme yapıldığının da karara bağlanmadığı görülmüş nitekim … Belediye Meclisi’nin 09/04/2018 tarihli ve 176 sayılı meclis kararında daha önce alınmış olan 101 ve 221 sayılı kararların iptali ile yolculuk grubu için yapılan ilave ödeme uygulamasının Aile Ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın ücretsiz ve indirimli seyahat kartları yönetmeliği gereği kartlara 1,00-TL bedelin … Turizm İnş. Taah. Proje. Müş. Telekomünikasyon San. Ve Tic. A.Ş.’ne ödenmesi kararı alınmıştır. Bir başka deyişle 221 ve 176 sayılı kararlar aynı nitelikte kararlar olup davacılara bu karar kapsamında davalının ödemesi gereken bir ilave/destek ödemesi bulunmadığı kanaatine varılmıştır. Davacıların davalı ile aralarında bir sözleşmede bulunmamakla yalnızca taşıdıkları sürede taşıdıkları yolcu gelirlerini alabilecek olup dava konusu alacağa hak kazandığına yönelik bir delil, ispat bulunmadığından davanın reddine ilişkin ilk derece mahkemesi kararında yazılı açıklamalara, yasal sebep ve gerekçelere binaen istinaf edilen kararda usul, yasa ve dosya kapsamı yönlerinden bir isabetsizlik ve aykırılık bulunmadığı görülmüştür. Fakat davacıların fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla kısmi dava açtıkları ve dava değerini 1.000,00 TL olarak belirttikleri halde davanın reddine dair verilen hükümde ilk derece mahkemesi tarafından davalı lehine AAÜT 13/1 mad gereği tarifenin üçüncü kısmına göre 4.080,00 TL vekalet ücretine hükmedildiği, oysakı AAÜT 13/2 mad. ne göre vekalet ücreti red edilen miktarı geçemeyeceğinden davalı lehine 1.000,00 TL vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken fazla vekalet ücretine hükmedilmesi yerinde görülmemiş, HMK’nın 353/1-b.2 maddesi gereğince bu hususların düzeltilmesi suretiyle davacının istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesinin kararının 6100 sayılı HMK 353/1-b.2 maddesi hükmü gereğince kaldırılarak bu yönden düzeltilmek suretiyle yeniden aşağıdaki şekilde hüküm kurulmasına karar verilmiştir. Davacıların davasını fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla açtıkları anlaşıldığından kararın kesin nitelikte olmadığı, bu suretle istinaf ve temyiz kanun yoluna tabi olduğuna kanaat edilerek davalının istinafı bu yönden yerinde görülmemiş, davalının istinaf başvurusunun HMK nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine dair aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A)Davalının istinaf başvurusu yönünden;
1- KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin istinafa konu edilen 05/07/2021 tarih ve 2020/240 E – 2021/639 sayılı nihai kararına karşı davalı vekilinin yaptığı istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gereken istinaf karar harcı peşin olarak alındığından harçla ilgili yeniden karar verilmesine yer olmadığına,
3- İstinaf başvurusunda bulunan davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ve istinaf kanun yoluna başvurma harcının kendi üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
B)Davacının istinaf başvurusu yönünden;
1-Davacıların istinaf başvurusunun KABULÜ ile,
2-HMK’nın 353/1-b.2.maddesi gereğice KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin istinafa konu edilen 05/07/2021 tarih ve 2020/240 E – 2021/639 sayılı nihai kararının KALDIRILMASINA,
Düzeltilerek yeniden karar verilmesine, buna göre;
3-“1-Davacıların davasının REDDİNE,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gereken 59,30-TL maktu karar ve ilam harcından davacıdan peşin olarak alınan 54,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 4,90-TL’nın davacılardan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
3-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama giderinin) davacılardan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
4-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafça yapılan bilirkişi gideri 200,00-TL yargılama giderinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
6-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince taraflarca yatırılan gider-delil avansından artan olması halinde hüküm kesinleştiğinde ilgili taraflarına iadesine,
7-Davacılar lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
8-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 1.000,00-TL maktu vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine, “
4-İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafça yatırılan 59,30 TL istinaf karar ve ilam harcının talebi halinde istinaf başvurusunda bulunan davacıya iadesine,
5-İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafından yapılan 32,10 TL tebligat gideri ve 60,60 TL posta gideri olmak üzere toplam 92,70 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-İstinaf incelemesi duruşmalı olarak yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme ile HMK 361/1 uyarınca kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde Yargıtay’a temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 08/12/2021