Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ TÜRK MİLLETİ ADINA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2020/553 Esas
KARAR NO : 2022/88

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI :…
VEKİLİ : Av. …
DAVALI :…
VEKİLİ : Av. …
DAVA : Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti
DAVA TARİHİ : 25/08/2020
KARAR TARİHİ : 02/02/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 24/02/2022
Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Davacının davalı kooperatife üye olmak için arazisinin bulunduğu … ilçesinde üyelik başvurusu yapmak istediğini ancak Kooperatifin … Şubesi görevlilerinin davacıya her gidişinde binayı fiziken terk ederek başvuruyu imkansız hale getirmiş olduklarını, bunun üzerine davacının talebini Noter aracılığıyla iletmek zorunda kaldığını, davacının Kooperatif üyeliği için şart olan ortaklık payı bedelini yatıracak merci bulamadığından bu bedeli de adreste ödemeli Ptt havalesi ile yapmış olduğunu, davacının ortaklık ana sözleşmesinde üyeliğe kabul şartları içerisinde olmamasına rağmen (Ana Sözleşme 5. Madde) şifahen ekim kotası olmadığı sebebiyle üyelik talebinin reddi ihtimaline binaen 18.02.2020 tarihli … ve … yevmiye No’lu ihtarnameler ile bir başka üyenin kotasının devrini talep edilmiş olduğunu, kota sahibi de devir hususunda ihtarname çekmiş olduğunu, 13.07.2020 tarihli … ve … Yevmiye No’lu ihtarname ile de yapılan bu başvurulara ne işlem yapıldığı sorulduğunu; bu hususta bilgi talep edilmiş olmasına rağmen her hangi bir cevap alınamadığını, idari yargıdaki zımni ret müessesesinin kooperatifler hukukunda olmadığını, tersine cezai sorumluluğu düzenleyen Kooperatifler Kanunu’nun Ek-2 Maddesinin 2. Fıkrası ve Ana Sözleşmenin 6. Maddesinin 3. fıkrası birlikte değerlendirildiğinde 1 ay içerisinde başvuruları değerlendirmeyen Yönetim Kurulu üyelerinin 6 aya kadar hapis ve 500.000 TL’ye kadar adli para cezası ile cezalandırılacağı hükmünün bulunduğunu, Kooperatifler Kanunu’nda üye olma şartları sayılmış olduğunu, ayrıca Ana Sözleşme’nin 5. Maddesi de ortak adaylarında aranılan şartları saymakta olduğunu, Ana Sözleşme’nin 6. Maddesi ise başvuru şekli ve ortaklığa kabul ile ilgili düzenlemeyi içermekte olduğunu, aynı maddenin 4. fıkrasında ana sözleşmeyi kabul ve taahhütname mükellefiyetini ortaklığa kabul kararından sonraya bırakmış olduğunu, bu tip taahhütnamenin davacı tarafından daha önceki tarihlerde şüpheli Yönetim Kuruluna sunulmuş olmasına rağmen davacıya ne bir evrak kayıt numarası ne de yapılan işlemle ilgili bilgi verilmemiş olduğunu, davacının uzunca bir süredir bu kooperatifte yapılan yanlış uygulamaları sosyal medya aracılığıyla dile getirdiğinden kendisine karşı hasmane bir tavır sergilenmekte olduğunu, Kooperatiflerin kamu hizmeti gören kurumlardan olduğundan özel kanunla düzenlenmiş özel cezai sorumluluklar yüklenmiş olduklarını, Kamu hizmeti görmesi sebebiyle de kamu kurumu gibi yasalara uygun işlem icra etme zorunluluğu olduğunu, Anayasa’nın 10. Maddesinde zikredilen kanunda önünde eşitlik ilkesine uygun hareket etme yükümlülüğünde olduğunu, Kooperatif Yönetim Kurulu kendisinin davranış tarzını tenkit eden birisini üyeliğe almaz ise en başta Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin temel yasasını (Anayasa) ihlal etmiş olduğunu, ihtiyati tedbir kararı verilerek davacının üyeliğinin tespitini talep ettiklerini, dilekçe usulu ile yapılması gereken müracaatların Noter kanalıyla yapılması sebebiyle davacının uğradığı.599,78TL maddi zararı olduğunu, ayrıca 30 gün içerisinde işlem icra edip olumlu veya olumsuz bir karar vermesi gereken Kooperatif Yönetim Kurulunun Şubat ayından beri müvekkili uğratmış olduğu telafisi imkansız elem ve ızdırabın bir nebze olsun tatminine yönelik 10.000 TL de