Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/596 E. 2023/1027 K. 16.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ TÜRK MİLLETİ ADINA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : … – … …
VEKİLİ : Av. … –

DAVA : Alacak (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekilinin dava dilekçesinden özetle; davacı kooperatifin muhtelif arsa sahipleri ile kat karşılığı sözleşmeler ile edindiği 12 adet blokta kendi ortakları için 485 konut, arsa sahipleri için 205 konut olmak üzere toplam 790 adet konut ile tamamı arsa sahiplerine ait olmak üzere 33 dükkandan oluşan inşaatları üstlendiğini, fiilen 2007 yılından itibaren bahsi geçen inşaatların yapımına başlanıldığını ve halen devam ettiğini, 3 bloktaki 177 adet daireyi, 1 bloktaki 59 daireyi tamamlayarak teslim ettiğini, 2011 yılında değişen ana sözleşme hükümlerine uygun olarak konut kesin maliyet bedeli hesaplarını yaptığını ve tahsilatlarını da gerçekleştirdiğini, ikinci etap olarak geriye kalan 308 ortağa ait konut inşaatları ile arsa sahiplerine ait 138 konut inşaatı ve 33 adet dükkan inşaatlarına devam ederken önceki yönetim kurulu tarafından her hangi bir genel kurul kararına dayanmaksızın 308 ortak için 30/09/2014 tarihli baz alınmak suretiyle kesin maliyet hesabı ortaya çıkartılarak ortaklara tebliğ edildiğini, tahsilatlara başlanıldığını, üyelerin bir bölümünün ödeme yaptığını ancak inşaatların tamamlamanın mümkün olmadığını, davalının yer aldığı 115 ortağın konutlara oturduğunu, geriye kalan 193 ortağa ait 4 blok ile arsa sahiplerine ait 115 daire ve 33 dükkan inşaatlarının %40-50 seviyelerine ulaştığını, eski kooperatif yönelim kurulunca ortaya çıkartılan faraza konut kesin maliyet hesaplarının ana sözleşmeye ve kooperatifin fili durumuna aykırı olarak yanlık ve eksik hesaplandığını, paraların inşaatların yapımına aktarılmadığını, genel kurulun olağanüstü toplanarak 2005 yılından itibaren aralıksız olarak son 10 yıldır görev yapan yöneticilerin görevlerine 26/07/2015 tarihli olağanüstü genel kurul toplantısı ile son verildiğini, 18/06/2017 tarihinde yapılan olağan genel kurul toplantısının 11.gündem maddesince 2014 yılında 308 üye için yapılmış olan konut kesin maliyet hesaplarının değişen ana sözleşmenin 61.maddesi uyarınca yeniden yapılarak 308 üyeye tebliğ edilmesini, 2014 yılı hesaplarına göre çıkan farkın konut kesin maliyet hesaplarının tebliğ edildiği tarihten 1 ay sonra başlamak üzere 4 ay eşit taksitlerle ortakların tamamının ödemelerine karar verildiğini, alınan kararların iptali yönünden herhangi bir dava açılmadığını, yeniden yapılan konut kesin maliyet bedeli hesaplarının tüm ortaklara ve davalıya 06/03/2018 tarihinde tebliğ edildiğini, itiraz edilmediğini ve kesinleştiğini, genel kurulca kararlaştırılan taksitlere davalının ödemediğini, bunun üzerine icra takibi başlatıldığını, takibin durduğunu, konutu teslim alan davalının kesinleşen genel kuru kararlarına rağmen üzerine düşen ödeme yükümlülüklerini yerine getirmediğini, bu nedenlerle davalının davacıya ödemesi gereken 119.469,23-TL güncellenmiş konut kesin maliyet bedeli ve bu bedelin genel kurulda belirlenen sürede ödenmemesi nedeniyle genel kurulda karara bağlanmış aylık %1,5 oranı ile işlemiş gecikme cezası alacaklarına istinaden fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 5.000,00-TL’nin, olağan genel kurul toplantılarında alınan kararlar uyarınca belirlenmiş 37.800,00-TL tutarındaki kira bedeli alacakları ve bunların süresinde