Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T. C.
K A Y S E R İ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/2242
KARAR NO: 2022/1660
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 09/07/2021
NUMARASI: 2020/498 Esas, 2021/585 Karar
DAVANIN KONUSU: Trafik Kazasından Kaynaklı Maddi Tazminat
DAVA TARİHİ: 14.10.2019
İSTİNAF KARARININ
VERİLDİĞİ TARİH: 28.10.2022
YAZILDIĞI TARİH: 28.10.2022
Yukarıda ayrıntılı bilgileri yazılı Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/498 Esas, 2021/585 Karar sayılı kararına karşı davalı … vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere Dairemize tevzi edilmiş olmakla dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti: Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; 06/08/2018 tarihinde … A.Ş. tarafından sigortalı … plaka sayılı, … adına kayıtlı, sürücüsü … olan aracın, müvekkiline ait … plakalı araca arkadan çarpması nedeniyle maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, müvekkilinin zararının davalı sigorta tarafından karşılanması gerektiğinden davalıya 16/02/2019 tarihli dilekçe ile başvuru yapıldığını, müvekkilinin zararının karşılanması için başvurulmuş olsa da bir netice elde edilemediğini, oluşan maddi hasarın davalı sigortadan poliçe teminatı kapsamında diğer davalılar yönünden kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınmasını, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalılar … ve … , cevap dilekçesinde özetle; Yetki konusunda itirazlarının bulunduğunu, olayın … ‘de olduğunu, olayın üzerinden 1 yıl geçtiğini ve zamanaşımı itirazlarının olduğunu, davanın haksız ve fahiş olarak açıldığını, davacının dava dilekçesinde taraflarına atfetmiş olduğu hususların ve kusur durumlarının gerçeği yansıtmadığını, kaza sonrası oluşan exper raporunda kusur durumlarının davacı tarafın % 75, kendisinin % 25 kusurlu bulunduğunu, davacının bu durumu kabul etmediğini, dava dilekçesinde %100 kendilerinin kusurlu olduğunu söylendiğini, Almanya’da bir hasar tespit değeri yapıldığını, bu değerin 7.678,95 EURO olduğunu, davacı tarafın talep ettiği tercüme masraflarının ve her türlü masrafı kabul etmediklerini, yetkili mahkemenin Kayseri Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, yetki ve zamanaşımı itirazlarının kabulü ile davanını reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin de davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.Davalı … A.Ş. vekili, cevap dilekçesinde özetle; Davacının hasara ilişkin talepleri karşıladığından işbu davanın reddi gerektiğini, davacının müracaaati üzerine yaptırılan inceleme sonucu 1.305,00-TL hasar oluştuğunu, 26/10/2018 tarihinde anlaşmalı servise 1.305,00-TL ödendiğini, dolayısıyla davacının hasar bedelinin karşılandığını, fazlaya dair talebin reddi gerektiğini, müvekkilinin ancak ZMMS genel şartlarında öngörülen şekilde belirlenecek gerçek zarardan sorumlu tutulabileceğini, ihbar edilmeden ödenen ekspertiz bedelinden müvekkilinin sorumlu olmadığını, her halükarda talep edilen ekspertiz ücretinin makul oranı aştığını, mahkemece gerçek zararın tespit ettirilmesi gerektiğini, müvekkili şirketin yargılama giderleri ile vekalet ücretinden sorumlu tutulmamasını talep etmiştir.İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonunda;Davanın kısmen kabul kısmen reddi ile; 6.143,16 EURO alacağın tahsil tarihindeki kur üzerinden, davalılar … ve … ‘dan kaza tarihi olan 06/08/2018 tarihinden itibaren işleyecek 3095 Sayılı Yasanın 4.a maddesi gereğince kamu bankalarının 1 yıl vadeli EURO mevduatına uyguladıkları en yüksek faizi ile birlikte ve davalı … A.Ş’den (Sigorta şirketi yönünden poliçe limiti olan 33.000,00-TL ile sınırlı olmak üzere) temerrüt tarihi olan 05/03/2019 tarihinden itibaren işleyecek 3095 Sayılı Yasanın 4.a maddesi gereğince kamu bankalarının 1 yıl vadeli EURO mevduatına uyguladıkları en yüksek faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiliyle davacıya verilmesine, yargılama giderlerinin davanın kabul oranına göre taraflar arasında bölüştürülmesine dair karar verildiği anlaşılmıştır.Taraflarca İleri Sürülen İstinaf Sebepleri: Davalı … vekili, süresi içinde verdiği istinaf dilekçesinde özetle; İlk derece mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere davacıya ait aracın onarım faturasının dosyaya sunulmadığını, bu nedenle de uygulanan onarımın ekspertiz raporuna ne ölçüde uyumlu olduğu, onarımın yetkili serviste gerçekleşip gerçekleşmediğinin denetlenemediğini ve davacının sunduğu bilgi ve belgelerle yönlendirmesi üzerine rapor hazırlandığını ve bu raporun hükme esas alındığını, raporda onarımın ekspertiz raporuna tamamen uyumlu şekilde gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği, onarımın gerçek niteliği ve bedeli davacının KDV ödeyip ödemediği, uğranılan gerçek zarar hususlarının anlaşılamadığını, kanun gereği ancak gerçek zararın tazmin edilebileceğini, dolayısıyla bilirkişi raporunun eksik değerlendirme içerdiğini, hüküm kurmaya elverişli değilken ilk derece mahkemesince bu rapora göre karar verilesinin, rayiç ve emsal araştırması da yapılmamış olduğundan kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davacının talep ettiği tutarların olay tarihine göre piyasa rayicine uygun olup olmadığının denetlenmediğini, davacının beyanlarına itibar edildiğini, davacı yanın bildirdiği, hükme esas alınan miktar ve söz konusu belgeler bakımından itiraz etme imkanlarının olmadığını, mevzuat ve tarifelere göre davacının talep ettiği ve bilirkişilerce belirlenen ekspertiz ücreti fahiş olup cevap dilekçelerinde de bu fahiş bedellere itiraz edildiğini, tartışılmayan deliller dolayısıyla mahkemenin kararının usul ve yasaya uygun bulunmadığını, ayrıca davacı tarafça sunulan ekspertiz raporundan da görüldüğü üzere toplam masrafın 1.305,00 TL olduğunu, ilk derece mahkemesince rapor arasındaki çelişki de giderilmediğini, ilk derece mahkemesince aracın onarıma bırakılmaksızın yurt dışına gidildiği beyanına itibar edildiğini, gerçek durum araştırılmadığını, davanın aydınlatılmadığını, kaza yapan araç sürücülerinin kusur oranlarının hatalı olarak belirlenmiş olduğundan; tanıkları dinlenilmeyerek hukuki dinlenilme hakları ihlal edilmiş bulunduğundan; yapılan ödemenin mahkemece belirlenen tazminat miktarından mahsup edilmediğinden; ödemenin varlığına rağmen olay tarihi itibariyle faiz belirlenmiş olduğundan; dosya kapsamında alınan raporun eksiklikleri bulunmasına karşın mahkemece gerçek durum araştırılmaksızın ve eksiklikler giderilmeksizin, alınan bilirkişi raporu ile ekspertiz raporu arasındaki çelişkiler giderilmeksizin ve mahkemece emsal ve rayiç araştırması yapılmaksızın karar verilmiş olduğundan ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılarak yargılama giderleriyle vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe: Bölge Adliye Mahkemesince istinaf talebinin değerlendirilerek incelemeye alınabilmesi için Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesinde sayılan ön inceleme koşullarının gerçekleşmiş olması zorunludur. Bu maddede sayılan koşullardan birinin mevcut olmaması halinde istinaf başvurusunun usulden reddedilmesi gerekir. Bu şartlar kamu düzeninden olup yargılamanın her aşamasında re’sen dikkate alınmaktadır. İstinaf talebine konu eldeki dosya kapsamı incelendiğinde, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesinde sayılan ön inceleme koşullarında herhangi bir eksiklik bulunmadığı, davalı … vekilinin istinaf başvurusunun ön inceleme bakımından kabul edilebilir olduğu tespit edilmiştir.Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a maddesinde 6 bent halinde belirtilen koşulların varlığı durumunda ise davanın esası incelenmeden ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verileceği aynı maddede düzenlenmiştir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a maddesi 6. bendinde, uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli deliller toplanmadan veya değerlendirilmeden ilk derece mahkemesince karar verilmiş olması ya da talebin önemli bir kısmı hakkında karar verilmemiş olması istinaf aşamasında duruşma yapılmadan istinaf başvurusunun kabulüne dair karar verilecek usul hatası olarak kabul edilmiştir.6100 sayılı HMK’nın 355. maddesinde, Bölge Adliye Mahkemesinin, incelemesini kamu düzenine ilişkin hususlar hariç olmak üzere istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplere bağlı olarak yapması gerektiği hususu düzenlenmiştir. (Aynı yönde Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin 2018/9860 Esas ve 2018/14781 Karar sayılı ilamında da Bölge Adliye Mahkemelerinin istinaf sebepleri ile bağlı olduğu vurgulanmıştır.)
Yukarıda yapılan genel açıklamalar ışığında, istinaf başvurusuna konu ilk derece mahkemesinin dosyası 6100 sayılı HMK 355. maddesindeki düzenleme gereğince davalı … ‘nın istinaf sebepleri ve kamu düzenine ilişkin hususlar ile bağlı kalınarak incelenmiştir.İstinaf incelemesine konu dava, trafik kazasından kaynaklanan hasar bedelinin ve ayrıca hasarın tespiti için Almanya’da alınan ekspertiz rapor giderinin tahsili istemine ilişkindir.Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun E:2014/17-703, K:2016/497 sayılı ve Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin E:2014/24135, K:2015/3870 sayılı kararlarında da belirtildiği üzere; Yabancı plakalı araçlarda onarım, aracın kayıtlı olduğu ülkede yapılmışsa zarar bu ülkede katlanılan giderlere göre belirlenmelidir. Hasar gören yabancı plakalı aracın ülkemizde tamir ettirilmesi zorunluluğu yoktur. Hasarlı hali ile yurt dışına çıkıp orada tamir ettirilmesi durumunda o ülkedeki onarım giderlerinin esas alınması gerekir. Yabancı para cinsinden yapılan harcamalar, yabancı para alacağı olarak dava edilebilir ve ödeme günündeki kura göre işlem görür. Davacı alacağı, yabancı para cinsinden meydana gelmiş, olup fiili ödeme tarihindeki döviz kuru üzerinden TL karşılığının tahsiline karar verilmesi gerekir. Yine davacı tarafça Almanya’da yapılan ekspertiz masrafının karar tarihindeki döviz kuru üzerinden TL karşılığının yargılama giderine eklenerek davanın kabul-red oranına göre taraflar arasında paylaştırılması gerekir.Somut olayımızda, ilk derece mahkemesince, davacının gerçek zararının belirlenmesi için 19/03/2021 tarihli bilirkişi heyeti raporu alınmış ise de bu raporun yetersiz şekilde hazırlandığı ve mahkemece de eksik araştırma ve inceleme sonucunda karar verildiği anlaşılmıştır. Şöyle ki;İlk derece mahkemesince hükme esas alınan 19/03/2021 tarihli bilirkişi heyeti raporunda davacıya ait … numaralı otomobilin Almanya şartlarında hazırlanan ekspertiz raporuna tamamen uygun olarak gerçekleştirilmesi durumunda onarım bedelinin iskontosuz 6.452,90 Euro (KDV hariç) ve 7.678,95 Euro (%19 KDV dahil) iskontolu KDV hariç 5.996,80 Euro-KDV dahil 7.136,19 Euro olduğu, KDV ve iskonto hususlarının Mahkemenin takdirlerinde olduğu, Almanya şartlarında masraflar dahil %19 KDV dahil 484,90 Euro ekspertiz bedeli uygun olduğu rapor edilmiştir. Ancak aracın hasar görmeden önce Almanya’daki ikinci el piyasa değeri, aracın tamirinin ekonomik olup olmadığı ve aracın pert total sayılıp sayılmayacağı hususlarında değerlendirme yapılmadığı görülmüştür. Hasar miktarı tespit edilirken, aracın tamirinin ekonomik olup olmadığı, ekonomik ise tamir bedelinin, ekonomik değilse aracın kaza tarihi itibariyle 2. el piyasa rayiç değerinden sovtaj bedelinin mahsubu ile gerçek zarar miktarının hesaplanması ve raporda bu miktarların kalem kalem belirtilmesi gerekmektedir. (Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin E:2021/13208, K:2022/8884 sayılı kararında da aynı yönde açıklamaya yer verilmiştir.)Öte yandan, dosya arasındaki sigorta şirketince sunulmuş belgelerden davacıya ait … plakalı aracın … Otomotiv Servisinde tamir gördüğü ve bu işlem nedeniyle sigorta şirketince adı geçen servise ödeme yapıldığı anlaşılmaktadır. Mahkemece, … Otomotiv Servisinden ve davalı sigorta şirketinden davacıya ait … plakalı aracın gördüğü tamire ve yapılan ödemelere ilişkin tüm bilgi ve belgelerin istenerek bilirkişi heyetince bu belgeler de dikkate alınarak rapor düzenlenmesi gerektiği halde yetersiz araştırma ve eksik bilirkişi heyeti raporuna dayalı olarak karar verilmesi doğru olmamıştır.Bu durumda; ilk derece mahkemesince, … Otomotiv Servisinden ve davalı sigorta şirketinden davacıya ait … aracın gördüğü tamire ilişkin tüm bilgi ve belgelerin istenmesi akabinde dosyanın 19/03/2021 tarihli raporu hazırlayan bilirkişi heyetine tevdi edilerek davacıya ait … plakalı araçta kaza nedeniyle oluşan hasarın Almanya’da alınan ekspertiz raporunda belirlenen hasar bedeliyle uyumlu olup olmadığı, aracın hasar görmeden önce Almanya’daki ikinci el piyasa değeri, aracın tamirinin ekonomik olup olmadığı ve aracın pert total sayılıp sayılmayacağı, tamiri ekonomik değilse (perte ayrılması halinde) aracın yaşı, modeline göre kaza tarihindeki hasarsız 2’ci el piyasa değeri ile sovtaj bedelinin tespiti ile ikinci el değerinden sovtaj düşülerek zararın tesbiti hususlarında gerekçeli, ayrıntılı, denetime imkan verecek itirazları karşılayacak şekilde ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde eksik incelemeye dayalı hüküm kurulması doğru görülmemiştir. Dolayısıyla davalı … vekilinin istinaf başvurusunun bu yönüyle haklı olduğu ortaya çıkmıştır.
Yukarıda ayrıntılı olarak belirtildiği üzere davanın çözümünü sağlayacak ve esasına etki edecek nitelikteki deliller usulünce ve tam manasıyla toplanmadan dolayısıyla değerlendirilmeden ilk derece mahkemesince hüküm kurulmuş olduğundan, davalı … vekilinin istinaf talebi kabul edilerek, ilk derece mahkemesi olan Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/498 Esas, 2021/585 Karar sayılı kararının, duruşma yapılmaksızın, kaldırılması ve davanın (istinaf kanun yoluna başvuran/başvurmayan taraf lehine/aleyhine oluşan usuli kazanılmış haklara riayet edilerek) yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye iadesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır. Bu nedenle; ilk derece mahkemesi kararının kaldırılıp davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye iadesine dair 6100 sayılı HMK md. 353/1-a-6 gereğince duruşma açılmaksızın aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : (Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere)
1-) Davalı … ‘nın istinaf başvurusunun yukarıda belirtilen sebeplerle KABULÜNE, HMK md. 353/1-a-6 uyarınca Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 09.07.2021 tarihli, 2020/498 Esas, 2021/585 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
2-) Davanın yukarıda gerekçe bölümünde belirtilen hususlar değerlendirilerek yeniden görülmesi için dosyanın mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3-) Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 2/2. maddesi gereğince ve Dairemizce dosya hakkında duruşma yapılmaksızın karar verilmesi gözetilerek; davalı lehine vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
4-) Davalı … tarafından peşin yatırılan istinaf karar ve ilam harcının talep halinde davalıya İADESİNE, istinaf kanun yoluna başvuru harcının ise HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
5-) Davalı … tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden yapılacak yargılama sonucu verilecek nihai kararda dikkate alınmasına,
6-) İstinaf yargılaması bakımından davalı … tarafından yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının HMK’nun 333. maddesi, Yönetmeliğin 207/1. maddesi ve HMK Gider Avansı Tarifesi’nin 5. maddesi hükümlerine göre yatırana İADESİNE,
7-) Kararın kesin olması nedeniyle taraflara tebliği, harç ve gider avansı iadesi işlemlerinin HMK m. 302/5 ve 359/3 uyarınca ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair; tarafların yokluğunda, 6100 sayılı HMK md. 353/1-a-6 gereğince dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı HMK md. 353/1-a, 362/1-g uyarınca kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi.28/10/2022