manevi tazminat talebi olduğunu belirterek Yasal şartları taşıyan ve tüm yükümlülüklerini yerine getiren davacının üyeliğinin tespitine, bu hususta ihtiyati tedbir talebimizin kabulüne, 599,78TL ve 10.000 TL manevi tazminat talebimizin kabulüne karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının usul ve yasalara aykırı açmış olduğu davasının reddi gerekmekte olduğunu, davacının … Noterliğinin 05.02.2020 tarih ve … sayılı ihtarnamesini göndermiş olduğunu, bu ihtarnameye Kooperatif tarafından ”Kooperatifler Kanunu ve …Kooperatifi Ana sözleşmemiz gereği üyelik başvurunuzun şartları taşıyıp taşımadığı veya üyeliğe kabul-red kararı vermeye yetkili …Kooperatifi Yönetim Kuruludur. Yönetim kurulu kararı olmadan üyelik başvurunuz ile ilgili bir değerlendirme söz konusu değildir.” cevabı verilmiş olduğunu, üyelik başvuruşu ile ile ilgili usul ve şartlar hem kooperatifler kanunu hemde kooperatif ana sözleşmesinde belirtilmiş olduğunu, ilgili yasa ve ana sözleşmeye aykırı olan bir başvurunun kabul edilmesi de mümkün olmadığını, davacının üyelik başvurusunun sonuçlanmaması nedeniyle herhangi bir manevi tazminat talep etme hakkı bulunmamakta olduğunu, bu nedenle davacını manevi tazminat talebinin reddi gerekmekte olduğunu belirterek usul ve yasaya aykırı davanın reddine karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür.
YARGILAMA VE GEREKÇE:
Dava, Davacının davalı kooperatife üye olmak için başvuruda bulunup bulunmadığı, davalının üyelik başvurusunu fiziken engelleyip engellemediği, davacının işlemlerine karşı yasal sürede ve yasaya uygun işlemleri yapılıp yapılmadığı, davacının üye sayılıp sayılmayacağı, davacının maddi ve manevi tazminat talebinden davalının sorumlu olup olmadığı hususlarına ilişkin davadır.
Gemerek Noterliğine, Kayseri Çevre Şehircilik İl Müdürlüğüne, Kayseri İl Tarım ve Orman Müdürlüğüne, Gemerek Ptt Merkez Müdürlüğüne yazılan müzekkerelere cevap verildiği ilgili evrakların dosya arasına alınmış olduğu görüldü.
Talimat yoluyla dinlenen tanık …’ın beyanında; “… Kooperatifinde çalıştığını, kooperatifin Kayseri’ye bağlı olduğunu, davacı …’ı önceden tanımadığını, kooperatife müracaat ettikten sonra ismen tanıdığını, 11.02.2020 tarihinde kooperatife üyelik için başvuru yaptığını, yetkili olarak … ile görüştüğünü, üyelik için T.C. Vatandaşı olması gerektiğini, kimlik fotokopisi ve çiftçilik belgesi alıdıklarını, ortaklık taahhütnamesini alıp pancar ektiğine dair kota belgesini alarak merkez olan Kayseri’ ye gönderdiklerini, öncelikle .. Müdürlüğü’ ne aday üyenin şeker pancarı ekip ekmediğini sorduklarını, …’ ın da bu şekilde şeker pancarı ekip ekmediğini sorduklarını, şeker pancarı ekiyorsa kotasını yazıp imzalarlar, ekmiyorlarsa onay olmadığını, …’ ın evrakında da bu imza olmadığını, biz evrakları toplayarak Kayseri Merkez’ e gönderdiklerini karar mercii orası olduğunu, yönetimin de uygun görmesi halinde üyelik kaydı yapıldığını, üyeliğine dair karar mercii biz değil yönetim kurulu olduğunu, …’ ın başvurusunda da gerekli evrakları başvurusunda aldığını ve merkeze gönderdiklerini, ancak kotasına dair Kayseri’ den evraklar onaylanmadığını, bu şekilde merkeze evrakı sunduklarını, merkez de üyeliğini kabul etmediğini, üyeliğinin onaylanıp onaylanmadığını bildirme işlemlerini de merkez yaptığını, başvurularda herhangi bir evrak kayıt numarası vermediklerini, evraklarını gönderdiğimizde Kayseri merkez evrak kayıt numarası verdiğini, ilgili kooperatif ile … arasında bir husumet olup olmadığını bilmediğini, zaten … bize başvuru yapana kadar ben kendisini tanımadığını, kooperatif ile ilgili sosyal medyada herhangi bir olumsuz haber duymadığını, sosyal medyayı çok fazla kullanmadığını, olayla ilgili bilgisinin bundan ibaret olduğunu” beyan etmiş olduğu görülmüştür.
