Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/285
KARAR NO: 2022/2068
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 30/11/2021
NUMARASI: 2018/663 Esas 2021/1078 Karar
DAVA:Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
İSTİNAF KARARININ
VERİLDİĞİ TARİH: 23/12/2022
YAZILDIĞI TARİH: 23/12/2022
Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/663 Esas 2021/1078 Karar sayılı ilamı davacılar vekili ve davalı … Anonim Şirketi vekili tarafından istinaf incelemesi için Dairemize gönderilmekle inceleme aşamasında dosyadaki tüm bilgi ve belgeler incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLÜP GÖRÜŞÜLDÜ: Davacılar vekili dava dilekçesinde; 18/07/2018 günü, davalı …’in sevk ve idaresindeki … plakalı aracı ile … Caddesi … Kavşağı’ndan …Kavşağı istikametine seyri esnasında … Tramvay durağı yaya ışıklarına geldiğinde seyir yönüne göre sol şeritte aynı istikamette seyreden sürücü muris …’nin idaresindeki elektrikli bisiklete aracaının sağ ön tampon far ile ve çamurluk uç kısmı ile elektrikli bisikletin arka kısmına çarpması sonucu, ölümlü ve maddi hasarlı trafik kazasının meydana geldiğini, trafik kazası tespit tuatanğına göre davalının KTK’nun 52/1-a maddesinde yer alan “araçların yaya geçidine yaklaşırken hızını azaltmak” kuralını ihlal ettiğini ve yolda 32 metre fren izi bıraktığını, kaza sonrası murisin havaya savrulduğunu, murisin evli ve iki çocuk babası olup, annesinin de bakımını üstlenerek 30 yıl boyunca fırında kürek ustası olarak çalıştığını, … Fırını’nda haftada 6 gün, günlük 120,00-130,00-TL arası ücret ile çalıştığını, murisin vefatı ile destek olduğu doğuştan engelli ve bir takım hastalıkları olan annesi, eşi ve iki çocuğunun destekten mahrum kaldığını belirterek fazlaya ilişkin hakları kalmak kaydı ile şimdik anne … için 300,00-TL, eş … için 400,00-TL, çocuğu … için 100,00-TL ve çocuğu … için 100,00-TL destekten yoksun kalma tazminatının,100,00-TL cenaze ve defin gideri olmak üzere toplam 1.000,00-TL maddi tazminatın davalı … yönünden kaza tarihinden ve davalı sigorta şirketinden temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tüm davalılardan müteselsilen tahsiline, anne … için 25.000,00-TL, eş … için 75.000,00-TL, çocuğu … için 50.000,00-TL ve çocuğu … için 50.000,00-TL manevi tazminatın davalı …’den kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini ve bu aşamada öncelikle mahkememizce hükmedilecek muhtemel manevi tazminatın tahsilinin imkansızlaşmaması için davalı … adına kayıtlı … plakalı aracı ve diğer tüm malvarlıkları üzerine ihtiyati tedbir konulmasını talep ve dava etmiştir.Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; kazanın dava dilekçesinde ileri sürüldüğü şekilde gerçekleşmediğini ve kazanın meydana gelmesinde müteveffanın kusurlu olduğunu, kaza esnasında müteveffanın kulağında kulaklığı ile müzik dinlediğini ve üzerinde herhangi bir koruyucu kıyafet ya da kask bulunmadığını, müteveffanın davalının aracına sağdan gelerek çarptığını, kazanın olduğu yerde bisikletin trafik akışın içerisinde sola döneceği bir kavşağın bulunmadığını, davalının aracının hızının düşük olduğunu, kaza nedeni ile aracın sigortacısı olan … A.Ş. tarafından yapılan 46.829,00-TL’nin dikkate alınması gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; davadan önce hasar dosyası açıldığını ve davacıya kayıtsız şartsız ibraname karşılığı 07/09/2018 tarihinde 46.829,00-TL ödeme yapıldığını, ibraname nedeni ile davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda;
“…1-Davacı …’nin maddi tazminat davasının reddine,
2-Davacı …’nin maddi tazminat davasının reddine,
3-Davacı eş …’nin (TC no:…) maddi tazminat davasının kısmen kabul kısmen reddi ile 150,00-TL cenaze ve defin gideri ile 41.249,14-TL destekten yoksun kalma tazminatı olmak üzere toplam 41.399,14-TL’nin, davalı … A.Ş.’nin sorumluluğu ZMMS poliçesi limiti ile sınırlı olmak kaydı ile davalı … A.Ş.’den 07/09/2018 tarihinden ve davalı …’den ölüm tarihi olan 18/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin maddi tazminat talebinin reddine,
4-Davacı anne …’nin (TC no:…) maddi tazminat davasının kısmen kabul kısmen reddi ile 3.804,14-TL destekten yoksun kalma tazminatının, davalı … A.Ş.’nin sorumluluğu ZMMS poliçesi limiti ile sınırlı olmak kaydı ile davalı … A.Ş.’den 07/09/2018 tarihinden ve davalı …’den ölüm tarihi olan 18/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin maddi tazminat talebinin reddine,
5-Davacı …’nin manevi tazminat davasının kısmen kabul kısmen reddi ile 8.000,00-TL manevi tazminatın davalı …’den ölüm tarihi olan 18/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin maddi tazminat talebinin reddine,
6-Davacı …’nin manevi tazminat davasının kısmen kabul kısmen reddi ile 8.000,00 TL manevi tazminatın davalı …’den ölüm tarihi olan 18/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin maddi tazminat talebinin reddine,
7-Davacı eş …’nin (TC no:…) manevi tazminat davasının kısmen kabul kısmen reddi ile 15.000,00-TL manevi tazminatın davalı …’den ölüm tarihi olan 18/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin maddi tazminat talebinin reddine,
8-Davacı anne …’nin (TC no:…) manevi tazminat davasının kısmen kabul kısmen reddi ile 10.000,00-TL manevi tazminatın davalı …’den ölüm tarihi olan 18/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin maddi tazminat talebinin reddine,” şeklinde karar verildiği görülmüş ise de;
Mahkemece verilen tashih şerhinin incelenmesinde;
“5-Davacı …’nin manevi tazminat davasının kısmen kabul kısmen reddi ile 8.000,00-TL manevi tazminatın davalı …’den ölüm tarihi olan 18/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine,
6-Davacı …’nin manevi tazminat davasının kısmen kabul kısmen reddi ile 8.000,00-TL manevi tazminatın davalı …’den ölüm tarihi olan 18/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine,
7-Davacı eş …’nin (TC no:…) manevi tazminat davasının kısmen kabul kısmen reddi ile 15.000,00-TL manevi tazminatın davalı …’den ölüm tarihi olan 18/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine,
8-Davacı anne …’nin (TC no:…) manevi tazminat davasının kısmen kabul kısmen reddi ile 10.000,00-TL manevi tazminatın davalı …’den ölüm tarihi olan 18/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine” şeklinde tashih edilmesine karar verildiği görülmüştür.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ
Davalı … A.Ş vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; tazminat hesabının prograsif rant ile yapılmış olun bu durumun sebepsiz zenginleşmeye sebebiyet verdiğini, zararın belirlenirken Trh 2010 Yaşam Tablosu ve % 1,8 teknik faiz esas alınarak hesaplama yapılması gerektiğini, müteveffanın gelirinin hatalı hesaplandığını, müvekkili şirket tarafından dava öncesinde yapılan ödemenin müterafik kusur indirimden önce düşülmesinin hatalı olduğunu, müvekkili şirket tarafından yapılan ödemenin zararı karşılamaya yettiğini, cenaze ve defin masraflarının trafik poliçesi teminat kapsamında olmadığını, dava tarihinden itibaren faize hükmedilmesi gerekirken ödeme tarihinden itibaren faize hükmedilmesinin hatalı olduğunu beyan ederek mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
Davacılar vekili katılma yoluyla istinaf başvuru dilekçesinde özetle; destekten yoksun kalma tazminatı açısından bilirkişi raporundaki hesaplamaların müteveffanın gerçek ücretini yansıtmayan rakamlar olmasının hukuka aykırı olduğunu, davacılara hükmedilecek tazminattan müterafik kusur sebebiyle indirim yapılmasının hukuka aykırı olduğunu, … ve … açısından destekten yoksun kalma tazminatına hükmedilmemesinin hukuka aykırı olduğunu, maddi-manevi tazminat miktarlarının çok çok düşük olup hakkaniyete aykırı olduğunu, mahkemenin ceza davasında yapılan kusur belirlemesiyle bağlı kalmasının hukuka aykırı olduğunu, Sigorta Şirketi açısından hükmedilen faiz başlangıç tarihinin yerinde olduğunu beyan ederek mahkeme kararının kaldırılmasını, tazminat miktarlarının arttırılması yönünde karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İstinaf başvurusunun Bölge Adliye Mahkemesince esas yönünden incelenebilmesi için öncelikle Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi gereğince ön inceleme koşullarının gerçekleşmiş olması gerekmektedir. Bu maddede sayılan koşullardan birinin mevcut olmaması halinde istinaf başvurusunun ön inceleme aşamasında usulden reddedilmesi zorunludur. Bu şartlar kamu düzeninden olup, yargılamanın her aşamasında re’sen dikkate alınmaktadır. İstinaf başvurusuna konu dosya kapsamı incelendiğinde; 6100 sayılı HMK’nın 352. maddesinde düzenlenen ön inceleme koşullarında herhangi bir eksiklik bulunmadığı, davacılar vekili ve davalı sigorta şirketi vekilinin istinaf başvurusunun ön inceleme bakımından kabul edilebilir olduğu ve inceleme aşamasına geçilmesi gerektiği görülmüştür.
Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Somut uyuşmazlıkta; davacıların desteği … elektrikli bisiklette seyir halinde iken davalı … sevk ve idaresindeki … plakalı aracın çarpması neticesinde vefat etmiş olup, … plakalı aracın zorunlu mali mesuliyet sigorta şirketi davalıdır.
Destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. Buradaki amaç, destekten yoksun kalanların desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır. Olaydan sonraki dönemde de, destek olmasa bile, onun zamanındaki gibi aynı şekilde yaşayabilmesi için muhtaç olduğu paranın ödettirilmesidir.
Haksız bir eylem sonucu desteğini yitiren kimse uğradığı zararın ödettirilmesini isteyebilir. Destekten yoksun kalma tazminatı, desteğin mirasçısı olarak geride bıraktığı kişilere değil, desteğinden yoksun kalanlarına aittir.
Hükme esas alınan İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim görevlilerince hazırlanmış 24/09/2020 tarihli raporda destek …’nin otomobil cinsi araçlara göre düşük hızla seyredebilen elektrikli bisiklet cinsi aracıyla seyri sırasında 3 şeritli yolun en sağ şeridinde seyretmesi, geçme dönme dışında en sağ şeritte kalması gerekirken bu kurala uymamış, tehlikeli şekilde orta şeritte seyretmiş, arkasından gelen araçlarla arasında büyük bir hız farkı olduğunu dikkate almamış, ayrıca dikkatsiz ve dalgın seyri sonucu orta şeritten sola doğru kayarak sol şeritte aşırı süratle gelen davalı sürücü yönetimindeki aracın seyir şeridine girmiş ve bu aracın sağ ön kısımlarından çarpmasına neden olduğu olayda davacıların murisi sürücü …’nin %75, davalı …’in ise %25 kusurlu olduğu tespit edilmiş olup, anılan tespit Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi’nin 2020/1290 Esas, 2021/102 Karar sayılı ilamıyla kesinleşen ceza dosyası ve istinaf kararı içeriği ile uyumlu bulunmuştur. Bu şekilde hükme esasa alınan 24/09/2020 tarihli raporun olayın oluş şekli ile uyumlu olduğu da belirlendiğinden kusura ilişkin davacılar vekilinin istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir. Hemen burada belirtmek gerekir ki desteğin kask takmadığı sabit olup, ceza dosyası kapsamındaki ölü muayene raporunda desteğin ölüm nedeni kafatası kemiklerinin kırılması ve beyin dokusunun dışarı çıkması olarak belirlendiğinden kask takmamamın zararın artmasına etkisinin bulunduğu şüphesizdir. Bu itibarla davacılar vekilinin müterafik kusura yönelik istinaf sebepleri de haklı bulunmamıştır.
Desteğin gelirine istinaf sebepleri incelenmekle; davacıların iddiası, tanık beyanları, Fırıncılar Odası ve Kayseri Ticaret Odası’nın cevabi yazıları ile TUİK verileri gözetilerek mahkemece desteğin gelirinin asgari ücretin 1,357 katı olarak belirlenmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamaktadır.
Desteğin çocuklarının bakım ihtiyacından ne zaman kurtulacaklarını tayin etmek çocuğun yaşadığı yöreye, sosyal çevreye, çocuğun özelliklerine, cinsiyetine, ailenin sosyal ve ekonomik durumuna göre değişmektedir. Destekten yoksun kalacakları sürenin, çocuklar için, yaşları, okuldaki eğitim durumları, içinde yaşadıkları sosyal ve ekonomik koşullar değerlendirilerek belirlenmesi, yüksek öğrenim yapacaklar ise, öğrenimlerinin sona erdiği tarih, yapamayacaklar ise yerleşik ve kabul gören uygulamaya göre, erkek çocukları için 18 yaşın, kız çocukları için 22 yaşın desteğin sona ereceği yaş olarak kabulü dikkate alınarak denetime elverişli şekilde belirlenmesi suretiyle destekten yoksun kalma tazminatının hesaplanması gerekmektedir.
Somut olayda davacılar … ve … kaza tarihinde 18 yaşından büyük olup, destek tazminatından yararlandırılmamasında usul ve yasaya aykırı bir hal sözkonusu değildir, bu nedenle davacılar vekilinin aksi yöndeki istinaf başvuru sebebi haklı bulunmamıştır.
Anayasa Mahkemesi’nin 17/07/2020 tarih 2019/40 Esas 2020/40 Karar sayılı kararıyla 2918 sayılı KTK’nın 90. ve 92. maddelerinde “genel şartlara” atıf yapan cümlelerin iptaline karar verilmiş ve bu karar 09/10/2020 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olmasıyla birlikte, Yargıtay 17. Hukuk Dairesince zarar görenlerin cismani zarar ve destekten yoksun kalma tazminatı alacağının hesaplanmasında TRH 2010 ve %10 artırım %10 iskonto yöntemi benimsenmiş olup TRH 2010 yaşam tablosunun uygulamasından vazgeçilmemiştir. (Yargıtay 17.HD.’nin 2019/5206 E. 2020/8874 K. 22/12/2020 tarihli ilamı) Bu şekilde destekten yoksun kalma tazminatının hesabında TRH 2010 Tablosu’na göre bakiye ömür sürelerinin belirlenmesi, % 1,8 teknik faiz uygulanmadan, %10 artırım %10 iskonto yöntemine göre hesaplama yapılması gerektiğinden hükme esas alınan hesap raporunun hesaplama yönetimi itibariyle doğru olduğu, ayrıca sigorta şirketi tarafından dava tarihinden önce yapılan ödemenin, zararı karşılamadığı yönündeki tespit ile cenaze ve defin giderinden davalı sigorta şirketinin sorumlu tutulması doğru görülerek aksi yöndeki davalı sigorta şirketi vekilinin istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı görülmüştür.
Tazminatın kapsamını belirleme biçimi ve tazminattan yapılacak indirimler ve sıralaması TBK 51 ve 52. (818 sayılı BK 43-44) maddelerinde düzenlenmiştir. TBK’nın 51. maddesine (BK 43. mad.) göre hâkim, tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak tazminatı belirleyecektir. Hakim tarafların kusur durumunu dikkate alarak tazminatın kapsamını belirledikten sonra bir menfaat karşılığı olmayan hatır için taşıma varsa hatır indirimi yapılacak, ayrıca zarar gören zararın artmasına sebep olmuş ya da zarar doğuran fiile rıza göstermiş ise Yargıtay kararlarında yerleşmiş olduğu üzere tazminattan müterafik kusur indirimi yapılarak nihai zarar ve ödenmesi gereken tazminat belirlenecek, son olarak da davadan önce yapılan ödemenin güncellenen değeri düşülecektir. İlgili kanun maddeleri incelendiğinde yapılan ödemeler bir indirim nedeni olarak gösterilmemiştir. Kaldı ki ödemeler tazminatı belirlemede bir indirim sebebi olmayıp Yargıtay uygulamaları ile artık yerleşik hale geldiği gibi borcu söndüren bir nitelik taşımaktadır.
Emsal nitelikteki Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin ilamı doğrultusunda önce müterafik kusur indirimi yapılması ardından güncellenmiş ödemenin mahsubu halinde davacı eş yönünden davalının kusuruna göre hesaplanan 107.190,79-TL’den %20 müterafik kusur indirimi ile 85.752,63-TL’ye ulaşıldığı, akabinde güncellenmiş ödeme olan 55.629,36-TL’nin mahsubu ile davacı eşin 30.123,27-TL tazminat hakettiği, diğer davalı anne yönünden ise davalının kusuruna göre hesaplanan 8.436,98-TL’den %20 müterafik kusur indirimi ile 6.749,58-TL’ye ulaşıldığı, akabinde güncellenmiş ödeme olan 3.681,80-TL’nin mahsubu ile davacı annenin 3.067,78-TL tazminat hakettiği belirlenmiş olmakla bu yöndeki davalı sigorta şirketi vekilinin istinaf sebepleri kabul edilerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması ve yerine yeniden hüküm tesis edilmesi gerekmiş ise de; istinaf yoluna başvurmayan diğer davalı … yönünden hükmün aynen infazına yönelik hüküm tesis edilmiştir.
2918 sayılı KTK’nın 97. maddesi uyarınca “zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvurulması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması halinde, zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir”. 2918 sayılı KTK’nın 97. maddesi dava şartı olup, sigortaya başvurmak yeterlidir. Aynı kanunun 99. maddesinde ise “Sigortacılar, hak sahibinin mali sorumluluk şartlarıyla belirlenen belgeleri, sigortacının merkez veya kuruluşlarından birine ilettiği tarihten itibaren sekiz işgünü içinde zorunlu mali sorumluluk sigortası sınırları içinde kalan miktarları hak sahibine ödemek zorundadırlar” hükmü düzenlenmiş olup, bu hükme göre kendisine tazminat talebiyle başvurmuş olan hak sahibi mali sorumluluk şartlarıyla belirlenen belgeleri sigortaya eksiksiz olarak sunacak ve ödenecek tazminat bu sunulan belgeler ve bilgiler dikkate alınarak hesaplanarak, hak sahibine ödenecektir. Belgelerin eksik sunulması ve sonradan tamamlanmaması halinde tazminat hesabı yapılamayacağından sigortanın ödeme yapması kendisinden beklenilemeyecektir. (Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 20118/3847 Esas, 2020/823 Karar Sayılı ilamı) Bu durumda sigorta temerrüte uğramış olmayacak, dava tarihinden ya da icra takibinden itibaren temerrüte uğramış sayılacaktır. Bu itibarla dosya kapsamında bilgi ve belgelerden davacılar vekilinin 31/07/2018 tarihli dilekçe ile sigorta şirketine başvuru yapıldığı, sigorta şirketinin eksik belgelerin tamamlanması gerektiğine ilişkin mail gönderilmesi üzerine davacılar vekilince 06/08/2018 tarihli dilekçe ekinde birkısım belgelerin sunulduğu ancak desteğin gelirini gösterir belge sunulmaması nedeniyle mahkemece temerrüt tarihinin kısmi ödeme tarihi olan 07/09/2018 olarak belirlenmesi usul ve yasaya uygun olup aksi yöndeki taraf vekillerinin istinaf başvurusu haklı bulunmamıştır.
6098 sayılı TBK md. 56 ve 58 hükümlerine göre, hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktarın, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1976 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde de takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli de göz önünde tutularak, hak ve nesafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. Zira, Türk Medeni Kanununun 4. maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hukuka ve hakkaniyete göre hükmedeceği öngörülmüştür.
Eldeki davada olayın oluş şekli, kusur durumu, tarafların sosyal ekonomik durumları ve olay tarihi incelenmek suretiyle yapılan değerlendirmede; davacılar lehine hükmedilen manevi tazminat miktarının ulaşılmak istenilen manevi tatmin (doyum) için yeterli olacağı görülmekle, davacılar vekillerin aksi yöndeki istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu md. 353/1-b-2 uyarınca yargılamada bir eksiklik bulunmamakla birlikte kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı veya yargılamada bulunan eksikler duruşma yapılmadan tamamlanacak nitelikte ise Bölge Adliye Mahkemesince düzelterek yeniden esas hakkında karar verilmesi mümkündür.
İlk derece mahkemesi kararındaki belirtilen hatalar bakımından gerekli düzeltmelerin yapılması amacıyla davacılar vekilinin istinaf başvurusun reddi, davalı sigorta şirketi vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b-2 maddesi uyarınca ilk derece mahkemesinin kararı kaldırılarak Dairemizce duruşma açılmaksızın yeniden esas hakkında karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : (Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere) ;
A-) Davacılar vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b/1. maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
Davalı Sigorta Şirketi vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜ İLE,
B-) Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/663 Esas 2021/1078 Karar sayılı kararının yeniden hüküm kurulmak üzere KALDIRILMASINA, hükmün HMK’nın 353/1-b/2 maddesi gereğince YENİDEN TESİSİNE,
“1-Davacı …’nin maddi tazminat davasının reddine,
2-Davacı …’nin maddi tazminat davasının reddine,
3-Davacı eş …’nin (TC no:…) maddi tazminat davasının kısmen kabul kısmen reddi ile 150,00-TL cenaze ve defin gideri ile 41.249,14-TL destekten yoksun kalma tazminatı olmak üzere toplam 41.399,14-TL’nin ( davalı … A.Ş.’nin sorumluluğu ZMMS poliçesi limiti ve 30.273,27-TL ile sınırlı olmak kaydı ile) davalı … A.Ş.’den 07/09/2018 tarihinden ve davalı …’den ölüm tarihi olan 18/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin maddi tazminat talebinin reddine,
4-Davacı anne …’nin (TC no:…) maddi tazminat davasının kısmen kabul kısmen reddi ile 3.804,14-TL destekten yoksun kalma tazminatının ( davalı … A.Ş.’nin sorumluluğu ZMMS poliçesi limiti ve 3.067,78-TL ile sınırlı olmak kaydı ile) davalı … A.Ş.’den 07/09/2018 tarihinden ve davalı …’den ölüm tarihi olan 18/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin maddi tazminat talebinin reddine,
5-Davacı …’nin manevi tazminat davasının kısmen kabul kısmen reddi ile 8.000,00-TL manevi tazminatın davalı …’den ölüm tarihi olan 18/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine,
6-Davacı …’nin manevi tazminat davasının kısmen kabul kısmen reddi ile 8.000,00-TL manevi tazminatın davalı …’den ölüm tarihi olan 18/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine,
7-Davacı eş …’nin (TC no:…) manevi tazminat davasının kısmen kabul kısmen reddi ile 15.000,00-TL manevi tazminatın davalı …’den ölüm tarihi olan 18/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine,
8-Davacı anne …’nin (TC no:…) manevi tazminat davasının kısmen kabul kısmen reddi ile 10.000,00-TL manevi tazminatın davalı …’den ölüm tarihi olan 18/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine,
9-Davacı …’nin red edilen maddi tazminat davası yönünden alınması gereken 59,30-TL harcın dava açılırken peşin yatırılan 686,52-TL harç ile 190,13-TL ıslah harcı olmak üzere toplam 876,65-TL harçtan mahsubu ile peşin harcın 817,35-TL olarak değerlendirilmesine,
10-Davacı …’nin red edilen maddi tazminat davası yönünden alınması gereken 59,30-TL harcın 817,35-TL harçtan mahsubu ile peşin harcın 758,05-TL olarak değerlendirilmesine,
11-Davacı eş …’nin kısmen kabul ile sonuçlanan maddi tazminat davası yönünden alınması gereken 2.067,96-TL harcın davacı tarafından peşin yatırılan ve mahsuptan sonra kalan 758,05-TL harçtan mahsubu ile eksik 1.309,91-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
12-Davacı anne …’nin kısmen kabul ile sonuçlanan maddi tazminat davası yönünden alınması gereken 209,56-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
13-Davacı …’nin kısmen kabul ile sonuçlanan manevi tazminat davası yönünden alınması gereken 546,48-TL harcın davalı …’den alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
14-Davacı …’nin kısmen kabul ile sonuçlanan manevi tazminat davası yönünden alınması gereken 546,48-TL harcın davalı …’den alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
15-Davacı eş …’nin kısmen kabul ile sonuçlanan manevi tazminat davası yönünden alınması gereken 1.024,65-TL harcın davalı …’den alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
16-Davacı anne …’nin kısmen kabul ile sonuçlanan manevi tazminat davası yönünden alınması gereken 683,10-TL harcın davalı …’den alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
17-Davacılar tarafından yatırılan başvurma harcı 35,90-TL, peşin harç 686,52-TL, ıslah harcı 190,13-TL olmak üzere toplam 912,55-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara ödenmesine,
18-Davacılar tarafından yapılan tebligat, müzekkere ve posta gideri 531,90-TL, bilirkişi ücreti 3.150,00-TL, ATK rapor ücreti 314,50-TL olmak üzere toplam 3.996,40-TL yargılama harç ve giderinin davanın kabul ve red oranına göre hesap edilen 1.157,51-TL’sinin, davalı … A.Ş.’nin sorumluluğu 606,88-TL ile sınırlı olmak kaydı ile davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara ödenmesine, artan kısmın davacılar üzerinde bırakılmasına,
19-Davalı … tarafından yapılan tebligat ve posta gideri olmak üzere 176,00-TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre hesap edilen 125,02-TL’sinin davacılardan alınarak davalıya ödenmesine, artan kısmın davalı … üzerinde bırakılmasına,
20-Davacı …’nin ret ile sonuçlanan maddi tazminat davası yönünden 100,00-TL vekalet ücretinin bu davacıdan alınarak davalılara ödenmesine,
21-Davacı …’nin ret ile sonuçlanan maddi tazminat davası yönünden 100,00-TL vekalet ücretinin bu davacıdan alınarak davalılara ödenmesine,
22-Davacı eş …’nin kısmen kabul ile sonuçlanan maddi tazminat davasında kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak bu davacıya ödenmesine,
22-Davacı anne …’nin kısmen kabul ile sonuçlanan maddi tazminat davasında kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 3.067,78-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak bu davacıya ödenmesine,
23-Davacı eş …’nin kısmen red ile sonuçlanan maddi tazminat davasında davalılar yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
24-Davacı anne …’nin kısmen red ile sonuçlanan maddi tazminat davasında davalılar yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
25-Davacı …’nin kısmen kabul ile sonuçlanan manevi tazminat davasında kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalı …’den alınarak bu davacıya ödenmesine,
26-Davacı …’nin kısmen kabul ile sonuçlanan manevi tazminat davasında kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalı …’den alınarak bu davacıya ödenmesine,
27-Davacı eş …’nin kısmen kabul ile sonuçlanan manevi tazminat davasında kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalı …’den alınarak bu davacıya ödenmesine,
28-Davacı anne …’nin kısmen kabul ile sonuçlanan manevi tazminat davasında kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalı …’den alınarak bu davacıya ödenmesine,
29-Davacı …’nin kısmen red ile sonuçlanan manevi tazminat davasında red edilen miktar üzerinden hesaplanan 5.100,00-TL vekalet ücretinin bu davacıdan alınarak davalı …’e ödenmesine,
30-Davacı …’nin kısmen red ile sonuçlanan manevi tazminat davasında red edilen miktar üzerinden hesaplanan 5.100,00-TL vekalet ücretinin bu davacıdan alınarak davalı …’e ödenmesine,
31-Davacı eş …’nin kısmen red ile sonuçlanan manevi tazminat davasında red edilen miktar üzerinden hesaplanan 5.100,00-TL vekalet ücretinin bu davacıdan alınarak davalı …’e ödenmesine,
32-Davacı anne …’nin kısmen red ile sonuçlanan manevi tazminat davasında red edilen miktar üzerinden hesaplanan 5.100,00-TL vekalet ücretinin bu davacıdan alınarak davalı …’e ödenmesine,
33-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve istek halinde ilgili tarafa iadesine,
C-) Davalı Sigorta Şirketinin istinaf başvurusu kısmen kabul edilmiş olmakla;
1-) İstinaf karar harcının talep halinde davalıya iadesine,
2-) İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
3-) Davalı tarafından yatırılan 162,10-TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
D-) Davacıların istinaf başvurusu reddedilmiş olmakla;
1-) Alınması gereken 80,70-TL istinaf karar harcından peşin alınan 59,30-TL’nin mahsubu ile 21,40-TL’nin davacılardan alınarak Hazineye irat kaydına,
2-) İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
3-) Davacılar tarafından yapılan istinaf yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
E) 1-) İstinaf yargılaması bakımından istinaf kanun yoluna başvuranlar tarafından yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının HMK’nun 333. maddesi, Yönetmeliğin 207/1. maddesi ve HMK Gider Avansı Tarifesi’nin 5. maddesi hükümleri uyarınca yatıranlara iadesine,
2-) Kararın kesin olması nedeniyle taraflara tebliği, harç ve avans iadesi işlemlerinin HMK’nın md. 302/5 ve 359/3 uyarınca ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair; tarafların yokluğunda, Hukuk Muhakemeleri Kanunu md. 353/1-b/1,2. maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı HMK’nın 362/1-a maddesi uyarınca KESİN olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 23/12/2022