Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/763 E. 2023/993 K. 08.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KAYSERİ TÜRK MİLLETİ ADINA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : … Esas
KARAR NO : …

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :…
DAVALI : …
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 24/08/2022
KARAR TARİHİ : 08/11/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 30/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalılar ile davacı firma arasında ihale üzerine akdedilen sözleşme gereği hizmet alımı gerçekleştirilmiş olduğunu, İhale gereği yüklenici firmalar hizmeti yerine getirmek adına dilekçede belirtilen işçileri çalıştırmış olduklarını, işçiler, yüklenici firma işçisi olmasına rağmen davacı firma işçiye karşı ihale eden konumunda olduğundan dolayı davalar davacı firmaya karşı açılmış ve davacı firma aleyhine hüküm tesis edilmiş olduğunu, bu ilamlar icraya konu olmuş ve icra tehdidi altında davacı firma icra dairesine işçilik alacakları ve ferilerini ödemek durumunda kalmış olduğunu, sorumlulukları bulunması sebebiyle davalı şirketlere icra dairesine ödedikleri tutarların tahsili amacı ile iş bu davayı ikame etme zorunluluğumuz hasıl olduğunu, davacı firma … A.Ş. bağımsız tüzel kişiliği bulunan bir belediye şirketi olup bu sebeple Kamu İhale Kanunu ve tebliğleri kapsamında ihalelerini gerçekleştirmekte olduğunu, Görevli mahkeme tarafların tacir olması ve tarafların ticari işletmelerini ilgilendiren bir husus olması sebebiyle güncel Yargıtay Kararları gereği Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, Kamu İhale Tebliği Madde 79.1.’in bu kapsamda dikkate alınması gerektiğini, Tebliğde de açıkça görüldüğü üzere bu sebeple hizmet alımı gerçekleştirilen firmalar asgari işçilik maliyeti üzerinden % 3 oranında sözleşme ve genel giderleri düşünerek teklif vermek zorunda olduklarını, ayrıca davalılar sözleşme, ihale şartnameleri ve tebliğdeki bu hususları ve şartları bilerek ve kabul ederek, ihaleye katılmış ve hizmeti gerçekleştirmiş olduklarını, kesinleşen Kayseri 4.İş Mahkemesi’nin …..Sayılı ilamı gereği, alt işveren olan davalılar/yüklenici firmalar tarafından, davacı alacaklarına karşılık davalı firmalarca ödenme yükümlülüğü bulunmakta iken davacı firma tarafından ödenen, Kayseri 3.İcra Müdürlüğünün Sayılı icra dosyası kapsamında asıl alacak ferileri olmak üzere toplam 30.015,50 TL’nin davacı firma tarafından icra dairesine ödenmek durumunda kalınmış olduğunu, davacı firma tarafından ödenmek zorunda kalınan yukarıda arz edilen toplam 30.015,50 TL bedelin güncel Yargıtay Kararları uyarınca tamamının sorumlulukları nispetinde davalılardan rücuen tahsili amacı ile iş bu davayı açmak hasıl olduğunu belirterek fazlaya dair talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile davacı firmanın icra dairesine ödemiş olduğu bedel olan 30.015,50 TL’nin, ödeme tarihinden başlamak şartıyla işleyecek yasal faizi ile birlikte, tahsilde mükerrerlik olmamak kaydıyla davalıların sorumlu olduğu miktarların tespit edilmesi suretiyle sorumlu olduğu miktarlar nispetinde müştereken ve müteselsilen rücuen tahsiline karar verilmesinin talep etmiştir.

CEVAP: Davalı … Grup Taahhüt Anonim Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; davayı kabul etmediklerini, …Tebligat Kanunu madde 11 ve 12 gereği usulüne uygun tebligat yapılmadığını, dava dilekçesi, tebliğ tarihi itibariyle şirkette bulunmasına rağmen davalı şirketin yetkili temsilcisine tebliğ edilmediğini, davalı şirketin sübut davadan işçi ile yapılan harici görüşme neticesinde haberdar olmuş olduğunu, tebligatın usulsüz olduğunu, bu sebeple davaya cevap süresinin temini maksadıyla yapılan tebligatın usulsüz olduğundan bahisle geçersiz sayılmasına ve iş bu dilekçe ile sunmuş oldukları cevap ve delillerin değerlendirilerek yargılamaya devam olunmasına karar verilmesini talep etmekte olduklarını, Yerleşik yüksek mahkeme içtihatları gereği ‘davalıya yapılan tebligatın usulsüz olması halinde bu tebligatın geçersiz olduğu kabul edilerek, hukuki dinlenilme hakkı gereği davalının bildirmiş olduğu delillerin toplanıp, tanıkların dinlenilerek sonuca gidilmesi’ gerekmekte olduğunu, taraf teşkilinin usulüne uygun olarak sağlanamamış olması ve bu sebeple savunma – hukuki dinlenilme hakkının kısıtlanmış olması mutlak bir bozma sebebi olduğunu, sübut uyuşmazlık hizmet işine dair eser sözleşmesi ilişkisinden kaynaklanmakta olup, bu işin ihalesi de kamu hizmetinin yürütülmesi amacıyla gerçekleştirilmiş olduğunu, Yerleşik yüksek mahkeme içtihatları gereği bu tip davalarda görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesi olduğunu, davada mahkeme görevsiz olup, görevli mahkeme Kayseri Asliye Hukuk Mahekemesi olduğunu, bu sebeple görev itirazımızın kabulü ile esasa girilmeksizin görev yönünden red kararı verilmesini talep etmekte olduklarını, bu kapsamda YARGITAY Hukuk Genel Kurulu … kararının dikkate alınması gerektiğini, dava, taraflar arasında akdedilen ”taşeronluk – eser”’ sözleşmesi gereği davacı tarafça ödenen işçilik alacaklarının rücuan tahsili istemine ilişkin olup; ihtilafın çözümünde taraflar arasındaki sözleşmenin hukuki niteliğinin ve somut durumun belirlenmesi; uygulama ve mevzuat uyarınca sorumluluk koşullarının oluşup oluşmadığın saptanabilmesi için bazı kavram ve olguların irdelenmesi gerektiği kanaatinde olduklarını, İş Kanunu gereği, asıl işveren ile alt işveren adına kayıtlı işçiler arasında yazılı bir hizmet akdi bulunmamasına karşın; asıl işverenin de bu işçilerin işçilik hak ve alacaklarından alt işveren ile birlikte sorumlu olduğu bilinmekte olduğunu, bu sorumluluğun müşterek müteselsil sorumluluk esasına dayanmakta olduğunu, Taşeronluk (ihale) sözleşmeleri gereği, kamu kurum ve kuruluşlarının bir kısım hizmet işleri alt işverenlere tevdi edilerek, çalışan işçilerin özlük işlemleri alt işverenler üzerinden yürütülmekte olduğunu, buradaki amacın üretim maliyetini artırmakta olan maaş farkı ve tazminat gibi işçilik maliyetlerinin taşeronluk yolu ile mevzuatın belirlediği asgari düzeye indirilmesi olduğunu,İşçilerin özlük işlemleri taşeronlar tarafından yürütülmekte ise de, bu işçilerin çalışma koşulları asıl işverenler tarafından düzenlenmekte olduğunu, yani asıl işverenler, bünyesindeki işçileri alt işverenler üzerinden istihdam ederek işçilik maliyetini düşürmeyi hedeflemekte olduklarını, bunun en büyük kanıtlarından birisi ise -somut olayda olduğu gibi- taşeronların süreç içinde değişmesine karşın işçilerin asıl işveren olan idareler bünyesinde çalışmaya devam etmeleri olduğunu, bu sebeplerle kamu ihaleleri ile gerçekleştirilen hizmet alım işlerinin bir kısmının muvazaaya dayandığı açık olduğunu, Türk hukuk sistemi ve kemikleşmiş yüksek mahkeme içtihatları gereği hiç kimsenin kendi muvazaasına dayanarak bir hak talep etmesi mümkün olmadığını, kaldı ki böyle bir hak talebi herkesin haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorunda olduğu, bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasının hukuk düzenince korunamayacağını belirten Medeni Kanunumuzun 2. maddesine de aykırı olduğunu, hal böyle iken davacının talebinin kendi muvazaasına dayanan bir hak talebi olarak değerlendirilmesi gerekmekte olduğunu, Kayseri 11. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin …Karar sayılı ilamında taraflar arasındaki sözleşmenin muvazaalı olduğuna karar verilerek davanın reddine ilişkin hüküm tesis edilmiş olduğunu, ”Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile alt işveren olarak gözüken davalı şirketler arasındaki sözleşmenin muvazaalı olması nedeni ile ödenen tazminatlardan sadece işveren olarak Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanlığının sorumlu olduğu anlaşıldığından davacının davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. ”denildiğini, Güncel Yargıtay ve B.A.M. uygulamaları gereği, rücu davalarında taraflar arasında akdedilen ihale sözleşmelerinde, sorumluluğu düzenleyen açık bir hüküm bulunmaması halinde yarı yarıya sorumluluk esasına göre hüküm tesis edilmesi gerektiğini, somut olayda da, ihale sözleşmeleri ve eklerinde kıdem tazminatı sorumluluğuna ilişkin açık bir hüküm bulunmamakta olduğunu, Kıdem tazminatı feshe bağlı bir hak olup, maliyet hesabında öngörülemeyen ve sözleşmenin kurulma esnasında doğmamış bir hak olduğunu, Bu sebeple, sözleşme ve ekleri gereği kıdem tazminatı sorumluluğunun tamamının alt işverene yüklenmesi mümkün olmadığını, hal böyle iken tam sorumluluk esasını kabul etmediklerini, Kayseri 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 25/05/2021 Tarih ve… Karar sayılı ilamı ile yarı yarıya sorumluluk esası benimsenmiş ve bilirkişi raporundaki hesaplama gereği davalı şirkete yüklenen sorumluluk miktarının üzerindeki davanın kısmen reddine karar verilmiş olduğunu, hüküm Davacı İdare vekili tarafından istinaf edilmiş, Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 10/02/2022 Tarih ve …Esas … Karar sayılı güncel ilamı ile davacı idarenin istinaf itirazları ”hizmet alım sözleşmelerinde sorumluluğu düzenleyen açık bir hüküm bulunmaması sebebiyle yarı yarıya sorumluluk esasının benimsenmesinin isabetli olduğu gerekçesiyle” kesin olarak reddedilmiş olduğunu, Kayseri 8. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 07/06/2022 Tarih ve…Esas sayılı ilamı ile yarı yarıya sorumluluk esası benimsenmiş ve bilirkişi raporundaki hesaplama gereği davalı şirkete yüklenen sorumluluk miktarının üzerindeki davanın kısmen reddine karar verilerek, lehimize yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmiş olduğunu, kabul anlamına gelmemek üzere, davalı şirketin dava dışı işçiye ödenen tazminat alacağından sorumlu olduğu kanaatine varılsa dahi; yerleşik yerel ve yüksek mahkeme kararları gereği, alt işveren konumunda olan ihale şirketleri yalnızca ihale sürelerine isabet eden işçilik alacaklarından üst işveren ile birlikte müştereken sorumlu olduğunu, bu sorumluluk da, ihale sözleşmesinde açık bir hüküm bulunmaması halinde yarı yarıya sorumluluk esasına dayanmakta olduğunu, davacı idare dava dilekçesinin sonuç ve istem kısmında davalı şirkete, dava dışı işçiye ödenen işçilik alacaklarının tamamı yönünden dava ikame etmiş bulunmakta olduğunu, (Müvekkil şirkete yönelen davanın değeri harca esas bedel kadardır.) hal böyle iken emsal yerleşik yüksek mahkeme kararları gereği, dava dışı işçiyi çalıştıran yüklenicilerin çalışma (ihale) süreleri dikkate alınarak ayrı ayrı sorumluluk miktarları hesaplanmalı, sorumluluk miktarının üzerindeki talebin-davanın davalı şirket yönünden kısmen reddi ile reddedilen kısım yönünden davalı şirket lehine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesi gerekmekte olduğunu belirterek davalı şirket yönünden davanın reddine karar verilmesinin talep etmiştir.
YARGILAMA VE GEREKÇE
Dava, Davacının dava dışı işçinin açmış olduğu dava sonucu kesinleşen ilam gereğince icra dairesine yaptığı ödeme nedeni ile Kamu İhale Tebliği Madde 79.1. gereğince davalılara rücu hakkı olup olmadığı varsa davalıların sorumlu olduğu miktarlara ilişkindir.
Kayseri SGK’ya, Kayseri Genel İcra Müdürlüğüne, Kayseri 4. İş Mahkemesine, Davacı şirkete yazılan müzekkereye cevap verildiği, ilgili evrakların dosya arasına alınmış olduğu görüldü.
Kayseri 4. İş Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasının dosya arasına alınmış olduğu görülmüştür.
Kayseri Genel İcra Müdürlüğü’nün… (Kapatılan Kayseri 3. İcra Dairesi’nin… ) esas sayılı dosyasının dosya arasına alındığı, alacaklının …, borçlunun … A.Ş, … Grup Taahhüt A.Ş ve … Grup taahhüt A.Ş olduğu, toplam borcun 20.389,65-TL olduğu, borçlulara icra emrinin usulüne uygun olarak tebliğ edildiği, 07/11/2018 tarihli karar tensip tutanağı ile dosyanın infaz nedeniyle kapatıldığının bildirildiği görülmüştür.
Mahkememizce hesap bilirkişinden alınan 14/02/2023 tarihli raporda özetle;dava konusu alacağa esas teşkil eden Kayseri 4, İş Mahkemesi … e. … e. sayılı ilamında hükmedilen kıdem tazminatı,fazla çalışma ve genel tatil alacakları yönünden dava dışı işçi …in çalışma dönemleri esas alınarak sorumluluklara göre aşağıdaki şekilde hesaplanmış olup…A.Ş ile dava dışı …Ltd. Şti’nin bağlı şirket olarak mahkemenizce kabul edilmesi halinde 01.01,2013 tarihinden 30.09.2017 tarihine kadar olan dönem için rücuya tabi asıl alacak 10.635,70-TL kıdem tazminatı, 2.183,18-TL fazla çalışma alacağı ve 1.880,26 TL genel tatil alacağı olmak üzere toplam 14.699,14 TL olacağı, faiz başlangıcının ise kayseri Genel İcra Dairesi…e. sayılı icra dosyasında son ödeme tarihi olan 22.01.2021 tarihinden itibaren işlemeye başlayacağı, mahkemece…Grup A.Ş İle.dava dışı …Ltd.Şti’nin bağlı şirket olduğu yönünde kanaate varılmaması halinde ise sgk kayıtları kapsamında…Grup A.Ş’nin dava dışı işçiyi çalıştırdığı dönem olan 02.11.2016-30.09.2017 tarihleri arası dönem için rücuya tabi asıl alacak 1.659,59-TL kıdem tazminatı, 1.647,36 TL fazla çalışma alacağı ve 711,00 TL genel tatil alacağı olmak üzere toplam 4.017,95 TL olacağı ve faiz başlangıcının ise kayseri Genel İcra Dairesi…E. sayılı icra dosyasında son ödeme tarihi olan 22.01.2021 tarihinden itibaren işlemeye başlayacağı yönünde tespit edildiğinin bildirildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce hesap bilirkişinden alınan 25/08/2023 tarihli raporda özetle; davalı … ile dava dışı …Ltd. Şti’nin bağlı şirket olarak sayın mahkemenizce kabul edilmesi halinde 01.01.2013 tarihinden 30.09.2017 tarihine kadar olan dönem için rücuya tabi asıl alacağın 24.924,22 TL olacağı, sayın mahkemece…Grup A.Ş İle dava dışı …Ltd.Şti’nin bağlı şirket olduğu yönünde kanaate varılmaması halinde ise sgk kayıtları kapsamında…Grup A.Ş’nin dava dışı işçiyi çalıştırdığı dönem olan 02.11.2016-30.09.2017 tarihleri arası dönem için rücuya tabi asıl alacağın 4.774,86 TL olacağına yönünde tespit edildiğinin bildirildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda, Davacının dava dışı işçi… açmış olduğu davada Kayseri 4.İş Mahkemesi’nin ….- … K. Sayılı ilamı gereğince Kayseri 3. İcra Müdürlüğünün …E. Sayılı icra dosyasına yaptığı ödeme nedeni ile Kamu İhale Tebliği Madde 79.1. gereğince davalıya rücu hakkı olup olmadığının tespiti için deliller toplandıktan sonra bilirkişiden 14/02/2023 tarihli rapor ile 25/08/2023 tarihli ek rapor alınmış ve raporlarda, davalı ile dava dışı …LTD. ŞTİ’nin bağlı şirket sayılması halinde davacının davalıya 24.924,22 TL rücu edilebileceği, davalı ile söz konusu şirketin bağlı şirket sayılmaması halinde takdir mahkemeye ait olmak üzere davacının davalıya 4.774,86 TL rücu edebileceğinin belirtildiği görülmüş olup, söz konusu şirketler arasında bağlı şirket sayılmasını gerektirir dosyada yeterli ve kanaat oluşturacak delil olmadığı, söz konusu şirketlerin adreslerinin farklı olduğu görülerek bahsedilen şirketler bağlı şirket sayılmamış, raporun denetime açık ve hükme elverişli olması nedeni ile bilirkişi raporuna itibar edilmiş ve böylece, Davanın KISMEN KABULÜ KISMEN REDDİ ile; 4.774,86 TL’nin ödeme tarihi olan 22/01/2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … Grup Taahhüt Anonim Şirketi’nden tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-Davanın KISMEN KABULÜ KISMEN REDDİ ile; 4.774,86 TL’nin ödeme tarihi olan 22/01/2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … Grup Taahhüt Anonim Şirketi’nden tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Alınması gereken 326,17-TL harcın, davacı tarafından dava başında peşin olarak yatırılan 512,59-TL harçtan mahsubu ile artan 186,42‬-TL’nin karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL başvurma harcı, 512,59-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yargılama boyunca yapılan, 202,00-TL tebligat ücreti, 25,00-TL posta ve müzekkere gideri, 1.450,00 TL bilirkişi ücretinden oluşan toplam 1.677,00-TL yargılama giderinden kabul oranına göre hesaplanan 266,78-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafça yapılmış bir yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
8-Artan gider avansı olması halinde karar kesinleştiğinde ve talep halinde harcanmayan gider avansının davacıya iadesine,
9-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 4.774,86-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
9-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 17.900,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
11-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) kabul-red oranına göre hesaplanan 248,16- TL’nin davalıdan alınarak HAZİNE’YE GELİR KAYDINA,
12-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) kabul-red oranına göre 1.311,84‬-TL’nin davacıdan alınarak HAZİNE’YE GELİR KAYDINA,

Dair, davacı ve davalı vekillerinin yüzüne karşı, kabul edilen kısım yönünden kesin olmak üzere reddedilen kısım yönünden kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.08/11/2023

Katip
e-imza

Hakim
e-imza