Emsal Mahkeme Kararı Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2021/1340 E. 2021/1422 K. 22.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2021/1340
KARAR NO: 2021/1422
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 24/05/2021
ESAS NO: 2020/78
KARAR NO: 2021/330
DAVANIN KONUSU: Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 22/09/2021
İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ: 27/09/2021
KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin istinafa konu edilen 24/05/2021 tarih ve 2020/78 E – 2021/330 K kararına karşı süresi içinde davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle; davalı kooperatif başkanlığı tarafından 27/10/2015 tarihli … sıra numaralı ortaklar kurulu kararına göre… pafta … ada … parselde bulunan binada … blok, … .kat, … numaralı güney – batı cepheli dairenin müvekkiline ait olduğunun kooperatif tarafından belirtilmiş olduğunu, müvekkilin yapmış olduğu ödemeler istinaden daire tesliminin en geç 2017 yılı Ağustos ayında yapılacağının davalı tarafından belirtildiğini, davalı kooperatifin türlü bahanelerle teslimden imtina ettiğini, kooperatifin, binaların 5 bloktan oluşacağını vaat etmesine rağmen bugüne kadar bir blok dahi tamamlanmadığını, davalı kooperatif yönetiminin … tarihli sözleşmenin 14.maddesi gereği borçların ödenmemesinden dolayı yönetimin aldığı karar doğrultusunda müvekkilinin ihracına karar verildiğini bildirmiş olup, 1. Ve 2. İhtarnamelerin tebligatını normal posta ile yaptığını, herhangi bir maliyet tablosu, borç bilgisi veya gerekçe bildirilmediğini, açıklanan nedenler ile davalı kooperatif yönetim kurulunun … tarih ve … sayılı kooperatif üyeliğinden çıkarlıma kararının iptaline, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin davalı kooperatife yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İddia ve savunmalar, yapılan yargılama, toplanan deliller, hüküm kurmaya elverişli bilirkişi heyet raporu ve tekmil dosya mündericatı birlikte değerlendirildiğinde; “…Dava, Kooperatifler Kanunu’nun 27. maddesi uyarınca ortaklıktan ihraç kararının iptali istemine ilişkindir. Davalı kooperatif tarafından, ihraç kararının Kayseri …Noterliği’nin … tarih ve … sayılı ihtarnamesi ile davalıya tebliğe çıkarıldığı ve ihtarnamenin davacıya 30/10/2019 tarihinde tebliğ edildiği, işbu davanın 3 aylık hak düşürücü süre içinde açıldığı görülmüştür. Yargıtay kararları ile yerleşik hale geldiği üzere ortağın, kooperatif ortaklığından usulüne uygun bir şekilde ihraç edildiğini ispat yükü davalı kooperatiftedir. Kooperatifin ortağı usulüne uygun ihraç etmesi için ana sözleşmeye ve Kooperatifler Kanunu’nun 16. maddesine uygun bir şekilde, bir silsile halinde; ilk önce ortak aleyhinde ihtarname keşide edip, ödeme için ihtarnamenin tebliğinden itibaren ortağa 10 gün süre vermeli, 10. günün sonunda borcun ödenmemesi halinde bu kez ikinci ihtarnameyi keşide edip, ödeme için ihtarnamenin tebliğinden itibaren ortağa bir ay süre vermeli, bir ayın sonunda borcun ödenmemesi halinde yönetim kurulu tarafından ortak aleyhinde ihraç kararı verilmeli ve ihraç kararı ortağa tebliğ edilmelidir. İhtarnamelerde borcun kaynağı, ana para mı faiz borcu mu olduğu, borç aidattan kaynaklanıyor ise temerrüte konu aidat borcunun hangi aylardan doğduğu, borcun kaynağı başka bir sebepten doğuyor ise (geçici maliyet bedeli, kesin maliyet bedeli, ara ödeme, ek ödeme vs) borcun kaynağının ne olduğu, ilk ihtarnamede talep edilen alacak aidat alacağı ise aidat alacağı için bir aylık gecikme (temerrüt) süresinin dolup dolmadığı gibi borca ilişkin denetime elverişli ayrıntılı açıklama yapılmalı, birinci ve ikinci ihtarnamede talep edilen alacak tutarı aynı olmalı ve borcun ödenmemesi halinde yaptırımının ne olduğu yani ortak aleyhinde ortaklıktan ihraç prosedürünün işletileceği hususu açıkça belirtilmelidir. Bahsedilen tüm aşamaların yerine gelip gelmediği Mahkemece re’sen araştırılmalıdır. Şayet Mahkemece yapılacak şekli incelemede ihtarnamelerin şeklen usulüne uygun olduğu görülürse, bu kez Mahkemece ihtarnamede istenen alacağın gerçeğe yansıtıp yansıtmadığı hususunda bilirkişi incelemesi yaptırılmalı; ancak yapılacak şekli incelemede kooperatifin şeklen ihraç prosedürünü usulüne uygun yerine getirmediği anlaşılırsa, usul ekonomisi gözetilerek, bilirkişi incelemesi yaptırılmaksızın kooperatif ortağı aleyhinde verilen ihraç kararının iptaline karar verilmelidir. Davacının aleyhinde ihraç kararı verilmesine esas olan ihtarnamelerin gönderilmesi için davalı kooperatife meşruhatlı davetiye