Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/153 E. 2023/9 K. 11.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ TÜRK MİLLETİ ADINA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : …
KARAR NO : …

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI : … -TC NO: …
VEKİLLERİ :Av. …
Av. …
DAVALI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVA : Alacak (Kooperatif Üyeliğinin Sona Ermesi Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
KARAR YAZIM TARİHİ : 11/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kooperatif Üyeliğinin Sona Ermesi Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Davacı …’un S.S. … Konut Yapı Kooperatifine … üyelik numarası ile 2007 yılında ortak olduğunu, davacının, kooperatife ortak iken davalı kooperatifin basiretsiz ve özensiz yönetimi yüzünden kooperatif ortaklığından haklı nedenlerle … tarihinde çıkmış olduğunu,( Ankara … Noterliğinin … tarihli … yevmiye nolu ihtarnamesini ile.) davacının noter aracılığıyla istifasını içeren ihtarı … tarihinde davalı kooperatife tebliğ edilmiş olduğunu, davalı kooperatifin o tarihlerde görev yapan yönetim kurulu, davacının istifasını … tarih ve … numaralı yönetim kurulu kararı ile kabul etmiş olduğunu, davacının ortak olduğu 2007 yılından kooperatif ortaklığından çıkmış sayıldığı 2015 yılına kadar davalı kooperatife düzenli olarak ödeme yapmış olmasına rağmen iş bu haklı ve hukuka uygun dava açılana kadar davalı kooperatif tarafından davacıya çıkma payı alacağı ödenmemiş olduğunu, davacının, Kooperatifler Kanunu’nun 10. ve 12.maddesi ile kooperatif ana sözleşmesinin 13.maddesine istinaden kooperatif ortaklığından ayrılmış bulunmakta olduğunu, Kooperatifler Kanunu’nun ortaklıktan çıkma serbestisi başlıklı 10.maddesine göre kooperatife ortak olan her ortağın çıkma hakkı olduğunu, yine Kooperatifler Kanunu’nun bildirme süresi ve çıkma zamanı başlıklı 12.maddesi, çıkışa izin vermiş ve çıkışın hesap senesi sonu için geçerli olacağını kabul etmiş olduğunu, Kooperatif ana sözleşmesinin 13.maddesinde de her ortağın hesap senesinden en az bir ay önce yönetim kuruluna yazı ile başvuru yaparak ortaklıktan çıkabileceği belirtilmiş olduğunu, davacının kooperatif ortaklığından … tarihinde istifa ettiği için davacının çıkma payı alacağının 2015 yılı bilançosunun onaylanmasından sonra davacıya ödenmesi gerekirken işbu haklı ve hukuka uygun dava açılana kadar çıkma payı alacağı davalı kooperatif tarafından kötü niyetli olarak ödenmemiş olduğunu, ortaklığı sona erenlerle hesaplaşma başlıklı kooperatif ana sözleşmesinin 15.maddesinde devir dışında bir nedenle ortaklığı sona erenlerin sermaye ve diğer alacaklarının, o yılın bilançosuna göre hesaplanarak, bilanço tarihinden itibaren bir ay içinde geri verilmesi kararlaştırılmış olduğunu, yine Kooperatifler Kanunu’nun kooperatiften çıkan ve çıkarılan ortaklarla hesaplaşma süresi ve yükümlülük başlıklı Kooperatifler Kanunu m.17 ve 15’in dikkate alınması gerektiğini, davalı kooperatiften çıkma payı alacağının mevcut olmasından ve 2015 yılının bilançosunun da … tarihinde yapılmış olan kooperatif olağan genel kurul toplantısının 9.maddesinde kabul edilmiş olmasından dolayı iş bu haklı davanın açılması gereği hasıl olmuş olduğunu, davalı kooperatifin … tarihli olağan genel kurul toplantısının 17 numaralı gündem maddesinde ise kooperatif ortaklığından ayrılmış ve ayrılacak olan ortakların alacaklarının ertelenmesi hususu görüşülmüş ve bu gündem maddesi oy birliği ile kabul edilmiş olduğunu, … tarihli genel kurul toplantısından sonra ilgili gündem maddeleri hakkında mahkemeden alınmış iptal kararı da bulunmadığı için bu gündem maddeleri kesinleşmiş olduğunu, bilindiği üzere kooperatiflerde genel kurul kararları iptal edilmediği sürece bağlayıcı nitelikte olduğunu, davacının çıkma payı alacağının da 2015 yılının bilançosunun onaylandığı ve ortaklıktan çıkan ortakların, alacaklarının ertelenmesi kararının alındığı … tarihinden 3 yıl sonra davalı kooperatif tarafından ödenmesi gerekmekte olduğunu, davacının alacağı muaccel hale geldikten sonra kooperatif yöneticilerinden çıkma payı alacağını istemiş olmasına rağmen davacının çıkma payı alacağı talebi davalı kooperatif yöneticileri tarafından haksız, hukuka aykırı ve kötü niyetli olarak kabul edilmemiş olduğunu, davacının çıkma