Bilirkişinin sunmuş olduğu 04/01/2022 havale tarihli raporda özetle; “Türk vatandaşı olan ve medeni hakları kullanma ehliyetine sahip bulunan davacının kooperatifin çalışma alanı kapsamı dahilinde … Belgesi dosyada mevcuttur. Dosyada mevcut Ortaklık Taahhütnamesi başlıklı belgeye göre, davacı tarafın ortaklık taahhütnamesini 11.02.2020 tarihinde imzalamış bulunmaktadır. Kooperatif üyeliği için şart olan ortaklık payı bedeli olan 100 TL’nin de ödendiği dosyada mevcut dekonttan anlaşılmaktadır. Yine davacının davalı kooperatif yönetim kuruluna yazılı başvurusu bulunduğu dosyadan anlaşılmaktadır.Buna göre, davacı taraf, davalı kooperatif üye şartlarını şeklen taşımaktadır. Bu durumda yukarıda yer verdiğimiz hükümler ve Yargıtay yerleşik içtihatlarına göre, usulüne uygun bir şekilde yapılan başvuru neticesinde, üyelik şartlarını taşıyan davacı bakımından kooperatifçiliğin temel esaslarından biri olan “açık kapı ilkesi” uyarınca kooperatif üyeliğine kabulü zorunlu olup yönetim kurulunun bu durumda takdir yetkisi yoktur.Dosyadaki mevcut belgelerden anlaşıldığı üzere, davalı kooperatif yönetim kurulu dava konusu ortaklık başvurusuna ilişkin bir karar almamıştır. Davalı kooperatif anasözleşmesi m. 6 hükmü gereğince, yönetim kurulu ortaklık başvurularını en çok bir ay içinde inceler ve aldığı kararları ilgililere bildirir. Buna göre, davacı tarafından yapılan usulüne uygun başvurudan itibaren bir ay sonrası için davacının ortak sıfatını kazandığı kabul edilir. Davacı taraf, 05.02.2020 tarih ve 00370 Sayılı İhtarname ile ekte sunulan belgeler doğrultusunda üyelik başvurusunun üyelik işlemlerinin gereğinin yerine getirilmesini talep etmiştir. Davacı taraf, tip taahhütnamenin kendisi tarafından daha önceki tarihlerde yönetim kuruluna sunulmuş olmasına rağmen kendisine bir evrak kayıt numarası veya yapılan islemle ilgili bilgi verilmediğini belirtmiştir. Dosyada mevcut anasözleşme hükümlerinin kabul edildiğini belirten ortaklık taahhütnamesi başlıklı belge, 11.02.2020’dir. Ortaklık taahhütnamesi olarak imzalı başka bir evrak olmadığından geçerli başvurunun 11.02.2020 tarihinde yapıldığı, bu nedenle davacının üyelik sıfatını 11.03.2020 tarihinden itibaren kazandığı” kanaatine varıldığının bildirildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; her ne kadar davalı tarafça davanın reddine karar verilmesi talep edilmiş ise de, delillerin toplandığı, tanık beyanlarının talimat yolu ile alındığı ve bilirkişinin 04/01/2022 tarihli raporunu dosyaya sunduğu anlaşılmıştır. Söz konusu raporda, davacının Ortaklık Taahhütnamesi’ni 11/02/2020 tarihinde imzaladığı, üyelik için şart olan ortaklık payı bedeli olan 100 TL bedeli ödediği, kooperatife yazılı olarak başvurduğu, davacının üyelik şartlarını şeklen taşıdığı, davalının yönetim kurulunun üyeliğe kabulde takdir yetkisinin bulunmadığı ve bu şekilde davacının başvurudan bir ay sonrasında ortaklık sıfatını kazanacak olması nedeni ile 11/03/2020 tarihi itibari ile üyelik sıfatını kazanacağının belirtilmiş olduğu görülmüştür. Bilirkişi raporunun denetime açık ve hükme esas alınacak nitelikte olduğu mahkememizce değerlendirilmiş ve bu şekilde davacının üyeliğinin tespitine ilişkin talebi yerinde görülmüştür. Davacı tarafça noter ihtar bedeli olan 599,78 TL (sehven kararda 589,78 TL yazılmış) bedelin ödenmesi talep edilmiş ise de buna ilişkin dekont vb. yazılı delil dosyaya sunulmadığından talebin reddi gerekmiş ve yine davacı tarafça manevi tazminat yönünden de talepte bulunulmuş ise de, söz konusu üyeliğe başvuru sürecinde davacının manevi yönden zarara uğradığına ilişkin ispata yeterli delil dosyada olmadığından bu talebinde reddi gerekmiş ve böylece Davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile, Davacının … Kooperatifine 11/03/2020 tarihinden itibaren üye olduğunun tespitine, davacının manevi tazminat ile 589.78 TL masraf talebinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
