Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2021/1065
KARAR NO: 2021/1281
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ: KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 31/03/2021
NUMARASI: 2020/512 Esas, 2021/367 Karar
DAVANIN KONUSU:Alacak (Kooperatif Üyeliğinin Sona Ermesi Nedeniyle)
İSTİNAF KARAR TARİHİ:08/09/2021
İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ:08/09/2021
Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 31/03/2021 tarih ve 2020/512 Esas, 2021/367 Karar sayılı ilamına karşı davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya dairemize gelmekle dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin babası …’ın davalı kooperatif üyesi iken istifa talebinde bulunarak ödediği aidatların iadesini talep ettiğini ancak talebine bir cevap verilmemesi üzerine Kayseri 6. Noterliği’nin 18/09/2014 tarihli… yevmiye nolu ihtarnamesi ile istifa ettiğini, kesintiler sonrası hesaplanan 50.270,00-TL’nin taraflarca belirlenen 01/06/2017 tarihine kadar kendisine ödenmesini talep ettiğini, bu sırada müvekkilinin babası …’ın 07/05/2016 tarihinde vefat ettiğini, geriye davacı …’ın, annesinin ve kardeşlerinin kaldığını, diğer mirasçıların Kayseri 12. Noterliği’nin 20/06/2017 tarih … yevmiye sayılı devir sözleşmesi ile miras haklarını müvekkili …’a temlik ettiklerini, taraflarca belirlenen ödeme gününde kooperatif tarafından paranın ödenmemesi üzerine 20/10/2017 tarihinde davalı aleyhine Kayseri 5. İcra Müdürlüğü’nün …esas sayılı dosyası ile 50.270,00-TL asıl alacak üzerinden ilamsız icra takibi başlattıklarını ancak davalı kooperatifin ödemeyi kabul etmesine rağmen borcun tamamına itiraz ettiğini ve takibi durdurduğunu, yapılan itiraz üzerine Kayseri 4. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2017/789 esas sayılı dosyası ile itirazın kaldırılması için dava açıldığını, yerel mahkemenin davayı kabul ettiğini ancak Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesi’nin 27/03/2019 tarihli karar ile “alacağın yargılamayı gerektirmesi ve davalı – borçlu tarafından borcun kabul edilmemesi” gerekçesiyle yerel mahkemenin kararını kaldırdığını, davalı kooperatifin borca itirazının haksız ve kötü niyetli olduğundan bahisle davanın kabulü ile kooperatifler kanununa göre hesaplanacak çıkma payından şimdilik 50.270,00-TL alacağın 28/07/2015 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili dosyaya sunduğu cevap dilekçesinde; davacının, kooperatif üyeliğinin sona ermesi nedeniyle müvekkil kooperatiften çıkma alacağı olduğunu ve yapmış olduğu ödemelerin kendisine ödenmediğini iddia ettiğini ancak müvekkili … Konut Yapı Kooperatifinin yönetiminin uzunca bir süre müteahhit memurlarınca sürdürüldüğünü, daha sonra yönetimin gerçek kooperatif üyelerine geçtiğini, bu yönetim değişikliği sebebiyle kooperatife ait defter, kayıt, bilgi ve belgelerin teslimi tüm ihtarlara rağmen tamamlanamadığını, bu nedenlerle davacının üyelik durumu ve kooperatifçe üyelere ne kadar ödeme yapıldığı ve yahut varsa yapılan ödemelerden davacıya iade olunması gereken bir tutar olup olmadığının tespitinin mümkün olamayacağını, davacının yaptığını iddia ettiği ödemelerden üyelikten ayrıldığı yıl bilançosuna göre hissesine düşen genel gider payının düşülerek davaya konu edilip edilmediğinin tespitinin mümkün olmadığını ve davacıya herhangi bir ödeme yapılma olanağı bulunmadığını, davacı tarafın ödediğini iddia ettiği üyelik ödemelerini gösteren belgeleri sunması gerektiğini, müvekkili kooperatif hakkında açılan bu haksız, mesnetsiz ve hukuki dayan yoksun davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :İlk Derece Mahkemesi Tarafından; “…Davacının murisi …’ın davalı kooperatifin 705 numaralı üyesi olduğu, 18.09.2014 tarihinde Kayseri 6.Noterliğinin… yevmiye numaralı ihtarnamesini davalıya gönderdiği, ihtarnamede kooperatiften istifa ettiğini, ödenen aidatlardan kesintiler yapıldıktan kalan ve daha önce yapılan görüşmede uzlaşılan 50.270,00TL’nin 01.06.2017 tarihinden itibaren ödenmesini talep ettiği, kooperatiflerde geçerli olan açık kapı ilkesi uyarınca üyenin istediği her zaman ayrılabileceğinden ihtarname ile ayrılma beyanının usulüne uygun olduğu, 1163 sayılı kooperatifler Kanununun 17.maddesine göre kooperatiflerden ayrılanların hak ve alacakları ana sözleşmede daha kısa bir süre tespit edilmemişse genel kurul tarafından geçerli bir nedenle en fazla 3 yıl geciktirilebileceğinin hüküm altına alındığı, murisin istifa ettiği 2014 yılı bilançosunun görüşüldüğü genel kurulda ödemelerin geciktirilmesine ilişkin bir gündem maddesinin bulunmadığı, Yargıtay kararlarına göre ayrılan üyenin hak ve alacaklarının bilançonun genel kurulca kabulü suretiyle kesinleşmesinden itibaren 1 ay geçtikten sonra muaccel hale geleceği, genel kurulun yapıldığı 28.06.201 tarihinden 1 ay sonraki 28.07.2015 tarihinde alacağın muaccel hale geldiği, yapılan teknik hesaplama sonuncunda davacının murisinin davalı kooperatiften 50.270,00-TL alacağının bulunduğu, kooperatif üyesi davacının murisinin 07.05.2016 tarihinde vefat ettiği, 26.05.2016 tarihli veraset ilamına göre …, …, … ve …’ın mirasçı oldukları, Kayseri 12.Noterliği 20.06.2017 tarih ve … yevmiye numaralı “Kooperatif Hisse Devri” sözleşmesine göre…,… ve…’nin davalı kooperatifteki hisselerinin tamamını davacıya devrettikleri, bu devir işleminin TMK 677.ve TBK.184.maddesine uygun olduğunun anlaşıldığı” gerekçesiyle açılan davanın kabulü ile, çıkma payı alacağı olarak 50.270,00-TL’nin 28/07/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine şeklinde karar verilmiştir. Davalı vekili işbu kararı yasal süresi içerisinde istinaf etmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; müvekkili … Konut Yapı Kooperatifi’nin yönetimi uzunca bir süre müteahhit memurlarınca sürdürülmüş olup daha sonra yönetim gerçek kooperatif üyelerine geçtiğini, bu yönetim değişikliği sebebiyle kooperatife ait defter, kayıt, bilgi ve belgelerin teslimi tüm ihtarlara rağmen tamamlanamadığını, bu nedenlerle davacının üyelik durumu ve kooperatifçe üyelere ne kadar ödeme yapıldığı veyahut varsa yapılan ödemelerden davacıya iade olunması gereken bir tutar olup olmadığının tespitinin mümkün olamadığını, kooperatif üyeliğinden ayrılışta gerçekleşecek iade payıyla ilgili hakların devri davacının iddia ettiği üzere hukuka uygun şekilde gerçekleştirilmediğini, her ne kadar dava dilekçesinde … mirasçılarına dair mirasçılık belgesi, hisse devri sözleşmesi vs evrak yer alsa da, bu devir hukuka uygun bir şekilde gerçekleştirilmediğini, davacının kooperatif üyeliğinden ayrılmış ise davacının ödemesi de ayrılan diğer ödemeleri gibi ancak ayrılmasını izleyen genel kurul kararından itibaren 3 yıl sonra muaccel olacağını ve bu henüz muaccel olmayan borcun da istenilmesinin hukuka aykırı olduğunu, ayrıca davacının yaptığını iddia ettiği ödemelerden üyelikten ayrıldığı yıl bilançosuna göre hissesine düşen genel gider payının düşülerek davaya konu edilip edilmediğinin de tespiti mümkün olmadığından davacıya herhangi bir ödeme yapılma olanağının bulunmadığını, Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/882 E. ve 2016/63 K. sayılı kararı ile 3, 4 ve 6 numaralı kararlar iptal edilen … tarihli genel kurula katıldığı iddia edilen 100 kadar kişinin sahte üye olduğu dolayısıyla üye sayısının ve yine müteakip yıl genel kurulunda da bu miktar kişinin hazirun cetvelinde üye gösterilmiş olması sebepleriyle üye sayısının gösterilen miktar olmayıp daha az olduğu ve dolayısıyla üye başına düşen genel gider katkı payının sayın bilirkişinin tesbit ettiği tutardan daha fazla olduğunun anlaşıldığını beyan ederek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir. H.M.K 355. Maddesi gereğince inceleme Kamu düzenine aykırılık halleri dışında istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılmıştır.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ:Dava, istifa eden davacının çıkma payı alacağı için başlattığı takibe vaki itirazın iptali istemidir.Yapılan soruşturma sonucu toplanan delillerden davacı murisi …’ın davalı kooperatife 2006 yılında üye olduğu, … aracılığıyla davalı kooperatife ödeme yaptığı bu anlamda gerçek üye olduğu anlaşılmaktadır. Davacı davalı kooperatife Kayseri 6. Noterliği aracılığıyla gönderdiği 18.09.2014 tarihli ihtarnamede 18.09.2014 tarihi itibariyle kooperatiften istifa ettiğini yatırmış olduğu bedellerden kesintiler sonrası kalan net 50.270,00-TL alacağının anlaştıkları tarih olan 01.06.2017 tarihine kadar nakden ve eksiksiz ödenmesini talep ettiği ihtarın 22.09.2014 tarihinde kooperatife ulaştığı görülmüştür.
Davacılar murisi 22.09.2014 tarihi itibariyle davalı kooperatiften istifa etmiş olup Kooperatifler Kanunu’nun 17. ve anasözleşmenin 15. maddesi gereğince, devir dışında bir nedenle ortaklığı sona erenlerin sermaye ve diğer alacakları, o yılın bilançosunun genel kurulca kabulünden bir ay sonra muaccel olur.
Aynı Kanun’un 17/2 nci maddesi uyarınca kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşüreceği gerekçesiyle ödemelerin 3 yıla kadar geciktirilmesine ilişkin bir kararın genel kurulda alınması mümkün ise de böyle bir karar alınmadığı görülmüştür. Davacıya iadesi gereken meblağ, ödediği aidatların toplamı kadar olmayıp, yapılan toplam ödemeden ayrıldığı yıl sonu bilançosunda yer alan genel giderlerden davacıya isabet eden kısımlarından sonra bakiyesidir.
Davacı tarafından davalı kooperatiften 50.270,00-TL talep edilmiş olunup bu meblağ bilirkişi tarafından terditli şekilde tespit edilen bedellerden az olduğundan talebe bağlı kalınarak 50.270, 00-TL alacağın davalıdan alınarak davacıya verilmesi yönündeki mahkeme kararında isabetsizlik bulunmamaktadır.
Buna karşılık davacı murisinin, davalı kooperatife gönderdiği Kayseri … Noterliği’ nin 18.09.2014 tarihli ihtarnamesi incelendiğinde; kooperatife yazıldığı tarihten istifa tarihine kadar yatırmış olduğu bedellerden kesintiler sonrası kalan net 50.270,00-TL alacağının anlaştıkları tarih olan 01.06.2017 tarihine kadar nakden ve eksiksiz ödenmesini talep ettiği görülmüştür. Bu durumda davacının davalıya gönderdiği ihtarnamede belirtilen 01.06.2017 tarihinin vade-ödeme/temerrüt tarihi kabul edilmesi gerekirken genel kurulun yapıldığı tarih olan 28.07.2015 tarihinin temerrüt/muaceliyet tarihi olarak kabul edilmesi doğru görülmemiştir.
Dosyada tüm deliller toplanmış olup yukarıda belirtilen husus yeniden yargılamayı gerektirmediğinden davalının istinaf talebinin kabulü ile Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 2020/512 Esas 2021/367 Karar sayılı ilamının kaldırılarak 50.270,00-TL ‘nin 01.06.2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesi şeklinde düzeltilerek karar vermek gerekmiştir.
Belirtilen nedenlerle davalının istinafı yerinde görülmekle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince araştırılacak başkaca husus bulunmadığından ve yeniden yargılamayı da gerektirmediğinden belirtilen yönlerden düzeltilmek suretiyle yeniden davanın esasına dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ İLE;HMK ‘nun 353/1-b-2 maddesi gereğince Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 31/03/2021 tarih ve 2020/51Esas, 2021/367 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA , düzeltilerek yeniden hüküm kurulmasına buna göre;
1-Açılan davanın kabulü ile, çıkma payı alacağı olarak 50.270,00-TL’nin 01/06/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 3.433,94-TL ilam harcı ve 1.320,00-TL arabuluculuk olmak üzere toplam 4.753,94-TL’den, dava açılışı sırasında tahsil edilen 858,49-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 3.895,45-TL’nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafın yaptığı 54,40-TL başvurma harcı, 858,49-TL peşin harç, 500,00-TL bilirkişi ücreti, 130,39-TL noterden evrak temini masrafı ve 187,13-TL posta ve tebligat ücretleri olmak üzere toplam 1.730,41-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacı tarafa iadesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT hükümleri uyarınca 7.335,10-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil eden davacıya ödenmesine,
2-İstinaf eden davalı tarafından yatırılan istinaf karar harcı 858,49-TL ‘nin talep halinde davalıya iadesine ,
3-Davalının yatırdığı 162,10-TL istinaf kanun yoluna başvuru harcı ve 51,50-TL istinaf posta gideri, 1 adet elektronik tebligat ücreti 5,50-TL olmak üzere toplam 219,10-TL’nin davacıdan alınarak istinaf eden davalıya verilmesine ,
4-HMK’nın 302/5.maddesi gereğince kesinleşme kaydı ve kesinleşme kaydı yapılan kararların yerine getirilmesi için gerekli bildirimlerin; HMK’nın 359/4 maddesi gereğince de karar tebliği, harç tahsil müzekkeresi yazılması ve gider avansı iadesi işlemlerinin İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılmasına,
5-İstinaf incelemesi duruşmalı olarak yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme ile H.M.K. 362/1-a bendi gereğince KESİN olarak oy birliği ile karar verildi. 08/09/2021