Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/912 E. 2022/725 K. 12.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
TÜRK MİLLETİ ADINA

ESAS NO : ..
KARAR NO : ..

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … –
VEKİLİ : .
DAVALI :… – … …
VEKİLLERİ : .

DAVA İHBAR OLUNAN:… -…
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
KARAR YAZIM TARİHİ :
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının davalı şirketten 0 tarih, …numaralı proforma faturaya istinaden 15.000 USD karşılığında Otomatik Kenar Kapama Makinesi siparişi verdiğini, sipariş kapsamında davalının … Katılım Bankası .hesabına … tarihinde 15.000 USD ödemiş olduğunu, davalı şirketin hesabına proforma faturasına istinaden satış bedeli yatırılmasına rağmen davacıya satışa konu Otomatik Kenar Kapama Makinesini teslim etmediğini, satışa konu makinenin uzun süre teslim edilmemesi üzerine davacının yaptığı ödemenin iadesini talep ettiğini, davalı şirketin iade ödemeyi gerçekleştirmediğini, davacıyı sürekli oyalamış ve ödeme yapmayacağını beyan etmiş olduğunu, davalı hakkında … Genel İcra Dairesinin … esas sayılı takip dosyası ile icra takibi başlatılmış, davalı şirketin haksız ve hukuki dayanaksız itirazı üzerine takibin durmuş olduğunu, Davacı tarafından zorunlu dava şartı arabuluculuk yoluna da başvuru yapılmış ve taraflar arabuluculuk müzakerelerinde anlaşmaya varamamış olduklarını, davalı şirket yetkililerinin eyleminin 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 158/1-h maddesinde yer alan “Tacir veya şirket yöneticisi olan ya da şirket adına hareket eden kişilerin ticari faaliyetleri sırasında; kooperatif yöneticilerinin kooperatifin faaliyeti kapsamında” gerçekleşmiş nitelikli dolandırıcılık suçuna vücut vermekte olduğunu, bu kapsamda … Cumhuriyet Başsavcılığına yapacakları şikayet kapsamında soruşturma evrakının da dosya arasına alınmasını talep ettiklerini, davacının ödemesini gerçekleştirdiği ancak satışa konu makineyi teslim alamamasından dolayı davalı şirketten 15.000 USD alacaklı olduğunu, davalı şirketin haksız ve hukuka aykırı bir şekilde itirazı üzerine duran takibin devamı için davayı açma zorunluluğu doğduğunu belirterek tedbir ile itirazın iptali ve icra inkar tazminatına karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;Somut uyuşmazlık yabancılık unsuru taşıyan özel hukuk uyuşmazlığı olduğunu, Davacı tarafın …..menşeili bir şirket olup söz konusu uyuşmazlığın özel hukuk uyuşmazlığı olması ve ortada Türk hukukunun yetkili olduğuna dair taraflar arasında bir anlaşmanın bulunmaması ve MÖHUK md.24(4) sözleşmeden doğan borç ilişkilerinde uygulanacak hukukun belirlendiği hüküm gereğince karakteristik edim borçlusunun davacı taraf olması hasebiyle HMK md. 114/1 uyarınca davanın Türk Mahkemelerinin yargı hakkının bulunmamasından ötürü USULEN REDDİ gerekli olduğunu, iddia edilen borç ilişkisinin doğduğu kabulünde dahi doğacak borç ilişkisi …i’de yerleşik Otomatik Yatak Kenar Kapama Makinesi üreten ve ticaretini yapan …. Makine Sanayi Ticaret Ltd. Şti. (Ticaret Sicil No: …) İle bu makinelere ihtiyaç duyan davacı …. Şti. arasında meydana gelmiş olduğunu, dolayısıyla işbu davayı davacının davalı şirket aleyhine yöneltmesinde hiçbir hukuki yararı bulunmaması sebebi ve dava şartının yokluğundan bahisle davanın usulen reddi gerekli olduğunu, Takibe ve davaya da dayanak olarak gösterilen proforma fatura borç ikrarını içermemekte olduğunu, nitekim TBK, TTK ve yasal mevzuatta düzenlenmemiş olan proforma fatura yapılacak işe dair bir teklifin faturası olup, ön fatura niteliğinde olduğunu, bu kapsamda Proforma fatura bir teklif faturası olduğunu, hiç bir mali ve hukuki yükümlülük yaratmamakta olduğunu, bu fatura karşılığı mal sevkiyatı yapılmaz ve para ödenmeyeceğini, en önemli amacı, ihracatçının ürününün bu fatura ile ithalatçıya teklif edilmesi olduğunu, bu