Emsal Mahkeme Kararı Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2022/223 E. 2022/302 K. 10.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/223
KARAR NO: 2022/302
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi
NUMARASI: 2019/638 Esas 2021/653 Karar
TARİHİ: 10/09/2021
DAVA KONUSU : Eser sözleşmesinin feshi nedeniyle tazminat
KARAR TARİHİ: 10/03/2022
KARARIN YAZILDIĞI TARİH: 10/03/2022
Taraflar arasında görülen dava sonucu ilk derece mahkemesince verilen hükme yönelik süresi içinde istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine gönderilen dosyanın yapılan incelemesi sonucunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekilinin dava dilekçesinden özetle; Davalı ile müvekkili arasında 30 Aralık 2014 tarih ve …nolu … İlçesi Atıksu Arıtma Tesisi yapılması işine ait sözleşme ile … İlçesinde atık su arıtma tesisi yapılması ve tesisin işletilmesinin taahüt edildiği, davalı tarafça işletilmekte iken sözleşmenin hukuka aykırı şekilde fesh edildiğini, fesih sonrası sözleşmeye konu yükümlülüğünü hiç ifa etmeyen yüklenici davalının işyerini terkettiğini ve işten tamamen el çektiğini, sözleşmeye konu tesisin o tarihten itibaren davacı idare tarafından işletilmek zorunda kaldığını, bahse konu sözleşme gereğince davalı tarafından inşa edilen … Atıksu Arıtma Tesisinde yer alan Blower Ekipmanı çatlağının, çamur susuzlaştırma ekipmanı dekantörlerin helezonlarındaki aşınmalar ile bakımlarının zamanında yapılmadığının, çamur susuzlaştırma binası dış cephesinde meydana gelen yalıtım ve dış sıva hasarlarının tespiti ile tüm bunlardan kaynaklanan zararların davalıdan tahsilini, söz konusu zararların dekantör tamir ve bakımının yapılması işi için 56.820,50-TL+KDV, susuzlaştırma binası ısı yalıtımının yapılması işi için 12.318,57-TL+KDV ve blower cihazının çalışır hale getirilmesi işi için 10.360,00 Euro + KDV, ödeme günündeki rayiç bedel üzerinden ülke parasıyla olmak üzere sözleşmenin davacı tarafça feshinin müvekkiline tebliğ tarihi olan 03/10/2018 tarihinden başlayan ticari (avans) faizi ile birlikte davalıdan şimdilik 10.000,00-TL olarak tahsilini talep ettiği, işbu zararlar tespiti için Develi Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2018/18 D.iş sayılı dosyası ile Develi 2. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2019/4 D.iş sayılı dosyası kapsamında delil tespitlerinin yapıldığını, HMK md. 389 gereği ihtiyati haciz-ihtiyati tedbir konulmasını, davacı müvekkili idarenin harçtan muaf olduğunu belirterek, dekantör tamir ve bakımının yapılması işinden, susuzlaştırma binası ısı yalıtımının yapılması işinden ve blower cihazının çalışır hale getirilmesi işinden kaynaklanan zararın şimdilik 10.000,00-TL’lik kısmının 03/10/2018 fesih tarihinden başlayan ticari (avans) faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davacı arasında 30/12/2014 tarihinde … İlçesi Atıksu Arıtma Tesisi Yapılması işite ait sözleşme (tesisin inşaatının tamamlanması ve teslimi ile eserin geçici kabulünden sonra 3 yıl süreyle tesisin işletilmesi yükümlülüğü) akit edildiğini, müvekkilinin üstlendiği bu işler karşılığında davacıya işin tamamı için 10.845,900-TL ücret ödenmesinin kararlaştırıldığını, sonradan sözleşmeye yapılan ek uyarınca götürü sabit bedel esasına göre belirlenen tutarın 11.928,50-TL’ye ulaştığını, sözleşmenin 11. maddesi uyarınca davacı tarafından yapılacak ödemelerin davacı tarafından onaylanacak hak ediş raporları doğrultusunda olacağını, sözleşme süresi boyunca davacının sözleşmede kararlaştırılan ödeme planını defalarca ihlal ettiğini, müvekkili tarafından sözleşmenin ilk aşamasını teşkil eden tesisin yapımı ve teslimi işi tamamlanmış ve taraflar arasında 03/08/2017 tarihinde yapım işinin geçici kabulünün yapıldığını, üç yıl süreli işletme aşamasına geçildiğini, davacının hak edişleri ödememesi haksız ve fahiş cezaların uygulanması, personel giderlerine ilişkin ödemelerin uyarlamaya tabi tutulmaması, müvekkil şirketin ödemekle yükümlü olmadığı giderlerin müvekkili şirkete yükletilmeye kalkışılması, sözleşmeye konu tesisin evsel atıkları arıtmaya yönelik olarak kurulmasına rağmen tesise sanayi atıklarının girmesine izin verilmesi, bu kapsamında mezbahadan gelen kanlı atıkların dahi uhulüne engel olunmaması ve davacının talimat ve tasarrufu ile klorlamanın müvekkili şirkete keyfi olarak yapılmıyormuş izlenimi başta olmak üzere sözleşmeyi ağır bir şekilde ihlal ettiğinin davacıya bildirildiğini, 496.636,19-TL alacağın 5 gün içinde müvekkili hesabına ödenmesi, aksi halde yasal yollara başvurulacağını ihtar edildiğini, davacının 27/08/2018 tarihinde cevabında, taleplerine olumlu yanıt verilemeyeceğinin öğrenildiğini, müvekkilinin Beyoğlu 22. Noterliğinden keşide edilen … tarihli … yevmiye nolu ihtarname ile sözleşmenin feshedildiğini, 09/10/2018 tarihinde tesisin davacı yetkilileri tarafından devralındığını, müvekkilinin taraflar arasındaki sözleşmeye konu edimlerini yerine getirdiğini, tesisteki tüm teçhizatın sözleşmeye uygun olarak tam noksansız ve çalışır vaziyette teslim edildiğini, iddiaların gerçeğe aykırı olduğunu, davacının ileri sürdüğü Develi SHM 2018/18 D.iş sayılı tespit kararında, sözleşme kalemlerinden doğan blower motor arızası ve dekantör çamur ileten hatlarda sızıntı konusunda 17/07/2018 tarihli bilirkişi raporu ile blower motor arızasının mevcut olmadığı ve dekantöre çamur ileten hatlarda sızıntıların mevcut olmadığının tespit edildiğini, Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/735 esas sayılı dosyada yer alan davacının 19/06/2019 ve 16/07/2019 tarihli beyanlarında, müvekkilinin işletme edimini layıkıyla tamamladığı ve tesisteki teçhizat ve donanımın eksiksiz ve çalışır vaziyette olduğunun ikrar edildiğini belirterek haksız açılan işbu davanın reddine karar verilerek yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece ” Davacı vekili tarafından, taraflar arasında imzalanan … İlçesi Atıksu Arıtma Tesisi Yapım İşine ait sözleşmenin davalı tarafından tek taraflı feshedilmesi nedeniyle tesiste yer alan çamur susuzlaştırma binasının ısı yalıtımının ve sıva hasarının yapılması, dekantör tamir ve bakımının yapılması ve blower cihazının çalışır hale getirilmesi için gerekli bedelin davalının sorumlu olması nedeniyle davalıdan tahsilini talep etmiştir. Tesiste yer alan susuzlaştırma binasının doğu cephesinde bulunan taş yünü mantolama yüzeyinin kar yağışı nedeniyle cepheden ayrılmak suretiyle hasar gördüğü ve 96 m2 aynı malzemenin kullanılması suretiyle yenileme işinin 8.465,17 TL olacağının tespit edildiği yine blower cihazında çatlak bulunması nedeniyle cihazın bu haliyle kullanılamayacağı, çatlağın kullanımdan kaynaklanmayıp blower cihazının imalatından itibaren mevcut olduğu, cihazın yenileme bedelinin 10.360,00 euro olduğu alınan bilirkişi raporunda tespit edildiğinden davalının ayıplı blower cihazının yenilenme bedelinden ve susuzlaştırma binasında meydana gelen hasardan TBK’nın 112. maddesi ve 472. maddesi gereğince sorumlu olduğu değerlendirildiğinden davacının iş bu talepleri yönünden davasının kabulüne karar verilmiştir. Her ne kadar davacı tarafından dekantörlerin arızalanması nedeniyle yapılacak tamir ve bakım giderinden davalının sorumlu olduğu iddia edilmiş ve zararın tazmini talep edilmiş ise de düzenlenen bilirkişi raporundan da anlaşıldığı üzere dekantörlerin minör ve majör bakımlarının davacının tesisi devraldığı 03/10/2018 tarihinden itibaren 6 aylık süreçte yapıldığına dair belgenin bulunmadığı, dolayısıyla dekantörlerde meydana gelen arızanın davalı şirket tarafından gerekli bakımların yapılmamasından kaynaklandığı ispat edilemediğinden davacının iş bu talebinin ise reddine karar verilmiştir.” gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, 9.000,00 TL alacağın dava tarihi olan 16/10/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle, 107.220,67-TL’nin ise ıslah tarihi olan 03/03/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiliyle davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ: Davacı vekili, istinaf dilekçesinde özetle; taleplerinin bir kısmının reddine karar verilmesinin doğru olmadığını, işletmenin davalıda olduğu yaklaşık 18 aylık dönemde dekantörlerin bakımının yapıldığına dair herhangi bir belgenin bulunmadığını, işletmenin kendilerine geçtiği tarihten sonraki bakımlara ait belgeleri dosyaya sunduklarını, davalının tek taraflı fesih nedeniyle işletmeyi bir anda sorumluluğunda bulunan idarenin 18 aylık dönmede hiçbir bakım yapılmayan bakıma ihtiyacı olan deklantörlerin bakımını yaptırdığını, davalının bakım yaptırdığına ilişkin bir belgesinin bulunmadığını, hiç bir bakım yapılmadığı için bakım maliyetinin yükseldiğini, deklantörlerin bakımına ait faturalar kararda belirtildiği üzere 6 aylık sürecin dışında kalmış olmasına rağmen bakıma muhtaç olduğuna ilişkin tutanak ve tüm süreç dikkate alındığında faturaların süresi içinde olduğunun anlaşılacağını belirterek redde ilişkin hükmün kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, istinaf dilekçesinde özetle; müvekkilinin sözleşmeye konu edimlerini layıkıyla yerine getirdiğini, öncelikle sözleşme haklı nedenle fesih edildikten sonra idarenin fiilen ve maalesef hiçbir teslim tutanağı düzenlemeden teslim alındığını, davacı kurum tarafından düzenlenen 08.10.2019 tarihli tutanağın davada delil değerinin olmadığını, tutanağın müvekkilinin işletmeyi devretmesinden tam olarak 1 sene sonra tek taraflı tutulduğunu, kök bilirkişi raporu ile hasarlı tespit edilen blower ile müvekkili tarafından teslim edilen blowerın aynı olmadığını, müvekkili tarafından satın alınıp sahada devreye aldığı blower davacı tarafından değiştirilmiş ve kapasitesinin üstünde bir motorun bağlandığını, işin teslimine ilişkin geçici kabul tutanağında işin layıkıyla tamamlandığı ve tesiste bulunan ekipmanın blower dahil olmak üzere tam ve eksiksiz olarak çalıştığının tespit edildiğini, Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/735 E. Sayılı dosyasında yer alan beyanlarının ikrar mahiyetinde olduğunu, teslim edilen işletmede herhangi bir değişiklik yapılmadan tesisin çalışır vaziyette olduğunu tereddütsüz şekilde ortaya koyduğunu, susuzlaştırma binası yalıtımı ile ilgili ise işletmenin çalışır vaziyette davacıya geçmiş olması nedeniyle müvekkilinin sorumlu olmadığı gibi 15.01.2019 tarihinde bölgede meydana gelen kar yağışı meteorolojik verilere göre olağan üstü fırtına niteliğinde olup ciddi ve sıra dışı bir olay olduğunu, kaldı ki susuzlaştırma binası imalat aşamasında davacı tarafından kontrol edilmiş ve şartnamesine uygun olarak yapıldığı bunun göstergesi olduğunu, bilirkişi raporlarında hasarın imalatla ilgisi olduğu sonucuna varılmakla birlikte bu kanıyı gerekçelendirmediklerini, tespitin yokluklarında yapıldığını, davacının istinafları yönüyle de yargılamada ileri sürülmeyen hususların istinafta ileri sürülemeyeceğini belirterek istinaf başvurularının kabulüne, davacının istinaf başvurusunun reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Taraflara arasında imzalanan sözleşme ve ekleri, değişik iş dosyası, bilirkişi raporu, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamı,
GEREKÇE: HMK’nun 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde;
Dava eser sözleşmesinin feshi nedeniyle tazminat istemine ilişkindir.
Davacı iş sahibi davalı ise yüklenicidir.
Taraflar arasında 30.12.2014 tarihli … İlçesi Atıksu Arıtma Tesisi Yapılmaması İşine ait sözleşme imzalanmıştır. İşin geçici kabulü yapılmış sonrasında işletme yüklenici tarafından işletilmeye devam edilmiş ancak yüklenici tarafından sözleşme Beyoğlu 22. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye nolu ihtarı ile haklı olarak fesih bildirilmiştir.
Davacı iş sahibi tarafından tutulan 08.10.2019 tarihli tutanak ile 03.10.2018 tarihinden itibaren Genel Müdürlüklerince işletilen … Atıksu Arıtma Tesisinde yer alan blower ekipman çatlağı için fiyat tekliği alındığı, çamursuzlaştırma ekipmanı dekantörlerin helezonlarındaki aşınmalar ile geciktirilen bakımlarının yaptırıldığı, çamursuzlaştırma binası dış cephesinde meydana gelen yalıtım ve dış sıva hatalarının giderildiği, muhataptan kaynaklanan zararların deklantör tamir ve bakımı için 56.820,50 TL+KDV, susuzlaştırma binası ısı yalıtımı için 12.318,57 TL+KDV, blower cihazının çalışır hale getirilmesi için 10.360.00 Euro+KDV olduğu tespit edilmiştir. Davacı iş sahibi, … İlçesi Atıksu Arıtma Tesisi Yapım İşine ait sözleşmenin davalı tarafından tek taraflı feshedilmesi nedeniyle tesiste yer alan çamur susuzlaştırma binasının ısı yalıtımının ve sıva hasarının yapılması, dekantör tamir ve bakımının yapılması ve blower cihazının çalışır hale getirilmesi için gerekli bedelin tahsilini talep etmiştir.
Davacının iddiası ısı yalıtımı ve sıva hasarı ve blower cihazı yönüyle ayıplı iş olarak kabul edilebilir. Dekantör tamiri ve bakım yapılması yönüyle de davalının işletme süresi içinde yapması gerekirken sonradan kendisi tarafından yapılması nedeniyle sözleşmenin gereği gibi yerine getirilmemesi nedeniyle tazminat olarak kabul edilebilir. Davacının iddiası ısı yalıtımı ve sıva hasarı ve blower cihazı yönüyle ayıplı iş olarak kabul edilebilir. Dekantör tamiri ve bakım yapılması yönüyle de davalının işletme süresi içinde yapması gerekirken sonradan kendisi tarafından yapılması nedeniyle sözleşmenin gereği gibi yerine getirilmemesi nedeniyle tazminat olarak kabul edilebilir.Kayseri 2. Ticaret Mahkemesinin 2018/735 esas sayılı dosyası ise eldeki dosyanın davalısı yüklenici tarafından açılmış olup aynı sözleşmenin (0.12.2014 tarihli … İlçesi Atıksu Arıtma Tesisi Yapılaması İşine ait sözleşme) iş sahibinin kusurlu davranışlarından ötürü haklı sebeplerle feshedilmek zorunda kalınması nedeniyle müspet zarar ile ödenmeye bakiye iş bedelinin tahsili istenmiş olup duruşma günü 16.03.2022 gününe bırakılmıştır. 6100 sayılı HMK’nın 166/I. maddesi uyarınca kural olarak aynı yargı çevresinde, aynı yerden, aynı düzey ve sıfattaki hukuk mahkemelerinde açılmış davalar, aralarında bağlantı bulunması durumunda davanın her aşamasında talep üzerine veya kendiliğinden ilk davanın açıldığı mahkemede birleştirilebilir. Dava konusu somut olayda, her iki davanın konusu ve tarafları bakımından bağlantı bulunduğu, her iki davada da aynı sözleşmeden kaynaklanan alacakların talep edildiği, sıfatları farklı olmakla birlikte davaların taraflarının aynı olduğu, davalardan biri hakkında verilecek hükmün diğerini etkileyecek nitelikte bulunduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla iki davanın birlikte görülmesinde gerek usul ekonomisi ve gerekse birbirleriyle çelişkili kararlar çıkmasının önlenmesi bakımından fayda bulunmaktadır.
O halde mahkemece Kayseri 2. Ticaret Mahkemesinin 2018/735 Esas sayılı dosyasında devam eden dava ile eldeki dava arasında fiili ve hukuki irtibat olduğu, her iki davanın aynı mahkemede açıldığı ve bağlantılı davaların birleştirilerek görülmesi gerektiği değerlendirilerek her iki davanın HMK’nın 166. maddesi uyarınca birleştirilerek birlikte neticelendirilmesi gerekirken bu husus gözden kaçırılarak davanın sonuçlandırılması doğru olmamış ve bu nedenle taraf vekillerinin istinaf başvurusu esasa ilişkin istinaf nedenleri incelenmeksizin HMK’nun 353/1-a.6 maddesi uyarınca kabul edilerek kararın kaldırılması gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı ve davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 10.09.2021 gün ve 2019/638 E. 2021/653 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA,
3-Dosyanın yeniden yargılama yapılarak karar verilmek üzere kararı veren ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
4-İstinaf kanun yoluna başvuranlar tarafından yatırılan istinaf karar harçlarının talep halinde yatırana iadesine,
5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
6-İstinaf kanun yoluna başvuranların yaptığı istinaf giderlerinin kararın niteliği gereği ilk derece mahkemesinde yeniden yapılacak yargılamada dikkate alınmasına,
7-Kararın taraflara Mahkemesince tebliğine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK’nın 353/1-a.6 maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.10/03/2022