Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ TÜRK MİLLETİ ADINA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/739
KARAR NO : 2021/876
…
DAVA : Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : 22/10/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 08/11/2021
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinden özetle; Davacı müvekkili aleyhine alacaklı gözüken davalı tarafından Kayseri 1. İcra Müdürlüğü’nün … esası üzerinden takip başlatıldığını, icra takibine konu poliçenin hukuka aykırı ve geçersiz olduğunu ve acenta sigorta sözleşmesinden caymış sayıldığından prim borcunun bulunmadığını bu nedenle takibe itiraz ettiklerini, itiraz üzerine Kayseri 1. ATM’nin 2016/479 esas sayılı dosyasından itirazın iptali davası açıldığını ancak icra dosyasına yapılan itirazın geçersiz sayılması nedeni ile konusuz davada karar verilmesine yer olmadığına karar verildiğini, takibin kesinleşmesi nedeniyle davacı müvekkilinin malvarlığına haciz konulduğunu, davalı tarafın sigorta sözleşmesinden caymış sayıldığı için prim alacağı talebinde bulunamayacağını, konu ile ilgili emsal kararların bulunduğunu, poliçelerde prim ödemesinin peşinat tarihinin 14/03/2014, ikinci taksitin 21/11/2014 tarihi olduğunu, müvekkilinin bu tarihlerde herhangi bir ödeme yapmadığını, poliçe sözleşmesi genel hükümlerine göre pirim alacağının muacceliyet gününden itibaren üç ay içinde dava veya takip yoluyla istenmemiş olması halinde, sözleşmeden cayılmış olunur denildiğini, ilk prim ödeme tarihi olan 14/03/2014 tarihinden çok sonra 03/08/2015 tarihinde sigortacının takip başlattığını, bu durumda davalının müvekkilimden prim alacağı talep etme hakkının yitirildiğini, poliçelerin 14/03/2014 tarihinde tanzim edildiğini, yöresel iklim koşullarına göre çiçeklenmenin nisan sonu mayıs ayı başında gerçekletiğini, ağaçların çiçek açmadan primin alınmasının haksızlık olduğunu, Kayseri Arabuluculuk bürosu nezdinde arabuluculuk konusunda davalı taraf ile anlaşma sağlanamadığını belirterek Kayseri 1. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı icra takibinin iptali ile alacağın %20’sinden az olmamak kaydıyla davalı aleyhine kötüniyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinden özetle; Dava dilekçesinin müvekkili kooperatife tebliğ edilmediğini, davanın zamanaşımına uğradığını bu nedenle davanın reddi gerektiğini, davacını açmış olduğu dava sonucunda Kayseri …. İcra Hukuk Mahkemesi’nin ….esas ve …. karar sayılı dosyası ile Kayseri 1. ATM’nin 2016/479 esas -2017/1034 karar sayılı dosyaları ile bu konuda karar verildiğini bu nedenle davanın kesin hüküm nedeniyle reddi gerektiğini, davacı şirket ile müvekkili kooperatif arasında Tarsim Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortalama poliçelerinin imzalandığını, davacının meyve ağaçlarının poliçe dönemi içerisinde sigorta kapsamında olduğunu ve sigorta poliçelerinin geçerli olduğunu, Kayseri …. İcra Hukuk Mahkemesi’nin…. esas ve … karar sayılı dosyasının açılmaması nedeniyle, davacının açmış olduğu itirazın iptal davasının hükümsüz hale geldiğini, icra davacısının kesinleşmesi nedeniyle davacının menfi tespit davası açmasının hukuken mümkün olmadığının, sigorta şirketi olan … tarafından sigorta primlerinin 2014 yılı içinde…’ne ödenmiş olduğunu bu nedenle iptalinin mümkün olmadığını, davacının esası yönünden yapılan itirazların kabulü ile davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/1570 esas sayılı dava dosyasının uyap kayıtları,Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/479 esas sayılı dava dosyası fiziken,Kayseri Kapatılan …. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyası fiziken celp edilmiştir.
Mahkememizce, dosyanın tarım sigortaları konusunda uzman 1 hukukçu bilirkişi ile 1 ziraat mühendisi bilirkişiye tevdii ile dosyaya taraflarca sunulmuş olan tüm delil, belge ve beyanlar iddia ve cevaplar gelen yazı cevapları, sigorta poliçesi ve eklerine ilişkin hükümler, icra takip dosyası ile tüm dosya kapsamı birlikte incelenip değerlendirilmek suretiyle; davaya konu icra takip dosyasından dolayı ödeme emrinde talep edilen asıl alacak miktarı yönünden gerek icra takip tarihi gerekse dava dilekçesindeki borçlu olmadığının tespiti istenen alacak miktarı nedeniyle dava tarihi itibariyle davacının davalıya borcunun bulunup bulunmadığı, varsa bu borcun nelerden ibaret ve miktarının da ne kadar olduğu hususlarında rapor düzenlenmesi talep edilmiş olup bilirkişiler tarafından düzenlenen … tarihli raporundan özetle; 6102 sayılı TTK madde 1434 uyarınca prim alacağının muacceliyet gününden itibaren 3 ay içinde dava veya takip yolu ile istenmemiş olması halinde sözleşmeden cayılmış olacağı kabul olunacağından muacceliyet tarihinden itibaren 3 aylık sürenin geçmesinden sonra … tarihinde prim alacağının takip yolu ile istendiğinden Kayseri ….İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takibine konu cayılmış sayılan sigorta poliçeleri nedeniyle davalı sigorta acentesinin davacıdan prim alacağını bulunmadığı şeklinde görüş bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilmesinde; dava, takip sonrası açılan menfi tespit talebine ilişkindir.Davalı …’yi temsilen…. ile davacı şirket arasında 14/03/2014 tarihinde … devlet destekli bitkisel ürün sigortası poliçelerinin düzenlendiği, primlerinin ödenmediği, bunun üzerine davalı tarafça iş bu prim alacağının tahsili için davaya konu icra takibinin başlattığı anlaşılmıştır. Düzenlenen poliçelerde sigorta ettirenin ilk prim ödeme tarihi ….olarak düzenlenip kabul edilmiştir. Davacı sigorta ettiren şirket, ilk pirim borcunun muaccel olduğu tarihte ödeme yapmadığından kanundaki şartlar ile temerrüde düşmüştür.Bu poliçelerde ” primin tamamının veya ilk taksitin ödenmemesi halinde poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz, pirim ödeme borcunda temerrüte düşülmesi halinde genel hükümler uygulanır.” şeklinde düzenleme bulunmaktadır. Devlet destekli bitkisel ürün sigortası genel şartları C.1.maddesinde de”2-Sigorta ettiren/ sigortalının pirim yükümlülüğünün tamamının veya pirimin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın, sözleşme yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir.3- Prim ödeme borcunda temerrüde düşülmesi halinde genel hükümler uygulanır” şeklinde hüküm bulunmaktadır. Bu hükümler nedeniyle genel hüküm niteliği taşıyan ve sigorta ettirenin temerrüt halini düzenleyen 6102 Sayılı TTK’nın 1430-1434.maddelerinin burada uygulanması gerekecektir.
TTK nın 1430.maddesine göre ;” 1- 1431.maddeye uygun olarak istenilen sigorta primini ödemeyen sigorta ettiren mütemerrit olur, 2- İlk taksiti veya tamamı bir defada ödenmesi gereken prim zamanında ödenmemişse sigortacı ödeme yapılmadığı sürece sözleşmeden 3 ay içinde cayabilir. Bu süre vadeden başlar. Prim alacağının muacceliyet gününden itibaren 3 ay içinde dava veya takip yolu ile istenmemiş olması halinde sözleşmeden cayılmış olunur.”hükmünden anlaşılacağı üzere sigortacının üç ay içinde dava açmaması veya takip yapmaması halinde taraflar arasında düzenlenmiş sözleşme ortadan kalkacak yani sözleşmeden cayılmış sayılacaktır. Dolayısıyla bu durumda sigorta sözleşmesi, sigorta ettirene hiçbir bildirim yapılmasına gerek olmadan sona ermiş sayılır.
Somut olayda, sigorta poliçelerinin 14/03/2014 tarihinde düzenlendiği, ilk prim ödeme borcunun 14/03/2014 tarihinde muaccel olduğu, prim alacağı yönünden davalı sigortacının davacı sigorta ettiren aleyhine Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … esas (Kayseri Kapatılan … İcra Müdürlüğü’nün … Esas) sayılı icra takibini …… tarihinde başlattığı anlaşılmıştır.
TTK nın 1434.maddesi gereğince prim alacağının muacceliyet gününden itibaren 3 ay içinde dava veya takip yolu ile istenmemiş olması halinde sözleşmeden cayılmış olduğu kabul edileceğinden 14/03/2014 muacceliyet tarihinin üzerinden bir yıldan fazla sürenin geçmesinden sonra 03/08/2015 tarihinde prim alacağının takip yoluyla istenmiş olması nedeniyle TTK’nın 1430-1434.maddeleri gereğince davalı sigortacı, davacı taraf adına düzenlemiş olduğu işbu sözleşmelerden caymış sayılmıştır. Dolayısıyla sigortacı tarafından 3 ay içerisinde prim alacağı ile ilgili dava veya takip başlatılmadığından söz konusu sözleşme ortadan kalkmıştır. Sözleşmeden cayılmış sayılması ve ortadan kalkması nedeniyle davalı sigortacının, davacı sigorta ettirenden prim alacağını talep etme hakkını yitirdiği anlaşıldığından davacının davasının kabulüne karar verilmiştir.
Davacı vekili dava dilekçesinde davanın kabulü ile birlikte davacı lehine kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir. Menfi tespit davasının kabulü halinde davacı lehine tazminatı düzenleyen İİK 72/5. maddesine göre; “Dava borçlu lehine hükme bağlanırsa derhal takip durur. İlamın kesinleşmesi üzerine münderecatına göre ve ayrıca hükme hacet kalmadan icra kısmen veya tamamen eski hale iade edilir. Borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötü niyetli olduğu anlaşılırsa, talebi üzerine, borçlunun dava sebebi ile uğradığı zararın da alacaklıdan tahsiline karar verilir. Takdir edilecek zarar, haksızlığı anlaşılan takip konusu alacağın yüzde yirmisinden aşağı olamaz.” şeklindedir. Buna göre davanın kabulü halinde davacı lehine tazminata hükmedilebilmesi için davalının kötü niyetli olduğunun ispatlanması gerekir.Somut olayda davalının kötü niyetli olarak icra takibini başlattığı ispatlanamadığından İİK’nın 72/5. maddesindeki koşullar oluşmadığı anlaşılmakla davacının kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-Davanın Kabulü ile; davacının, Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … esas (Kayseri Kapatılan ….İcra Müdürlüğü’nün … Esas numaralı İcra Dosyası) sayılı dosyasında takibe konu poliçe prim alacağı nedeniyle davalıya BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİ ile TAKİBİN İPTALİNE,
2-Davacı tarafça, takibin kötüniyetle yapıldığı ispatlanamadığından İİK madde 72/5 gereğince davacı tarafın tazminat talebinin reddine,
3-Alınması gereken 1.836,52-TL karar ve ilam harcından dava açılırken davacı tarafından yatırılan 459,13-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 1.377,39-TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 54,40-TL başvurma harcı ve 459,13-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yargılama boyunca yapılan; 148,00-TL tebligat gideri, 47,50-TL posta ve müzekkere gideri ile 1.000,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplamı 1.195,50-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenecek olan 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
7-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davacı lehine A.A.Ü.T. 13/1 maddesi gereğince 4.080,00-TL maktu vekalet ücreti takdirine takdir edilen vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/10/2021
Katip …
¸E-imzalıdır
Hakim …
¸E-imzalıdır