Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
KAYSERİ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
1. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/371
KARAR NO: 2022/338
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 01/02/2022
NUMARASI: 2021/780 Esas 2022/74 Karar
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 08/03/2022
KARAR YAZIM TARİHİ: 08/03/2022
Yukarıda esas numarası yazılı dosya resen istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olmakla yapılan inceleme neticesinde;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı …’e ait, dava dışı sürücü …’ın sevk ve idaresindeki … – … plakalı araç ile sigortalı … ltd. şti. tarafından nakliyat işi üstlenilen sigortalı emtianın, 14.11.2014 tarihinde …’de bulunan … Tekstil San. ve Tic. A.Ş. deposundan yüklenip aynı firmanın Gaziantep’deki deposuna nakliyesi gerçekleştirilirken aracın ve emtianın hırsızlandığı ve alıcıya ulaşmadığının anlaşıldığı, söz konusu olay nedeniyle; zarara uğrayan şirketin müvekkiline yaptığı başvuru neticesinde; sigortalının hasarının tazmin edildiği ve davacı şirketin rücu hakkı doğduğu, davalının takibe itirazının haksız ve yersiz olduğu, dosyada bulunan ekspertiz raporları, polis ve kolluk ifade tutanakları, irsaliyeler, sözleşmeler incelendiğinde; işbu emtianın nakliyesi sırasında, aleyhine Kayseri 2. İcra Müd. … Esas sayılı dosyası ile ayrı bir takip sürdürülen dava dışı …’ın, sigortalı emtiayı hırsızlayarak kaçırdığı, emtiayı alıcıya teslim etmeyerek alıcının zarara uğramasına neden olduğu, Karayolu Taşıma Kanunu uyarınca “Taşıyıcı, malları teslim aldığı andan itibaren teslim ettiği tarihe kadar malların tamamen veya kısmen kaybından ve vuku bulacak kusurlardan dolayı sorumludur.” Hükmü nedeniyle; sigortalı emtianın hırsızlandığı aracın maliki olan davalının oluşan hasardan sorumluluğu bulunduğu, Karayolu Taşıma Kanunu, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu, Poliçe Özel ve Genel Şartları, TTK 1472. vd. maddeleri, BK ilgili maddeleri, Sigortacılık Kanunu 14. Maddesi uyarınca; sigortalıya ödenen 61.713,85 TL tazminat bedelinin ödeme tarihi 01.04.2015 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte zarara sebep olan sürücü ve araç malikinden müştereken ve müteselsilen rucuen tazmini için Kayseri 2. İcra Müd. … Esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığı, davalının yetki itirazı üzerine; davalı hakkındaki takip dosyasının Tomarza İcra Müd. … esasına kaydedildiği, davalıya yeniden gönderilen ödeme emrine davalının haksız itirazı üzerine takibin durduğu, araç sürücüsü … aleyhine başlatılan Kayseri 2. İcra Müd. … Esas sayılı takip dosyasının kesinleştiği, ancak herhangi bir tahsilât yapılamadığı, davalı aleyhine yapılan takipte tahsilde tekerrür olmaması kaydıyla; icra takibi başlatıldığı ve eldeki davanın açıldığı, davalı aleyhine başlatılan takibin usule ve hukuka uygun olduğu, yargılama sırasında ortaya çıkabilecek tazminatından indirim sebeplerinin bulunması halinde, hak sahibinin gerçek zararının tespit edilmesi, gerçek zarar tutarından kusur ve her türlü indirim tutarları düşüldükten sonra 61 .113,85 TL alacak ve ferilerinin tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla, davalıdan tahsiline, davalının icra inkâr tazminatı ödemesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Tomarza Asliye Hukuk Mahkemesince; “6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 4. Maddesine göre , her iki tarafında Ticari işletmesi ile ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ile tarafların tacir olup olmamalarını bakılmaksızın bu kanunda ön görülen hususlardan doğan hukuk davaları Ticari dava sayılır.Somut uyuşmazlıkta dava Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla Tomarza Asliye Hukuk Mahkemesinde açılmış, dava tarihinde Tomarza’da müstakil Ticaret mahkemesi bulunmadığından Ticari Dava niteliğinde ki uyuşmazlığa Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla Tomarza Asliye Hukuk Mahkemesince bakılmıştır.Ancak yargılama sırasında Adalet Bakanlığının Teklifi üzerine HSK Genel Kurulunun 07/07/2021 tarihli 608 numaralı, 08/07/2021 tarihli ve 31535 sayılı resmi gazetede yayımlanan kararı ile Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesinin yargı çevresinin Kayseri ilinin mülki sınırları olduğu ve iş bu kararın 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulamaya başlanmasının karar verildiği anlaşılmıştır.Görev kamu düzeni ile ilgili olduğundan iddia ve savunma olarak ileri sürülmese bile yargılamanın her aşamasında mahkemece rêsen göz önünde bulundurulmalıdır.Tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde, Tomarza Asliye Hukuk Mahkemesinin Ticaret Mahkemesi sıfatı kaldırılmış olduğundan mahkememiz görevsiz hale gelmiş, bu sebeple aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. (Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2016/8699 Esas – 2020/164 Karar ve 2018/2293 Esas – 2018/5694 Karar)” gerekçesiyle Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olduğuna ilişkin karar verilmiştir.Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesince; ” Dava konusu edilen hukuki uyuşmazlığın meydana geldiği tarihte yürürlükte olan yasalara göre kurulmuş bulunan mahkemelerin uyuşmazlığı çözmesi ana kural olmakla birlikte bazen yasal düzenlemelerle böyle bir uyuşmazlığın çözümü yeni kurulan mahkemelere de verilebilmektedir. Örneğin; 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanunun geçici 1. maddesi, “Aile Mahkemesi kurulan yerlerde bu mahkemeler faaliyete geçtiğinde, yargı çevresinde ve görev alanına giren sonuçlanmamış dava ve işler, yetkili ve görevli aile mahkemelerine devredilir.” hükmünü içerdiğinden, bu yasal düzenlemeye istinaden diğer mahkemeler, Aile Mahkemelerinin görev alanına giren dava ve işleri bu mahkemelere devretmiştir.Nitekim,Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23 Hukuk Dairesi’nin 2021/1939 E. 2021/1732 K. Sayılı ilamı ile;…Beypazarı Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından Ticaret Mahkemesi sıfatı ile yürütülen dava dosyasının, Hâkimler ve Savcılar Kurulu Başkanlığın 07.07.2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile “Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Ankara Batı Ağır Ceza Mahkemesi yargı çevresi” olarak belirlenmesine karar verildiği gerekçesiyle dosyanın yetkili Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine ilişkin karara karşı davacı vekili tarafından yapılan istinaf başvurunun kabulü ile Beypazarı Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2014/57E., 2021/562K. sayılı dava dosyasında verdiği 17/09/2021 tarihli kararın, esası incelenmeden kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.Yine Nitekim Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nin 2021/1208 E. 2022/42 K. Sayılı ilamı ile;… Davanın Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun 07/07/2021 tarih ve 608 sayılı kararından önce açıldığı, taraflar arasındaki uyuşmazlığın gerçekleşmesi tarihinden önce açılmış olan bu davada doğal hakimlik ilkesi ve kararın 01.09.2021 tarihinden itibaren uygulanacağı düzenlemesi gereğince uyuşmazlığın Tomarza Asliye Hukuk Mahkemesinde (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) görülmesi gerektiğine karar verilerek dosyanın yargı yeri olarak tespit edilen mahkemeye gönderilmek üzere merci tayini talebinde bulunan mahkememize iadesine karar verilmiştir.Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu’nun 07/07/2021 tarihli 608 sayılı kararı ile, Asliye Ticaret Mahkemeleri’nin yargı çevreleri yeniden düzenlenmiş ve Kayseri Ticaret Mahkemesi yönünden yargı çevresi Kayseri ilinin mülki sınırları olarak belirlenmiştir. Ancak kararda, derdest davaların yeni yargı çevresinde yetkili hale gelen Asliye Ticaret Mahkemesine devredileceğine ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle mahkememiz yargı çevresini yeniden belirleyen kararın yürürlük tarihi olan 01/09/2021 tarihinden önce açılmış davaların, istek üzerine veya doğrudan doğruya görevsizlik ya da gönderme kararı ile mahkememize gönderilmesine olanak yoktur. 01/09/2021 tarihinden önce açılan iş bu davanın mahkememizin görev alanı dışında kaldığı ve bu davanın açıldığı tarihteki görevli mahkemenin iş bu davaya bakmaya devam etmesi gerektiği değerlendirildiğinden, görevli ve yetkili mahkemenin Tomarza Asliye Hukuk Mahkemesi olması nedeniyle Mahkememizin görevsizliği nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.” gerekçesiyle Tomarza Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğuna dair karar verilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Talep, merci tayinine ilişkindir.Tomarza Asliye Hukuk Mahkemesince, Hakimler ve Savcılar Genel Kurulunun Asliye Ticaret Mahkemelerinin yargı çevrelerinin belirlenmesine ilişkin 07/07/2021 tarih ve 31535 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 608 sayılı kararı ile Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Kayseri ilinin mülki sınırları olarak belirlendiğinden bahisle dosyanın Kayseri Nöbetçi Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesince de Hakimler ve Savcılar kurulu kararında Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi yargı alanının 01/09/2021 tarihinden sonra açılan davalara uygulanacağından bahisle karşı görevsizlik kararı verilmiş, verilen her iki karar da istinaf edilmeksizin kesinleşmiştir.Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun 08/07/2021 tarih ve 31535 sayılı Resmi Gazete’de yayınlan 07/07/2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile “Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Kayseri ilinin mülki sınırları olarak belirlenmesine, iş bu kararın 01.09.2021 tarihinden itibaren uygulanmasına” karar verilmiştir.Hiç kimse kanunen tabi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarılamaz (T.C.Anayasası madde 37 ).Mahkemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri, işleyişi ve yargılama usulleri kanunla düzenlenir (T.C.Anayasası madde 142 ).Herkes davasının, medeni hak ve yükümlülükleriyle ilgili uyuşmazlıklar ya da cezai alanda kendisine yöneltilen suçlamaların esası konusunda karar verecek olan, yasayla kurulmuş, bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından, kamuya açık olarak ve makul bir süre içinde görülmesini isteme hakkına sahiptir (Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi madde 6).Mahkemelerin görevi, ancak kanunla düzenlenir. Göreve ilişkin kurallar, kamu düzenindendir (6100 sayılı HMK madde 1).Kanuni hâkim, görev ve yetkisi kanunla belli edilmiş olan mahkemenin hâkimidir. Dolayısıyla mahkemenin görev ve yetkisinin tayin edilmesi işleminin kanun ile yapılmış bulunmasıdır.
Yargılanacak olan uyuşmazlığın gerçekleşmesinden önce yürürlükte bulunan kanunlar aracılığıyla görevi ve yetkisi belirlenmiş olan mahkemenin hâkimine, tabii hâkim denir. Bu çerçevede, tabii hâkim ilkesine uygunluğun sağlanması için, kanunla mahkemenin görev ve yetkisinin belirlenmesi işleminin yargılanacak olan uyuşmazlığın gerçekleşmesinden önce yapılmış olması şarttır.Olumsuz görev uyuşmazlığının çözümü ve davaya bakacak yargı mercinin belirlenmesi için gönderilen dava dosyası incelendiğinde; Davanın Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun 07/07/2021 tarih ve 608 sayılı kararından önce açıldığı ve bu kararda derdest dosyaların da Asliye Ticaret Mahkemesine devredileceğine dair bir ibare bulunmadığı açıktır. Şu halde, söz konusu karar tarihinden önce açılmış olan bu davada doğal hakimlik ilkesi ile anılan kararın 01.09.2021 tarihinden itibaren uygulanacağına ilişkin düzenleme gereğince uyuşmazlığın Tomarza Asliye Hukuk Mahkemesinde (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) görülmesi gerekir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince Tomarza Asliye Hukuk Mahkemesinin (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) yargı yeri olarak belirlenmesi gerektiği anlaşıldığından dosyanın yargı yeri olarak tespit edilen mahkemeye gönderilmek üzere merci tayini talebinde bulunan mahkemeye iadesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-) 6100 sayılı HMK’nın 21, 22 ve 23. maddeleri gereğince Tomarza Asliye Hukuk Mahkemesi’nin (Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
2-) Dosyanın yargı yeri olarak belirlenen mahkemeye gönderilmek üzere merci tayini talebinde bulunan mahkemeye iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 362/1-c maddesi gereğince KESİN olarak oy birliği ile karar verildi. 08/03/2022