ödenmemesi nedeniyle genel kurullarda karara bağlanmış aylık %1,5 oranı ile işlemiş gecikme cezası alacaklarına istinaden şimdilik 5.000,00-TL olmak üzere dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsilini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekilinin cevap dilekçesinden özetle; avalının davacı kooperatif nezdinde dava konusu üyeliğinin yıllar önce sona erdiğini, kooperatif üyeliğinin söz konusu olmadığını, herhangi bir borç ve yükümlülüğünün bulunmadığını, 2014 yılında tapusunu aldığını, genel kurul toplantılarına da üyeliğinin sona ermesinden dolayı çağrılmadığını, yıllar önce çıkarılan kesin hesap maliyetini ödeyerek tapuyu aldığını, kesin maliyet hesabının bir kere çıkarılması ve kesinleşmesi nedeniyle belirlenen tutarın üyeler için kazanılmış hak teşkil ettiğini, hesapların genel kurul kararıyla dahi değiştirilemeyeceğini, kooperatif ana sözleşmesi uyarınca davacının alacak talebinin zaman aşımına uğradığını, kooperatifin bilanço açığını kapatmak için üyelerden ek ödeme talep ettiğini, kooperatifin eşitlik ilkesine aykırı davrandığını, kooperatif üyelerinden sonradan hiçbir şekilde kira bedeli alınamayacağının Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarında mevcut olduğunu, bu talebin tamamen hukuka aykırı olduğunu, kooperatif genel kurul kararlarına kooperatif üyesi olmayan ancak yönetimdekilerin akrabaları ve tanıdıkları olan kişilerin katılım sağlayıp ilgili kararları davalı ve diğer üyeler aleyhine usulsüz şekilde alındığını, bu nedenlerle haksız ve kötü niyetli davanın reddini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
DELİLLER: Tapu kayıtları, Üye işlem dosyası, Anasözleşme ve genel kurul kararları, bilirkişi raporu
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, kooperatif genel giderlerinden kesin maliyet bedeli ve bu bedelin ödenmemesi nedeniyle oluşan aylık %5 gecikme cezası şeklinde tahsil edilecek kira bedeli alacağının davalı kooperatif üyesinden tahsili istemine ilişkindir.
Mahkememizin 31/03/2022 tarihli ön inceleme duruşmasının 7 nolu ara kararında davacı kooperatife ait ticari defter ve belgeler üzerinde resen seçilecek bir mali bilirkişi vasıtasıyla bilirkişi incelemesi yaptırılmasına, incelenen kooperatif defter ve belgelerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin yasal sürede yapılıp yapılmadığı, sahibi lehine delil teşkil edip etmediği, dava ve takip konusu kooperatif aidat alacağının muaccel olup olmadığı, alacağın davacı kooperatif defterlerinde kayıtlı olup olmadığı gibi hususlarda, ayrıca 6100 Sayılı HMK m.273/1 hükmü uyarınca taraf vekillerinin 2 HAFTALIK süre içerisinde dosyaya sunacakları bilirkişi incelemesinin kapsamı, sınırları ile bilirkişi heyetinin yanıtlaması gereken soruların açık liste halinde özeti çerçevesinde inceleme yapılarak tarafların talep ettikleri hususlara ilişkin soruların yanıtlanması ve bu çerçevede davacının davalıdan takip tarihi itibariyle alacaklı bulunup bulunmadığı hususlarında, (asıl alacak ve takip tarihine kadar işlemiş faiz tutarı ayrı ayrı hesaplanmak suretiyle) varsa miktarı gibi hususlarda bilirkişi raporu alınmasına karar verildiği, bilirkişi tarafından sunulan 18/07/2022 havale tarihli raporda özetle; davacı …’nin (2014 – 2022 yıllarında devir olarak devam eden) 186.731,71-TL tutarında dava ve takip konusu kooperatif aidat alacağı muaccel olduğu, alacağın davacı kooperatif defterlerinde kayıtlı olduğunun tespit edildiği görüş ve kanaatinde olduğu bildirilmiştir.
Mahkememizin 15/09/2022 tarihli duruşmasının 1 nolu ara kararı gereğince dosyanın önceki rapor düzenleyen bilirkişiye tevdi ile davacı vekilinin kira bedeli alacağı talebi dikkate alındığında bu yönde hesaplama yapılması ve ayrıca davalı vekilinin bir kısım teknik ve bilimsel yönlere değinen itirazlarının değerlendirilmesi bakımından ek rapor alınmasına karar verildiği, bilirkişi tarafından sunulan 17/10/2022 tarihli raporda özetle; davacı Sınırlı Sorumlu … Kent Konut Yapı Kooperatif’nin 18/06/2017 tarihinde yapılan olağan genel kurul toplantısının 11. Gündem maddesince 2014 yılında 308 üye için yapılmış olan konut kesin maliyet hesaplarının değişen ana sözleşmesinin 61.maddesi uyarınca yeniden yapılarak 308 üyeye tebliğ edilmesini, 2014 yılı hesaplarına göre çıkan farkın konut kesin maliyet hesaplarının tebliğ edildiği tarihten 1 ay sonra başlamak üzere 4 ay eşit taksitlerle ortakların tamamının ödemelerine karar verildiği, yeniden yapılan konut kesin maliyet bedeli hesaplarının tüm ortaklara ve davalıya 06/03/2018 tarihinde tebliğ edildiğini, davacı …’nin 18/06/2017 tarihinde yapılan olağan genel kurul toplantısında alınan karar gereği 37.800,00 TL kira alacağına karar verildiği, olağan genel kurul toplantılarında alınan kararlar uyarınca belirlenmiş 37.800,00-TL tutarındaki kira bedelinin %1,5 gecikme faizi ile dava tarihindeki değerinin 40.206,25 TL olduğu, bu ödeme tatarının tüm üyeler ve davalı … için hüküm ifade ettiği sonucuna varıldığı bildirilmiştir.
Mahkememizin 12/01/2023 tarihli duruşmasının 3 nolu ara kararında dava ve takip konusu kooperatif kesin maliyet alacağının, kira alacağı ile gecikme zammı gibi ferilerinin muaccel olup olmadığı, alacağın davacı kooperatif defterlerinde kayıtlı olup olmadığı gibi hususlarda, ayrıca mahkememizce görevlendirilen bilirkişi heyetine 7410 sayılı konun ile ekli 1163 sayılı kooperatifler kanunu geçici 11. Maddesi kapsamında borçlandırma yapılmış olup olmadığı, anılan yasal düzenlemenin şartlarının somut uyuşmazlıkta oluşup oluşmadığı diğer bir deyimle söz konusu yasal düzenlemenin somut olaya uygulanmasını gerektiren maddi koşulların bulunup bulunmadığı hususlarında inceleme yapılarak tarafların talep ettikleri diğer hususlara ve önceki kök rapor ve ek rapora yönelik itirazların ayrıntılı olarak değerlendirilmesi ve bu çerçevede davacının davalıdan takip tarihi itibariyle alacaklı bulunup bulunmadığı hususlarında, (asıl alacak ve takip tarihine kadar işlemiş faiz tutarı ayrı ayrı hesaplanmak suretiyle) varsa miktarı gibi hususlarda bilirkişi raporu alınmasına karar verildiği, bilirkişilerce sunulan 15/03/2023 tarihli raporda özetle; kooperatifçe yapılan maliyet hesabına göre 2011 yılında 177 ortağın maliyet bedelinin %10’u oranında risk payı ödediği gerekçesiyle üyeliği düşürüldüğü, ayrıca 2014 yılında yapılan maliyet hesabına göre %10 risk payı ödeyen 78 ortağın üyeliği düşürüldüğü, 7410 Sk. ile işlem yapılan değişiklik ile ” yapımı tamamlanan etapta bağımsız bölüm malikine kooperatifçe tahakkuk ettirilen bedelin ödenmiş olması ile kooperatif ortağının konutun tapu devrinin yapılmasından sonraki dönemler için yapı kooperatifi tarafından yönetim giderleri hariç olmak üzere her ne ad altında olursa olsun yapılmış borçlandırmalar veya bu kapsamda üçüncü şahıslara kooperatif tarafından yapılan alacağın devrine ilişkin işlemler hükümsüzdür” şeklinde düzenlendiği ilgili madde kapsamında kesin maliyet talep edilemeyeceği ancak ilgili maddenin Anayasa Mahkemesi 2022/126 esas 2023/29 karar sayılı ilamı ile iptal edildiği, Yargıtay 6. Hukuk dairesi güncel içtihatlarında ise kooperatifin inşaatlarının bitmesine müteakip yapılacak kesin hesap sonucunda belirlenen kesin maliyet bedelini bağımsız bölüm teslim alan ortaktan kooperatiften istifa edip etmediğine bakılmaksızın talepte bulunulabileceği yönünde olduğu ve inşaatların halen devam etmesi halinde kesin maliyet hesabının bu aşamada yapılamayacağı, davacı kooperatifin kira alacağı talebinin kabulü halinde ise 37.800,00 TL tutarındaki kira bedelinin %1,5 gecikme faizi ile dava tarihindeki değerinin 40.206,25 TL olacağı görüş ve kanaatinde oldukları bildirilmiştir.
Davacı vekili tarafından 16/05/2023 tarihli ıslah dilekçesi ile kira bedeli alacağı yönünden dava dilekçesindeki 5.000,00-TL’lik talep sonucunun 35.206,25-TL artırarak 40.206,25-TL’ye çıkarmış, ıslah harcını yatırmış, ıslah dilekçesi karşı tarafa tebliğ edilmiştir.
Toplanan deliller, alınan bilirkişi raporları, mahkememizce toplanmış usulüne uygun deliller olarak değerlendirilmiş buna göre, davacı kooperatifin genel kurallarında konutlarını teslim alan 1060 ve 1062 ada 1 parsel sayılı taşınmazda bulunan ortaklardan genel kurul karar tarihinden itibaren 1 ay içerisinde istifa etmeyenler ve ortaklıktan ayrılmayan ortaklar için konutlarında oturdukları günden itibaren her ay için belli bir kira bedelini (2016 yılı için 500,00-TL, 2017 yılı için 750,00-TL, 2018 yılı için 900,00-TL, 2019 yılı için 1.000,00-TL) kooperatife ödemeleri ve tüm konutlar tamamlanana kadar her türlü gideri diğer ortaklarla birlikte eşit olarak katılmaları hususunda kararlar alındığı hususu sabittir.
Her ne kadar davanın açıldığı tarihten sonra davacı ve davalının hukuki durumuna etki edebilecek nitelikte olmak üzere 1163 sayılı kooperatifler kanuna 7410 sayılı kanun ile eklenen geçici 11.maddenin somut uyuşmazlığa uygulanabilir nitelikte olup olmadığı hususunda bilirkişi incelemesi yaptırılmış ise de; Anayasa Mahkemesi 16/02/2023 tarih 2022/126 esas 2023/29 karar sayılı ilamında; “24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’na 10/6/2022 tarihli ve 7410 sayılı Kanun’un 2. maddesiyle eklenen geçici 11. maddenin birinci fikrasının Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline, kalan kısmının 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usûlleri Hakkında Kanun’un 43. maddesinin (4) numaralı fıkrası gereğince oy birliği ile iptaline” karar vermiş olması nedeniyle mahkememizce ilgili geçici maddenin somut uyuşmazlığa uygulanması yoluna gidilmemiştir.
Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin 2021/6310 E, 2022/185 K sayılı ilamında “…Yine somut olaya gelindiğinde kooperatif yukarıda belirlenen gerekçeyle geçersiz olan ana sözleşmenin 61 ve 62. maddesi uyarınca kesin maliyet hesabı çıkartıp bu bedeli davalıdan talep etmiş ise de henüz tüm inşaatlar bitmeden yapılacak kesin maliyet hesabı hiçbir zaman kesin maliyet sonucunu vermeyecek, her genel kurul sonrasında yapılacak hesaplamaya göre ortaklardan yeniden talepte bulunma zorunluluğu doğacaktır. Bu gerekçeler doğrultusunda kanuna aykırı olarak düzenlenen ana sözleşme uyarınca belirlenen bedelin davalıdan talep edilebilmesini kabul etmek mümkün değildir. Ancak kooperatif, inşaatlarının bitmesini müteakip yapılacak kesin hesap sonucunda belirlenen bedeli bağımsız bölüm teslim alan ortaktan kooperatiften istifa edip etmediğine bakılmaksızın talepte bulunulabilecektir. Bu durumda mahkemece eldeki davanın erken dava olduğu gerekçesiyle reddi ile…” denildiği görülmüş olmakla dava konusu alacağın bir kısmının konut kesin maliyetine ilişkin olması nedeni ile inşaatların devam ediyor olması da dikkate davacının konut kesin maliyetine ilişkin alacak isteminin yerinde olmadığı kanaatine varılmış ve bu kısım yönünden davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacının kanun ve esas sözleşmeye uygun olarak almış olduğu genel kurulu kararları uyarınca eşitlik ilkesi gözeterek inşaatların henüz devam ettiği bir aşamada konutların teslim edildiği ve kooperatif ortaklığından ayrılmayan üyeler yönünden kira alacağı tahsil edilmesinde hukuka aykırılık bulunmamakta olup dava tarihi itibariyle davacının benimsenen bilirkişi raporları çerçevesinde 37.800,00-TL kira alacağı bulunduğu ve bu alacağa dava ve ıslah dilekçesi ile birlikte yasal faiz işletilmesi talebinde bulunulduğu ve fakat davacının dava tarihine kadar işlemiş faiz olarak 2.406,25-TL’nin tahsilini talep ettiği, ancak bu faiz istemine ilişkin davalı kooperatif üyesinin dava tarihinden önce temerrüte düşürüldüğüne ilişkin ihbar, ihtar yahut buna benzer bir belge ve bilgi sunulmadığı anlaşılmakla dava tarihine kadar işlemiş faiz alacağı kısmı yerinde görülmemiş olup dava tarihine kadar olan kira alacağı istemi yerinde görülerek bu kısım yönünden davanın kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE; 37.800,00 TL kira alacağının dava tarihi olan 14/09/2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kira alacağına ilişin fazlaya ilişkin istemin (2.406,25-TL)reddine,
2-Davacının konut kesin maliyet bedeli (5.000,00-TL)şeklindeki alacak isteminin reddine,
3-Alınması gereken 2.582,12-TL karar ve ilam harcından, 170,78-TL peşin harç ve 515,85-TL ıslah harcının mahsubu ile eksik 1.895,49-TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak Hazine’ ye gelir kaydına,
4-Davacı tarafça yatırılan 170,78-TL peşin harç ve 515,85-TL ıslah harcı toplamı 686,63‬‬-TL’ nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafça yargılama boyunca yapılan; ilk dava açma gideri 67,8‬0-TL, posta ve tebligat masrafı 31,20-TL, bilirkişi ücreti 3.250,000-TL olmak üzere toplam 3.349,00-TL yargılama giderinin davanın kabul red oranına göre belirlenen 2.800,32-TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yargılama boyunca yapılan 61,00-TL tebligat ve posta masrafından davanın kabul ret oranına göre belirlenen 9,99-TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiyesinin davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca hesap ve taktir olunan 17.900,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca reddedilen miktar üzreninden hesap ve taktir olunan 7.406,25- TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
9-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davanın kabul red oranına göre göre 216,26-TL’sinin davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
10-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davanın kabul red oranına göre göre 1.103,74-TL’sinin davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,

11-Tarafların yatırmış olduğu gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 16/11/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır