Emsal Mahkeme Kararı Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi 2022/638 E. 2022/670 K. 12.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
1. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/638
KARAR NO: 2022/670
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 24/02/2022
NUMARASI: 2021/664 Esas Karar 2022/149
DAVANIN KONUSU: Menfi tespit (Kıymetli evraktan kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 12/05/2022
KARAR YAZIM TARİHİ: 12/05/2022
Yukarıda esas numarası yazılı dosya resen istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olmakla yapılan inceleme neticesinde;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; alacaklı tarafça aleyhine Kayseri … İcra Müdürlüğü … esas sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibine girildiği, takibe konu edinilen bono kendisine başlangıçta üzeri doldurulmamış teminat olması maksadıyla verildiği, davalı ile üç yıl çiftçilik ortakçılığı yaptığı, her yıl hesaplarını detaylı olarak gördükleri, son yıl tarlasından çıkmasını kendisine ilettiğini, hesap sonunda taraflar arasında herhangi bir alacak verecek bulunmamasından dolayı tarafların birbirini ibra ettiği, müteakiben 3 yıl daha ekmesi karşılığında davalının kendisine taşınmazın elektrik borçları ödeyebilmesi için 25.000,00 TL çek verdiği, daha sonra davalı ortaklık ilişkisi bozarak elindeki dava konusu olan üzerine doldurulmamış bonoya dayanarak ortaklık yapmayacağını çok düşük miktarda bedel ödeyerek kiralamak istediğini söylediği, kendisinin de bu durumu kabul etmemesi üzerine senedin üzerini doldurarak icra takibine koyduğunu, davalıdan bakiye borcunu ödeyerek kendisinde bulunan bonosunu istediğinde kendisine borcunun 27.000,00 TL olmayıp 90.000,00 TL olduğunun söylendiği ve bonoyu vermeyerek icra takibine konu ettiği, bunun üzerine açığa alınan senedi icraya koymaktan ve dolandırıcılıktan dolayı davalıyı şikayet ettiği, takibe konu olan bononun incelendiğinde üzerinde malen kaydı bulunmadığı, taraflar arasında herhangi bir mal alışverişinin olmadığı, dolayısıyla bahse konu bononun kambiyo vasfı taşımadığı, bono tanzim yeri olarak ilçe ismi belirtildiği ancak şehir merkezi yazılmadığı, davalı icra dosyasından alacaklı olduğunu iddia edilen meblağın çok üstünde kıymeti olan tarlanın satış işlemlerini başlattığı, bu nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla öncelikle taşınmaz satış işlemlerinin durdurulması için ihtiyati tedbir konulmasına, bu konuda Yeşilhisar İcra Müdürlüğü’ne müzekkere yazılmasına, belirtilen icra dosyası ile ilgili olarak 63.000,00 TL üzerinden borçlu olmadığının tespitine, fazladan yapılan ödemelerin iadesine, Kayseri Yeşilhisar İcra Müdürlüğü … esas sayılı dosyanın iptaline, kötü niyetli davalı/ alacaklının talep ettiği alacağın %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatı ödemeye mahkum edilmesine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:Yeşilhisar Asliye Hukuk Mahkemesince; “6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 4. Maddesine göre ,her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ile tarafların sıfatına ve işin ticarî işletmeyle ilgili olup olmadığına bakılmaksızın bu kanunda öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları ticari dava sayılır.Somut uyuşmazlıkta dava tarihinde Yeşilhisarda Ticaret Mahkemesi bulunmadığından, ticari dava niteliğindeki uyuşmazlığa Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla Yeşilhisar Asliye Hukuk Mahkemesi olarak bakılmıştır.Ancak yargılama sırasında Hakim ve Savcılar Genel Kurulunun mevcut bulunan Asliye Ticaret Mahkemelerinin yargı çevrelerinin belirlenmesine ilişkin 07.07.2021 tarihli ve 31535 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 608 sayılı kararı ile Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Kayseri ilinin mülki sınırları olduğu ve iş bu kararın 01.09.2021 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanmasına karar verilmiştir.Görev kamu düzeni ile ilgili dava şartı olduğundan, iddia ve savunma olarak ileri sürülmese dahi temyiz dahil yargılamanın her aşamasında mahkemece resen göz önünde bulunması zorunludurYARGITAY Hukuk Genel Kurulu 2006/19-300 esas 2006/342 karar numaralı kararında ,YARGITAY 11. Hukuk Dairesi 2016/9217 esas 2016/7676 karar ve Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2016/8699 esas 2020/164 karar sayılı ilamlar emsal oluşturup ilgili ilamlarda derdest dosyaların Asliye Ticaret Mahkemesine resen gönderilmesine karar verilmesi hususu belirtilmiştir.Tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde Kayseri mülki sınırları içerisinde Kayseri Ticaret Mahkemelerinin görevli olması ile birlikte mahkememiz dava konusu uyuşmazlık bakımından görevsiz hale geldiğinden aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.” gerekçesiyle Kayseri Asliye Ticret Mahkemesinin görevli olduğuna ilişkin karar verilmiştir.Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesince; “Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu’nun 07/07/2021 tarihli 608 sayılı kararı ile, Asliye Ticaret Mahkemeleri’nin yargı çevreleri yeniden düzenlenmiş ve Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi yönünden yargı çevresi Kayseri ilinin mülki sınırları olarak belirlenmiştir. Ancak kararda, derdest davaların yeni yargı çevresinde yetkili hale gelen Asliye Ticaret Mahkemesine devredileceğine ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle; mahkememiz yargı çevresini yeniden belirleyen kararın yürürlük tarihi olan 01/09/2021 tarihinden önce açılmış davaların, istek üzerine veya doğrudan doğruya görevsizlik ya da gönderme kararı ile mahkememize gönderilmesine olanak yoktur. 01/09/2021 tarihinden önce açılan iş bu davanın mahkememizin görev alanı dışında kaldığı ve bu davanın açıldığı tarihteki görevli mahkemenin iş bu davaya bakmaya devam etmesi gerektiği değerlendirildiğinden, görevli ve yetkili mahkemenin Yeşilhisar Asliye Hukuk Mahkemesi olması nedeniyle Mahkememizin görevsizliği nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.” gerekçesiyle Yeşilhisar Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğuna dair karar verilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Talep, merci tayinine ilişkindir.Yeşilhisar Asliye Hukuk Mahkemesince, Hakimler ve Savcılar Genel Kurulunun Asliye Ticaret Mahkemelerinin yargı çevrelerinin belirlenmesine ilişkin 07/07/2021 tarihli 608 sayılı kararı ile Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Kayseri ilinin mülki sınırları olarak belirlendiğinden bahisle dosyanın Kayseri Nöbetçi Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesince de Hakimler ve Savcılar kurulu kararında Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi yargı alanının 01/09/2021 tarihinden sonra açılan davalara uygulanacağından bahisle karşı görevsizlik kararı verilmiş, verilen her iki karar da istinaf edilmeksizin kesinleşmiştir.Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun 08/07/2021 tarih ve 31535 sayılı Resmi Gazete’de yayınlan 07/07/2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile “Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Kayseri ilinin mülki sınırları, olarak belirlenmesine, iş bu kararın 01.09.2021 tarihinden itibaren uygulanmasına.” karar verilmiştir.Hiç kimse kanunen tabi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarılamaz.(T.C.Anayasası madde.37 )Mahkemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri, işleyişi ve yargılama usulleri kanunla düzenlenir. (T.C.Anayasası madde.142 )Herkes davasının, medeni hak ve yükümlülükleriyle ilgili uyuşmazlıklar ya da cezai alanda kendisine yöneltilen suçlamaların esası konusunda karar verecek olan, yasayla kurulmuş, bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından, kamuya açık olarak ve makul bir süre içinde görülmesini isteme hakkına sahiptir.(Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi madde.6) Mahkemelerin görevi, ancak kanunla düzenlenir. Göreve ilişkin kurallar, kamu düzenindendir.(6100 sayılı HMK madde.1)Kanuni hâkim, görev ve yetkisi kanunla belli edilmiş olan mahkemenin hâkimidir. Dolayısıyla mahkemenin görev ve yetkisinin tayin edilmesi işleminin kanun ile yapılmış bulunmasıdır. Yargılanacak olan uyuşmazlığın gerçekleşmesinden önce yürürlükte bulunan kanunlar aracılığıyla görevi ve yetkisi belirlenmiş olan mahkemenin hâkimine, tabii hâkim denir. Bu çerçevede, tabii hâkim ilkesine uygunluğun sağlanması için, kanunla mahkemenin görev ve yetkisinin belirlenmesi işleminin yargılanacak olan uyuşmazlığın gerçekleşmesinden önce yapılmış olması şarttır.Tabii hakim ilkesi, kişilerin, hangi mahkeme önünde yargılanacaklarını kesin olarak bilmelerini mümkün kılmak, bağımsız ve tarafsız mahkemeler önünde yargılanma haklarını güvence altına almak, yargıya güveni sağlamak ve yürütmenin yargıya müdahalesini olabildiğince önlemek amaçlarına yönelmiştir. Bu ilke uyarınca herkes işlem veya eylem tarihinde tabi olduğu mahkeme ve hakim huzurunda yargılanma hakkına sahiptir. (A.Ü.H.F. Adalet MYO Yargı Örgütleri )Olumsuz görev uyuşmazlığının çözümü ve davaya bakacak yargı mercinin belirlenmesi için gönderilen dava dosyası incelendiğinde; davanın Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun 07/07/2021 tarih ve 608 sayılı kararından önce açıldığı, taraflar arasındaki uyuşmazlığın gerçekleşmesi tarihinden önce açılmış olan bu davada doğal hakimlik ilkesi ve 01.09.2021 tarihinden itibaren uygulanacağı düzenlemesi gereğince uyuşmazlığın Yeşilhisar Asliye Hukuk Mahkemesinde (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) görülmesi gerekir.Nitekim aynı konuda Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin 2021/1672 Esas 2021/1483 Karar sayılı dosyası ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesinin 2021/1939 Esas 2021/1732 Karar sayılı dosyalarından dolayı Hakimler ve Savcılar Genel Kurulunun 07/07/2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile müstakil Asliye Ticaret Mahkemelerinin görev sınırlarının belirlenmesi kararı sonrası Asliye Ticaret Mahkemesi olmayan ilçelerde Asliye Hukuk Mahkemesinin, Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla baktığı derdest dosyaların devredilip devredilmeyeceği hususunda oluşan görüş ayrılığının giderilmesine yönelik Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 21/02/2022 tarih ve 2022/1073 Esas 2022/2686 Karar sayılı ilamı ile Hakimler ve Savcılar Kurulunun 07/07/2021 tarih ve 608 Kararı ile yeni kurulan Alanya, Aydın, Balıkesir, Diyarbakır, Manisa, Muğla, Sakarya ve Tekirdağ Asliye Ticaret Mahkemeleri ile faaliyette olan Adana, Ankara, Ankara Batı, Antalya, Bursa, Bakırköy, Denizli, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Gebze, İskenderun, İstanbul, İstanbul Anadolu, İzmir, Karşıyaka, Kayseri, Kocaeli, Konya, Mersin, Samsun, Şanlıurfa ve Trabzon Asliye Ticaret Mahkemelerinin Yargı çevrelerinin belirlendiği ancak hali hazırda açılmış davaların yeni kurulan mahkemeye devredileceğine dair bir düzenlenmenin mevcut olmadığı bu nedenle yeni bir mahkemenin faaliyete geçirildiği tarihten önce derdest bulunan davaların istek üzerine veya doğrudan doğruya ya da gönderme kararıyla yeni kurulan mahkemeye gönderilmesine imkan bulunmadığından Hakimler ve Savcılar Genel Kurulunun 07/07/2021 tarih ve 608 Kararı ile Müstakil Asliye Ticaret Mahkemelerinin görev sınırlarının belirlenmesi kararı öncesinde Asliye Ticaret Mahkemeleri olmayan ilçelerde Asliye Hukuk Mahkemesinin, Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla baktığı derdest dosyalarının görülmeye devam edilmesi gerektiği yönünde karar verilerek bu husustaki farklı uygulamaya son verilmiştir.
Bu nedenle, davaya bakmakla görevli ve yetkili mahkemenin Yeşilhisar Asliye Hukuk (Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi olduğu anlaşıldığından 6100 sayılı HMK’nın 21, 22 ve 23. maddeleri gereğince Yeşilhisar Asliye Hukuk (Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi’nin yargı yeri olarak belirlenmesine ve dosyanın yargı yeri olarak belirlenen mahkemeye gönderilmesine karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-) 6100 sayılı HMK’nın 21, 22 ve 23. maddeleri gereğince Yeşilhisar Asliye Hukuk (Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
2-) Dosyanın yargı yeri olarak belirlenen mahkemeye gönderilmek üzere merci tayini talebinde bulunan mahkemesine iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 362/1-c maddesi gereğince KESİN olarak oy birliği ile karar verildi. 12/05/2022