Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/1729
KARAR NO: 2023/1963
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2023/691 Esas (Ara Karar)
DAVANIN KONUSU: Sigorta (Trafik Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ: 24/07/2023
İSTİNAF KARARININ
VERİLDİĞİ TARİH: 20/11/2023
YAZILDIĞI TARİH: 20/11/2023
Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2023/691 Esas, 14/08/2023 tarihli ara kararı davacılar vekili tarafından istinaf incelemesi için Dairemize gönderilmekle inceleme aşamasında dosyadaki tüm bilgi ve belgeler incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Kazaya karışan … plakalı aracın üzerine dava sonuna kadar ihtiyati tedbir konulmasını, müvekkillerinin çıkacak alacaklarının ileride tahsilinin imkansız hale gelmesinin önlenmesi için 500.200,00 TL üzerinden teminatsız ihtiyati tedbir niteliğinde ihtiyati haciz kararı verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince verilen 14/08/2023 tarihli ara kararı ile davacıların ihtiyati tedbir ve ihtiyati tedbir niteliğinde ihyati haciz taleplerinin reddine, dair karar verildiği görülmüştür.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili tarafından süresi içinde verilen istinaf dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesince ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin reddedildiğini, taleplerinin haksız fiile dayandığını ve olay tarihinde muacceliyetin gerçekleştiğini, dosyaya sunulan savcılık dosyası ve tutanakları, sağlık raporları, kaza tespit tutanağı, sürücüye verilen ceza kanaate elverişli nitelikte yeterli delil sayıldığı, haksız fiilin işlendiği tarihin muacceliyet tarihi olduğu ve davalının Develi Asliye Ceza Mahkemesinin 2023/808 ceza aldığını, kazada ölüm bulunması ve mahkemece davalının cezalandırılmış olması da dikkate alınarak, dava sonunda çıkacak muhtemel alacağın tahsilinin imkansız hale gelmemesi için kazaya karışan araç …plakalı araç üzerine dava sonuna kadar ihtiyati tedbir konulmasını, ihtiyati tedbir talebinin kabul görmemesi halinde, ihtiyati tedbir niteliğinde ihtiyati haciz konulmasını talep ettiği görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE: 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi gereğince istinaf başvurusunun incelenebilmesi için öncelikle ön inceleme koşullarının gerçekleşmiş olması gerekmektedir. Bu maddede sayılan koşullardan birinin mevcut olmaması halinde istinaf başvurusunun usulden reddedilmesi zorunludur. Bu şartlar kamu düzeninden olup, yargılamanın her aşamasında re’sen dikkate alınmaktadır. İstinafa konu dosya kapsamı incelendiğinde; 6100 sayılı HMK’nın 352. maddesinde düzenlenen ön inceleme koşullarında herhangi bir eksiklik bulunmadığı, davacılar vekilinin istinaf talebinin ön inceleme bakımından kabul edilebilir olduğu ve inceleme aşamasına geçilmesi gerektiği görülmüştür.
Davacılar vekili, dava dilekçesinde özet olarak; … tarihinde sürücü … yönetimindeki … plakalı araç ile …İli, … İlçesinde meydana gelen ölümlü trafik kazasında davacıların murisi …’ın vefat ettiği, eşi … yönünden 500.00,00 TL, kızı … yönünden şimdilik 100,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının, sigorta şirketi için temerrüt tarihinden itibaren işletilecek ticari avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, kazaya karışan …plakalı araç üzerine ihtiyati tedbir ve 500.200,00 TL üzerinden teminatsız ihtiyati tedbir niteliğinde ihtiyati haciz şerhi konulması kararı verilmesi talep edilmiştir.İlk derece mahkemesi tarafından 14/08/2023 tarihli ara karar ile davacıların ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin reddine karar verildiği, bu karar karşı davacılar vekilince istinaf yoluna başvurulduğu görülmektedir.HMK 389/1. maddesinde yer alan, “Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir.” yönündeki düzenlemeyle; davanın açılmasıyla, hüküm arasında geçen zaman içinde müddeabihin çeşitli şekillerde istenmeyen değişikliklere maruz kalması veya maruz bırakılması olasılığı ve bu değişiklikler nedeniyle dava sonunda elde edilecek hükmün icrasının olanaksızlaşması veya güçleşmesini önlemek amacıyla, geçici hukuki koruma işlemleri kapsamında, ihtiyati tedbir yönteminin oluşturulduğu; ihtiyati tedbire esas olan bir hakkın bulunması ve bir ihtiyati tedbir nedenin ortaya çıkmasının da konunun temel koşulları olduğu belirgin bulunmaktadır.”Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir.”Somut uyuşmazlıkta davanın konusunun davacıların destekten yoksun kalma nedeniyle tazminat talebi olduğu, …plakalı aracın üzerine dava sonuna kadar ihtiyati tedbir konulmasına karar verilmesini talep ettikleri aracın bizatihi dava konusu olmadığı, HMK.’nın 389 maddesi uyarınca ancak uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebileceği, 6100 sayılı HMK’nun ihtiyati tedbirle ilgili hükümlerinde açıkça uyuşmazlık konusu olmayan mal ve haklar üzerine ihtiyati tedbir konulamayacağının belirtildiği dikkate alınarak araç üzerine ihtiyati tedbir konulması yönündeki talebinin reddine dair verilen kararda isabetsizlik olmadığı, ancak destekten yoksun kalma tazminatı bakımından ilk derece mahkemesinin kararının isabetli olmadığı, ihtiyati tedbir niteliğinde ihtiyati haciz verilmesi gerekmiştir.Destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. Buradaki amaç, destekten yoksun kalanların desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır. Olaydan sonraki dönemde de, destek olmasa bile, onun zamanındaki gibi aynı şekilde yaşayabilmesi için muhtaç olduğu paranın ödettirilmesidir.Haksız bir eylem sonucu desteğini yitiren kimse uğradığı zararın ödettirilmesini isteyebilir. Destekten yoksun kalma tazminatı, desteğin mirasçısı olarak geride bıraktığı kişilere değil, desteğinden yoksun kalanlarına aittir.
İhtiyati haciz müessesesi, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 257 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. İlgili kanun maddesi şu şekildedir;
İhtiyati haciz müessesesi, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 257 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. İlgili kanun maddesi şu şekildedir;
İhtiyati haciz şartları:
Madde 257 – “Rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz mallarını ve alacaklariyle diğer haklarını ihtiyaten haczettirebilir.
Vadesi gelmemiş borçtan dolayı yalnız aşağıdaki hallerde ihtiyati haciz istenebilir:
1 – Borçlunun muayyen yerleşim yeri yoksa;
2 -Borçlu taahhütlerinden kurtulmak maksadiyle mallarını gizlemeğe, kaçırmağa veya kendisi kaçmağa hazırlanır yahut kaçar ya da bu maksatla alacaklının haklarını ihlâl eden hileli işlemlerde bulunursa;
Bu suretle ihtiyati haciz konulursa borç yalnız borçlu hakkında muacceliyet kesbeder.”
Vadesi gelmiş ve rehinle temin edilmemiş alacakların zamanında ödenmesinin sağlanması amacıyla borçlunun mallarına geçici olarak hukuken el konulması şeklinde ifade edilebilecek olan ihtiyati haczin, kanunda düzenlenen istisnai hallerde vadesi gelmemiş alacaklar için tatbiki de mümkündür. Bu istisnalardan biri de 2004 sayılı İİK’nun 257/2. maddesinde yer alan, borçlunun taahhütlerinden kurtulmak amacıyla mallarını gizlemesi, kaçırması veya kendisinin kaçmaya çalışmasıdır.
Somut olayda; müteveffa …’ın … tarihinde meydana gelen trafik kazasında vefat ettiğini, Develi Asliye Ceza Mahkemesinin 2023/808 Esas sayılı dosyası ile sanık araç sürücüsü … hakkında dava açıldığı, kararın henüz kesinleşmediği anlaşılmıştır. Bu durumda, 6098 Sayılı TBK 117. maddesi gereğince olay tarihi olan … tarihinde davacıların alacağının muaccel hale geldiği, anılan ceza dosyası uyarınca davacıların alacağının yaklaşık da olsa ispat edildiği belirlendiğinden; ilk derece mahkemesince davacı tarafın ihtiyati haciz isteğinin reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğundan, davacı vekilinin istinaf başvurusu yerinde görülmüştür.
Keza Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin Bölge Adliye Mahkemesi Kararları arasındaki Uyuşmazlığın giderilmesi istemine dair 2022/8964 esas 2022/15530 karar sayılı 28/11/2022 tarihli kararı da” Zarar haksız eylemden kaynaklandığından tazminat, haksız eylemin gerçekleştiği tarihte muaccel hale gelmektedir. Buradaki muacceliyet kavramı, alacaklı tarafından talep ve dava edilebilir hale gelmiş olma anlamındadır. Borçlunun temerrüdüne ilişkin 6098 sayılı TBK’nın 117. maddesine göre haksız eylemlerde eylemin işlendiği tarih itibariyle borçlunun temerrüde düşmüş olacağı düzenlenmiştir. Az yukarıda açıklanan yerleşik yargısal içtihatlarda da bu hususlara işaret edilmiştir. Haksız eylemden kaynaklı manevi tazminat istemiyle açılan davalarda ihtiyati haciz kararı verilmesini engelleyen yasal bir hüküm mevcut olmadığı gibi, İİK’nın 257 vd. maddelerinde de bu yönde bir hüküm bulunmamaktadır. Haksız eylem nedeniyle açılan manevi tazminat davalarında İİK’nın 257 vd. maddelerinde öngörülen ihtiyati haciz koşullarının gerçekleşmesi ve mahkemenin alacağın varlığı konusunda kanaat edinmiş olması halinde, somut olayın özelliklerine ve ölçülülük ilkesine uygun düşecek şekilde ihtiyati haciz kararı verilebilmesi mümkündür.” şeklindedir.
Açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin istinaf isteminin kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesinin geçici hukuki koruma tedbiri talebinin reddine ilişkin 14/08/2023 tarihli ara kararının 6100 Sayılı HMK’nun 353/1-b-2 bendi gereğince kaldırılmasına, düzelterek yeniden karar verilmesi suretiyle; davacılar vekilinin ihtiyati haciz talebinin 2004 Sayılı İİK’nun 257 ve devamı maddeleri uyarınca koşulları gerçekleştiğinden 500.200,00 TL yönünden 2004 sayılı İİK’nun 259/1. maddesi gereğince takdiren alacağın % 10’u olan (50,020,00-TL) tutarında teminat yatırılmasına, ihtiyati haciz kararının talep halinde 2004 Sayılı İİK’nun 261. maddesi gereğince ilk derece mahkemesinin yargı çevresi içerisinde bulunan icra dairesine ibrazla yerine getirilmesi gerektiği tespit edilmiştir.
Bu durumda dairemizce istinaf kanun yoluna başvuran davacılar vekilinin istinaf sebepleri yerinde görülerek 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b/2 maddesi gereğince ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak yeniden esas hakkında karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : (Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere) ;
A-) Davacıların istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜ İLE,
B-) Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2023/691 Esas sayılı dosyasında verilen 14/08/2023 tarihli ara kararının yeniden hüküm kurulmak üzere KALDIRILMASINA, hükmün HMK’nın 353/1-b/2 maddesi gereğince YENİDEN TESİSİNE,
1-) Davacılar vekilinin … plakalı araç üzerine ihtiyati tedbir konulması talebinin yasal şartları oluşmadığı anlaşıldığından İHTİYATİ TEDBİR TALEBİNİN REDDİNE,
2-) Davacıların ihtiyati haciz talebinin İİK’nın 257. maddesi gereğince KABULÜ İLE,
Davalı …adına kayıtlı taşınır, taşınmaz malları, üçüncü kişilerdeki hak ve alacakları ve bankalardaki paraları üzerine 500.200,00 TL bedel üzerinden % 10 teminat karşılığında (50.020,00 TL) İHTİYATİ HACİZ KONULMASINA,
3-) Davacıların davalı sigorta şirketi … A.Ş. Yönünden ihtiyati haciz ve ihtiyati tedbir taleplerinin REDDİNE,
4-İhtiyati haciz kararının talep halinde 2004 Sayılı İİK’nun 261. maddesi gereğince ilk derece mahkemesinin yargı çevresi içerisinde bulunan icra dairesine ibrazla yerine getirilmesine,
4-) Kararın taraflara tebliğine,
C-) Davacıların istinaf başvurusu kısmen kabul edilmiş olmakla;
1-) İstinaf karar harcının talep halinde davacılara iadesine,
2-) İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
3-) Davacılar tarafından yatırılan 738,00- TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı, 2 adet e-tebligat ücreti 20,00-TL ve 179,00-TL posta masrafı ve 120,00 TL dosya fotokopi masrafı olmak üzere toplam 1.057,00-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
4-) İstinaf yargılaması bakımından istinaf kanun yoluna başvuran tarafından yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının HMK’nun 333. maddesi, Yönetmeliğin 207/1. maddesi ve HMK Gider Avansı Tarifesi’nin 5. maddesi hükümleri uyarınca yatırana iadesine,
5-) Kararın kesin olması nedeniyle taraflara tebliği, harç ve avans iadesi işlemlerinin HMK’nın md. 302/5 ve 359/3 uyarınca ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair; tarafların yokluğunda, Hukuk Muhakemeleri Kanunu md. 353/1-b/2. maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı HMK’nın 362/1 – f maddesi uyarınca KESİN olmak üzere oybirliği ile karar verildi.20/11/2023