fatura, satıcı tarafından alıcı adına düzenlenen ve yapılan anlaşma ile ilgili her türlü detayı gösteren ön fatura olduğunu, malın cinsi, miktarı, birim fiyatı, toplam tutarı, döviz cinsi, son yükleme tarihi, teslim şekli, ödeme şekli gibi her türlü detay gösterebileceğini, alıcının ön hazırlık yapabilmesi için önemli olan bu faturalar, kesin fatura niteliği taşımadığını, dolayısıyla kesin ticari fatura niteliği taşımayan damga ve gelir vergisinden muaf olan yasal mevzuatımızda bulunmayan ancak yurtdışı ithalat-ihracat işlemlerinin hızlanması, borç ilişkisini doğuran kesin ticari faturanın hazırlanması açısından taraflar açısından özel bir ön sözleşme niteliğinde olan proforma faturaya ilişkin yukarıda da yaptıkları açıklamalar mucibince davalı şirket ile davacı şirket arasında akdedilmiş herhangi bir resmi belge bulunmayarak söz konusu belgeye istinaden davacı tarafından borcu bulunmayan davalı şirket hakkında takip başlatılması ve bu surette dava açılması hukuka aykırı olduğunu, bununla birlikte davacı tarafından takibin ve itirazın iptali davasının davalı aleyhine ileri sürülmesi husumet sıfatının hatalı değerlendirildiğinden bahisle de davanın esastan reddini gerektirmekte olduğunu, şöyle ki; yukarıda da belirtildiği ve ”… Kurucusu ve Müdürü …’nin” davalıya yönelik makinelerin teslim edilmediği bu sebeple 15.000 USD’nin dürüst iş adamlarına yakışır şekilde geri aktarım istemine karşın davalı şirket müdürü …’in de cevaben belirttiği üzere ”iddia etmiş olduğunuz gibi tarafımızla yapılan her hangi bir anlaşma söz konusu değildir… Firmamız yapmış olduğumuz ticarette dış ticaret şirketi olarak usulen bulunmuş olup üzerimize düşen sorumluluk da yerine getirilmiştir… Bu aşamada talep etmiş olduğumuz bedelin kabulü mümkün olmayıp muhatabınız Fatih Kılınç ve … Makine olduğunu belirtmek isteriz.. … makineye gönderilmiş ödeme dekontları ektedir.” diyerek haklı itirazlarını belirtmiş olduğunu, bu doğrultuda ortada akdedilmiş bir ticari sözleşme ilişkisi bulunmasa da bunun varlığı kabulünde dahi davacı şirketin ‘Otomatik Yatak Kenar Kapama Siparişine’ ilişkin borcun ifasından doğacak alacak-borç ilişkisi ‘Nurum Dış Ticaret İthalat-İhracat Limited Şirketi’ olarak dış ticaret şirketi vasfıyla yer almış ve tek eylemi tarafların birbiriyle iletişimini sağlamak olan davalı açısından değil; Kayseri’de yerleşik Otomatik Yatak Kenar Kapama Makinesi üreten ve ticaretini yapan ..Makine Sanayi Ticaret Ltd. Şti. (Ticaret Sicil No: ..) İle bu makinelere ihtiyaç duyan davacı …. Şti. arasında meydana gelmiş olduğunu, Bu sebeple husumet yokluğu dolayısıyla davanın esastan reddi gerekli olduğunu, bu minvalde sektörel dış ticaret şirketleri statüsüne ilişkin 2004/4 Sayılı tebliğ madde 12/b ‘nin dikkate alınması gerektiğini, somut olayda davacı ile makine imalatı işi ile uğraşan … Makine Ltd. Şti. organik herhangi bir bağ olmayıp tüzel kişilerde perdelerin kaldırılmasını gerektirecek bir durum da olmadığını, bu kapsamda Yargıtay 15. Hukuk Dairesi … Kararının dikkate alınması gerektiğini, örnek kararı incelendiğinde Yargıtay tarafından açıkça belirtilen durumların varlığı sebebiyle davada ileri sürülen husumet yokluğu talebinin reddine karar verilmiş olduğunu, bu durumlar dosya içerisinde bulunan ticaret sicil kayıtlarının, avukatlara verilmiş vekaletnameden anlaşıldığı üzere davalı şirket ile dava dışı … Dış Tic. Ltd Şti.’nin aynı adreste kayıtlı olmaları, şirket yetkililerinin aynı kişi olması halleri olduğunu, bu gerekçelerle davalı tarafın eser sözleşmesinde taraf olmadığına ilişkin itirazı kabul edilmeyip husumet yokluğu açısından davanın davacı lehine bozulmasına karar verilmiş olduğunu, Kararın mefhum-u muhalifinden meseleye bakacak olursak söz konusu makine imaline ilişkin eser akdine dair iddiada, imalatçı olan … Makine Ltd. Şti.(sicil no:…) ile davalı şirket …(sicil no:…) arasında yukarıda sayılan durumlardan hiç biri mevcut olmadığını, iki şirketin ticaret sicil kayıtları farklı, şirket adresleri farklı ve şirket yetkilileri tamamen farklı kişiler olduğunu, davalının gerçekleştirdiği eylem yukarıda belirtilen hususlardan ileri gitmemiş olup işletmelerin, yerel şirketlerin; iş ilişkilerini büyütmek, dünyaya açılmalarını ve uluslararası ticaret yapmalarına aracılık etmek tüm bunlarla birlikte ülkenin dış ticaretine katkı sağlayarak ithalat-ihracat arasındaki dış ticaret açığının kapanmasına vesile olmak gibi ulvi sorumlulukları üstlenmiş olan davalı şirketi resmi bir dayaktan yoksun teklif akdi niteliğinde ki proforma faturaya istinaden ortaya çıkan ticari işten sorumlu kılıp, tarafına borç tebliğ etmek, takip talebinde bulunmak ve yapılan itiraza ilişkin işbu davayı açmak hukuka ve hakkaniyete aykırı olmakla yukarıda da sayılan gerekçelerle davanın ESASTAN REDDİ gerekli olduğunu, bu duruma bir diğer gerekçe ise davacı tarafından ileri sürülen sipariş kapsamında müvekkil … . Bankası A.Ş. Hesabına … tarihinde yapılan 15.000 USD’lik para girdisinin akabinde (dava dosyasında ekli ek:1 ), . 18:38 tarihli ilk dekontta açıklama kısmında da yazıldığı üzere ‘… gönderildikleri tarihteki belirtilen dolar kuru üzerinden yapılacak hesaplama ile 14.620,00 USD davalı tarafından görüldüğü üzere vakit geçirilmeksizin Otomatik Kenar Kapama Makinesi imal eden üretici ve ilgili ilişkinin gerçek tarafı imalatçı … Makine Ltd Şti’ye gönderilmiş olup söz konusu borç ilişkisinde davalı şirketin üzerine düşeni yerine getirmiş olduğunu, buna karşın makineleri üretecek olan asıl borçlu … Makine Ltd Şti ile davacı şirket ve davalı şirketin iletişimini sağlayan… (… Sunger Yatak San. Ve Tic. Ltd. Şti kurucusu) borcun ifasını gerçekleştirmemiş ve üzerlerine düşeni yapmamakla davalı şirketin edimlerini yapmalarına dair telkinlerine rağmen herhangi bir cevap vermemiş olduklarını, tüm bu sebeplerle söz konusu ilişkide yalnızca usulen aracılık görevi üstlenen ve dış ticaret ihracat-ithalat şirketi bünyesinde … Makine Ltd Şti ile . Ltd Şti tüzel kişiliklerini bir araya getiren davalı şirketin iddia edilen borçtan mali ve hukuki bir sorumluluğu bulunmamakta olduğunu, ek olarak söz konusu ilişkiye dayanak olarak ileri sürülen dosya kapsamındaki proforma faturanın suretinde de … logosunun yer alması ve matbu belgenin ilgili şirket markasının adı altında düzenlenmesi buna ek dayanak teşkil etmekte olduğunu, iş bu davanın borçlu … Makine Ltd Şti’ne karşı açılması gerekmekte olduğunu, davada taraf olarak gösterilmediği için davanın borçlu … Makine Ltd Şti’ne ihbarı yasal zorunluluk olduğunu, faiz alacağı taleplerine de belirtilen ilamlarda dikkate alındığında itirazları olduğunu, dolayısıyla yukarıda sayılan tüm gerekçeler mucibince husumetin yanlış tespit edilip davalı aleyhine başlatılan icra takibi ve devamında açılan iş bu itirazın iptali davası haksız ve hukuka aykırı olduğunu belirtmekle davanın usulden ve esastan reddinin talep edildiği görülmüştür.
YARGILAMA VE GEREKÇE:
Dava, … Genel İcra Dairesinin …. esas sayılı dosyasında takibe konulan alacak nedeni ile davacının alacaklı olup olmadığı ve alacaklı ise miktarı hususlarına ilişkin davadır.
…Genel İcra Dairesi’nin ….sayılı takip dosyasının incelenmesinde, alacaklının … olduğu, borçlunun … olduğu, takibin 15.000,00 USD Fiili Ödeme Tarihi Asıl alacak (istenen yıllık adi kanuni faiz) 15.000,00 USD fiili ödeme tarihi toplam alacak toplam alacağı ( faizi ile birlikte fiili ödeme günündeki TL karşılığı ile ) icra gideri, vekalet ücreti ve takip tarihinden itibaren toplam alacağa ( 15.000,00 USD) işleyecek yıllık %9 oranında ve gereğince kısmi ödemeler öncelikle işlemiş faiz ve masraflara mahsup edilecektir. 15.000,00 USD * 8,8500 TL = 132.750,00 TL 28/09/2021 tarihinde 1 USD : 8,8500 TL alacak nedeniyle ilamsız takip başlatıldığı, anlaşılmıştır.