çıkarılmış olup verilen kesin süre içerisinde 1.ve 2.ihtarname ile tebliğine ilişkin mazbata suretlerinin dosyamıza sunulmadığı anlaşılmıştır. Yapılan açıklamalar ve somut olay bir bütün halinde değerlendirildiğinde; davalı kooperatif tarafından davacı aleyhinde birinci ve ikinci ihtarname keşide edilmeden,yukarıda açıklanan yol izlenmeden 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 27. ve Yapı Kooperatifleri Tip Anasözleşmesi’nin 14/2. maddelerinde düzenlenen koşullara aykırı olarak davacının ihracına karar verilemeyeceği değerlendirildiğinden davanın kabulü ile davalı kooperatif yönetim kurulunun davacı aleyhinde vermiş olduğu … tarihli … sayılı ihraç kararının iptaline…” şeklinde karar verilmiştir.Bu karara karşı davalı vekilince yasal süresinde istinafa başvurulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı vekili tarafından ilk derece mahkemesine sunulan istinaf başvuru dilekçesinde özetle; dosyada ihraç kararının ispatı müvekkil kooperatife verilmiş olsa da, iş bu dosyada … Konut Yapı Kooperatifine yazılan müzekkerede, davalı kooperatiften istenmiş olan belgeler kooperatif ofisine hırsız girmesi dolayısıyla hazır edilemediğini, müzekkere ile istenilmekte olan belgeler Ticaret Sicil Müdürlüğünden ve Çevre ve Şehircilik’ten müzekkere yazılarak istenilmesi talep edildiğini, Müvekkil Kooperatif ofisine hırsız girmesi ispat açısından müvekkil şirketi mağdur ettiğini, dolayısıyla evrakların sunulamamış olması davacı tarafın davasının kabulünü haksız ve hukuka aykırı hale getirdiğini, ilk derece mahkemesince verilen karar objektiflik ilkesinden uzak ve adillik ilkesini zedeleyecek şekilde olduğunu, eksik inceleme ve araştırmaya dayalı karar açıklanan nedenlerle bozulması gerektiğini, istinaf talebinin kabulüne, usul ve kanuna aykırı olan Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/78 Esas, 2021/330 Karar sayılı mahkeme kararının kaldırılmasına ve yeniden esas hakkında taleplerimiz doğrultusunda davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ:Dava, Kooperatifler Kanunu’nun 27.maddesi uyarınca ortaklıktan ihraç kararının iptali istemine ilişkindir.Dava konusu ihraç kararının davacıya 30/10/2019 tarihinde tebliğ edildiği, işbu ihraç kararının iptali davasının da 20/01/2020 tarihinde açılması nedeniyle davanın yasal 3 aylık süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.1163 sayılı Kooperatifler Kanunun Madde 27 – “Ortakların yüklendikleri paylar için ödiyebilecekleri para tutarını anasözleşme belirtir. Kooperatif, sermaye yüklemlerinde borçlu veya sair ödemelerle yükümlü bulunan ortaklarından elden yazılı olarak veya taahhütlü mektupla, bu husus mümkün olmazsa ilanla ve münasip bir süre belirterek yükümlerini yerine getirmelerini ister. İlk isteğe uymıyan ve ikinci istemeden sonra da bir ay içinde yükümlerini yerine getirmiyenlerin ortaklığı kendiliğinden düşer. Ortaklığın düşmesi alakalının, anasözleşme veya diğer suretlerle doğmuş borçlarının yok olmasını gerektirmez.”Somut uyuşmazlıkta dosya kapsamı ve mevcut delil durumu itibariyle davalı kooperatifin ihraç kararına dayanak yapılan ihtarnamelerin usulüne uygun şekilde düzenlenerek davacıya tebliğ edildiği konusundaki ispat yükünün davalı kooperatif üzerinde olduğu, mahkemece verilen kesin süre içerisinde söz konusu belgelerin mahkemeye ibraz edilmediğinden ispat edilemediği, dolayısıyla ilk derece mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı görülmüştür. Yukarıda belirtilen gerekçelerle ve HMK’nun 355. Maddesi gereğince istinaf başvurusu sebepleriyle sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda söz konusu istinaf sebepleri yerinde görülmediğinden ilk derece mahkemesinin istinafa konu edilen nihai kararının HMK’nın 353/1-b.1.maddesi gereğince usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu değerlendirilerek davalının istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin istinafa konu edilen 24/05/2021 tarih ve 2020/78 E – 2021/330 K sayılı nihai kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşılmakla davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gerekli olan 59,30 TL istinaf karar ve ilam harcı peşin yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-İstinaf başvurusunda bulunan davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ve istinaf kanun yoluna başvurma harcının kendi üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme ile kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde Yargıtay’a temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 22/09/2021