DAVANIN KISMEN KABULÜ KISMEN REDDİ İLE,
1-Davacının …ne 11/03/2020 tarihinden itibaren üye olduğunun tespitine,
2-Davacının manevi tazminat ile 589,78 TL masraf talebinin reddine,
3-Reddine karar verilen Maddi tazminat davası yönünden alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcının davacı tarafından dava açılırken yatırılan 54,40 TL peşin harç ile 126,62 TL tamamlama harcından mahsubuna,
4-Reddine karar verilen Manevi tazminat davası yönünden alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcının davacı tarafından dava açılırken yatırılan ve mahsuptan geriye kalan 100,32 TL harçtan mahsubuna,
5-Kabulüne karar verilen Kooperatif üyeliğinin tespitine ilişkin açılan dava yönünden alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcının davacı tarafından dava açılırken yatırılan ve mahsuplardan geriye kalan 19,62 TL harçtan mahsubu ilu ile eksik kalan 61,08 TL ka‬rar ve ilam harcının davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
6-Davacı tarafından yatırılan 54,40 TL başvurma harcı ile davacı tarafça yatırılan ve mahsuplardan geriye kalan 19,62 TL peşin harç ile 89,60 TL tedbir harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Kabulüne karar verilen dava yönünden davacı tarafından yargılama boyunca yapılan, 68,05 TL tebligat, 29,20 TL posta ve müzekkere ücreti, 600,00 bilirkişi ücretinden oluşan toplam 697,25 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Kabulüne karar verilen dava yönünden davalı tarafça yargılama boyunca yapılan 3,85 TL’nin kendi üzerinde bırakılmasına,
9-Reddine karar verilen Maddi ve Manevi tazminat davaları yönünden davacı tarafından yargılama boyunca yapılan, 68,05 TL tebligat, 29,20 TL posta ve müzekkere ücretinden oluşan toplam 97,25 TL’nin kendi üzerinde bırakılmasına,
10-Reddine karar verilen Maddi ve Manevi Tazminat davaları yönünden davalı tarafça yargılama boyunca yapılan 3,85 TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
11-Kooperatif üyeliğinin tespitine ilişkin açılan dava yönünden davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davacı lehine A.A.Ü.T. 13/1 maddesi gereğince belirlenen 5.100,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
12-Raddine karar verilen Maddi tazminat davası yönünden davalı taraf kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden davalı lehine A.A.Ü.T. 13/4 maddesi gereğince belirlenen 599,78 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
13-Raddine karar verilen Manevi tazminat davası yönünden davalı taraf kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden davalı lehine A.A.Ü.T. 10/3-4 maddesi gereğince belirlenen 5.100,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
14-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde avansı yatıran ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı ve davalı vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.02/02/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır