Emsal Mahkeme Kararı Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2021/1184 E. 2021/1359 K. 16.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2021/1184
KARAR NO: 2021/1359
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali
İSTİNAF KARAR TARİHİ:16/09/2021
İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ:16/09/2021
Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi ‘nin 24/12/2020 tarih ve 2018/764 Esas, 2020/759 Karar sayılı ilamına karşı, davacı vekili ve davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya dairemize gelmekle dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde; taraflar arasında 12.07.2018 tarihinde Isıtma Soğutma Sistemi Yapım Sözleşmesi imzalandığını, müvekkilinin tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini, ancak davalının bakiye bedeli yerine getirmediğini, bakiye bedelin tahsili için Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün… E.sayılı dosyası ile başlatılan takibin 33.292,08-TL’ lik kısmına da itiraz ettiğini, bu nedenlerle itirazın iptali ile müvekkili lehine icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin davalı tarafa 12.07.2018 tarihinde 30.000,00-TL, 06.08.2018 tarihinde 25.000,00-TL ödeme yaptıklarını, taraflar arasındaki eser sözleşmesine göre teslim tarihinin 30.07.2018 olarak kararlaştırılmasına rağmen davalının iş teslimini 06.08.2018 tarihinde gerçekleştirdiğini, davacının sözleşmede kararlaştırılan iş teslim tarihi itibariyle fatura düzenlemesi gerektiği halde dolar kurunun en yüksek olduğu 31.08.2018 tarihindeki kur üzerinden düzenlediğini, bu nedenlerle davanın reddi ile müvekkili lehine kötü niyet tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.Kayseri 2.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 24/12/2020 tarihli gerekçeli kararı ile; “…Davanın KISMEN KABULÜ ile, Davacının davalı hakkında başlatmış olduğu Kayseri … İcra Müdürlüğü’ nün … Esas sayılı dosya kapsamında davalı borçlunun yapmış olduğu İTİRAZIN İPTALİNE, takip konusu asıl alacak 20.198,43-TL olmak üzere toplam 20.198,43-TL alacak üzerinden takip tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile takibin devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine, davacının icra inkar tazminatının kabulü ile, alacağın (20.198,43-TL) % 20′ si tutarında olmak üzere 4.039,68-TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davalının kötü niyet tazminatı talebinin reddine ” şeklinde karar verilmiştir. İşbu 24/12/2020 tarihli kararı davacı ve davalı vekilleri istinaf etmiş, dosya Kayseri BAM 4. HD ne gönderilmiş, bu daire tarafından 07/04/2021 tarih ve 2021/289 Esas- 2021/364 Karar sayılı ilamla görevli dairenin dairemiz (6.HD) olduğu gerekçesiyle dairemize aidiyetine/gönderilmesine karar verilmiş, bu nedenle dosya dairemize gelmiştir. Dairemizce verilen 24/05/2021 tarih, 2021/693 Esas, 2021/867 Karar sayılı ilam ile dosyanın Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kuruluna tevdiine karar verildiği, Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulu’ nun 13/07/2021 tarihli kararı ile dosya dairemize gönderilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; müvekkilin borçlar kanunu 99. maddesindeki seçimlik hakkını kullanarak fatura tarihindeki kuru esas almasına rağmen takip tarihindeki kurun esas alınmasının hatalı olduğunu, taraflar arasındaki sözleşmenin dövize bağlı bir sözleşme olup, başından beri ve yapılan TL cinsinden yapılan kısmi ödemelerde dahil olmak üzere hep döviz üzerinden sözleşmeye göre devam ettiğini, davalı tarafın sözleşmeye göre edimi olan ödemeyi işin tesliminden sonra dahi yapmadığını, temerrüde düştüğünü, sözleşmede açık hüküm olan fiili ödeme tarihi sözleşme süresince ve işin tamamlanmasından sonra da gerçekleşmediğini, müvekkili şirketin, bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere işin teslim edildiği ay içerisinde seçimlik hakkını kullandığını ve fatura keserek alacağını belirlediğini, müvekkili şirketin, Borçlar Kanununun 99. maddesinin kendisine tanıdığı seçimlik haklarından birini kullandığını ve alacağını fatura tarihi olarak belirlediğini, bu maddeye göre müvekkilinin seçimlik hakkını kullandığını, alacağı için faturayı kesmiş faturanın ödenmemesi üzerine icra takibi başlatıldığını, müvekkilinin faturada belirttiği kur seçimlik hakkını kullandığı kur olup, yerel mahkemece takip tarihindeki kur üzerinden yapılan hesaplamaya göre hüküm kurmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, takip tarihinden çok önce seçimlik hakkını kullanıp alacağı için fatura kesen müvekkili yönünden işbu faturanın icra takibine konduğu tarihteki kur üzerinden hesaplanan miktar üzerinden hüküm kurulmasının açıkça usul ve yasaya aykırı olduğunu, hükme esas alınan bilirkişi raporunun salt takip tarihindeki kura ilişkin olmayıp müvekkili alacağının tamamını ispatlar nitelekte olmasına rağmen yerel mahkemece takip tarihindeki kura göre hüküm kurulmasının hatalı olduğunu, hükme esas alınan bilirkişi raporunda müvekkili şirkete ait defterlerin muhasebe tekniğine uygun tutulduğu davalı defterlerinin ise muhasebe tekniğine uygun olmadığının tespit edildiğini, bilirkişinin, dosyanın bilirkişiye tevdi edilmesi sırasında yerel mahkeme tarafından kurulan ara kararında takip tarihindeki kura göre de hesaplaması yapılması istendiği için ayrıca takip tarihindeki kur üzerinden bir hesaplama yaptığını, bilirkişi raporunda takip tarihindeki kura ilişkin ayrıntılı ve gerekçeli hiç bir değerlendirme bulunmamakta sadece mahkemece tarafından istendiği için o tarihe göre bir hesaplama yaptığını, ancak iptalini istediği miktar olan 33.292,08-TL alacağa ilişkin ayrıntılı ve gerekçeli açıklamalar ile müvekkilinin haklılığı ispatlandığını beyan ederek yeniden yargılama yapılarak yerel mahkemenin davanın kısmen reddine dair kararının kaldırılarak yeniden yargılama ile davanın tamamen kabulüne karar verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesi ve istinafa cevap dilekçesinde özetle; davacının iş teslim tarihinin 06/08/2018 tarihi olmasına rağmen davacının faturayı 31/08/2018 tarihinde düzenlediğini, VUK’ un 231/5. maddesine göre faturanın, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami 7 (yedi) gün içinde düzenlenmesi gerekmekte olup, bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturaların hiç düzenlenmemiş sayıldığını, geçersiz olan faturanın, düzenlenme tarihi üzerinden hesaplama yapılmasının da doğru olmadığını, davacı tarafın faturasındaki bir diğer usulsüzlüğün ise, malın maliyetine kur farkı yansıtıldığını, ancak malın maliyetine kur farkının eklenemeyeceğini, buna ilişkin olarak ayrı bir kur farkı faturasının düzenlenmesi gerekeceğini, bu hususları itiraz etmiş olmasına rağmen, kararda esas alınmış raporlarda değerlendirilmeye dahi alınmadığını, gerek dava dilekçesi gerek ise dosyaya konu olan icra dosyası incelenirse davacının asıl alacak üzerinden herhangi bir faiz talebinin mevcut olmadığını, mahkemenin karar verirken taleple bağlı olması sebebiyle verilmiş olan kararın bu yönü ile de hatalı olduğunu, vekalet ücretinin nispi olarak belirlenmesi gerekirken, maktu olarak belirlenmiş olması ve kararın 2020 tarihli karar olmasına rağmen maktu vekalet ücretinin 2021 AAÜT üzerinden hükmedilmiş olmasının da kararı hatalı hale getirdiğini beyan ederek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir. H.M.K 355. Maddesi gereğince inceleme Kamu düzenine aykırılık halleri dışında istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılmıştır.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ:Dava Kayseri … İcra Dairesi’ nin… esas sayılı dosyasında başlatılan takibe yapılan itirazın iptali davasıdır.
Kayseri … İcra Dairesi’ nin… esas sayılı icra dosyası incelendiğinde; Davacı… Limited Şirketi’nin davalı … Limited Şirketi hakkında 153.265,00-TL üzerinden takip başlattığı, takip dayanağı olarak 12.07.2018 tarihli Yapım Sözleşmesi ekindeki 10.07.2018 tarih, … proforma fatura ile 31.08.2018 tarih … numaralı 208.265,00-TL bedelli fatura, Kayseri …. Noterliği’ nin 04.09.2018 tarih … numaralı ihtarnamesi ile Kayseri …. Noterliği’ nin 12.09.2018 tarih … numaralı ihtarnamesinin gösterildiği görülmüştür.
Tarafların kabulünde olan 12.07.2018 tarihli “ısıtma soğutma sistemi yapım sözleşmesi” incelendiğinde; sözleşmenin konusunu proforma faturada belirtilen cihazların ve bakır borulama montaj işlemleri için gereken ürünlerin temini, nakliyesi, yerine montajı çalıştırıp devreye alınması, klima iç üniteleri yoğuşma hattının yapılması olduğu, sözleşmede … Limited Şirketi’nin Yüklenici … firmasının işveren konumunda bulundukları işin teslim tarihinin 30.07.2018 tarihi olarak öngörüldüğü, işveren tarafından yükleniciye 30.000,00-TL peşin ödeme yapıldığının belirtildiği görülmüştür.Davacı tarafından dosyaya sunulan 10.07.2018 tarihli… numaralı proforma fatura incelendiğinde; 35.754 dolar olarak düzenlendiği, faturada ödemenin siparişte peşin olduğu ödeme günündeki Merkez Bankası döviz satış kurunun Türk lirasına çevrileceğinin belirtildiği görülmüştür.Davacı tarafından davalıya gönderilen Kayseri … Noterliği’ nin 04.09.2018 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi incelendiğinde; 31.08.2018 tarih, … sıra numaralı 208.265,00-TL bedelli faturanın ticari kayıtlarına alınmasının istendiği görülmüştür.
Kayseri… Noterliği’ nin 12.09.2018 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi incelendiğinde; davacı ile aralarındaki sözleşme uyarınca işin teslim tarihinin 30.07.2018 tarihi olarak belirlendiği, sözleşme uyarınca ödemeleri gereken 35.754 doların bu tarihteki Merkez Bankası Amerikan dolar satış kuru üzerinden Türk lirasına çevrilerek ödeneceği ancak davacının işi süresinde teslim etmediği gibi faturayı 31.08.2018 tarihindeki Merkez Bankası Amerikan dolarının satış kurundan hesaplayarak Türk lirasına çevirdiğini belirterek davacı tarafından davalıya gönderilen 31.08.2018 tarih … sıra numaralı 208.265,00-TL bedelli faturaya itiraz edildiği görülmüştür.
Davalı Kayseri … İcra Müdürlüğü’ nün… esas sayılı dosyasında yaptığı itirazda davacı ile aralarında 12.07.2018 tarihli sözleşme bulunduğunu, sözleşme uyarınca işin bedelinin 35.754 dolar, işin teslim tarihinin 30.07.2018 tarihi olarak belirlendiğini, davacının Amerikan doları olarak düzenlediği iş bu faturadaki meblağı işin teslim tarihi olan 30.07.2018 tarihindeki Merkez Bankası’nın dolar satış kuru üzerinden Türk lirasına çevirmesi gerektiğini ancak davacının bunu yapmayarak 31.08.2018 tarihli Merkez Bankasının dolar satış kuru üzerinden Türk lirasına çevirdiğini, davacıya 12.07.2018 tarihinde 30.000,00-TL, 06.08.2018 tarihinde 25.000,00-TL olmak üzere 55.000,00-TL ödediklerini, bundan dolayı da davacıya takip tarihi itibariyle toplam 119.972,92-TL borcunun kaldığını, asıl alacağın 33.292,08-TL’lik kısmına itiraz ettiklerini beyan ettiği görülmüştür.Taraflar arasında imzalanan 12.07.2018 tarihli ısıtma soğutma sistemi yapım sözleşmesinde iş bedelinin 35.754 dolar, iş teslim tarihinin 30.07.2018 tarih olarak belirlendiği, bu sözleşme uyarınca davalı tarafından davacıya 12.07.2018 tarihinde 30.000,00-TL, 06.08.2018 tarihinde 25.000,00-TL ödendiği ve işin davacı tarafından fiilen 06.08.2018 tarihinde davalıya teslim edildiği noktalarında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır.Uyuşmazlığın hangi tarihteki kur üzerinden yapılacağı noktasında toplantı görülmüştür.Taraflar arasında 6098 sayılı Türk Borçlar yasasının 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser (istisna) sözleşmesi mevcut olup işverenin bedel ödeme borcunun, yüklenicinin teslim borcunun, gecikmenin nedeni gecikmeye bağlı sonuçların somut olayda irdelenmesi gerekmektedir.Bilindiği üzere eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, işsahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 479. maddesinde; iş sahibinin bedel ödeme borcunun, eserin teslimi anında muaccel olacağı, eserin parça parça teslim edilmesi kararlaştırılmış ve bedel parçalara göre belirlenmişse, her parçanın bedeli onun teslimi anında muaccel olacağı düzenlenmiştir.6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 99. maddesinde konusu para olan borcun ülke parasıyla ödeneceği, ülke parası dışında başka bir para birimiyle ödeme yapılması kararlaştırılmışsa, sözleşmede aynen ödeme veya bu anlama gelen bir ifade bulunmadıkça borcun, ödeme günündeki rayiç üzerinden ülke parasıyla da ödenebileceği, ülke parası dışında başka bir para birimiyle belirlenmiş ve sözleşmede aynen ödeme yada bu anlama gelen bir ifade de bulunmadıkça, borcun ödeme gününde ödenmemesi üzerine alacaklı, bu alacağının aynen veya vade ya da fiili ödeme günündeki rayiç üzerinden ülke parası ile ödenmesini isteyebileceği düzenlenmiştir.Taraflar arasında imzalanan 12.07.2018 tarihli ısıtma soğutma sistemi yapım sözleşmesinde iş bedelinin 35.754 dolar, iş teslim tarihinin 30.07.2018 tarih olarak belirlendiği, davacının davalı lehine iskonto uygulayarak borcu 34.423 USD doları olarak defterlerine kaydettiği, taraflar arasında yapılan sözleşme uyarınca davalı tarafından davacıya 12.07.2018 tarihinde 30.000,00-TL, 06.08.2018 tarihinde 25.000,00-TL ödendiği ve işin davacı tarafından fiilen 06.08.2018 tarihinde davalıya teslim edildiği sabit olduğuna göre iş sahibinin bedel ödeme borcunun 06.08.2018 tarihinde muaccel olacağı ortadadır. Merkez Bankasından UYAP üzerinden alınan Amerikan Doları satış kuruna ait veriler incelendiğinde; Bir Amerikan Dolarının satış kurunun 12.07.2018 tarihinde 4,76 Türk Lirası, 06.08.2018 tarihinde 5,09-TL, 31.08.2018 tarihinde 6,56-TL, takip tarihi olan 01.10.2018 tarihinde ise 6,01-TL olduğu görülmüştür. Bu veriler ışığında davalının 12.07.2018 tarihinde 6.302,5 USD doları, 06.08.2018 tarihinde 4.911,5 USD doları ödeme yaptığı, 06.08.2018 tarihi itibariyle davacının davalıdan 23.109 USD dolar (34.423-(6302,5+4911,5)) alacağının olduğu, davalının bu meblağı muacell olduğu 06.08.2018 tarihinde ödemediği anlaşılmakla 6098 sayılı yasanın 99. maddesi uyarınca davacı fiili ödeme günündeki kur üzerinden alacağının ödenmesini talep edebilecektir. Takip tarihi olan 01.10.2018 tarihi itibariyle davacı davalıdan 23.109*6.01=138.885,09-TL alacağı bulunmakta olup davalı itiraz dilekçesinde borcun 119.972,92-TL ‘sini kabul ettiğine göre davacı takip tarihi itibariyle davalıdan 18.912,17-TL alacaklı olup davalının bu meblağa yönelik itirazının reddine karar verilmesi gerekir.Davacı takip talebinde 153.265,00-TL alacak için 3905 sayılı yasa uyarınca yıllık % 9 ve artan oranlarda faiz talep etmiş olup dairemizce belirlenen 18.912,17-TL’ ye takip tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına karar vermek gerekmiştir.Açıklamalar ışığında davacının istinaf talebinin reddine, davalının istinaf talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.Dosyada tüm deliller toplandığından Dairemizce Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 2018/764 Esas, 2020/759 Karar sayılı ilamının kaldırılarak Kayseri İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında başlatılan takibin takip tarihi itibariyle 18.912,43-TL asıl alacak ve tahsilde tekerrür olmaması koşuluyla bu alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz üzerinden devamına karar vermek gerekmiştir.Belirtilen nedenlerle davalının istinafı yerinde görülmekle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince araştırılacak başkaca husus bulunmadığından ve yeniden yargılamayı da gerektirmediğinden belirtilen yönlerden düzeltilmek suretiyle yeniden davanın esasına dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi ‘nin 24/12/2020 tarih ve 2018/764 Esas, 2020/759 Karar sayılı kararına karşı davacının yaptığı istinaf başvurusunun H.M.K.’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ İLE;HMK ‘nun 353/1-b-2 maddesi gereğince Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi ‘nin 24/12/2020 tarih ve 2018/764 Esas, 2020/759 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA, düzeltilerek yeniden hüküm kurulmasına buna göre;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, Davacının davalı hakkında başlatmış olduğu Kayseri … İcra Müdürlüğü’ nün … Esas sayılı dosya kapsamında davalı borçlunun yapmış olduğu İTİRAZIN İPTALİNE, takip konusu 18.912,43-TL asal alacak üzerinden takip tarihinden itibaren işbu asıl alacağa işleyecek yıllık yasal faizi ile birlikte takibin devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Davacının icra inkar tazminatının kabulü ile, alacağın (18.912,43-TL) % 20’si tutarında olmak üzere 3.782,48-TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Davalının kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
4-Alınması gereken 1.291,90-TL nispi karar ve ilam harcının davacıdan peşin olarak alınan 568,53-TL harçtan mahsubu ile eksik bakiye 723,37-TL’nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafça yapılan başvurma harcı 35,90-TL, 3 adet tebligat gideri 42,00-TL, 6 adet elektronik tebligat ücreti 33,00-TL, müzekkere gideri 9,00-TL, bilirkişi ücreti 1.150,00-TL olmak üzere toplam 1.269,90-TL yargılama giderinden davanın kabul oranına göre belirlenen 721,39-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafça yapılan 1 adet elektronik tebligat ücreti 5,50-TL, bilirkişi ücreti 300,00-TL olmak üzere toplam 305,50-TL yargılama giderinden davanın kabul oranına göre belirlenen 131,95-TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiyesinin davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı tarafça yatırılan 568,53-TL peşin harcın davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
8-Artan gider avansı olması halinde karar kesinleştiğinde ve talepleri halinde ilgili taraflarına iadesine,
9-Davacı lehine 4.080,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
10-Davalı lehine 4.080,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,”
3-İstinaf eden davalı tarafından yatırılan istinaf karar harcı 344,95-TL ‘nin talep halinde davalıya iadesine,
4-Alınması gereken istinaf karar harcı istinaf eden davacıdan peşin olarak alındığından harçla ilgili yeniden karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davacı tarafından yapılan istinaf yoluna başvuru harcı ve istinaf posta/yargılama giderlerinin davacının üzerinde bırakılmasına,
6-Davalının yatırdığı 162,10-TL istinaf kanun yoluna başvuru harcı ve 4 adet elektronik tebligat ücreti 31,20-TL olmak üzere toplam 193,30-TL istinaf yargılama giderinin davacıdan alınarak istinaf eden davalıya verilmesine,
7-HMK’nın 302/5.maddesi gereğince kesinleşme kaydı ve kesinleşme kaydı yapılan kararların yerine getirilmesi için gerekli bildirimlerin; HMK’nın 359/4 maddesi gereğince de karar tebliği, harç tahsil müzekkeresi yazılması ve gider avansı iadesi işlemlerinin İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılmasına,
8-İstinaf incelemesi duruşmalı olarak yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme ile HMK 362/1-a bendi uyarınca KESİN olarak oy birliği ile karar verildi.16/09/2021