Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/755 E. 2023/455 K. 25.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: …
T.C.
KAYSERİ TÜRK MİLLETİ ADINA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : .
KARAR NO :.
HAKİM : .
KATİP : .
DAVACI :.
VEKİLİ : .
DAVALILAR : .
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : .
KARAR TARİHİ : .
KARAR YAZIM TARİHİ :.

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekilinin dava dilekçesinden özetle; Davalılar ile müvekkili firma arasında ihale üzerine akdedilen sözleşme gereği hizmet alımı gerçekleştirildiğini, ihale gereği yüklenici firmalar hizmeti yerine getirmek adına işçiler çalıştırdıklarını, işçilerin, yüklenici firma işçisi olmasına rağmen müvekkili firma işçiye karşı ihale eden konumunda olduğundan dolayı davaların müvekkili firmaya karşı açılmış ve müvekkili firma aleyhine hüküm tesis edildiğini, bu ilamlar icraya konu olduğunu ve icra tehdidi altında müvekkili firma icra dairesine işçilik alacakları ve ferilerini ödemek durumunda kaldığını, sorumlulukları bulunması sebebiyle davalı şirketlere icra dairesine ödedikleri tutarların tahsili amacı ile iş bu davayı ikame etme zorunluluklarının hasıl olduğunu, müvekkili firmanın…Ulaşım A.Ş. bağımsız tüzel kişiliği bulunan bir belediye şirketi olduğunu, bu sebeple Kamu İhale Kanunu ve tebliğleri kapsamında ihalelerini gerçekleştirdiğini, görevli mahkeme tarafların tacir olması ve tarafların ticari işletmelerini ilgilendiren bir husus olması sebebiyle güncel Yargıtay Kararları gereği Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, bu sebeple hizmet alımı gerçekleştirilen firmalar asgari işçilik maliyeti üzerinden % 3 oranında sözleşme ve genel giderleri düşünerek teklif vermek zorunda olduklarını, ayrıca davalılar sözleşme, ihale şartnameleri ve tebliğdeki bu hususları ve şartları bilerek ve kabul ederek, ihaleye katılmış ve hizmeti gerçekleştirdiklerini, kesinleşen … İş Mahkemesi’nin ….K. Sayılı ilamı gereği, alt işveren olan davalılar/yüklenici firmalar tarafından, davacı …’nün (T.C. Kimlik No:….) alacaklarına karşılık davalı firmalarca ödenme yükümlülüğü bulunmakta iken müvekkili firma tarafından ödenen… İcra Müdürlüğünün…. E. Sayılı dosyası icra emri ve icra dosyası kapsamında asıl alacak ferileri olmak üzere toplam 26.774,08 TL müvekkili firma tarafından icra dairesine ödenmek durumunda kalındığını, müvekkili firma tarafından ödenmek zorunda kalınan arz edilen toplam bedelin güncel Yargıtay Kararları uyarınca tamamının sorumlulukları nispetinde davalılardan rücuen tahsili amacı ile iş bu davayı açmak hasıl olduğunu, açıklanan nedenlerle fazlaya dair talep ve dava haklarının saklı kalmak kaydı ile müvekkili firmanın icra dairesine ödemiş olduğu bedel olan 26.774,08 TL’nin, ödeme tarihinden başlamak şartıyla işleyecek yasal faizi ile birlikte, tahsilde mükerrerlik olmamak kaydıyla davalıların sorumlu olduğu miktarların tespit edilmesi suretiyle sorumlu olduğu miktarlar nispetinde müştereken ve müteselsilen rücuen tahsilini, mahkeme masrafları ve avukatlık ücretinin davalı taraflara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalılara usulüne uygun tebligat yapıldığı, cevap dilekçesi sunulmadığı anlaşılmıştır.
DELİLLER: … İş Mahkemesinin …esas sayılı dosyası,…. İcra Dairesinin …. esas sayılı dosyası, iş alım sözleşme ve şartname örneklerini, SGK kayıtları
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, hizmet alım sözleşmesinden kaynaklı davacı asıl işverenin davalı alt işverene yönelik yasal olarak ödemek durumunda kaldığı ve davacı kurum nezdinde istihdam edilen işçiye ait işçi alacak ve tazminatlarının rucüen tazmini istemine ilişkindir.
…. İcra Müdürlüğünün…. esas sayılı dosyasının alacaklısının …., borçlusunun…. Ulaşım Anonim Şirketi olduğu, toplam alacağın 18.338,24 TL olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizin …. tarihli duruşmasının 7 nolu ara kararı gereğince dosyanın iş hukuku alanında nitelikli hesap uzmanı bilirkişiye tevdi ile iddia ve savunma kapsamında uyuşmazlık konusu kapsamında ve dosyaya sunulan delile ve belgeler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişi tarafından sunulan ….tarihli raporda; dava dosyasında mevcut bilgi-belgeler, dava dışı işçinin “SGK Hizmet Dökümü” ve .. İş Mahkemesi’nin … tarihli ve ….Karar numaralı dava dosyasındaki verileri esas alarak oluşturduğumuz Rapor itibariyle davacı Kurumun dava dışı işçiye ödediği 26.774,09 TL’nin, kıdem tazminatı bakımından Davalı…Tem Hiz. Gıda Yem. Tur. Hay. San Ve Tic, Ltd. Şti.’nin (Tasfiye Halinde) 726,29 TL/brüt tutarını ödeme tarihi olan tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte rücu edebileceği, Kıdem tazminatı bakımından Davalı … Yem. İlaç. Tem. Hiz. Paz. Dış Tic. Taah. Tic. Şan. Ltd.1.882,50 TL/brüt tutarını ödeme tarihi olan tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte rücu edebileceği, Kıdem tazminatı bakımından Davalı …Güv. Sis. Tem. Tur. Gıda Araç Kir. Bil. Oto. İnş. San Ve Tic. Ltd. Şti. 92,27 TL/brüt tutarını ödeme tarihi olan tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte rücu edebileceği, Kıdem tazminatı bakımından Davalı …Özel Güv. ve Koruma Hiz. Ltd. Şti.’nin(Tasfiye Halinde)’ye 926,81 TL/brüt tutarını ödeme tarihi olan tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte rücu edebileceği, Kıdem tazminatı bakımından Davalı… Özel Güv. ve Koruma Hiz. Ltd. Şti.’ye 1.393,79 TL/brüt tutarını ödeme tarihi olan tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte rücu edebileceği, kıdem tazminatı bakımından Davalı. ….Koruma Ve Güv. Hiz. Ltd. … Özel Güv. Koruma ve Eğitim Sis. Ve Hiz. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’na 551,56 TL/brüt tutarını ödeme tarihi olan tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte rücu edebileceği, davacının ödediği yıllık izin alacağı bakımından 1.018,80 TL/brüt Davalı….. Koruma Ve Güv. Hiz. Ltd. Şti. / … Özel Güv. Koruma, Kıdem tazminatı ve yıllık izin alacağı dışındaki işçilik alacaklarından olan genel tatil alacağı( 1.317.26 TL) ve fazla mesai alacağı (9.070.62 TL) bakımından davalı… Koruma Ve Güv. Hiz. Ltd. Şti/ … Özel Güv. Koruma Ve Eğitim Sis. Ve Hiz. Ltd. Şti. ortaklığı ve davalı… Özel Güv. ve Koruma Eğitim Hiz. Ltd. Şti.’nin müştereken sorumlu olduğu ve davacının davalılara ödeme tarihinden itibaren, işleyecek yasal faizi ile birlikte rücu edebileceği görüş ve kanaatinde olduğu bildirilmiştir.
Dava, asıl işveren tarafından … İş Mahkemesinin …. esas …. karar sayılı ilamı gereğince … İcra Dairesinin …. esas sayılı icra dosyasına konu dava dışı işçiye ödenen işçilik alacağı ve yargılama giderinin taraflar arasındaki sözleşme hükümleri göre davalı alt işverenlerden rücuen tahsili istemine ilişkindir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6. maddesinde, “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.” hükmü bulunmaktadır.
Dava konusu olayda da davacı ile davalılar arasında alt işveren-asıl işveren ilişkisi mevcut olup, davacı asıl işveren, alt işverenlerin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak İş Kanunu’ndan kaynaklanan yükümlülükler nedeniyle, alt işverenlerle birlikte müteselsilen sorumludur. Burada kanundan kaynaklanan bir teselsül hali söz konusu olup, asıl ve alt işverenler, dış ilişki itibariyle (dava dışı işçiye karşı) müseselsilen sorumludurlar. Bu düzenleme, işçi alacağının güvence altına alınması amacıyla yapılmış olup, sadece işçilere karşı bir sorumluluktur. Asıl ve alt işveren arasındaki ilişkide ise İş hukuku değil, Borçlar Kanunu ve sözleşme hukuku esas alınacağından, uyuşmazlığın taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre çözümlenmesi gereklidir.
Alacaklıya karşı müteselsilen sorumlu olan borçlular, kendi aralarındaki iç ilişkide, bu husustaki nihai sorumluluğun hangi tarafa ait olduğu konusunda bir anlaşma yapabilirler. Nitekim 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 167. (Mülga Borçlar Kanunu’nun 146.) maddesinde düzenlenen, “Aksi kararlaştırılmadıkça veya borçlular arasındaki hukuki ilişkinin niteliğinden anlaşılmadıkça, borçlulardan her biri, alacaklıya yapılan ifadan, birbirlerine karşı eşit paylarla sorumludurlar. Kendisine düşen paydan fazla ifada bulunan borçlunun, ödediği fazla miktarı diğer borçlulardan isteme hakkı vardır.” şeklindeki hükümde de, müteselsil borçlulardan her birinin alacaklıya yapılan ifadan birbirlerine karşı genel olarak eşit paylarla sorumlu oldukları, ancak bunun aksinin kararlaştırılabileceği de açıkça belirtilmiştir. İşte müteselsilen sorumlu olan borçlular arasındaki iç ilişkide, bu konudaki sorumluluğun tamamen borçlulardan birine ait olacağı yönünde bir sözleşme yapılmış ise, tarafların serbest iradeleri ile düzenlemiş oldukları sözleşme hükümleri kendilerini bağlayacağından, dış ilişkide kanundan doğan teselsül gereğince borcu ödemiş olan müteselsil borçlunun, ödediği miktarın iç ilişkide borcun nihai yükümlüsü olan borçludan rücuen tahsilini talep edebileceği kabul edilmelidir.
Asıl işverenden tahsil edilen işçilik alacakları, çoğunlukla işçinin birden fazla alt işverenler nezdindeki çalışmalarını kapsamaktadır. İşçinin çalışmış olduğu her bir alt işverenin dönemine isabet eden işçilik alacaklarından, ilgili olan alt işveren sorumlu olacağından, davalı alt işverenin sorumluluğu da sadece kendi dönemi ile sınırlı olmalıdır. Davalının “son işveren“ olması da bu sonucu değiştirmez. Bununla birlikte feshe bağlı bir hak olan ihbar tazminatından ise, diğer işverenler sorumlu olmayıp, sadece son işveren sorumludur. Başka bir ifade ile davacı üst işveren, dava dışı işçiye ödemiş olduğu ihbar tazminatını ancak son işverenden talep edebilir. Bunun dışındaki tüm işçilik alacaklarından ise, işçinin çalışmış olduğu alt işverenler, üst işverene karşı, kendi dönemleriyle sınırlı olmak üzere sorumludurlar. Yine, asıl işveren, yargılama gideri (dava ve icra), avukatlık ücreti, harç, faiz gibi fer’i borçlardan, her bir davalı alt işverenin toplam ana para tutarı içinde sorumlu olduğu tutarına oranı kadarını ilgili alt işverenlere rücu edebilir. Az yukarıda da değinildiği gibi, uyuşmazlığın İş Hukuku değil, Borçlar Hukuku hükümlerine göre çözümlenmesi gerektiğinden, “iş hukukunda geçerli olan mevzuat ve içtihatlara göre yapılan değerlendirmeler“ rücu davalarında hükme esas alınamaz.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, işçiye ödenen bu tazminattan hangi tarafın veya tarafların ne kadar oranda sorumlu olduklarına ilişkindir. Uyuşmazlığın çözümünde öncelikle taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine bakılmalı, aynı sözleşmelerden kaynaklanan uyuşmazlıkla ilgili verilmiş mahkeme kararları ve genel hukuk prensipleri dikkate alınarak bir sonuca gidilmelidir. Sözleşme ve eki şartnamelerde sorumluluğa ilişkin bir düzenleme bulunmadığı hallerde, Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’nin 01/06/2020 gün ve 2019/654 Esas – 2020/1832 Karar sayılı ilamında ve diğer yerleşik uygulamalarında da belirtildiği üzere davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Somut uyuşmazlıkta, davacı tarafından, dava dışı işçinin…. İş Mahkemesinin … esas …. karar sayılı dosyasında karara bağlanan işçi alacakları, işlemiş faizi ve yargılama giderinin tahsili için başlatmış olduğu ilamı gereğince …. İcra Dairesinin …. esas sayılı dosyasına 26.774,08-TL ödeme yapılmış olup bu ödeme miktarının sorumlulukları oranında davalılardan tahsili talep edilmiştir.