..i Vergi Dairesine, Mimar Sinan Vergi Dairesine, … Katılım Bankası A.Ş’ye, … Ticaret Sicil Müdürlüğüne, …. C.Başsavcılığına, …Mobilya Şirketine yazılan müzekkerelere cevap verildiği ilgili evrakların dosya arasına alınmış olduğu görülmüştür.
Bilirkişiden alınan … havale tarihli raporda özetle; ” davacının davalının … Katılım Bankası hesabına .. tarihinde 15.000,00 USD ödeme yaptığı, bu hususun hem banka kayıtlarından hem da davalının ticari defterlerinden ve taraf beyanlarından açıkça anlaşıldığı, davalı tarafın makine teslimi konusunda bir taahhüdünün olmadığını, makine teslimini … şirketinin yapacağını, kendisinin taraflar arasındaki iletişimi sağladığını ileri sürdüğü, davalının bu iddiasına yönelik somut bir delilin dosyada olmadığı, davalının ticari defterlerinde yapılan ödemenin Alınan Sipariş Avansları hesabına kaydedildiği, bu hesabın işletmenin satış amacıyla gelecekte yapacağı mal ve hizmet teslimleri ile ilgili olarak peşin tahsil ettiği tutarların izlenen hesap olduğu, davalının ticari defter kaydının muhasebe tekniği ve içeriği açısından davacıya mal teslimi amacıyla bedelin alındığını gösterdiği, davalı ile dava dışı Miramaç şirketi arasında öteden beri devam eden ticari ilişki bulunduğu, bu ilişki kapsamında davalı ve … şirketin birbirlerine ödemeler yaptığı faturalar düzenlendiği” sonuç ve kanaatine varıldığının bildirilmiş olduğu anlaşılmıştır.
Davacının yabancı menşeli şirket olması nedeni ile teminat alınmasının gerekip gerekmediği konusunda …i Genel Müdürlüğü’ne müzekkere yazılmış ve müzekkere cevabı ile sözleşme tarafı devletler arasında adli yardımlaşma anlaşmasının olması nedeni ile taraf devletlerin şirketleri yönünden teminat muafiyeti olduğu anlaşılarak yargılamaya devam edilmiş ve esas hakkında karar verilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda, her ne kadar davacı tarafça takibe konu proforma fatura gereği makine alımı için yapılan ödemenin iadesi alacağı nedeni ile davalıdan alacaklı olunduğu belirtilerek takip yapılmış ve davalının takibe itirazı üzerine mahkememizde itirazın iptali davası açılmış ise de, davacının alacaklı olup olmadığının tespiti için deliller toplanmış ve … tarihli bilirkişi raporu alınmış olup, davacı 15.000 USD ödeme yaptığını iddia ettiği malın tesliminden davalının sorumlu olduğunu belirtmiş ise de proforma faturanın … şirketi tarafından davalı adına düzenlenmiş olması, fatura bedelinin davalı tarafından bu şirkete gönderilmiş olması, … şirket temsilcisinin duruşmadaki beyanında ödemeyi davalıdan aldıklarını söylemesi, davalının söz konusu malın davacıya satıcısı olduğuna dair taraflar arasında düzenlenmiş sözleşme ve fatura gibi yazılı bir belgenin olmaması hep birlikte dikkate alınarak davalının aracı şirket olup malın tesliminden sorumlu olmadığı anlaşılmış ve bu nedenle davacının avans ödemesi yapmasına rağmen sorumlu olduğunu iddia ettiği davalının mal teslimi yapmadığını yazılı delil ile ispat edemediği ve yemin deliline de dayanmadığı anlaşılmakla davanın reddine, davalı tarafça takibin haksız ve kötüniyetle yapıldığı ispatlanamadığından davalı tarafın tazminat talebinin İİK 67/2 gereğince reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Davalı tarafça takibin harsız ve kötüniyetle yapıldığı ispatlanamadığından, davalı tarafın tazminat talebinin İİK 67/2 gereğince reddine,
3-Alınması gereken 80,70 TL maktu karar ve ilam harcının davacıdan peşin olarak alınan 2.526,25 TL peşin harçtan mahsubuyla artan bakiye 2.445,55‬‬ TL’nin karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafça yargılama boyunca yapılan 31,00 TL masrafın davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Artan gider avansı olması halinde karar kesinleştiğinde harcanmayan gider avansının davacıya iadesine,
6-Davacı lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına.
7-Davalı taraf kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden lehine A.A.Ü.T. Uyarınca 29.019,25‬ TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davacıdan alınarak HAZİNE’YE GELİR KAYDINA,

Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı..

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır