Emsal Mahkeme Kararı Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2021/1058 E. 2021/1170 K. 11.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO:2021/1058
KARAR NO:2021/1170
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ:Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi
NUMARASI:2020/650 E, 2021/489 K
KARAR TARİHİ:24/05/2021
DAVA KONUSU:Alacak
KARAR TARİHİ:11/11/2021
KARARIN YAZILDIĞI TARİH :15/11/2021
Taraflar arasında görülen dava sonucu ilk derece mahkemesince verilen hükme yönelik süresi içinde istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine gönderilen dosyanın yapılan incelemesi sonucunda,
GEREĞİ DÜNÜŞÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının …’da tekstil işleriyle uğraşan bir iş adamı olduğunu, … Makina firması tarafından 16/07/2012 tarihinde kendisine elektronik ortamda çok iğneli kapitone makinası (lüperli ) yapımı ve teslimi konusunda teklifte bulunulduğunu, … Makina yetkilisi olduğu bilinen davalılar tarafından sunulan bu teklifi davacının her hangi bir yazılı anlaşma olmaksızın kabul ettiğini, anlaşmaya göre 2 yıl içerisinde makinanın teslimi ve 65.000,00 dolara makinanın yapımı için anlaşıldığını, akabinde davacının davalılardan …’un Türkiye … Bankası Anonim Şirketi … Şubesi hesabına toplamda 45.500,00 dolar yatırdığını, davalıların makinenin yapıldığı konusunda davacıyı sürekli oyaladıklarını, dava konusu makinenin yapılmayacağını anlayan davacının ödediği tutarın kendisine iadesi amacıyla 13/07/2016 tarihinde davalılar ile protokol imzaladığını, tarafların karşılıklı anlaşmadan vazgeçtiği halde davalıların 45.500,00 doları davacıya iade etmediğini ileri sürerek, davacı ile davalılar arasında yapılmış olan makine yapım sözleşmesinden karşılıklı olarak vazgeçilmesinden dolayı davacının davalı … hesabına yatırmış olduğu 147.041,50-TL (42.500,00 USD.nin 18/09/2017 gün sonu itibari ile T.C. Merkez Bankası dolar kuru karşılığı) bedelin yatırdığı tarihten itibaren işlemiş ve işleyecek mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte borçtan sorumlu davalılar tarafından davacıya ödenmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalılar yasal süresi içinde cevap dilekçesi vermemişler, bilahare davalı … beyan dilekçesi sunmuştur. Beyan dilekçesinde, davacı ile,75.000,00 Dolar + KDV ile istenen makineyi çıkarabilecekleri hususunda anlaştıklarını, ödeme yapıldığı zaman makineni yapılacağını, ödeme yapılmadığı zaman makine yapılmayacağını, bütün sorumluluğun kendilerinde olduğunu söylediklerini, davacıların … Makine hesabına para yatırarak makineni yapılmasını söylediklerini, kendilerinin makinenin yapımına başladıklarını, davacı tarafın gönderdiği para kadar makineyi tamamlayamaya çalıştıklarını, para bittiği zaman kendi bütçelerinden harcama yaptıklarını, altı ay içinde bitirmelerinin mümkün olduğunu ancak davacının makine ihtiyacına göre değil, gelişigüzel para gönderdiğini, makinenin her aşamasından haberdar olduklarını, davacının 45.000,00 dolar gönderdiğini, makinenin bedelinin 75.000,00 Dolar olduğunu, geri kalan makine bedelinin ödenmediğini itiraf ettiklerini, davacının makinesine harcanmış paranın mahkemece tespitini talep ettiklerini, tanık beyanlarını kabul etmediklerini beyan etmiştir.Davalı … 05/02/2018 havale tarihli beyan dilekçesinde özetle, … vasıtasıyla davacıyla tanıştıklarını, davacıya 75.000,00-USD + KDV karşılığında istediği makineyi yapabileceklerini, ancak kendilerinin ekonomik gücü olmadığından ödeme yapılırsa makineyi yapabileceklerini söylediklerini, davacı ile anlaştıklarını, davacının … Makine hesabına para yatırması üzerine makine imalatına başladıklarını, davacının gelişigüzel para gönderdiğini, makineyi yapmak için kendi bütçelerinden harcama yapmak zorunda kaldıklarını, davacının toplam 45.500,00-USD gönderdiğini, makinenin hala … Makine’de durduğunu, bir çok defa makineyi almalarını söylemelerine rağmen muhatap bulamadıklarını beyan ettiği görülmüştür.06/03/2018 tarihli celseye katılan davalı … beyanında özetle; davanın reddini, delillerinin toplanmasını, makinenin eksikleri ile bitirilmiş olup davacının tam adresi bilinmediğinden anlaşma şansı da olmadığını, büyük maliyet gerektirdiğinden tamamlanmasının şu an için mümkün olmadığını, bu haliyle kendilerinin verdikleri bedele göre yapılan işin ortada olduğunu, kendilerinin de masraflarının olduğunu, inceleme yapılmasını, makinenin iş yerlerinde olduğunu bildirmiştir.Diğer davalı …’un ise duruşmalara katılmadığı, kendini vekille de temsil ettirmediği görülmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:Mahkemece; “davalılara ait … Makine isimli şahıs firmasının davacıya bir adet lüperli ve çok iğneli kapitone makinesi yapması konusunda tarafların 2013 yılında anlaştıkları, yapılacak makine için davacı tarafından davalılara muhtelif tarihlerde ödeme yapıldığı, davacı ile davalılardan …’un imzası bulunan 13/07/2016 tarihli protokolde yapılacak makine için davacının davalı tarafa toplam 42.500,00 USD havale yaptığı, makine yapımına ilişkin anlaşmadan vazgeçildiği için bu paranın davacıya iade edileceğinin kararlaştırıldığı görülmektedir.Dosya kapsamına göre 2013 yılında davacıya bir adet lüperli ve çok iğneli kapitone makinesi yapmayı üstlenen davalıların prokol tarihi olan 13/07/2016 tarihi ve dava tarihi olan 19/09/2019 tarihi itibarı ile bu makinenin yapımı tamamlayıp davacıya teslim edemedikleri, dava tarihinden sonra dahi makinenin yapımın tamamlandığına dair bir beyan ve delil bulunmadığı, davacının bu makinenin yapımına ilişkin sözleşmeden dönmesinin haklı ve hukuka uygun olduğu, makine yapımı için davacılara verdiği 42.500,00 USD’nin iadesini talep edebileceği, dava dilekçesinde 42.500,00 USD’nin 18/09/2017 günü itibarı ile Merkez Bankası döviz kuru karşılı olan 147.041,50-TL’nın talep edildiği görülmekle 147.041,50-TL’nın davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir. Davacı tarafından makine bedeli olarak davalıların banka hesabına yatırılan tarihten itibaren faiz talep edilmişse de o tarihler itibarı ile sözleşmenin ayakta olduğu dikkate alındığında bu talep doğru görülmemiştir, davacının eldeki davayı açmakla davalıları temerrüde düşürmesi nedeniyle dava tarihi olan 19/09/2017 tarihinden itibaren işleyecek faiziyle tahsilinin istenmesi mümkündür. Taraflar arasındaki uyuşmazlık ticari ilişkiye dayalı olması nedeniyle dava konusu paraya avans faizi işletilmelidir” gerekçesi ile davanın davanın kabulü ile, 147.041,50-TL’nın dava tarihi olan 19/09/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine, davacının faizin başlangıcına ve türüne ilişkin sair taleplerinin reddine” karar verilmiştir.Karara karşı davalı … vekili istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ: Davalı … vekili, istinaf dilekçesinde, özetle; Mahkemenin görevsiz mahkemenin yapmış olduğu işlemlere dayanarak gerekli delil toplama işlemlerini yapmadığını, yerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılması gerektiğini, makinenin yapılmış olduğunu ancak davacının teslim almadığını, sözleşme gereğince üzerine düşen işlemleri yerine getirmediğini, müvekkilin delil listesi ile maddi vakalara ilişkin olarak tanık bildirdiğini, bu tanıkların mahkemece celp edilip dinlenmediğini, ödemelere, sözleşme feshine gidip gidilmediğine ilişkin olarak uzman bir bilirkişi aracılığı ile değerlendirme yapılması gerekirken bu hususta da araştırma yapılmadığını, yine davayı kabul anlamında olmamakla birlikte faiz türü ve faiz başlangıç tarihlerini kabul etmediklerini , zamanaşımı itirazlarını tekrarladıklarını beyanla kararın kaldırılmasını talep etmişlerdir.
İSTİNAF NEDENLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:HMK’nun 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde; Dava; yapım ve satın alma sözleşmesinden kaynaklanan, edimin yerine getirilmemesi nednei ile ödenen paranın iadesi istemine ilişkindir.
Taraflar, 16.07.2012 tarihinde, elektronik ortamda … adına kayıtlı … Makina tarafından iletilen teklif sonucu çok iğneli kapitone makinası yapımı ve iki yıl içinde yani 16.07.2014 tarihinde teslim edilmesi konusunda65.000 Dolar bedel üzerinden anlaşmışlardır. Davacı, davalı …’un … Kayseri … … Şubesi … hesap numaralı hesabına 42.500 Dolar ödeme yapılmıştır. Makinenin davacıya teslim edilmediği tarafların kabulündedir.Taraflar arasında düzenlenen 13.07.2016 tarihli protokol ile tamamlanamayan makinanın yapımından karşılıklı olarak vazgeçilmiş, davacı tarafından ödenen 42.500 Doların protokolde de belirlendiği üzere üç ayrı dönemde davacı …’in kardeşi …’in belirlenen bankadaki hesap numarasına yatırılması konusunda karşılıklı anlaşma sağlanmıştır. Buna göre davalının protokolde de belirlendiği üzere 20.09.2016 tarihinde 12.000 dolar, 20.11.2016 tarihinde 17.000 dolar, 10.01.2017 tarihinde 13.500 dolar ödemenin yapıldığına dair bir bilgi ve belge sunulmamıştır.Davalının yaptığı ödemelere ilişkin ilgili banka Halkbank’tan gelen 25/03/2019 tarihli cevap yazısında … tarafından … hesabına 19.10.2012 tarih, 30.11.2012 tarihli ve 10.01.2013 tarihli döviz havalesini içerir hesap dökümleri ve dosya içerisindeki 04.10.2013 ve 21.06.2013 tarihli ödemelere ilişkin swift kodu içerir online transfer dökümü mevcuttur.Sözleşme kurulduktan sonra davacı yüklendiği edim borcu olan miktarı peyderpey davalı tarafa ödemişse de davalı yan makinayı tamamlayamamış, buna binaen davacı ile sözleşmenin feshi ve ödenen miktarın iadesine yönelik yeni bir anlaşma yapmaya razı olarak protokol yapmıştır. 05/12/2018 tarihinde Karşıyaka 2. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından, 27/12/2018 tarihinde Kayseri 4. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından, 19/03/2019 tarihinde Kayseri 4. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından dinlenen tanık beyanlarında ifade edildiği ve 13.07.2016 tarihli protokolde de görüleceği üzere; davalı, makinayı tamamlayamadığını kabul etmiş bu sebeple sözleşmeyi feshetmeyi, aldığı parayı protokolde belirlendiği üzere davacının kardeşinin hesabına 3 parça şeklinde ödemeyi ve … Ltd. Şti’nden olan 30.000.00 TL alacağını bu borca karşılık davacıya temlik etmeyi kabul etmiştir.Davalı tarafın, dosya içindeki ödemelere ilişkin olarak sözleşme ile tarafların sözleşme feshine gidip gitmediği hususunda uzman bir bilirkişi aracılığıyla değerlendirme yapılması gerektiğine ilişkin istinaf nedeni yönünden Hukuk Muhakemeleri Kanunu 266. madde “Mahkeme, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinini oy ve görüşünün alınmasına karar verir. Hakimlik mesleğinin gerektirdiği genel ve hukuki bilgiyle çözümlenmesi mümkün olan konularda bilirkişiye başvurulamaz.” şeklinde olup ödemelere ilişkin sözleşme ve protokolün hukuka uygunluğu ile ilgili gerekli incelemenin hakimlik mesleğinin gerektirdiği genel ve hukuki bilgiyle çözümlenmesi mümkün olduğu için sözleşme ve fesih protokolüne ilişkin bilirkişi incelemesine gerek bulunmamaktadır. Faiz türü ve başlangıç tarihi yönünden mahkemenin kabulünde usul ve yasaya aykırılık bulunmamaktadır. Zamanaşımı itirazının ise cevap dilekçesi ile ileri sürülmesi gerekmekte olup yargılama aşamasında ileri sürülmeyip istinaf aşamasında ileri sürülen bu itiraz incelenemeyecektir.Açıklanan nedenlerle İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılamaya, toplanan delillere, dosya içeriğine, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye göre delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşıldığından, davanın kabulüne karar verilmesinde usul ve kanuna aykırılık görülmediğinden davalı … vekilinin yerinde olmayan istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK’nun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M:Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1-Davalı … vekilinin istinaf başvurusunun ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gereken 10.044,40 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 2.511,00 TL harcın mahsubuyla bakiye kalan 7.533,40 TL harcın davalı …’dan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davalı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf aşamasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-Kullanılmayan gider avansı var ise; 6100 Sayılı HMK’ nun 333. Maddesi ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yönetmeliği’nin 59. Maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra başvuranlara iadesine,
6-Kararın Dairemizce taraflara tebliğine,
6100 sayılı HMK’nın 353/1-b.1, 361/1, 362/1-a ve 365/1. maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde Dairemize veya hükmü veren İlk Derece Mahkemesi’ne veya temyiz edenin bulunduğu yer Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesine veya İlk Derece Mahkemesi’ne verilebilecek bir dilekçe ile Yargıtay nezdinde temyiz kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.11/11/2021