Mahkememizce alınan bilirkişi raporunda,taraflar arasında imzalanan hizmet sözleşmeleri ve teknik şartnamelerinde işçilik alacaklarından davacı işverenin sorumlu olacağına yönelik düzenlemenin bulunmadığı,bu nedenle dava dışı işçinin davalılarda çalıştığı süreler gözetilerek sorumlu oldukları miktarın belirlenmesine yönelik rapordaki hesaplama Mahkememizce dosya kapsamında bulunan delillerle uyumlu bulunduğundan bilirkişi raporu gözönünde bulundurularak açılan davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
6100 sayılı HMK m.326/son hükmü uyarınca aleyhine hüküm verilenler birden fazla ise mahkeme yargılama giderlerini, bunlar arasında paylaştırabileceği gibi, müteselsilen sorumlu tutulmalarına da karar verebileceği göz önüne alınarak harç, yargılama giderleri ve vekalet ücretinden davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmalarına ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-Davanın KABULÜ İLE;
726,29-TL kıdem tazminatı bakımından yapılan ödemenin davalı Tasfiye halinde…Temizlik Hizmetleri Gıda Yemek Turizm Hayvancılık Sanayi Ve Ticaret Ltd Şti’ den ödeme tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve tahsilde tekerrür oluşturmamak üzere tahsili ile davacıya verilmesine,
1.882,50-TL kıdem tazminatı bakımından yapılan ödemenin davalı … Yemek İlaçlama Temizlik Hizmetleri Pazarlama Dış Ticaret Taahhüt Ticaret Sanayi Limited Şirketi’ nden ödeme tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve tahsilde tekerrür oluşturmamak üzere tahsili ile davacıya verilmesine,
92,27-TL kıdem tazminatı bakımından yapılan ödemenin davalı …Güvenlik Sistemleri Temizlik Turizm Gıda Araç Kiralama Bilgisayar Otomasyon İnşaat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’ nden ödeme tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve tahsilde tekerrür oluşturmamak üzere tahsili ile davacıya verilmesine,
926,81-TL kıdem tazminatı bakımından yapılan ödemenin davalı Tasfiye Halinde …Özel Güvenlik Ve Koruma Hizmetleri Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi’ nden ödeme tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve tahsilde tekerrür oluşturmamak üzere tahsili ile davacıya verilmesine,
1.393,79-TL kıdem tazminatı bakımından yapılan ödemenin davalı… Özel Güvenlik Koruma Ve Eğitim Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi ‘nden ödeme tarihi olan …. tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve tahsilde tekerrür oluşturmamak üzere tahsili ile davacıya verilmesine,
551,56-TL kıdem tazminatı bakımından yapılan ödemenin davalılar… Koruma Ve Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketi ve … Özel Güvenlik Koruma Ve Eğitim Sistemleri Ve Hizmetleri Ticaret Limited Şirketinden ‘ nden ödeme tarihi olan …tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve tahsilde tekerrür oluşturmamak üzere müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
1.018,80-TL yıllık izin alacağı bakımından yapılan ödemenin davalılar ….Koruma Ve Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketi ve … Özel Güvenlik Koruma Ve Eğitim Sistemleri Ve Hizmetleri Ticaret Limited Şirketinden ‘ nden ödeme tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve tahsilde tekerrür oluşturmamak üzere müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
10.387,88-TL kıdem tazminatı dışındaki işçilik alacakları (9.070,62-TL fazla çalışma alacağı, 1.317,26-TL genel tatil alacağı) bakımından yapılan ödemenin davalılar… Özel Güvenlik Koruma Ve Eğitim Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi, EFS Koruma Ve Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketi ve…. Özel Güvenlik Koruma Ve Eğitim Sistemleri Ve Hizmetleri Ticaret Limited Şirketinden ‘ nden ödeme tarihi olan…. tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve tahsilde tekerrür oluşturmamak üzere müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
9.794,18-TL yargılama giderleri, vekalet ücretleri, işlemiş faiz tutarları bakımından yapılan ödemenin tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen ödeme tarihi olan .. tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve tahsilde tekerrür oluşturmamak üzere tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 1.828,93-TL karar ve ilam harcından, davacıdan peşin olarak alınan 457,24-TL harcın mahsubu ile bakiye 1.371,69-TL karar ve ilâm harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine’ ye gelir kaydına,
3-Davacı tarafça yargılama boyunca yapılan; ilk dava açma gideri 549,44‬-TL, posta ve tebligat masrafı 1.419,50-TL, bilirkişi ücreti 1.500,00 TL olmak üzere toplam 3.468,94‬-TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince taktir olunan 9.200,00-TL vekâlet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.640,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. ..

Katip .
¸e-imzalıdır

Hakim .
¸e-imzalıdır