payı alacağı davalı kooperatif tarafından sürüncemede bırakılmak istendiğini, davacının kooperatif ortaklığından ayrıldıktan sonra, çıkma payını almak için davalı kooperatif aleyhine Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas ve … Karar numaralı davasıyla alacak davası açmış olduğunu, bu dava davacının çıkma payı alacağının 2015 yılının bilançosunun onaylanmaması, dolayısıyla çıkma payı alacağının muaccel hale gelmemesinden dolayı dava ön şartı eksikliği nedeniyle usulden reddedilmiş olduğunu, Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dosyasında yapılan yargılama sırasında, mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup, bilirkişi tarafından, davacının alacağının muaccel olmadığı, ancak mahkeme aksi kanaatte ise, yapılan hesaplamaya göre, 2014 yılı genel giderlerinin düşülerek, davalının 85.952,53 TL borçlu olacağı sonucuna varılmış olduğunu, her ne kadar işbu dosyadaki bilirkişi tarafından 2014 yılı genel giderlerine göre hesaplama yapılmış ise de, davacının 2015 yılında ortaklıktan çıkmış sayılacağı için 2015 yılına ait genel gider payının hesaplanarak, davacının çıkma payı alacağının bilirkişi marifetiyle tespit edilmesi gerekmekte olduğunu, davacı kooperatiften çıkma payı alacağı için bu sefer 2018 yılında, davalı kooperatif aleyhine Diyarbakır İcra Dairesinin … esas numarasını alan ilamsız icra takibini başlatmış olduğunu, Davalı kooperatif vekili, davacı tarafından başlatılan bu takibe, davacının alacağının genel kurul kararı ile 36 ay ertelenmiş olduğundan ve net alacak miktarının belli olmadığından bahisle itiraz etmesi sonucunda davalı kooperatif aleyhine başlatılan icra takibini de durdurmuş olduğunu, davacının, kooperatiften çıkma payı alacağı olduğunu kooperatif yöneticilerine söylemiş olmasına rağmen, davacının talebi kooperatif yöneticileri tarafından haksız, hukuka aykırı ve kötü niyetli olarak reddedilmiş olduğunu, davalı kooperatif davacının çıkma payı alacağını kötü niyetli olarak sürüncemede bırakmak istemekte olduğunu, davalı kooperatifin iradesi borcu ödememe yönünde olup, içinde bulunduğu durum dürüstlük kuralıyla da bağdaşmamakta olduğunu, davacının alacağının muaccel hale geldiğini, bu kapsamda Yargıtay .. .Hukuk Dairesinin … E. … K. Sayılı kararı ile Yargıtay … Hukuk Dairesinin … E. … K. Sayılı kararının dikkate alınması gerektiğini, arabulucuya başvurulmasına rağmen sonuç alınamadığını belirterek ihtiyati tedbir talebi ile davacının davalı kooperatiften alacağı olan çıkma payı alacağının, bilirkişi marifetiyle tespit edilerek, davacının kooperatiften ayrıldığı 2015 yılındaki genel gider payı düşülerek, fazlaya ilişkin dava ve hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 35.000,00 TL çıkma payının, muaccel olduğu tarih itibariyle kanuni faiziyle birlikte davacıya verilmesine karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının dava konusu alacağı zaman aşımına uğradığından dava şartı yokluğundan reddi gerekmekte olduğunu, davacı yanın da zikrettiği üzere davalı kooperatif ana sözleşmesinin ortaklığı sona erenlerle hesaplaşma hususlarını düzenleyen 15. Maddesindeki; ‘’ortaklığı sona erenlerin alacak ve hakları, bunları isteyebilecekleri günden itibaren beş yıl geçmekle zaman aşımına uğrar’’ şeklindeki hükmü gereği davacının tüm alacakları zaman aşımına uğramış olduğunu, davacı yanın bahsettiği ayrılan üyelerin alacaklarının 3 yıl ertelenmesi hususu zaman aşımını kesen yasal sebeplerden olmadığını,1163 sayılı Kooperatifler kanununun 17. Madde hükmünde aynen” kooperatiften çıkan veya çıkarılan ortakların kooperatif varlığı üzerindeki hakları ana sözleşmede gösterilir, Bu haklar ortağın ayrıldığı yıl bilançosuna göre hesaplanır, Kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşürecek nitelikteki iade ve ödemeler ana sözleşmede daha kısa bir süre tespit edilmiş olsa bile genel kurulca 3 yılı aşmamak üzere geciktirilebilir, çıkan veya çıkarılan ortakların hakları bunları isteyebilecekleri günden itibaren beş yıl geçmekle zaman aşımına uğrar denilmekte olduğunu, bu yasa hükmü uyarınca davacı yanın dava dilekçesinde de detayları ile izah ettiği üzere davacının istifasının davalı kooperatife … tarihinde tebliğ edilmiş, istifası … tarihli ve … numaralı yönetim kurulu kararı ile kabul edilmiş ve dolayısıyla davacının alacakları 2015 yılı bilançosunun onaylandığı … tarihli genel kuruldan 1 ay sonra muaccel yani talep edilebilir olmuş olduğunu, Genel kurulda alınan erteleme kararları kooperatife sadece yapacağı geri ödemeleri 3 yıla kadar erteleme hakkı verir bu süre sonunda ortak yine aynı yasa maddesi ile tip ana sözleşmenin 15/1 maddesi uyarınca yaptığı ödemelerin iadesini, ayrıldığı yılın bilanço tarihinden itibaren bir ay geçtikten sonraki tarihten itibaren faizi ile birlikte geri isteyebileceğini, böyle bir erteleme kararı alınsa dahi dava edilmesi durumunda mahkemelerce öncelikle ortağın istediği iade alacağın kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşürüp düşürmeyeceğinin tespit ettirilmesi gerekmekte olduğunu, nitekim davacı ile aynı durumdaki bir başka ortağın aynı döneme ilişkin alacak başvurusunu yargıya taşıması neticesinde tüm yukarıda saydıkları ilkelere içtihat edilmekle birlikte davacı yanın belirttiği … tarihli ayrılan ortakların alacaklarının 3 yıl ertelenmesine dair kararın geçersiz olduğu Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesinin … E, … K sayılı kararı ile tespit edilmiş ve kesinleşmiş olup davacı yanın bu yöndeki savunma iddia ve beyanları da yersiz olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür.
YARGILAMA VE GEREKÇE:
Dava, Davacının davalı S.S. … Konut Yapı Kooperatifi ortaklığından çıkma iddiası nedeni ile çıkma payı alacağının olup olmadığı, varsa miktarı hususlarına ilişkin davadır.
Diyarbakır … Dairesi’nin … Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; alacaklının …, borçlunun S.S. … Konut yapı Kooperatifi Başkanlığı olduğu, alacaklının, borçlu hakkında toplam 108.651,06-TL … tarihli geçersiz sözleşmeye binaen iade edilmeyen para alacağı nedeniyle ilamsız takip başlatılmış olduğu, borçlunun borcu itiraz ettiği, takibin … tarihli tensip zaptı ile durdurulmuş olduğu görülmüştür.
Kayseri Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne, Davalı S.S. … Konut Yapı Kooperatifi, Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’ne, Diyarbakır … Dairesi’ne yazılan müzekkerelere cevap verildiği ilgili evrakların dosya arasına alınmış olduğu görülmüştür.
Bilirkişi heyetinin sunmuş olduğu … havale tarihli raporda özetle; ” Davacı taraf davalı kooperatifin üyesi iken Ankara … Noterliğinin … tarihli … yevmiye numaralı istifanamesi ile üyelikten ayrılmıştır. Kooperatif ana sözleşmesinin 13.maddesine göre davacı taraf hesap senesi sonundan bir ay önce yönetim kuruluna yazı ile başvurmadığı için davacının 2015 yılında ayrıldığı anlaşılmaktadır. Nitekim kooperatif yönetim kurulunca … tarihli … numaralı yönetim kurulu kararı ile istifanın kabul edildiği anlaşılmaktadır. Anasözleşmenin 15. maddesinde devir dışında ortaklığı sona erenlerin sermaye ve diğer alacaklarının o yılın bilançosuna göre hesaplanarak, bilanço tarihinden itibaren bir ay içinde geri verileceği belirtilmektedir. Davacı taraf davalı kooperatiften 2015 yılında ayrıldığı için 2015 yılı hesaplarının görüşüldüğü … tarihli genel kuruldan 1 ay sonraki tarih olan … tarihinde davalı temerrüde düşecektir. Ancak kooperatif genel kurulunda ödemelerin 3 yıl ertelenmesine yönelik karar alındığı için davacı alacağı … tarihinde muaccel olacaktır. Derdest dava … tarihinde ikame edildiği için dava tarihinde alacak muacceldir ve zamanaşımına uğramadığı düşünülmektedir. Davacının davalı kooperatife 88.500 TL ödeme yaptığı raporumuz ekindeki mizan tablosundan ve dosyadaki davacıya ait hesap ekstresinden anlaşılmaktadır. Yargıtay’ın yerleşik kararlarına göre kooperatif üyeliğinden ayrılan üyeye yapılacak çıkma payı ödemesinde ortaklıktan ayrıldığı yıla ilişkin genel gider payının düşülmesi gerekmektedir. Raporumuz içinde yaptığımız hesaplamaya göre davacı alacağından mahsup edilecek genel gider payı 697,23 TL’dir. Bu durumda davacının davalıdan 88.500 TL – 697,23 TL = 87.802,77 TL alacağı hesaplanmaktadır. Bu tutara … tarihinden itibaren yasal faiz işleyeceği ” sonuç ve kanaatine varıldığının bildirilmiş olduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekilinin … havale tarihli ıslah dilekçesi ile, dava dilekçesinde 35.000,00 TL olarak talep ettikleri alacak miktarını 52.802,77-TL artırarak toplam 87.802,77-TL’ye çıkardıklarını ve ıslah harcının mahkememiz veznesine yatırmış olduğu görülmüştür.
Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … E, …K sayılı kararında “….Dava bir alacak için zamanaşımı muacceliyet tarihinden itibaren işlemeye başlar. Kooperatiften çıkan ve çıkarılan ortaklarla ilgili hesaplaşma Kooperatifler Kanunu’nun 17. ve anasözleşme 15. madde uyarınca yapılır. Bu maddelere davacının alacağı ayrıldığı yıl bilançosunun görüşüldüğü genel kuruldan 1 ay sonra muaccel olur ve bu ödeme 3 yıla kadar ertelenebilir. Erteleme halinde muacceliyet ertelemesinin son bulduğu tarihte oluşur. Kooperatif üyesinin çıkma payı alacağı ile ilgili itirazın iptaline ilişkindir. Somut olayda mahkemece davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiş ise de davalı kooperatifin … tarihli genel kurulunda gündemin 11. maddesi görüşülerek 2008-2009 iş yılında ortaklıktan ayrılan üyelerin ödemelerinin 1 yıl sonraya bırakılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu karar alacağın muacceliyet tarihini öteleyen bir işlemdir. Bu karara istinaden davacı alacağını ancak … tarihinden itibaren talep edebilir ve zamanaşımı da bu tarihten itibaren başlar. Bu durumda TBK’nın 147. maddesine göre 5 yıllık zamanaşımı henüz dolmamıştır. Bu nedenle mahkemece işin esasına girilerek bir karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.” denildiği görülmüş olup dava konusu olayda da davalı kooperatifin … tarihli Genel Kurul’unda alacakların ödenmesinin 3 yıl ertelenmesine karar verildiği, bunun davalı vekilinin icra dosyasına sunduğu itiraz dilekçesinde de belirtildiği, kararın iptali yönünde verilmiş mahkeme kararı olmadığı, bu şekilde alacağın muacceliyet tarihinin ötelendiği ve dava tarihi itibari ile henüz zamanaşımı süresinin dolmadığı görülmüş olup, yine davacı tarafından Diyarbakır … Dairesi’nin … E dosyası ile davalı hakkında dava konusu alacak iddiası nedeni ile takip başlatılmış olduğu ve takibin BK madde 154 /son gereği zamanaşımını kesen bir işlem olduğu dikkate alındığında, bu şekilde de zamanaşımı süresinin henüz dolmadığı anlaşılarak yargılamaya devam edilmiş ve esas hakkında karar verilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda, her ne kadar davalı tarafça davanın reddine karar verilmesi talep edilmiş ise de, delillerin toplanmasından sonra bilirkişi heyetinden … tarihli rapor alındığı ve raporda davacının 87.802,77 TL çıkma payı alacağının olduğu ve alacağa … tarihinden itibaren faiz işletilebileceği belirtilmiş olmakla, bilirkişi raporunun denetime açık ve hükme esas alınabilecek nitelikte olduğu anlaşılarak rapora itibar edilmiş, davacı vekilinin … havale tarihli ıslah dilekçesi de dikkate alınmış ve böylece, davanın kabulü ile, 87.802,77 TL çıkma payı alacak bedelinin … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-DAVANIN KABULÜ İLE, 87.802,77 TL çıkma payı alacak bedelinin … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 5.997,81-TL nispi karar ve ilam harcının davacıdan peşin olarak alınan 597,72-TL peşin harç ile 902,00-TL ıslah harcından mahsubuyla eksik kalan 4.498,09 TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafından yatırılan 80,70-TL başvurma harcı, 597,72-TL peşin harç ile 902,00-TL ıslah harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yargılama boyunca yapılan, 76,50 TL tebligat, 38,95-TL posta ve müzekkere ücreti, 1.500,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.615,45-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Artan gider avansı olması halinde karar kesinleştiğinde ve talep halinde harcanmayan gider avansının davacıya iadesine,
6-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, davacı lehine A.A.Ü.T. uyarınca belirlenen 14.048,44-‬TL vekalet ücreti takdirine, takdir edilen vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
Dair, davacı ve davalı vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı….

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza