Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ TÜRK MİLLETİ ADINA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO :
KARAR NO :
HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … –
VEKİLLERİ :

DAVALI : … – … …
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekilinin dava dilekçesinden özetle; müvekkili şirketin Özbekistan sınırları içinde bulunan Semerkant şehrinde inşaat ve ticaret işiyle uğraştığını, davalının Türkiye’de faaliyet gösterdiğini, taraflar arasında Özbekistan’… kapı ticareti ve imalatı konusunda 16.08.2018 tarihinde … numaralı sözleşme imzalandığını, sözleşmenin toplam bedelinin 50.054 USD olduğunu, sözleşme bedelinin 9615’lik kısmının peşin, kalan *685’lik kısmının akreditif olarak kararlaştırıldığını, davacı firmanın sözleşme gereği 9015 peşin ödemesi olan 7.508 USD tutarındaki kısmı davacıya havale yaptığını, kalan 45.546 USD kısım için 20.12.2018 tarihinde akreditif açtığını, davalının 29.02.2019 tarihinde davacıya 35224 USD faturalı ürün gönderdiğini, davacının bankası tarafından fatura bedelinin ödendiğini, akreditifin kalan kısmını davacının geri çektiğini, dolayısıyla bu işlemden davacının peşinat tutarı olan 7.508 USD alacağı kaldığını; davacı ile 2018/008 numaralı ikinci bir sözleşme yapıldığını, bu sözleşmenin kapsamının 50.000 USD bedelli | adet pres makinesi olduğunu, davacının 06.11.2018 tarihinde 10.000 USD 13.12.2018 tarihinde 40.000 USD ödeme yaptığını, davalının yükümlülüğünü yerine getirmediğini, arabuluculuk görüşmesinde sözleşme harici ve gerçek dışı harcamalar gerekçe gösterilerek 23.000 USD teklif edildiğini, davacının davalıdan birinci sözleşmeden peşin ödenen 7.508 USD ile ikinci sözleşme bedeli olan 50.000 USD olmak üzere toplam 57.508 USD alacağı bulunduğunu, ancak şimdilik 10.000 Türk lirasının ve ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faiz ve masrafların davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı tarafından cevap dilekçesi verilmediği görülmekle HMK 128.maddesi gereği bütün vakıaları inkar etmiş sayılacağı anlaşılmıştır.
DELİLLER: ticari defter ve kayıtlar, ödeme makbuzları, bilirkişi raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce, dosyanın mali müşavir bilirkişiye tevdi ile taraflar arasında imzalanan sözleşmeler gereğince, davalının edimini yerine getirip getirmediği, davacının alacak talebinde bulunup bulunamayacağı, davacı ile davalı taraf arasında yapılan ticari ilişkiye istinaden yapılan ödemeler, para transferlerine ilişkin bilgi ve belgeler incelenmek suretiyle rapor düzenlenmesine karar verilmiş olup, bilirkişinin mahkememize sunmuş olduğu 06/12/2022 tarihli raporda özetle; Davacı tarafça davalının hesabına 2018 yılında banka komisyonu öncesi 47.508 TL tutarında havale yaptığı banka kayıtları ile sabit olduğu, davalının davacıya yaptığı mal satışı gümrük beyannameleri ve faturalar olmaması nedeniyle tespit yapılamadığı, davacının davalıya akreditif ve havale yoluyla yaptığı ödemeye ilişkin 2019 yılı ödeme bilgileri olmaması sebebiyle tespit yapılamadığı, netice itibariyle davacının alacak tutarının tespit edilebilmesi için davalının yaptığı ödeme iddialarına yönelik ilgili bankadan havale tutarına ilişkin ödeme bilgileri ile akreditif yoluyla yapılan ödeme tutarına yönelik banka kayıtları ve gümrük çıkış beyannameleri ile faturaların dosyaya getirtilmesi gerektiği bildirilmiştir.
