Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/183 E. 2023/252 K. 28.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ TÜRK MİLLETİ ADINA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : …
KARAR NO : …

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

DAVACILAR : 1- … – T.C. No:….
2- … – T.C. No:…
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
DAVA : Genel Kurul Kararının İptali
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
KARAR YAZIM TARİHİ : 04/04/2023
KARAR SONUCU : GÖREVSİZLİK (Asliye Hukuk Mahkemesi)

Mahkememizde görülmekte olan Genel Kurul Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilleri tarafından ilk olarak Kayseri … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası üzerinden dava açıldığını, emsal kararlara istinaden görevsizlik kararı verildiğini, devam eden dava sürecinde davalı birlik tarafından Birliğin … tarihli olağan genel kurul toplantısı yapıldığını, işbu toplantıya katılmak üzere müvekkillerinin yine toplantısının yapılacağı yere gidildiğini, ancak sadece asıl üyelerin oy hakkı olduğu, aday üyelerin oy kullanamayacağı gerçekçesi ile yine salona alınmayarak oy kullanmalarının engellendiğini, 2359 üyesi bulunan birliğin, bundan önceki … tarihli iptal davası devam eden genel kurul hariç birliğin tüm genel kurullarında üyelerin tamamının katılımı eşliğinde herhangi bir aday asıl üye ayrımı olmaksızın seçime gitmiş olmalarına rağmen … tarihli iptal davası devam eden genel kurul ve işbu dava konusu … tarihli genel kurula hukuka aykırı şekilde asıl üye aday üye ayrımı yapılarak bu sefer 65 kişi ile genel kurula gidildiğini, Birlik Yönetiminin, tamamen kişisel menfaat ve çıkarları için dayanaktan yoksun, ana sözleşme, yönetmelik ve kanunlara hatta Bakanlığın talimatlarına açıkça aykırı davranarak asıl üye aday üye ayrımı yaparak açıkça hukuka aykırı bir genel kurul düzenlemiş olup, iptali gerektiğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte bir an için müvekkillerinin aday üye olduğu değerlendirilse dahi çıkarma işleminin usule ve yasaya aykırı olduğunu bildirerek davalı …’nin … tarihli genel kurulunun iptaline, karar tarihinden karar kesinleşinceye kadar davalı Birliğe …’un kayyım olarak atanmasına, aksi takdirde Kayseri Valiliği Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak kayyım olarak atanabilecek kişilerin isim ve listesinin bildirilmesinin istenilmesini, bildirilmesi halinde listeden bir kayyım ya da kayyım heyetinin yönetim kayyımı olarak seçilerek atanmasına, kayyım ücretlerinin davalı Birlik tarafından ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili birliğin kuruluşuna dayanak … Sözleşmesi mevcut olup, ilgili ana sözleşme uyarınca hüküm bulunmayan hallerde Kooperatifler Kanunu hükümlerinin uygulanacağını, hem kanun hem yönetmelik hem de … sözleşmesinde birliğe asıl üye olmanın şartlarının tereddüte yer vermeyecek şekilde net olarak düzenlediğini, mevcut bu düzenlemeler uyarınca İl Tarım Orman Müdürlüğü tarafından kurulan ıslah komisyonuna yazılı olarak müracaat eden ve müracaatı komisyon tarafından kabul edilen, müvekkili birliğin … ve …Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen ulusal halk elinde koyun keçi ıslah programına ve/veya … sistemine dahil olan ıslaha esas verim kayıtları düzenli alınan üyelerin asıl üye olarak kabul edilmesine diğer üyelerin ise üyelik statülerinin aday üyeliğe düşürülmesine yönelik düzenleme içeren Bakanlığın yayınladığı tip ana sözleşme Birliğe üye olan tüm üyelerin ve davacıların da oylamaya katıldığı … tarihli genel kurulda oy birliği ile kabul edildiğini, söz konusu genel kuru tutanağına davacılardan hiçbirisinin muhalefet şerhi koymadığının dosya içerisinde yer alan bilgi ve belgeler ile de sabit olduğunu, davacıların dava açmaya yetkisi bulunmadığını, ayrıca müvekkili birlik tarafından gerçekleştirilmiş bulunan … tarihli genel kurulun usul ve yasaya uygun olduğunu, üyelik statülerinin değiştirilmesi usulünde hukuksuzluğun söz konusu olmadığını bildirerek haksız ve hukuksuz davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, davalı … üyesi olan davacıların … tarihli olağan genel kurul toplantısına katılımlarının engellendiği gerekçesiyle bahse konu genel kurul kararının iptali ile birliğe kayyım atanması istemiyle açılmış genel kurul iptali istemine ilişkindir.
Kayseri Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne, Kayseri Valiliği Gıda Tarım Hayvancılık İl Müdürlüğü’ne ve Kayseri … Asliye Hukuk Mahkemesi’ne müzekkereler yazılarak celbedilen kayıt ve belgeler incelenmiştir.
Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasının Uyap kayıtlarının celbi ile yapılan tetkikinde; davacıların …, … ve …, davalının … olup, davanın … tarihli genel kurul kararının iptali istemine ilişkin olduğu, yapılan yargılama sonucu davanın kısmen kabulü ile … tarihli genel kurul kararının iptaline, kayyım atanması talebi konusuz kaldığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına dair karar verildiği, kararın istinaf edilmesi üzerine Kayseri BAM … Hukuk Dairesi’nin … Esas – … Karar sayılı … tarihli kararı ile davaya bakmaya görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olması nedeniyle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Konuya ilişkin emsal Kayseri BAM … Hukuk Dairesi’nin … Esas – … Karar sayılı … tarihli kararında; “Bir davanın ticari dava sayılabilmesi için; Ya TTK’nın 4.maddesinde yazılı mutlak ticari davalardan olması, yada taraflarının tacir ve davanın ticari işletmeleri ile ilgili olması veya özel kanunlarında ticari dava olduğunun yazılı olması gerekir. Dava TTK’nın 4.maddesinde mutlak ticari davalardan değildir. Öte yandan davalı dosyaya sunulduğu gibi yasa ile kurulmuş bir birliktir. Öte yandan mahiyeti gereği davalı birlik tacir de değildir. Hayvan üreticilerinin yasa gereği meydana getirdiği bir kuruluş şeklindedir.
28/01/2015 tarihli 6589 sayılı Kanun md. 7 ile değişik 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu md. 10/F-3 uyarınca ıslah amaçlı yetiştirici birliklerinin kuruluşu, organları, çalışma usul ve esasları ile dağılma ve tasfiyesine ilişkin olarak bu Kanunda hüküm bulunmayan hâllerde Kooperatifler Kanunu hükümleri uygulanır.
Kooperatifler Yasasının 99.maddesinde bu kanunda düzenlenen hususlardan doğan hukuk davaları tarafların tacir olup olmadığına bakılmaksızın ticari dava sayılır hükmüne yer verilmiştir. Kooperatif davalarının ticari dava sayılır, ticaret mahkemesinde görülmesinin sebebi bu yasa maddesidir. Ancak yukarıda yazılı davalı birliğin kuruluş belgesinde sözü edilen kooperatifler yasasının uygulanmasına ilişkin husus birliğin kuruluş belgesinde yazılı olmayan hususlarla ilgilidir. Oysa kuruluş belgesinin (ana sözleşmenin) 35.maddesi “Kanuna, yönetmelik, kuruluş belgesi hükümleri ve iyi niyet esaslarına aykırı olduğu iddiası ile aşağıda belirtilen kimseler genel kurul kararları aleyhine toplantıyı takip eden günden başlamak üzere 30 gün içerisinde birlik merkezinin bulunduğu yerin asliye hukuk mahkemesine başvurabilir” hükmüne yer vermiştir. Bu mahkeme tabirinden Ticaret Mahkemesi anlaşılabilmesi için açık bir şekilde Ticaret Mahkemesine başvurabilir şeklinde düzenleme getirilmesi gerekir. Sadece mahkemeden söz ettiğinde genel mahkeme kasdedilmiştir. Genel mahkemede Ticaret Mahkemesi olmayıp, Asliye Hukuk Mahkemesidir ki ana sözleşmede de direk olarak Asliye Hukuk Mahkemesi’nde dava açılacağı belirtilmiştir. Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirici Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmelik’in 91. maddesinde; “birliklerinin kuruluşu, organları, çalışma usul ve esasları ile dağılma ve tasfiyesine ilişkin olarak Kanun, bu Yönetmelik ve bu Yönetmeliğe istinaden hazırlanan ana sözleşmede hüküm bulunmayan hâllerde Kooperatifler Kanunu hükümleri uygulanır.” hükmü öngörülmüştür. Anılan yönetmelik hükmüne göre, Kanun ve yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun uygulanması, dava konusu uyuşmazlığın Kooperatifler Kanunu’ndan kaynaklandığı anlamına gelmemektedir.
Açılan dava; Genel Kurul Karanının iptali ( Birlik Genel Kurul Kararının İptali) istemine ilişkindir. Bilindiği üzere 26.08.2016 tarihli ve 29813 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Islah amaçlı … Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmelik uyarınca, illerde bu yönetmelik kapsamında birliklerin kurulduğu sabittir. Aynı şekilde davalı birliğin de kurulmuş olduğu ve tüzel kişiliğinin bulunduğu anlaşılmaktadır. Resmi Gazetede yayınlanan Yönetmelik incelendiğinde, birliğin amacının Hayvan gen kaynaklarının korunması, araştırılması, tespiti, ıslahı, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve pazarlanması konularında faaliyet göstermek amacıyla; koyun ve keçi türlerinde müştereken, diğer hayvan cinslerinde ise aynı türden hayvana veya arılı kovana sahip gerçek veya tüzel kişi yetiştiriciler tarafından, tüzel kişiliği haiz ve özel hukuk hükümlerine tabi birlik ve merkez birliklerinin kurulması, işleyişi, görevleri, yönetimi ve denetimleriyle ilgili usul ve esasları belirlemek olduğu, amacın ticari bir teşekkül kurmak olmadığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle davalı birliğin mesleki destek amacıyla kurulmuş olduğu, ticari nitelikte olmadığı anlaşılmaktadır. Birliğin ticari teşekkül olmaması karşısında, davanın TTK’nun 4.maddesinde düzenlenen ticari nitelikte bir dava olmayıp, davalı hakkında açılan iş bu davanın HMK kapsamında genel yetkili mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemelerince görülmesi gereken bir davadır. Ayrıca 26.08.2016 tarihli ve 29813 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Islah amaçlı … Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmelikte mahkeme tabiri ile Asliye Hukuk Mahkemesi’nin görevli olduğu işaret edilmiştir. (Yargıtay 18. Hukuk Dairesi’nin 2015/14593 Esas – 2015/14876 Karar sayılı ilamı, Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2014/11224 Esas – 2015/2341 Karar)” şeklinde karar verilmiştir.
Yasal düzenleme, yukarıda bahsi geçen emsal BAM kararı ve tüm dosya içeriği birlikte değerlendirildiğinde, mahkememizin işbu dava dosyasında da davalının Kayseri … Yetiştiricileri Birliği olup, … tarihli genel kurulun iptalinin istendiği anlaşılmakla, Resmi Gazete’de yayınlanan yönetmelik incelendiğinde, birliğin amacının hayvan gen kaynaklarının korunması, araştırılması, tespiti, ıslahı, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve pazarlanması konularında faaliyet göstermek amacıyla, koyun ve keçi türlerinde müştereken, diğer hayvan cinslerinde ise aynı türden hayvana veya arılı kovana sahip gerçek veya tüzel kişi yetiştiriciler tarafından, tüzel kişiliği haiz ve özel hukuk hükümlerine tabi birlik ve merkez birliklerinin kurulması, işleyişi, görevleri, yönetimi ve denetimleriyle ilgili usul ve esasları belirlemek olduğu, amacın ticari bir teşekkül kurmak olmadığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle davalı birliğin mesleki destek amacıyla kurulmuş olduğu, ticari nitelikte olmadığı anlaşılmaktadır. Birliğin ticari teşekkül olmaması karşısında, davanın TTK’nın 4. Maddesinde düzenlenen ticari nitelikte bir dava olmayıp, davalı hakkında açılan işbu davanın HMK kapsamında genel yetkili mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemelerince görülmesi gereken bir davadır. Ayrıca 26/08/2016 tarihli ve 29813 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan ıslah amaçlı … Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmelik’te mahkeme tabiri ile Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu işaret edilmiştir. Tüm bu hususlar dikkate alındığında bu davaya bakmaya görevli mahkemenin Kayseri Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu kanaatiyle mahkememizin görevsizliğine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-Davanın HMK madde 114/1-c gereğince mahkememizin GÖREVSİZLİĞİ nedeniyle dava şartı yokluğundan HMK madde 115/2 gereğince USULDEN REDDİNE,
2-Hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde dava dosyasının yetkili ve görevli KAYSERİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNE GÖNDERİLMESİNE,
3-H.M.K.’nun 20. maddesi gereği iş bu kararın kesinleştiği tarihten veya kanun yoluna başvurulursa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde taraflardan birinin mahkememize başvurarak dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesini talep etmemesi halinde, mahkememizce dosyanın resen ele alınarak davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
4-Davaya görevli mahkemede devam edilmesi halinde yargılama harçları, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin görevli mahkemede hüküm altına alınmasına,
5-Bilirkişi raporuna karşı itirazların görevli mahkemede değerlendirilmesine,
Dair, davacılar vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı verilen gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. …

Başkan …
¸E-imzalıdır
Üye …
¸E-imzalıdır
Üye …
¸E-imzalıdır
Katip …
¸E-imzalıdır