Emsal Mahkeme Kararı Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2021/1487 E. 2022/757 K. 21.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T. C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/1487
KARAR NO: 2022/757
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 21/04/2021
NUMARASI: 2019/503 Esas 2021/438 Karar
DAVA: Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARARININ
VERİLDİĞİ TARİH: 21/04/2022
YAZILDIĞI TARİH: 21/04/2022
Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/503 Esas 2021/438 Karar sayılı ilamı davacılar vekili tarafından istinaf incelemesi için Dairemize gönderilmekle inceleme aşamasında dosyadaki tüm bilgi ve belgeler incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLÜP GÖRÜŞÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; 27/08/2018 tarihinde müvekkilinin sevk ve idaresindeki …plakalı yolcu otobüsüne Kayseri ili istikametinden Kırşehir ili istikametine seyir halinde iken Hacıbektaş yol kavşağına geldiği sırada Hacıbektaş ilçesi yönünden gelen sürücü … sevk ve idaresindeki… plaka sayılı aracın kontrolsüz ve asli kusurlu olarak sol orta kısmından çarptığını, davalının kontrolsüz şekilde kavşağa çıkması nedeniyle kazanın meydana geldiğini, davalının kural ihlali yaptığı ve asli kusurlu olduğu hususlarının izahtan vareste olduğunu, kaza sonrası otobüste ağır hasar meydana geldiğini ve müvekkilinin aracını …Yetkili Servisinde tamir ettirdiğini, tamir için 58.499,72-TL ödeme yaptıklarını, kaza sonucu otobüste oluşan hasarı müvekkili … ile … Sigorta A.Ş. arasında yapılan sigorta poliçesi sözleşmesine binaen … Sigorta tarafından giderilmesi gerektiğini, davalılardan …’ün ise kusurlu ve hukuka aykırı olarak müvekkillerinin mal varlığında zarar verdiğini, 27/08/2018 – 08/09/2018 tarihleri arasında serviste kaldığını ve müvekkillerinin bu süreçte kazanç kaybı olduğunu, bu dönemde aracın günlük net karının en az 2.000,00-TL olduğundan bahisle davanın kabulü ile müvekkilinin aracında oluşan maddi hasardan doğan zararın tazminini, aracın değer kaybının ve işletilememesi nedeniyle mahrum kalınan karın davalılardan müştereken ve müteselsilen tazminine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.Davalı… Sigorta A.Ş. vekili dosyaya sunduğu cevap dilekçesinde; davanın yetkili mahkemede açılmadığını, müvekkili şirketin genel müdürlük adresi Maslak Sarıyer İstanbul olduğunu, bu nedenle yetkili mahkemenin İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunu, müracaat şartı usulüne uygun olarak yerine getirilmediğini, müvekkil şirketin sorumluluğunun sigortalısının kusuru ve poliçe limiti ile sınırlı olduğunu, müvekkil şirket gerçek zararı ödemekle yükümlü olduğunu, davacı tarafın talep ettiği tazmin tutarının fahiş olduğunu, ayrıca davacının belirsiz alacak davası açmakta hukuki menfaati bulunmadığını, davacının talep ettiği kazanç kaybının, trafik sigortası poliçesi ve trafik sigortası genel şartları uyarınca teminat kapsamı dışında olduğundan bahisle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Davalı … Anonim …Sigorta Şirketi vekili dosyaya sunduğu cevap dilekçesinde; davanın yetkili mahkemede açılmadığını, yetkili mahkemenin İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunu, müvekkili şirketin davacının zararını tazmin ettiğini ve tüm sorumluluklarını yerine getirdiğini, gelir kaybı, mahrum kalınan kar ve değer kaybı taleplerinin kasko poliçesi teminatı kapsamında olmadığını, bu nedenlerde açılan davanın reddini, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.Davalı … vekili dosyaya sunduğu cevap dilekçesinde; açılan davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, davanın açılması ve görülmesi gereken yerin HMK’ya göre davalının yerleşim yeri olan Ceyhan Asliye Ticaret Mahkemesi (olmaması halinde Asliye Hukuk Mahkemeleri) yada kazanın meydana geldiği yer mahkemesi olan Kırşehir Asliye Ticaret Mahkemesi (olmaması halinde Asliye Hukuk Mahkemeleri) olduğunu, meydana gelen kaza sonrasında müvekkilinin kız kardeşinin vefat ettiğini, bunun acısıyla uğraşmaktayken Kırıkkale ili, Keskin İlçesi’nde Uzman Jandarma olarak çalışmakta olduğu işinden de ayrılarak memleketi Adana’ya taşındığını, bu süreçte kendisine kazadan dolayı … Sigorta’dan ulaşılarak kendilerine kazadan kaynaklı olarak 01.11.2018 tarihinde 7.880,00-TL ödeme yapıldığını, haksız davanın reddine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİİlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “…Kazanç kaybı nedeniyle davalılar… Sigorta A.Ş. ve … Anonim …Sigorta Şirketi aleyhine açılan davanın reddine, hasar nedeniyle açılan davanın tüm davalılar yönüyle reddine, kazanç kaybı nedeniyle davalı … aleyhine açılan davanın kısmen kabul kısmen reddi ile 438,26-TL’nin kaza tarihi olan 27/08/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …’den alınarak davacıya verilmesine,” şeklinde karar verildiği görülmüştür.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davalı …’ün kavşağın giriş kısmında “Dur” işaret levhası olmasına rağmen riayet etmeyip kontrolsüzce kavşağa girip kontrolsüzce kavşağa çıkarak kazaya tam kusuruyla sebebiyet verdiğini, söz konusu olayda müvekkilinin olması gereken hızla ilerlerken tam kavşağı geçeceği esnada, davalının idame ettirdiği aracın aşırı süratli bir şekilde geldiğini fark ettiğini, normal seyrinde devam ederken davalının kendisine çarpmaması ve durumu kurtarmak için sağa kırıp mevcut hızını artırmak zorunda kaldığını, davalı tarafın Dur levhasına uymaksızın yoluna devam etmesinin asli ve tam kusurlu olduğunun göstergesi olduğunu, meydana gelen kazada kusuru bulunmayan müvekkili için belirlenen kusur oranının haksız olduğunu, dolayısıyla hükme esas alınan 02/03/2020 tarihli bilirkişi raporunda atfedilen % 15’lik kusurunu kabul etmenin mümkün olmadığını, kaza sonucunda müvekkilleri … ve …’nın paylı mülkiyetinde bulunan …plakalı otobüste ağır hasar meydana geldiğini, müvekkillerinin kazadan sonra ivedi bir biçimde araçlarını …yetkili servisinde tamir ettirdiğini, …yetkili servisinin aracın tamiri için gereken tutarı 58.499,72-TL olarak tespit ettiğini ve müvekkillerinden tahsil ettiğini, kaza sonucu otobüste oluşan hasarın müvekkili … ve … Sigorta A.Ş arasında yapılan sigorta poliçesi sözleşmesine binaen KTK md. 91 uyarınca … Sigorta A.Ş tarafından giderilmesi gerektiğini, bilirkişi raporunda hesaplanan miktarların kabul edilebilir nitelikte olmadığını, raporda aracın markasının belirtilmekle kalınmış olup, değiştirilen parçaların hesaplanması yapılırken aracın markasına uygun parçaların değerinin esas alınmadığını, rapora esas alınan değerlerin afaki bir şekilde eksik ve yanlış hesaplanmış olup gerçek değerlerini yansıtmadığını, 27/01/2021 tarihli 5. celsesinde şoförler odasından şehirler arası çalışan bir otobüsün günlük kazancının ne olacağının sorulmasının tarafınca talep edildiğini, fakat mahkemece reddedildiğini, verilen hükmün eksik araştırma ile verildiğini, raporda otobüsün yolcu otobüsü olduğu belirtildiği halde, fahiş bir şekilde az olarak belirlenen 438,26-TL’nin komik bir rakam olduğunu, kök rapor esas alınarak açıklaması niteliğinde olan ek raporda da tespit edilen oranın hakkaniyete aykırı bir oran olduğunu, söz konusu aracın şehirler arası yolculuk yaptığı parametresinin dikkate alınarak bir hesaplama yapılması gerektiğini, ayrıca araçta meydana gelen ağır hasardan dolayı aracın ikinci el piyasasındaki değerinin düştüğünü beyan ederek mahkeme kararının kaldırılmasına, müvekkillerin aracında oluşan maddi hasardan doğan zararın tazminini, aracın değer kaybının ve aracın işletilememesi nedeniyle mahrum kalınan karın davalılardan müştereken ve müteselsilen tazminine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇEBölge Adliye Mahkemesince istinaf talebinin değerlendirilerek incelemeye alınabilmesi için Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesinde sayılan ön inceleme koşullarının gerçekleşmiş olması zorunludur. İstinaf talebine konu eldeki dosya kapsamı incelendiğinde, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesinde sayılan ön inceleme koşullarında herhangi bir eksiklik bulunmadığı, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun ön inceleme bakımından kabul edilebilir olduğu ve inceleme aşamasına geçilmesi gerektiği görülmüştür.
Yukarıda açıklaması yapılan HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince davacılar vekilinin istinaf sebepleri ve kamu düzenine ilişkin hususlar ile bağlı kalınarak ilk derece mahkemesine ait dava dosyası esas bakımından incelendiğinde;
İstinaf incelemesine konu dava, trafik kazasından kaynaklanan hasar nedeniyle ortaya çıkan onarım bedeli, değer kaybı zararı ve kazanç kaybı zararının giderilmesi istemine ilişkindir.Dava konusu kazanın, 27/08/2018 günü, davalı … sevk ve idaresindeki…plakalı araç ile davacı … sevk ve idaresindeki …plakalı otobüsün çarpışmasıyla meydana geldiği, … plakalı aracın… Sigorta A.Ş. tarafından zorunlu mali mesuliyet sigortası yapıldığı ve … Anonim …Sigorta A.Ş. tarafından kaskolandığı, eldeki davada kaza nedeniyle davacının aracı yönünden hasar bedeli, değer kaybı ve kazanç kaybı zararının tazmininin talep edildiği anlaşılmıştır.Öncelikle kazanın oluşumundaki kusur durumu değerlendirildiğinde dosya kapsamında alınan 02/03/2020 tarihli bilirkişi raporu ile… plaka sayılı araç sürücüsü …’ün kavşaklarda geçiş önceliğine uymaması nedeniyle kazanın oluşumda %85 kusurlu olduğu, …plaka sayılı araç sürücüsü …’nın ise kavşağa yaklaşırken hızını azaltamadığı için % 15 kusurlu olduğu belirlenmiş olup kusur tespiti kaza tespit tutanağı, ceza dosyası kapsamında alınan Ankara Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesi Başkanlığı’nın 02/11/2018 tarihli raporu ve aynı kazaya yönelik Ceyhan 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2018/550 esas sayılı dosyasında alınan Ankara Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesi Başkanlığı’nın 31/10/2019 tarihli raporu ve olayla uyumlu olduğundan davacılar vekilinin kusura yönelik istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir.Mahkeme tarafından hasar dosyaları, servis kayıtları ve taraflarca sunula deliller doğrultusunda teknik bilirkişiden aracın hasar bedelinin tespiti talep edilmiş olup, 10/08/2020 tarihli bilirkişi heyeti raporuyla kaza nedeniyle parça, işçilik ve onarım bedelinin KDV dahil 58.499,64-TL olduğu, kusur durumu gözetilerek davacının talep edebileceği hasar bedelinin 49.724,69-TL olduğu belirlenmiştir. Davalı … Anonim …Sigorta A.Ş. tarafından kaza nedeniyle 58.499,64-TL ödeme yapıldığı gözetilerek davacının davalılardan talep edebileceği bakiye hasar bedeli olmadığı açıktır. Hasar bedeline yönelik davacılar vekilinin istinaf sebepleri haklı görülmemiştir.Araç hasarında değer kaybı; aracın hasarsız haldeki 2. el piyasa değeri ile hasarın onarımından sonraki 2. el piyasa değeri arasındaki fark olup, Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin yerleşik içtihatlarında, değer kaybının, araçların modeli, markası, özellikleri, hasarı, yapılan onarım işlemleri, kilometresi, olay tarihindeki yaşı, davacı tarafın iddiaları, davalının savunmaları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek araçların kaza öncesi hasarsız ikinci el piyasa rayiç değeri ile kaza meydana geldikten ve tamir edildikten sonraki ikinci el piyasa rayiç değerleri arasındaki farka göre belirlenmesi gerektiği kabul edilmiştir. (Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2019/6070 Esas, 2020/3614 Karar sayılı ilamı) Yapılan açıklamalar doğrultusunda değer kaybı hesabının Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları EK-1de bulunan “Değer Kaybı Hesaplanması” yöntemine göre değil, kazalı aracın modeli, markası, özellikleri, hasarı, yapılan onarım işlemleri, kilometresi, olay tarihindeki yaşı, aracın markası, özellikleri ve model yılı, kullanım amacı, kullanım süresi, yıpranma payı (aracın km’si, metal komponentlerin yoğunluğu, korozyon dozajı ve önceye ait hasarlar nedeni ile orjinalliğin yitirilip yitirilmediği), aracın gördüğü hasarın ağırlığı ve hasara uğrayan bölgeleri, hasarın giderilmesinde kullanılan parçaların niteliği (orijinal olup olmadığı), tramer kayıtlarına göre araçta meydana gelen hasarlar irdelenerek, emsal satışlar da araştırılmak suretiyle, aracın olay tarihindeki 2. el rayiç değeri ile kazadan sonra onarılmış haldeki 2. el rayiç değeri arasındaki farka göre değer kaybının bilirkişi tarafından hesaplanması gerekir. Somut uyuşmazlığa yönelik 10/08/2020 tarihli raporda aracın yaşı, modeli, markası, kilometresi gibi özellikleri, piyasa değeri ve özellikle kaza tarihinden önceki hasar kayıtları gözetilerek değer kaybı olmayacağının belirlenmesi isabetlidir zira bilirkişi heyeti raporunda da açıklandığı üzere 30/09/2009, 11/08/2010 ve 22/01/2014 tarihli kaza tutanaklarından hasar bölgelerinin davaya konu kazada hasarlanan bölgelerle aynı bölgeler olduğu belirlenmiş olup, orjinalliğini yitirmiş ve onarılmış bölgelerde oluşan yeni hasarın yeniden onarılması sonucunda değer düşüklüğü oluşmayacağı açıktır. Aksi yöndeki davacılar vekilinin istinaf sebepleri isabetli görülmemiştir.Mahkeme tarafından Kayseri Otobüsçüler Odası’na ve Vergi Dairesi Başkanlığı’na müzekkere yazılarak davaya konu otobüsün 13 günlük onarım süresince çalışmamasından kaynaklanan kazanç kaybının tespiti için bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır. Davacı tarafın gelir beyannameleri incelenerek hesaplama yapılmasında bir isabetsizlik bulunmamaktadır zira kazanç kaybı hususunda ispat külfeti davacı tarafta olup, davacının kendi gelir beyannameleri doğrultusunda hesaplama yapılması yerindedir.Mahkemece tarafların iddia ve savunmaları ile delillerinin dosya kapsamı ve yasalara uygun olarak değerlendirilerek verilen kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğunun anlaşılmasına göre davacıların istinaf kanun yolu başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : (Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere)
1-) Davacıların istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b/1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-) Alınması gereken 80,70-TL istinaf karar harcından peşin alınan 59,30-TL’nin mahsubu ile 21,40-TL’nin davacıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
3-) İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından AAÜT md. 2/2 uyarınca vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
4-) Davacılar tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin davacıların üzerinde bırakılmasına,
5-) Davacılar tarafından istinaf yargılaması bakımından yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının, karar kesinleştiğinde, HMK’nun 333. maddesi, Yönetmeliğin 207/1. maddesi ve HMK Gider Avansı Tarifesi’nin 5. maddesi hükümlerine göre yatırana İADESİNE,
6-) Kararın kesin olması nedeniyle taraflara tebliği ve gider avansı iadesi işlemlerinin 6100 sayılı HMK md. 302/5 ve 359/3 uyarınca ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair; tarafların yokluğunda, Hukuk Muhakemeleri Kanunu md. 353/1-b/1 uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı HMK’nın 362/1-a maddesi uyarınca KESİN olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 21/04/2022