Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ TÜRK MİLLETİ ADINA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO : …
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI : … – … …
VEKİLİ : .
DAVALI : … – … …
VEKİLİ :.
DAVA : Alacak (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : .
KARAR TARİHİ :.
KARAR YAZIM TARİHİ : .
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekilinin dava dilekçesinden özetle; Müvekkili …’ın ….yılında konut sahibi olabilmek adına davalı kooperatife üye olduğunu, söz konusu üyelikten kaynaklı müvekkilinin ara ödemelerle birlikte …. yılları arasında 30.650-TL, …. yılında 11.821-TL, ….yılında 11.900,15-TL,… yılında 30.629-TL, …. yılında 28.694,40-TL,… yılında 10.520-TL olmak üzere kooperatife toplam 124.214,55-TL ödeme yaptığını, müvekkili üzerine düşen tüm yükümlülükleri yerine getirmesine rağmen davalı tarafından teslim edilmesi taahhüt edilen daire müvekkiline teslim edilmediğini, kooperatifin gidişatından da söz konusu dairelerin teslim edilmeyeceğini, Müvekkili bu nedenle ….yılından sonra aidat ödemeyi bırakarak yurt dışında olması sebebiyle kooperatif üyeliğini zımnen sonlandırdığını, Bunun üzerine kooperatif tarafından …. tarihinde müvekkiline ihtar gönderildiğini ve müvekkilinin “10 gün içinde aidat borçlarını yatırması, aksi halde üyelikten çıkarılacağı” ihtar edildiğini, ardından müvekkili kooperatif üyeliğinden ihraç edildiğini, müvekkilinin ihraç edildiği yıla ilişkin bilançonun onaylanarak müvekkilinin aidat alacağı muaccel olduğunu, izah edilen nedenlerle müvekkilin kooperatife ödediği aidatların fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000-TL’sinin temerrüt faiziyle birlikte davalı kooperatiften ayrılarak müvekkiline verilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı kooperatif üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekilinin cevap dilekçesinden özetle; müvekkili kooperatifin Ana Sözleşmesi m.15′ de devir dışında ortaklığı sona erenlerin sermaye ve diğer alacaklarının o yılın bilançosuna göre hesaplanarak bilanço tarihinden itibaren bir ay içinde geri verileceği belirtildiğini, davalı yanın Şubat ….döneminde ihraç edildiğini, çıkmadan kaynaklı davacı yanın alacağının olması ihtimalinde söz konusu alacağın Ana Sözleşme m.15 gereği …. yılı genel kurul tarihinden 1 ay sonra muaccel hale geleceğini, müvekkili kooperatife ait ….yılı GK toplantısı yapılmadığını, muaccel almayan talebin reddini izah edilen nedenlerle davanın reddi ile yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Üye işlem dosyası, Ana sözleşme, Genel kurul tutanakları.
GEREKÇE:
Dava, kooperatif üyeliğinden ihraç edilen davacının daha önce kooperatif aidatı adı altında davalı kooperatife yapmış olduğu ödemelerin iadesi istemine ilişkindir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 17/1 maddesine göre devir dışında bir nedenle ortaklığı sona erenlerin sermaye ve diğer alacakları, o yılın bilançosuna göre hesaplanarak, bilanço tarihinden itibaren bir ay içinde geri verilir. Bilançonun kesinleşmesi ise, bilançonun genel kurulca kabulü ile olur ve alacak, en erken bu tarihte muaccel hale gelir. Ayrıca çıkma payının hesaplanmasında ortağın katılması gereken genel giderlerin mahsubu gerekir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 17/1 nci maddesi ve ana sözleşmenin 15/1 nci maddesi gereğince, davacı çıkma payı alacağı olarak ayrıldığı yıl sonu bilançosuna göre hesaplanacak olan genel gider hissesi düşüldükten sonra bakiyesinin iadesini talep hakkına haiz olup, ayrıldığı yıl sonu bilançosunun genel kurulca kabulü suretiyle kesinleşmesinden itibaren bir ayın sonunda bu alacak temerrüt ihtarına gerek kalmaksızın muaccel olur ve talep edilebilir. (Yargıtay 6. HD’nin 13.02.2023 tarih, 2022/1590 esas, 2023/529 karar sayılı kararı)
Aidat yükümlülüğü bulunan bir kooperatifte ortağın uzun süre kooperatife uğramaması, aidat borcunun bulunup bulunmadığını takip etmemesi, üyeliğinin sona erdiğini zımnen kabul ettiği, diğer anlatımla üyelik haklarından zımnen vazgeçtiği, eylemli olarak ortaklıktan çıkma iradesini yansıttığı anlamına gelir. Böyle bir ortağın açtığı (ihraç kararının iptali) dava(sı)nın TMK’nın 2. maddesinde öngörülen iyiniyet kuralına aykırı düştüğü ilke olarak kabul edilmelidir. (Yargıtay 23. HD’nin 17.04.2017 tarih, 2015/3195 esas, 2017/1143 karar sayılı kararı)
Kooperatif üyeliğinden ihraç edilen ortak, ödemiş olduğu aidatın tamamını değil, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu`nun 17/1. maddesi ve anasözleşmenin 15/1 maddesi gereğince, ihracın kesinleştiği yılın bilançosuna göre hesaplanacak olan masraf hissesi düşüldükten sonra bakiyesinin iadesini talep hakkını haizdir. İhracın kesinleştiği yıla ait bilançonun ertesi yıl genel kurulca kabulü suretiyle kesinleşmesinden itibaren bir ay geçtikten sonra bu hak talep edilebilir ve bu tarihten önce erken açılan çıkma payı alacak davası, alacağın henüz muaccel olmadığı gerekçesiyle reddedilmelidir. (Yargıtay 23. HD’nin 17.04.2017 tarih, 2015/3195 esas, 2017/1143 karar sayılı kararı)
Bu açıklamalar çerçevesinde somut olay değerlendirildiğinde; davacının davalı kooperatife aidat adı altında yapmış olduğu ödemeleri kural olarak, genel gider payı düşüldükten sonra çıkma payı alacağı olarak talep edebileceği, davacıya …. tarihinde tebliğ edilen ihtarname ile birikmiş aidat borcunu ödemesi, aksi taktirde kooperatif üyeliğinden ihraç edileceğinin bildirildiği, davacının ihtarnamede belirtilen aidat tutarının ödememesi üzerinde kooperatif üyeliğinden ihraç edildiği, davacının üyelikten ihraç edilmesinden sonra davacının ayrıldığı (ihraç edildiği) yıl bilançosunun görüşüldüğü genel kurul toplantısından 1 ay sonra alacağın muaccel olacağı, davacının ayrıldığı yıl bilançosunun dava tarihi itibariyle henüz görüşülmediği, dava tarihi itibariyle ortada talep edilebilir bir alacak bulunmadığı anlaşılmakla erken açılan davanın usulden reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-Erken açılan davanın USULDEN REDDİNE,
2-Alınması gereken 179,90-TL maktu karar ve ilam harcının davacıdan peşin olarak alınan 80,70-TL harçtan mahsubu ile bakiye 99,20-TL’nin davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. uyarınca belirlenen 1.000,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 3.120,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı..
Katip …
¸e-imzalıdır
Hakim …
¸e-imzalıdır