Bilirkişi tarafından düzenlenen kök raporda belirtilen eksiklikler yerine getirildikten sonra dosyanın önceki rapor düzenleyen bilirkişiye tevdi ile rapor düzenlenmesine karar verilmiş olup bilirkişi tarafından dosyaya sunulan 04/04/2023 tarihli ek raporda özetle; davacının dava dilekçesinde belirttiği davalıya yaptığı ödemelere ilişkin 7.508 USD ve 40.000 USD ödemeye ilişkin kayıtlar davalının dosyaya getirtilen … ekstrelerinde bulunmakta olup bu hususta bir tereddüt bulunmadığı, davacının belirttiği 06.11.2018 tarihinde 10.000 USD ödemeye ilişkin kayıt davalının dosyaya getirtilen … ekstresinde gözükmediği, davacının davalıya akreditifle 35.224,99 USD ödeme yapıldığına ilişkin tutar davalının dosyaya getirtilen hesap ekstresinde gözükmediğinin tespit edildiği bildirilmiştir.
Mahkememizce, ek raporda eksiklikler bulunması nedeniyle dosyanın yeniden önceki rapor düzenleyen bilirkişiye tevdi ile ek rapor düzenlenmesine karar verilmiş olup bilirkişi tarafından sunulan 02/05/2023 tarihli ek raporda özetle; Davacı tarafça 06.03.2023 tarihli dilekçe ekinde sunulan akreditif belgeleri incelendiğinde 20.12.2018 tarihinde 42.546,70 USD tutarında akreditif açıldığı ve 01.03.2019 tarihinde … numaralı sözleşmeye istinaden 35.224,99 USD ödeme yapıldığı bilgisi bulunmadığı, ancak … tarafından mahkemenin müzekkeresine verilen 10.03.2023 tarihli yazı ekindeki davalının 01.01.2019-31.12.2019 dönemine ilişkin ekstre tablosunda bahse konu tutarın davalının hesabına geçtiğine ilişkin bilgi bulunmadığı, davacının dava dilekçesinde belirttiği davalıya yaptığı ödemelere ilişkin 7.508 USD ve 40.000 USD ödemeye ilişkin kayıtlar davalının dosyaya getirtilen … ekstrelerinde bulunmakta olup bu hususta bir tereddüt bulunmadığı, ayrıca davacının belirttiği 06.11.2018 tarihinde 10.000 USD ödemeye ilişkin … tarafından mahkemeye gönderilen müzekkere ekindeki ekstre UYAP kayıtları üzerinden tarafımızca incelenmiş ve bu tutarın 06.11.2018 tarihinde komisyon sonrası 9.961,50 USD olarak davalı hesabına geçtiği, netice itibariyle davacının davalıya … numaralı sözleşmeye istinaden 35.224,99 USD ödemenin akreditifle yapıldığını ispatlaması durumunda davacının davalıya 7.508 USD + 40.000 USD + 10.000 USD = 57.508 USD fazla ödeme yaptığı sonucuna ulaşıldığı, konusu tutarların komisyon sonrası kısmı ise 7.469,74 USD + 39,952,50 USD + 9.961,50 USD= 57.383,74 USD olduğu, davalının bu bedeller karşılığında davacıya ürün teslimi iddiası varsa bunu ispatlaması gerektiğinin tespit edildiği bildirilmiştir.
Davacı tarafından, taraflar arasında imzalanan 16/08/2018 tarihli sözleşme gereği davalı tarafa ödeme yapıldığı, akreditif hesabı açıldığı ancak davalı tarafından 35.224 USD karşılığı ürün gönderildiği, 29/20/2018 tarihli sözleşme gereği ise davalı tarafa ödeme yapıldığı ancak sözleşmeye konu pres makinasının hiç gönderilmediği iddia edilerek davalıya yapılan fazla ödemenin davalıdan tahsili talep edilmiştir.
Somut davada, sözleşmeye konu ürünlerin davacı tarafa teslim edildiğini ispat yükü davalı tarafta olup davalı tarafından davaya cevap verilmemiştir. 16/08/2018 tarihli sözleşmede 50.054,94 TL karşılığında çelik kapı için hammadde ve destekleyici malzeme temini konusunda taraflar arasında anlaşma sağlanmış olup davalının davacı tarafa 35.224 USD karşılığı ürün gönderildiği hususu davacı tarafın kabulündedir. Mahkememizce alınan bilirkişi raporunda davacı tarafından davalıya toplamda 57.508,00 USD banka yoluyla ödeme yapıldığının hesaplandığı, davacı tarafından davalıya gönderilen ürün karşılığında akredidif hesabı açıldığı ve davalıya 35.224,99 USD ödeme yapıldığı beyan edilmişse de davacının hesabının bulunduğu bankadan gelen müzekkere cevaplarından davacı tarafından akreditif hesabı açıldığı ve davalı tarafa 35.224,99 USD ödeme yapıldığı bilgisi bulunmakta ise de davalının banka hesap dökümünde iş bu miktarın davalının hesabına geçtiğine ilişkin bilgi bulunmamaktadır.Bu nedenle davalı tarafından gönderilen ürünün karşılığı olan 35.224,99 USD ödemenin davacı tarafından davalı tarafa yapılmadığı kabul edilmiş olup bu haliyle davacının, davalı şirketten ( 57.508,00 USD -35.224,99 USD) 22.283,01 USD alacaklı olduğu anlaşılmaktadır.
Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı TBK’nın 99. maddesi uyarınca konusu para olan borç ülke parasıyla ödenir. Ancak ödemenin ülke parası dışında başka bir para birimiyle ödenmesi kararlaştırılmış ise alacaklı ödemenin bu para birimiyle veya ülke para birimiyle ödenmesini istemede seçimlik hakka sahiptir. Ancak yenilik doğurucu nitelikteki bu hakkın kullanılmasıyla birlikte hakkı kullanan kişi bu kararından geri dönemez. (Yargıtay 11.HD’sinin 2015/9172 E. – 2016/2407 K. sayılı kararı, Yargıtay 9.HD’nin 2020/9125 E – 2021/6983 K. sayılı kararları bu yöndedir)
Davacı tarafından dava dilekçesinde 57.508 USD alacağın şimdilik 10.000 TL’sinin talep edildiği görülmekle davacı tarafından dava dilekçesiyle davada tercih hakkı kullanılmış ve borcun Türk Lirası üzerinden ödenmesi istemiş olup,davalının dava tarihinden önce temerrüde düşürüldüğüne dair dosyada delil bulunmadığı da gözetilerek alacağın dava tarihi itibariyle muaccel olacağı anlaşıldığından 22.283,01 USD’nin dava tarihi itibariyle Türk Lirası karşılığı olan 182.720,68 TL davalıdan talep edilebileceğinden, davanın kısmen kabulü ile 182.720,68-TL’nin 10.000-TL’sinin dava tarihi olan 13/04/2021 tarihinden, 172.720,68-TL’ sinin ıslah tarihi olan 28/09/2023 tarihininden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile; 182.720,68-TL’ nin (22.283,01-USD’ nin dava tarihi olan 13/04/2021 tarihindeki TL karşılığı ) 10.000-TL’ sinin dava tarihi olan 13/04/2021 tarihinde, 172.720,68-TL’ sinin ıslah tarihi olan 28/09/2023 tarihininden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Alınması gereken 12.481,65-TL nispi karar ve ilam harcından, davacı tarafından yatırılan 170,78-TL peşin harç ve 7.790,00-TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 4.520,87‬-TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak Hazine’ ye gelir kaydına,
3-Davacı tarafça yatırılan 170,78-TL peşin harç, 59,30-TL başvuru harcı ile 7.790,00-TL ıslah harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yargılama boyunca yapılan; 270,00-TL tebligat masrafı, 169,85-TL posta ve müzekkere, 2.000,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.439,85‬-TL yargılama giderinin davanın kabul red oranına göre belirlenen 957,06-TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı taraf kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 13/1 maddesi uyarınca taktir olunan 29.235,31-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı taraf kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 13/1 uyarınca reddedilen miktar üzreninden taktir olunan 44.464,12-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davanın kabul red oranına göre göre 802,21-TL’sinin davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
8-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davanın kabul red oranına göre göre 517,79-TL’sinin davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,

9-Davacı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 01/12/2023

Katip …

Hakim …