Emsal Mahkeme Kararı Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi 2022/636 E. 2022/641 K. 10.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
1. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/636
KARAR NO: 2022/641
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 24/02/2022
NUMARASI: 2021/665 Esas- 2022/150 Karar
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit
KARAR TARİHİ: 10/05/2022
KARAR YAZIM TARİHİ: 10/05/2022
Yukarıda esas numarası yazılı dosya resen istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olmakla yapılan inceleme neticesinde;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı şirkete müvekkilin hiçbir borcu bulunmadığını, davalı şirket ile dava öncesinde yapılan ara buluculuk görüşmelerinde Niğde İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile ilgili olarak 3.500,00 TL ve Kayseri Yeşilhisar İcra Müdürlüğünün … esas sayılı ilgili olarak 3.979,00 TL ödendiği dolayısıyla icraya konulan bu kısımlar ile ilgili müvekkillerinin borçlu olmadığı hususunda ihtilaf bulunmadığını, çünkü bu durum ilam niteliğinde sayılan belgeler arasında sayılan ara buluculuk tutanaklarına işlenmiş, taraf vekilleri ve arabulucu tarafından imzalandığını, ancak davalı taraf iki dosya ile olarak 7.521,00 TL alacaklı olduklarını iddia etmişler bu alacak bakımından müvekkilimin menkul ve gayrimenkul tüm mal varlığı üzerine haciz işlemişler ve müvekkilinin oturmakta olduğu taşınmazı satışa çıkardıklarını Yeşilhisar İcra Hukuk Mahkemesinin 2019/6 esas ve 2019/27 karar sayılı ilamı ile müvekkillerinin davalı şirkete borçlu olmadıkları bilirkişi incelemesi sonucu tespit edildiğini, ancak icra mahkemelerin sınırlı işlem yapması söz konusu delilleri ancak genel mahkemede delil olarak dayanabileceği gerekçesi ile kesin olarak red edildiğini, müvekkil şirket davalı firma ile arasında satılmasına karar verilen zirai tarım ilaç ekipmanları ilk dönemlerde ticari olarak avans yoluyla çalıştığını, avansla çalışmasının nedeni ise davalı firma bir sonraki yıl üreteceği mallar için vermiş olduğumuz evrakları bankalara kullanarak karşılığında kredi kullanıyor veya üretim için malzeme alacağı firmalara vererek ödeme yapmış olduklarını aynı zamanda da sezonda üreteceği malzemeyi önceden hesaplama olanağı bulduklarını bu konuda bayii olarak avantajlarının ise sezonda davalı firmadan alacakları malzemenin fiyatında ekstra indirim yaptıklarını bu ticari akış içerisinde davalı firmaya çekler ve bonolar 2016 üretim sezonunda mal almak için avans olarak verildiğini, davalı firmaya daha sonra çeşitli zamanlarda 2.003.800,00TLlik müşteri evrakı ve 197.225,00TL nakit ödemeler yaptığını, dolayısıyla müvekkil şirketin alacağı davalı firmada fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak kaydıyla 3.165.336,00TL gibi bir rakama ulaştığını, davalı firma sahipleri ve ortakları 2016 yılında fetö/pdy terör örgütü üyeliğinden soruşturma geçirince bu sezon içerisinde müvekkil şirketin alacaklı olduğu malzemeleri göndermemiş bono ve çekleri da banka ve diğer hammadde aldıkları firmalarda kullandıkları kısmını iade etmemiş sadece fetö soruşturmasında kasalarında çıkan evrakları iade ettiklerini bu konuda Mersin 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2018/191 esas ve 2019/319 Sayılı Kararını ve Mersin 2.Asliye Ticaret Mahkemesinde 2018/558 dosya numarasıyla sonuçlanmış davalar bulunduğunu, Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesinde 2018/558 dosya numarasıyla tespit edildiği üzere 964.311,09 TL lik müvekkil şirketin avans alacağı müşteri senetleri ile muhasebe ilkelerine aykırı bir şekilde ters kayıt yapılarak davalı firmanın avans borçlarının ödenmiş gibi usulsüz bir şekilde sıfırlandığı ve 680.615,67TL davacı firma olarak alacaklarının olduğu tespit edildiğini fakat davalı firmanın müşteriye iade olarak kendi ticari defterlerinden düştükleri çek ve senetlerin de yaklaşık 2000.000.00TLlik kısmını iade etmediğini, kötü niyetli olarak Mersin, Niğde, Kırşehir, Konya, Kayseri İcra Müdürlüklerinde icra işlemi başlattıklarını müvekkili ile davalı taraf arasında ticari olarak satılmasına karar verilen zirai tarım ilaç ve ekipmanları müvekkiline teslimi karşılığında, keşidecisi müvekkilim ve lehtarı davalı taraf 100.000 TL lik … nolu 30.09.2016 vadeli keşidecisi … Ltd Şti Yapı 100.000 TL lik …nolu 30.10.2016 vadeli keşidecisi … Ltd Şti … bankası Kayseri … şubesi 100.000TL lik … nolu 30.10.2016 vadeli keşidecisi … Ltd Şti … bankası Kayseri … şubesi 100.000 TL lik … nolu 01.12.2016 vadeli keşidecisi … Ltd Şti … bankası Kayseri … şubesi , 100.000 TL lik … nolu 30.11.2016 vedeli keşidecisi … Ltd Şti … bankası Kayseri … şubesi 150.000 TL lik … nolu 30.12.2016 vadeli keşidecisi … Ltd Şti… bankası Kayseri … şubesi , keşidecisi … Ltd Şti … bankası Kayseri … şubesi 70.000 TL lik … nolu 30.08.2016 vadeli keşidecisi … Ltd Şti …bankası Kayseri … şubesi 60.000 TL lik … nolu 22.01.2016 vadeli keşidecisi Yeşilhisar … bankası Kayseri … şubesi 60.000 TL lik … nolu 22.01.2016 vadeli keşidecisi Yeşilhisar…Tic.San.Tic ltd Şti. … … şubesi 37.500 TL lik … nolu 14.01.2016 vadeli Keşidecisi … … Tic.San.Tic ltd Şti. …şubesi 37.500 TL lik … nolu 30.01.2016 vadeli Keşidecisi … … … Şubesi 40.000 TL lik … nolu 29.12.2015 vadeli Keşidecisi … … … Şubesi … … Şubesi 77.000 TL lik … nolu 30.01.2016 vadeli keşideci … … 50.000 TL lik … nolu 30.11.2015 vadeli keşideci … … …Bankası … Şubesi 60.000 TL lik … nolu 28.02.2016 vadeli keşideci … … … Bankası … Şubesi 90.000 TL lik 28.02.2016 vadeli keşideci … … … … … Bankası … Şubesi 120.000 TL lik … nolu30.03.2016 vadeli çek Niğde 2.icra müdürlüğü … Şubesi 100.000 TL lik … nolu çek Keşidecisi … … … 2017/3090 keşidecisi … Bankası… şubesi 125.000TL lik … nolu çek Keşideci … bankası … Bankası …şubesi 150.000TL lik … nolu 28.01.2017 vadeli çek Keşidecisi … gıda çeki …şubesi 150.000TL lik … nolu 30.08.2017 vadeli çek Keşidecisi … cironta … Tarım (…) Çanakkale …çeki … Tarım (…) Konya … Şubesi… 49.000 TL lik … nolu … çeki … 100.000 TL lik … nolu … çeki … şubesi 100.000 TL lik … nolu … çeki … şubesi … bank çeki 15000 TL lik … nolu … çeki … bankası … şubesi 15000 TL lik … nolu … çeki … bankası … şubesi 49000 TL lik … no lu … çeki … …şubesi 75.000 TL lik … nolu … … çeki 75.000 TL lik … nolu … … çeki 25.000 TL lik … nolu … çeki … şubesi 25.000 TL lik … nolu … çeki … şubesi 10000 TL … nolu … çeki … … şubesi 16500 TL … nolu hesapno:… … şubesi şubesi 601.735 TL lik müşteri evrakları Aynı şekilde ekte ayrıntılı bilgilerini sunduğum 77.370 TL: lik müşteri evrakları ekte bilgilerini sundum Toplam değeri 3.350.605,00TL lik (üç milyon üçyüzellibin altıyüz beş TürkToplam değeri 3.350.605,00TL lik (üç milyon üçyüzellibin altıyüz beş Türk lirası Bunların dışında verilen 1.200.000,00TL teminat sened Lirası davalı tarafa elden teslim edildiğini, anılan şifahi sözleşme uyarınca sözleşmede kararlaştırılan vade tarihi geçmesine ve bu yolda davalı tarafa Yeşilhisar Noterliğinin … tarih ve … yevmiye no.lı noter ihtarnamesiyle yapılan uyarıya rağmen, şimdiye kadar müvekkil şirkete teslim edilmediğini, ayrıca, kalan kısım bakımından teslimatın bu güne kadar gerçekleşmemesinin nedeni hakkında da müvekkili herhangi bir açıklama yapılmadığını davalı tarafın vermiş olduğu bonoların bedelsiz kaldığını Kayseri Yeşilhisar İcra Müdürlüğünün … esas ve Niğde İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyalarından müvekkillerin borçlu olmadığının tespitine ve icra dosyasında asıl alacaklar üzerinden % 20’si üzerinden kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine avukatlık ücreti ile mahkeme masraflarının karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Yeşilhisar Asliye Hukuk Mahkemesince; “6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 4. Maddesine göre ,her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ile tarafların sıfatına ve işin ticarî işletmeyle ilgili olup olmadığına bakılmaksızın bu kanunda öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları ticari dava sayılır.Somut uyuşmazlıkta dava tarihinde Yeşilhisarda Ticaret Mahkemesi bulunmadığından, ticari dava niteliğindeki uyuşmazlığa Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla Yeşilhisar Asliye Hukuk Mahkemesi olarak bakılmıştır.
Ancak yargılama sırasında Hakim ve Savcılar Genel Kurulunun mevcut bulunan Asliye Ticaret Mahkemelerinin yargı çevrelerinin belirlenmesine ilişkin 07.07.2021 tarihli ve 31535 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 608 sayılı kararı ile Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Kayseri ilinin mülki sınırları olduğu ve iş bu kararın 01.09.2021 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanmasına karar verilmiştir.Görev kamu düzeni ile ilgili dava şartı olduğundan, iddia ve savunma olarak ileri sürülmese dahi temyiz dahil yargılamanın her aşamasında mahkemece resen göz önünde bulunması zorunludurYARGITAY Hukuk Genel Kurulu 2006/19-300 esas 2006/342 karar numaralı kararında ,YARGITAY 11. Hukuk Dairesi 2016/9217 esas 2016/7676 karar ve Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2016/8699 esas 2020/164 karar sayılı ilamlar emsal oluşturup ilgili ilamlarda derdest dosyaların Asliye Ticaret Mahkemesine resen gönderilmesine karar verilmesi hususu belirtilmiştir.Tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde Kayseri mülki sınırları içerisinde Kayseri Ticaret Mahkemelerinin görevli olması ile birlikte mahkememiz dava konusu uyuşmazlık bakımından görevsiz hale geldiğinden aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.” gerekçesiyle Kayseri Asliye Ticret Mahkemesinin görevli olduğuna ilişkin karar verilmiştir. Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesince; ” Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu’nun 07/07/2021 tarihli 608 sayılı kararı ile, Asliye Ticaret Mahkemeleri’nin yargı çevreleri yeniden düzenlenmiş ve Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi yönünden yargı çevresi Kayseri ilinin mülki sınırları olarak belirlenmiştir. Ancak kararda, derdest davaların yeni yargı çevresinde yetkili hale gelen Asliye Ticaret Mahkemesine devredileceğine ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle; mahkememiz yargı çevresini yeniden belirleyen kararın yürürlük tarihi olan 01/09/2021 tarihinden önce açılmış davaların, istek üzerine veya doğrudan doğruya görevsizlik ya da gönderme kararı ile mahkememize gönderilmesine olanak yoktur. 01/09/2021 tarihinden önce açılan iş bu davanın mahkememizin görev alanı dışında kaldığı ve bu davanın açıldığı tarihteki görevli mahkemenin iş bu davaya bakmaya devam etmesi gerektiği değerlendirildiğinden, görevli ve yetkili mahkemenin Yeşilhisar Asliye Hukuk Mahkemesi olması nedeniyle Mahkememizin görevsizliği nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.” gerekçesiyle Yeşilhisar Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğuna dair karar verilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Talep, merci tayinine ilişkindir. Yeşilhisar Asliye Hukuk Mahkemesince, Hakimler ve Savcılar Genel Kurulunun Asliye Ticaret Mahkemelerinin yargı çevrelerinin belirlenmesine ilişkin 07/07/2021 tarihli 608 sayılı kararı ile Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Kayseri ilinin mülki sınırları olarak belirlendiğinden bahisle dosyanın Kayseri Nöbetçi Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesince de Hakimler ve Savcılar kurulu kararında Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi yargı alanının 01/09/2021 tarihinden sonra açılan davalara uygulanacağından bahisle karşı görevsizlik kararı verilmiş, verilen her iki karar da istinaf edilmeksizin kesinleşmiştir. Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun 08/07/2021 tarih ve 31535 sayılı Resmi Gazete’de yayınlan 07/07/2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile “Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Kayseri ilinin mülki sınırları, olarak belirlenmesine, iş bu kararın 01.09.2021 tarihinden itibaren uygulanmasına.” karar verilmiştir.Hiç kimse kanunen tabi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarılamaz.(T.C.Anayasası madde.37 )Mahkemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri, işleyişi ve yargılama usulleri kanunla düzenlenir. (T.C.Anayasası madde.142 )Herkes davasının, medeni hak ve yükümlülükleriyle ilgili uyuşmazlıklar ya da cezai alanda kendisine yöneltilen suçlamaların esası konusunda karar verecek olan, yasayla kurulmuş, bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından, kamuya açık olarak ve makul bir süre içinde görülmesini isteme hakkına sahiptir.(Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi madde.6)Mahkemelerin görevi, ancak kanunla düzenlenir. Göreve ilişkin kurallar, kamu düzenindendir.(6100 sayılı HMK madde.1) Kanuni hâkim, görev ve yetkisi kanunla belli edilmiş olan mahkemenin hâkimidir. Dolayısıyla mahkemenin görev ve yetkisinin tayin edilmesi işleminin kanun ile yapılmış bulunmasıdır. Yargılanacak olan uyuşmazlığın gerçekleşmesinden önce yürürlükte bulunan kanunlar aracılığıyla görevi ve yetkisi belirlenmiş olan mahkemenin hâkimine, tabii hâkim denir. Bu çerçevede, tabii hâkim ilkesine uygunluğun sağlanması için, kanunla mahkemenin görev ve yetkisinin belirlenmesi işleminin yargılanacak olan uyuşmazlığın gerçekleşmesinden önce yapılmış olması şarttır. Tabii hakim ilkesi, kişilerin, hangi mahkeme önünde yargılanacaklarını kesin olarak bilmelerini mümkün kılmak, bağımsız ve tarafsız mahkemeler önünde yargılanma haklarını güvence altına almak, yargıya güveni sağlamak ve yürütmenin yargıya müdahalesini olabildiğince önlemek amaçlarına yönelmiştir. Bu ilke uyarınca herkes işlem veya eylem tarihinde tabi olduğu mahkeme ve hakim huzurunda yargılanma hakkına sahiptir. (A.Ü.H.F. Adalet MYO Yargı Örgütleri )Olumsuz görev uyuşmazlığının çözümü ve davaya bakacak yargı mercinin belirlenmesi için gönderilen dava dosyası incelendiğinde; davanın Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun 07/07/2021 tarih ve 608 sayılı kararından önce açıldığı, taraflar arasındaki uyuşmazlığın gerçekleşmesi tarihinden önce açılmış olan bu davada doğal hakimlik ilkesi ve 01.09.2021 tarihinden itibaren uygulanacağı düzenlemesi gereğince uyuşmazlığın Yeşilhisar Asliye Hukuk Mahkemesinde (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) görülmesi gerekir. Nitekim aynı konuda Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin 2021/1672 Esas 2021/1483 Karar sayılı dosyası ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesinin 2021/1939 Esas 2021/1732 Karar sayılı dosyalarından dolayı Hakimler ve Savcılar Genel Kurulunun 07/07/2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile müstakil Asliye Ticaret Mahkemelerinin görev sınırlarının belirlenmesi kararı sonrası Asliye Ticaret Mahkemesi olmayan ilçelerde Asliye Hukuk Mahkemesinin, Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla baktığı derdest dosyaların devredilip devredilmeyeceği hususunda oluşan görüş ayrılığının giderilmesine yönelik Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 21/02/2022 tarih ve 2022/1073 Esas 2022/2686 Karar sayılı ilamı ile Hakimler ve Savcılar Kurulunun 07/07/2021 tarih ve 608 Kararı ile yeni kurulan Alanya, Aydın, Balıkesir, Diyarbakır, Manisa, Muğla, Sakarya ve Tekirdağ Asliye Ticaret Mahkemeleri ile faaliyette olan Adana, Ankara, Ankara Batı, Antalya, Bursa, Bakırköy, Denizli, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Gebze, İskenderun, İstanbul, İstanbul Anadolu, İzmir, Karşıyaka, Kayseri, Kocaeli, Konya, Mersin, Samsun, Şanlıurfa ve Trabzon Asliye Ticaret Mahkemelerinin Yargı çevrelerinin belirlendiği ancak hali hazırda açılmış davaların yeni kurulan mahkemeye devredileceğine dair bir düzenlenmenin mevcut olmadığı bu nedenle yeni bir mahkemenin faaliyete geçirildiği tarihten önce derdest bulunan davaların istek üzerine veya doğrudan doğruya ya da gönderme kararıyla yeni kurulan mahkemeye gönderilmesine imkan bulunmadığından Hakimler ve Savcılar Genel Kurulunun 07/07/2021 tarih ve 608 Kararı ile Müstakil Asliye Ticaret Mahkemelerinin görev sınırlarının belirlenmesi kararı öncesinde Asliye Ticaret Mahkemeleri olmayan ilçelerde Asliye Hukuk Mahkemesinin, Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla baktığı derdest dosyalarının görülmeye devam edilmesi gerektiği yönünde karar verilerek bu husustaki farklı uygulamaya son verilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince, Yeşilhisar Asliye Hukuk Mahkemesinin (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) yargı yeri olarak belirlenmesi gerektiği anlaşıldığından dosyanın yargı yeri olarak tespit edilen mahkemeye gönderilmek üzere merci tayini talebinde bulunan mahkemeye iadesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)6100 sayılı HMK’nın 21, 22 ve 23. maddeleri gereğince Yeşilhisar Asliye Hukuk Mahkemesi’nin (Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
2-)Dosyanın yargı yeri olarak belirlenen mahkemeye gönderilmek üzere merci tayini talebinde bulunan mahkemeye iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 362/1-c maddesi gereğince KESİN olarak oy birliği ile karar verildi.