Emsal Mahkeme Kararı Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2022/662 E. 2023/246 K. 02.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T. C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/662
KARAR NO: 2023/246
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 08/11/2021
NUMARASI: 2019/326 Esas 2021/988 Karar
DAVANIN KONUSU: Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat
DAVA TARİHİ: 14/06/2019
İSTİNAF KARARININ
VERİLDİĞİ TARİH: 02/02/2023
YAZILDIĞI TARİH: 02/02/2023
Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/326 Esas 2021/988 Karar sayılı kararı davacılar vekili, davalı … Belediye Başkanlığı vekili ve davalı … A.Ş vekili tarafından istinaf incelemesi için dairemize gönderilmekle dosyadaki tüm bilgi ve belgeler incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLÜP GÖRÜŞÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 27/02/2019 tarihinde davalı sürücü … yönetimindeki … plakalı, davalı belediye başkanlığına ait, diğer davalı şirkete ZMSS poliçesi ile sigortalı çöp kamyonu ile yolun sağından soluna doğru kamyonun önünden geçmek isteyen davacılar yakını 2012 doğumlu yaya …’e çarparak aracın altına alarak sol tekerlek ile üzerinden geçmesi neticesinde, adı geçen yayanın ölümü ile sonuçlanan dava konusu trafik kazası meydana geldiğini, müvekkillerinden …ve …’in mezkur kaza nedeni ile kız çocuklarını kaybetmiş olmakla, onun desteğinden yoksun kalmak sureti ile maddi ve manevi olarak zarara uğradıklarını, yine diğer davalıların da ablalarını kaybetmiş olup, manevi olarak zararların tazmini gerektiğini, davacı müvekkillerinin vahim olay nedeniyle duymuş oldukları hüzün, acı ve elemin tarifinin mümkün olmadığını, meydana gelen kaza ile ilgili olarak davalı …’in ağır ve asli kusurlu olduğunu, gerek 27/02/2019 tarihli kaza tespit tutanağı ile gerekse Kayseri 5. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2019/231 Esas sayılı dosyası kapsamında alınan 30/03/2019 tarihli trafik kazası bilirkişi raporu ile belirtildiğini, davalı …’in meskun mahalde trafik kurallarını hiçe sayar şekilde, gerekli önlem ve tedbirleri almadan, aracın teknik eksikliklerine rağmen trafiğe çıkmak sureti ile gerçekleştirmiş olduğu kazada ağır ve asli kusurlu olduğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla öncelikle, davalılardan … Belediyesi’ne ait kazaya sebebiyet veren araç olan … plakalı aracın üçüncü şahıslara devir ve temlikini önlemek için trafik kayıtlarına ihtiyati tedbir kararı verilmesini, akabinde belirlenecek maddi tazminatların daha sonrasında artırılmak üzere fazlaya dair haklarımız saklı kalmak kaydı ile şimdilik davacılardan …için 1.000,00 TL, …için 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile şimdilik 500,00 TL cenaze ve defin giderinin kaza tarihi olan 27/02/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …, diğer davalı … Belediyesi ve “… numaralı zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi limitleri dahilinde” diğer davalı … A.Ş.’nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılar …ve …’e verilmesine, olay neticesinde müteveffa …’in vefatı nedeni ile manevi ve ruhsal bütünlüğü bozulan …için 200.000,00 TL, …için 200.000,00 TL, … için 60.000,00 TL, … için 60.000,00 TL ve … için 60.000,00 TL olmak üzere toplamda 580.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 27/02/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … ve diğer davalı … Belediyesi’nden müşterek ve müteselsilen tahsili ile müvekkillere verilmesine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalılara tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili … hakkında Kayseri 5. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2019/231 Esas sayılı dosyasında yargılama halen devam etmekte olup karar verildiğini, öncelikle bu dosyasının sonucunun bekletici mesele yapılması gerektiğini, müvekkili …’in … Belediyesi’nin çöp kamyonunu süren çalışan olduğunu, bu trafik kazasının oluşumunda müvekkilinin bir kusuru bulunmadığını, müvekkilinin olay tarihinde … Belediyesi’nin çöp kamyonu ile çöpleri toplarken çöp kamyonunun arkasında görevli bulunan ve çöp konteynırlarını çöp kamyonuna boşaltan şahıslar olan … ve … isimli şahısların talimatı ile hareket eder etmez bu kazanın meydana geldiğini, müvekkilinin kesinlikle olay esnasında müteveffayı görmediğini ve olayın gerçekleştiğini hiçbir şekilde fark etmediğini, somut olayda kusur tamamen müteveffada olduğunu, aracın önüne geçen ve müvekkilinin kör nokta sebebiyle görmesinin imkansız olduğu bir anda aracın altında kalan müteveffanın tam kusurlu olduğunu, müvekkilinin …’in bu olayda kusurunun olmadığını belirterek müvekkili yönünden davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … Belediyesi Başkanlığı vekilince verilen cevap dilekçesinde özetle; davanın görevsizlik nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiğini, idarenin tüm eylem ve işlemlerinden doğan zararlar için idari yargının görevli olduğunu, meydana gelen olayda maddi hasarlı trafik kazasından bahsedildiğini, bunu kabul etmemekle birlikte eğer idarenin hizmet kusurundan kaynaklanan maddi hasara dayalı tam yargı davası mevzu bahis ise bile öncelikle yargı yolu itirazında bulunuyor davanın görev nedeni ile esasa geçilmeden reddini talep ettiklerini, çöp toplama aracının tüm bakımları onarımları zamanında yapıldığını, kazanın sebebinin bakımsızlıktan veya tedbirsizlikten dolayı olmadığını, manevi tazminat miktarları belirlenirken bu hususların göz önüne alınması gerektiğini, davacının belirttiği zarar miktarını kabul etmediklerini, belirtilen manevi tazminat miktarlarının çok yüksek olduğunu, cezalandırma ve zenginleşme mahiyetin olduğunu, Yargıtay kararlarına göre zenginleşme miktarınca manevi tazminat talep edilemeyeceğini, davacı tarafın acılarını paylaşmak amacıyla belediye başkanı, kaymakam ve diğer bürokratlar ziyarete gittiklerini ve yapılabilecek bir şey olup olmadığını sorduklarını, üzücü hadisenin meydana gelmesinde belediyenin bir kusuru olmayıp manevi tazminat miktarının buna göre belirlenmesi gerektiğini belirterek usul ve hukuka aykırı bir biçimde açılan davanın reddi ile mahkeme masrafı ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; kabul anlamına gelmemekle birlikte müvekkili şirket aleyhine tazminata mahkum edilmesi durumunda hayatını kaybeden desteğin anne babasının başkaca gelirinin buluup bulunmadığının tespitinin gerektiğini, bunun dışında desteğin kardeşlerinin anne ve babaları hayatta oldukları için onların da başvuru hakları bulunmadığını belirterek müvekkili sigorta şirketinin poliçeden kaynaklanan maddi tazminat talebinden doğan sorumluluğunun sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında ve poliçe limiti ile sınırlı olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; dosya kapsamı ve toplanan bütün delillere göre 27/02/2019 günü, davalı … Belediye Başkanlığı’nın işleteni olduğu, davalı sürücü … sevk ve idaresindeki … plaka sayılı çöp kamyonu ile … Çıkmazı istikametinden gelip, … Sokağı takiben seyirle No:.. önüne geldiğinde, gidiş yönüne göre yolun solunda bulunan çöpleri almak için duraklayıp, akabinde tekrar hareketle … Sokak istikametine doğru gitmek istediği esnada çöp kamyonunun sağ tarafından hareketle ön kısmına doğru ilerleyen ve seyir istikametine göre sola geçiş yapmaya çalışan 2012 doğumlu müteveffa yaya …’e aracının ön kısımları ile çarparak altına alması ve sol arka tekerlek kısmı ile üzerinden geçmesi neticesi …’in ölümü ile sonuçlanan trafik kazası meydana geldiği, kazanın oluşumunda davalı sürücü …’in ve müteveffa yaya …’in %50’şer oranında kusurlu olmaları dikkate alınarak;
1- Davacılar …ve …’in maddi tazminat davasının KABULÜ ile …için 69.079,77-TL destekten yoksun kalma tazminatı ve 250,00-TL cenaze ve defin gideri zararı olmak üzere toplam 69.329,77-TL maddi tazminatın, davacı …için 118.407,44-TL destekten yoksun kalma tazminatı ve 250,00-TL cenaze ve defin gideri zararı olmak üzere toplam 118.657,44-TL maddi tazminatın davalı …A.Ş’nin ZMMS poliçesi teminat limiti ile sınırlı ve temerrüt tarihi olan 09/04/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte sorumlu olması, davalılar … Belediye Başkanlığı ve …’in ise trafik kaza tarihi olan 27/02/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte sorumlu olmaları koşulu ile tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak ayrı ayrı adı geçen davacılara verilmesine,
2-Davacıların davalılar … Belediye Başkanlığı ve … hakkındaki manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile davacı …için 75.000,00 TL, davacı …için 75.000,00 TL, davacı … için 25.000,00 TL, davacı … için 25.000,00 TL ve davacı … için 25.000,00 TL manevi tazminatın trafik kaza tarihi olan 27/02/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … Belediye Başkanlığı ve …’ten müştereken ve müteselsilen alınarak ayrı ayrı davacılara verilmesine, davacıların davalılar … Belediye Başkanlığı ve … hakkındaki fazlaya ilişkin manevi tazminat istemlerinin ise sübut bulmadığından dolayı reddine karar verildiği görülmüştür.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ
Davalı … A.Ş vekili tarafından süresi içinde verilen istinaf dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, dava başvuru şartının usulüne uygun şekilde yerine getirilmediğini ve müvekkilinin temerrüte düşürülmediğini dolayısıyla davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken kısmi alacak niteliğinde olan işbu davada zamanaşımına uğrayan alacağın reddedilmesinin, faize hükmedilmesi halinde ise dava ve ıslah tarihine göre faize hükmedilmesi gerekirken davanın kabulüne karar verilip usulsüz başvuru tarihine göre faize hükmedilmesinin hatalı olduğunu, TRH-2010 hayat tablosu ile en az % 1,8 teknik faiz (devre başı ödemeli belirli süreli rant yöntemi) kullanılarak aktüerya kurallarına uygun şekilde hesap raporu alınması gerekirken, hatalı hesap yöntemine göre yazılan tazminat hesabının hükme esas alınmasının hatalı olduğunu, kusur raporunun da hatalı olduğunu, sürücü …’in kazanın oluşmasında hiçbir kusuru bulunmadığını, müteveffa yaya ve yayayı gözetim yükümlülüğü bulunan davacıların …ve …’in kazanın oluşmasında % 100 kusurlu olduğunu, davacıların gözetim yükümlülüğüne aykırı davranmış olup, kazanın oluşmasında yaya ile birlikte tam kusurlu olduklarını, raporda bu hususun değerlendirilmediğini bu nedenlerle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesi talebiyle istinaf kanun yoluna başvurduğu görülmüştür.Davalı … Belediyesi Başkanlığı vekili tarafından süresi içinde verilen istinaf dilekçesinde özetle; davalı …’in kaza esnasında hiç bir surette müteveffayı görme olasılığının bulunmadığını, aracın dosyada mevcut olan araç muayene belgesine göre de muayeneden geçmiş bir araç olduğunu, eksikliğinin olmadığını, şoförün aracın ön tarafının yerden yüksek olması nedeniyle kör nokta tabir edilen hemen önündeki bu kazayı göremediğini ve görmesi de kendisinden beklenemez nitelikte olduğunu dolayısıyla bu kazada kusuru bulunmadığını, müteveffanın çöp kamyonunun sağından önüne doğru, çöp kamyonunun her an harekete geçebileceğini dikkate almadan yakın ve kontrolsüz biçimde ilerlediğini, küçük yaşta olmamasının etkisiyle kendi can güvenliğini tehlikeye düşürdüğünün rapor ile de sabit hale geldiğini, müteveffanın bu olayda asli etken ile asli kusurlu olduğunu bu nedenle davalılar hakkındaki davanın reddi gerektiğini, hükmedilen manevi tazminat miktarlarının oldukça yüksek olduğunu, olayın oluş şekli, ceza mahkemesi dosyasında ve bu dosyada aldırılan bilirkişi raporlarının göz önünde bulundurulduğunda müteveffanın asli kusurlu olması nedeniyle manevi tazminat miktarlarına hükmedilirken bu hususun gözönünde bulundurulması gerekirken bulundurulmadığını bu nedenlerle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesi talebiyle istinaf kanun yoluna başvurduğu görülmüştür.Davacılar vekili tarafından verilen istinafa cevap ve katılma yoluyla istinaf dilekçesinde özetle; ceza dosyasına dayanak ilk raporda müteveffanın yolun sağından gittiğinin tespitinin aksi ispatlanmış olup devamının davalının kör nokta savunmasının da aksi ceza dosyasındaki bozma sonrası yapılan keşif ve raporla ispatlandığını, bölgeyi bilen, insan yaşamlarını gören ve her gün aynı mahallede iş yapan davalının halen müteveffaya bir kusur izafe edemeyeceğini, bilimsel ve hukuki olarak da oluş ve sonucu etkileyecek düzeyde müteveffanın her hangi bir kusuru bulunmamasına karşın eksik inceleme, yetersiz değerlendirme ile müteveffaya ısrarla kusur izafesi yapılmak sureti ile belirlenen oransal kusuru kabul etmediklerini, olayın oluşu değerlendirildiğinde okula giderken her gün çöp toplamak için gelen bir aracın altında kalan çocuğu aklından bir an olsun çıkmayan aile bireyleri için takdir edilen miktarın daha caydırıcı ve telafi edici olması gerekirken mahkemece düşük manevi tazminata hükmedildiğini bu nedenlerle davalıların istinaf dilekçelerinde iddia etmiş olduğu hususları kabul etmemekle birlikte, davalının tam kusurlu olması gerekirken davacılar yararına yapılması gereken eksik ve hatalı kusur değerlendirilmesi ile karar verilmiş olması ve belirlenen manevi tazminat miktarlarının az olması nedeni ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesi talebiyle istinaf kanun yoluna başvurduğu görülmüştür.Davalı … A.Ş vekili tarafından verilen 16/03/2022 tarihli beyan dilekçesinde özetle; davacılar ile sulh olunduğunu ve davacılar ile imzalan arabuluculuk tutanağı üzerine müvekkil şirket tarafından davacı vekilinin hesabına anlaşılan miktarlar üzerinden ödeme yapıldığını, davacılar tarafından arabuluculuk kapsamında taleplerden feragat edildiği ve herhangi bir hak ve alacağın bulunmadığı kabul edilmiş olup, işbu davada anlaşma sağlanması sebebiyle davanın müvekkil şirket bakımından konusuz kaldığını, davanın müvekkili şirket bakımından konusuz kalması nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiğini, karşı taraftan bu bağlamda yargılama gideri ve vekalet ücreti talebinin bulunmadığını, taraflarınca yapılan temyiz (istinaf) kanun yolu başvurusundan feragat ettiklerini bu nedenlerle davanın müvekkil şirket açısından konusuz kalması nedeniyle reddine, taraflarınca yatırılan harçların ve masrafların iadesine karar verilmesini talep etmiştir.Davacılar vekili tarafından verilen 01/02/2023 tarihli beyan dilekçesinde özetle; davalı … A.Ş ile dosyaya sunulan arabuluculuk anlaşma belgesi ile arabuluculuk kapsamında (maddi tazminat yönünden) anlaşıldığını, anlaşma tutanağında da belirtildiği üzere fazlaya ilişkin tüm haklarının “diğer davalılardan olan alacak haklarının” özellikle de kusur oranının tespiti noktasında haklarını saklı tuttuklarını beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dairemizce, HMK’nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle bağlı olarak ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen dikkate alınmak suretiyle yapılan incelemede;Dava, trafik kazası nedeniyle destekten yoksun kalma, cenazi ve def’in gideri zararlarına yönelik maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.Davalı … tarafından istinaf aşamasında verilen dilekçe ile istinaf kanun yolu başvurusundan feragat edilmiştir. Davalı sigorta şirketi yönünden HMK’nın 349/2. maddesi gereğince istinaf başvurusunun feragat nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir. İstinaf incelemesi davacılar vekili ve davalılardan … Belediye Başkanlığının istinaf sebepleri yönünden yapılmıştır. İlk derece mahkemesince yapılan yargılamada toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporlarına göre 2012 doğumlu …’in ölümü ile sonuçlanan trafik kazasında gerek Karayolları Fen Heyeti ve gerekse İTÜ Trafik Kürsüsünden alınan kusur raporlarında davalı sürücü …’in % 50 küçük …’in % 50 oranında kusurlu olduğu belirlenmiş, bu kusur raporlarının ceza yargılamasında alınan kusur raporlarıyla uyumlu olduğu anlaşılmakla tarafların kusura ilişkin istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir. Yine ilk derece mahkemesince davacıların maddi tazminat taleplerine ilişkin olarak aktüerya bilirkişisi tarafından düzenlenen raporun Yargıtay kararlarına uygun olduğu, davacı anne ve babanın destek zararlarının belirlendiği, buna göre gerek destek zararları yönünden gerekse cenaze defin giderlerine ilişkin maddi tazminat talepleri yönünden davanın kabulüne karar verilmesinde herhangi bir isabetsizlik olmadığı anlaşılmıştır.Tarafların ekonomik ve sosyal durumları, kazadaki kusur oranları dikkate alındığında ilk derece mahkemesince davacılar lehine hükmedilen manevi tazminat miktarlarının uygun olduğu görülmüş, bu hususa ilişkin istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir.Bu haliyle; ilk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucu vakıa ve hukuki değerlendirmede kanuna aykırılığın bulunmadığı, ilk derece mahkemesinin verdiği kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşılmakla, davalı … A.Ş vekilinin istinaf kanun yoluna başvurusundan feragat etmesi nedeniyle HMK’nın 349/2 maddesi gereğince feragat nedeniyle reddine, davacılar ve davalı … Belediye Başkanlığı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b/1 maddesi gereğince istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : (Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere)
A-) 1-) Davacıların istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b/1 maddesi gereğince esastan REDDİNE,
2-) Alınması gereken 179,90 TL istinaf karar harcından peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile eksik kalan 99,20 TL harcın davacılardan alınarak Hazineye irat kaydına,
3-) Davacılar tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin davacılar üzerinde bırakılmasına,
B-) 1-) Davalı … A.Ş’nin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 349/2. maddesi gereğince feragat nedeniyle REDDİNE,
2-) Davalı tarafından peşin yatırılan 3.210,35 TL istinaf karar harcının talep halinde davalıya iadesine, davalı tarafça peşin yatırılan istinaf kanun yoluna başvuru harcının da Hazineye irad kaydına,
3-) Davalı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
C-) 1-) Davalı … Belediye Başkanlığı’nın istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b/1 maddesi gereğince esastan REDDİNE,
2-) İstinaf başvurusu nedeniyle alınması gereken 28.211,15 TL nispi istinaf karar harcından başvuru sırasında peşin alınan 7.052,79 TL harcın mahsubu ile eksik kalan 21.158,36 TL istinaf karar ve ilam harcının istinaf eden davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına, davalı tarafça peşin yatırılan istinaf kanun yoluna başvuru harcının da Hazineye irad kaydına,
3-) Davalı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
D-) 1-) İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından AAÜT md. 2/2 uyarınca taraflar lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
2-) Taraflarca istinaf yargılaması bakımından yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının, HMK’nun 333. maddesi, Yönetmeliğin 207/1. maddesi ve HMK Gider Avansı Tarifesi’nin 5. maddesi hükümlerine göre yatırana iadesine,
3-) Kararın kesin olması nedeniyle taraflara tebliği ve gider avansı iadesi işlemlerinin 6100 sayılı HMK md. 302/5 ve 359/3 uyarınca ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair; tarafların yokluğunda, 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b/1. maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nın 362/1 – a maddesi uyarınca KESİN olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 02/02/2023