Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/236 E. 2022/98 K. 08.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ TÜRK MİLLETİ ADINA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2019/236
KARAR NO : 2022/98

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI / KARŞI DAVALI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI / KARŞI DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/05/2019
KARAR TARİHİ : 08/02/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 23/02/2022
KARAR SONUCU : Asıl Dava – RED
Karşı Dava – KISMEN KABUL

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin … Şeker Fabrikası’nın …. tesislerinde şeker ve mamulleri entegre tesisi 30.000 ton kapasiteli “Big-Bag Ambarı” işini yüklenici sıfatı ile anahtar teslimi olarak 12.04.2018 tarihinde aldığını, yer teslimi yapıldıktan sonra işin teslim süresinin 165 gün olduğunu, işin bir kısını olan “şeker konveyör ve silo imalatının” yapılması için davalı ile alt yüklenici olarak 28.05.2018 tarihinde sözleşme imzalandığını, davalıya iş programının aktarıldığını, davalının işin süreli olduğunu bildiğini, sorumlu olduğu ….’in gelmeden kuleye devam edilmesinin mümkün olmadığının e-mail olarak ve defalarca telefonla davalıya bildirilmesine rağmen süresi içinde işi yapmayarak davacının işverene karşı cezalı duruma düşmesine sebep olduğunu ve işveren firma tarafından tutanak düzenlendiğini, davalının Bunker, Elevatör, Konveyör Bant sistemini alt yüklenici olarak üstlendiğini, işveren firmanın istediği bant, rulman gibi marka ve ebatlardaki malzemeleri de farklı gönderdiğini ve işin 165 günlük süre dolması üzerine eksik kısımların davacı şirketin kendi elemanları ve işveren firmanın elemanları ile yapılarak hakediş düzenlendiğini, davalının yapması gereken iş karşılığının hakedişten kesildiğini, hakedişten kesilen tutarın {(poz no:1 fatura 1’e istinaden) beyaz kauçuk bant EP 500/3 800 mm 4/2 mm için 125.170,74 TL + (poz 2 fatura 2’e istinaden) back stop 7100 Nm BA 45R malzeme için 11.155,50 TL + 23.170 paslanmaz sac yapımı için 13.491,63 TL =} 149.817,70 TL + KDV olduğunu, davacının ödemesi gereken tutarı davalıya ödemesine rağmen ve sözleşme ile kararlaştırılan son ödemenin iş tesliminde yapılacağı kararlaştırılmasına rağmen, kalan ödemelerin verilmediği takdirde iş bırakacağını söyleyerek davacıdan tahsil ettiğini, hakedişin yapılabilmesi için davacının davalının işçilerinin sigorta primleri olan 11.863,60 TL’yi ödemek zorunda kaldığını, sözleşmede 24 ay garanti olmasına rağmen Aralık ayı içinde davalının sorumlu olduğu makine aksamında arıza çıktığını, davalının garanti kapsamında olmasına rağmen ilgilenmediğini, arızanın başka firmalarca giderildiğini, sözleşmede kararlaştırıları teslim süresinin 110 gün (14.09.2018) olduğunu ve bu sürenin dolmasına rağmen işin tamamlanmadığını, hakedişin 28.12.2019 terihinde yapılabildiğini, davalının yapması gereken işlerin dahi işveren firmanın yardımı ile tamamlandığını ve bedelinin de hakedişten kesildiğini, davalının davacıya 18.03.2019 tarihli 160.399,76 TL tutarında fatura düzenlendiğini, davacının hakedişinden kesilen tutarla davalının işçilerine ödenen sigorta primlerinin bir kısmının faturada belirtilen tutardan mahsup edilerek dava açma zarureti doğduğunu, ayrıca davalı teklifinde günlük gecikme için 1.000 Euro ceza uygulanacağının kabul ve teklif edilerek imza altına alınan sözleşmeden dolayı 50.000 Euro karşılığı 350.000 TL gecikme tazminatı talep ettiklerini, davalının Kayseri … Noterliğinin … yevmiye numaralı 10.01.2019 tarihli ihtarnamesi ile temerrüde düşürüldüğünü belirterek şimdilik 350,000TL’nin faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı-karşı davacı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının dava dilekçesinde ileri sürdüğü hususların tamamen gerçek dışı olduğunu, davacının davalıya olan borcunu ödemekten kaçındığı için bu davayı açtığını, davacının Kayseri … ATM’nin … E ve … K sayılı dava dosyası ve ekinde sunulan dokümanlar ile derdest davada davacının dava dilekçesi ve ekinde sunduğu dokümanların birbirinden farklı ve birbirini çürüten açıklama ile dolu olduğunu, 28.05.2019 tarihli sözleşmede iş bedelinin 125,000 Euro + KDV, iş süresinin siparişin onayından sonra 110 gün olarak yazılı olduğunu, iş bedelinin %40’ının sözleşme tarihinde peşin, %40’ının sevkiyatta ve %20’sinin iş tesliminde ödeneceğinin kararlaştırıldığını, davacının 29.05.2019 tarihinde ödemesi gereken %40 tutarındaki peşinattan 200.000 TL kısmi ödeme yaptığını, 23.07.2018 tarihinde 100.000 TL ödediğini, taraflar arasındaki sözleşmenin iki tarafa borç yükleyen sözleşme olduğunu, davacının kendi edimini yerine getirmeden davalıdan ifa isteyemeyeceğini, bu şartlar altında 110 günlük iş teslim süresi %40 peşinatın tamamlandığı 23.07.2019 tarihinde başlayacağını, bu süreye ayrıca davalıdan kaynaklanmayan işveren firma, davacı ya da diğer taşeronlardan kaynaklanan gecikme süreleri de eklenerek teslim süresinin hesaplanacağını, işin teslim tarihine ilişkin davalıya izafe edilecek kusur olmadığını, yapması gereken ödemeleri eksik ve geç yapan davacı olduğunu, davalının sözleşme gereği sevki gereken makine ve ekipmanları süresinde imalatın yapılacağı yere sevk ve teslim ettiğini, montajın yapılacağı alanın hazır bir şekilde davalıya teslim edilmemesinden gecikme yaşandığını, buna ilişkin fotoğraf ve yazışmaların dosyada bulunduğunu, alt yüklenici olan davalının yapması gereken işlerin bulunduğu alana çıkış merdiveni, silonun yan kısımlarında çalışılabilecek platform ve silo borularının bağlanabileceği şasenin süresinde yapılmadığından davalıya yer teslimi yapılarak işin tamamlanması mümkün hali getirilmeden teslimde ortaya çıkan gecikmede kusur yüklenemeyeceğini, davalıya yer teslimi yapılmasına müteakip montaj işleminin derhal tamamlandığını ve 27 Kasım tarihinde işin teslim edildiğini, kullanılan malzemelerir iş sahibinin talebi ve personeli ile davacının personelinin kabulü ve sağlanan mutabakatla bedelinin ödeneceği söylenerek değiştirildiğini, davacının bu değişikliklerden bir zararının olmadığını, 16m’likelevatör konveyörünün proje değiştirilerek 22 m olarak üretildiğini, sözleşmede belirtilen Rulo konveyörlerin proje değişiklikleri yapılarak modüler bantlı konveyör ile değiştirildiğini ve ilave işler yapıldığını, bu sebeple yaşanan gecikmelerin sorumlusunun davalı olmadığını, şeker taşıma konveyörlerinde kullanılan 10 mm kauçuk bant malzemenin COPRA marka olarak Avrupa’dan ithal edildiğini, montaj için götürülen bantlarda problem olduğunun anlaşıldığını, iş sahibinin talebiyle ve davacının talimatıyla iş sahibinin elinde bulunan yedek bantlar kullanılarak işin tamamlandığını, davalı tarafa fatura keserken bu bant ve diğer eksikliklerin bedelini düşerek fatura kestiğini, davacı tarafça ödenen sigorta primleri sebebiyle herhangi bir zararının olmadığını, bahse konu tutarın ödemelerden mahsup edildiğini, aynı tutarın mükerrer olarak talep edilemeyeceğini, iş sahibi tarafından hazırlanan eksik işler listesindeki şeker konveyörlerinin üzerinin kapatılması ve konveyörlerin motor şasesinin güçlendirilmesi ve tork kollarının düzeltilmesi hususun davalı tarafça giderildiğini, diğer eksikliklerin başka taşeronlara ait olduğunu, davacının bütün imalatı çalıştırıp test ederek, herhangi bir ayıp ya da eksik imalat yapılmadığını görüp kabul ederek işin kabulünü yaptığını, ayıplı ya da eksik imalat olmadığını, davacının eksik ve ayıplı işler nedeniyle zarar ve alacak ya da gecikme cezası adı altında davacıya yapılan ödemelerden kesinti yapıldığına ilişkin iddiasının gerçek dışı olduğunu, davacının itirazı kayıt ileri sürmeden işin kabulünü yaptığını, ceza-i şart adı altında herhangi bir ödeme talep etmesinin mümkün olmadığını, derdest davanın açılmasının nedeninin davalıya olan borcunu ödemek istememesinden kaynaklandığını belirterek derdest davanın reddine, karşı davanın kabulü ile 18.03.2019 tarihli ve KDV dahil 160.399,76 TL bedelli fatura alacağının 20.03.2019 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davacıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Asıl dava, taraflar arasındaki sözleşme kapsamında işin geç tesliminden kaynaklanan gecikme tazminatı istemine ilişkin olup, karşı dava ise 18/03/2019 tarihli faturadan kaynaklı alacağın tahsili istemine ilişkindir.
… Şeker Fabrikası’na müzekkere yazılarak davacı ile davalı arasında yapılan sözleşme ve bu sözleşme gereği işin ne zaman teslim edildiği ve işe ilişkin tüm dosya ve evrakların birer sureti dosyamız arasına celbedilmiştir.
Karşı davaya konu edilen 18/03/2019 tarihli ve … numaralı irsaliyeli fatura için Mimarsinan Vergi Dairesi’ne müzekkere yazılarak Form Ba ve Form Bs belgeleri celbedilmiştir.
Davalı ile alt yüklenici olarak imzalanan sözleşme nedeni ile davalının üstlenmiş olduğu işten kaynaklı davacının Şeker Fabrikası ile yapmış olduğu sözleşme nedeni ile işin tesliminde gecikme olup olmadığı, olmuş ise kaç gün gecikme olduğu, gecikme olmuş ise bunun kimden kaynaklı olduğu, işin teslimi sırasında davalının yapması gerekip de davacının ve Şeker Fabrikası’nın yaptırmış olduğu işlerin olup olmadığına bakılarak, davalı ile davacı arasında imzalanan sözleşme gereği tarafların edimlerini yerine getirip getirmediği, davalı karşı davacının 18/03/2019 tarihli faturadan kaynaklı alacağı olup olmadığı, alacaklı ise miktarı hususlarında mahallinde keşif yapılarak rapor alınması amacıyla mahkememizce … Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi’ne talimat yazılmış olup, 08/02/2021 havale tarihli bilirkişi raporu dosyaya ibraz edilmiştir.
…. Asliye Hukuk Mahkemesi’nden talimat yolu ile aldırılan makine mühendisi bilirkişi …’un 08/02/2021 havale tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı-Karşı Davalı … Şti. ile … Şeker Fabrikası A.Ş. arasında 12/04/2018 tarihinde “…. Tesisine 30.000 TON kapasiteli Big-Bag ambarı işi” için sözleşme imzalandığı, işin süresinin 165 takvim günü olduğu, davacı-karşı davalı … Şti. ile davalı-karşı davacı …. Şti. arasında 28/05/2018 tarihinde;
1- 41 m toz şeker taşıma konveyörü
2- 53 m toz şeker taşıma konveyörü
3- 16 m elevatör konveyörü
4- 4,5 m çapında krom silo
5- Zincir tahrikli rulo konveyör (Sonrasında proje değişikliği ile modüler konveyöre dönüşüyor) işlerini kapsayacak sözleşme imzalandığı, işin süresinin 110 takvim günü olduğu, 31/12/2019 tarihinde … Şeker Fabrikası A.Ş. tarafından Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilen yazıda davacı-karşı davalı … Şti. ile davalı-karşı davacı … Şti. arasında yapılan alt yüklenici (taşeron) sözleşmesinin kayıtlarında mevcut olmadığı bilgisi verildiği, dolayısı ile taraflar arasında imzalanan bu sözleşmenin … Şeker Fabrikası A.Ş. nezdinde bir hükmü olmadığı, halbuki idare ile yüklenici arasında imzalanan sözleşmenin 15.1 Maddesi gereği yüklenicinin idarenin onayı ile alt yüklenici çalıştırmasının gerektiği, yine 15.2 Maddesinde alt yüklenicilerin yaptıkları işler ile ilgili sorumluluklar yüklenicinin sorumlukluklarını ortadan kaldırmaz denilmekte olduğu, 25 günlük gecikme ile 13/11/2018 tarihinde işin geçici kabulü yapıldığı, bu 25 günlük gecikmenin kimden kaynaklandığı dava dosyasındaki eklerden tam olarak anlaşılamadığı, şayet dosya ekinde süre uzatım dilekçesi ya da şayet varsa idare tarafından tutulan bir tutanak olmuş olsa idi oradan hareketle gecikmenin kimden kaynaklandığı hakkında bir fikri olabileceği, geçici kabulde idare tarafından, 162.000,00 TL+KDV yükleniciden yani Davacı-Karşı Davalı … Şti.’den makina ve ekipman eksiklikleri başlığı altında kesinti yapıldığı, davalı-karşı davacı … Şti.’ni kapsayan kısmının ise; Şeker konveyörlerinin üzerinin kapatılması=60.000,00 TL+KDV ve Konveyörlerin motor şasesi güçlendirilmesi ve tork kollarının düzeltilmesi=12.000,00 TL+KDV olmak üzere toplamda 72.000,00 TL+KDV tutarındaki kısım olduğu, dava dilekçesi ekinde tarihi belli olmayan, hakedişten kesilecek makine imalatları listesi bulunduğu, davalı-karşı davacı … Şti.’nin tahsil edemediği tutarın, 18/03/2019 tarihinde Kayseri … Noteri vasıtası ile çekilen ihtarnameden anlaşıldığı kadarı ile 135.932,00 TL+KDV olduğu, ancak taraflar arasında ne kadarlık para transferi olduğu net olarak bilinemediğinden kimin kimden ne kadar alacağının olduğunun net olarak anlaşılamadığı, bu sebepten dosyanın konusunda uzman hesap bilirkişi tarafından incelenmesinde fayda olacağı belirlenmiştir.
Tarafların 2019 yılına ait ticari defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak bir hesap uzmanı bilirkişi, bir makine mühendisi bilirkişi ve bir mali müşavir bilirkişiden davalı ile alt yüklenici olarak imzalanan sözleşme nedeni ile davalının üstlenmiş olduğu işten kaynaklı davacının Şeker Fabrikası ile yapmış olduğu sözleşme nedeni ile işin tesliminde gecikme olup olmadığı, olmuş ise kaç gün gecikme olduğu, gecikme olmuş ise bunun kimden kaynaklı olduğu, işin teslimi sırasında davalının yapması gerekip de davacının ve Şeker Fabrikası’nın yaptırmış olduğu işlerin olup olmadığına bakılarak, davalı ile davacı arasında imzalanan sözleşme gereği tarafların edimlerini yerine getirip getirmediği, davalı karşı davacının 18/03/2019 tarihli faturadan kaynaklı alacağı olup olmadığı, alacaklı ise miktarı hususlarında rapor alınmasına karar verilmiş olup, 18/08/2021 tarihli bilirkişi raporu dosyaya ibraz edilmiştir.
Mali müşavir bilirkişi …, hesap uzmanı bilirkişi … ve makine mühendisi bilirkişi …’yun 18/08/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; 1L Davalı tarafın davacıya 794,635,60 TL tutarında 3 adet fatura düzenlediği, bu faturaların düzenlenme tarihinden önceki gün saat 15.30’da açıklanan efektif satış kuru karşılığının 123.562,78 Euro olarak hesaplandığı, söz konusu faturaların hem davacının hem de davalının ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, davacı tarafça davalıya yapılan ödemeler toplamının 652.810,20 TL olduğu, bu bedelin ödeme tarihinden önceki gün saat 15.30’da açıklanan efektif satış kuru ile dönüştürülmüş karşılığı 103.436,70 Euro olarak hesaplandığı, bu ödemelerin hem davacının hem de davalının ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, davacı tarafın davalıya 1.635,01 TL bedelli 2 adet yemek faturası düzenlediği, bu faturaların her iki tarafın defterinde kayıtlı olduğu ve tarafımızca hesaplanan yabancı para karşılığı 261,42 Euro olduğu, bu faturaların davalıda bedeli ödenmiş olarak kayıtlı olduğu, davacıda cari hesaba işlendiği ve karşılığında nakit girişi olmadığı, davalı tarafın herhangi bir ödeme belgesi sunmadığı, davacı taraf davalı adıma ödendiği iddia edilen sigorta prim bedelinin 11.863,60-TL olduğu, davacının ticari defterlerinde davalı adına ödeme olarak kayıtlı tutarın 18.400,01-TL olduğu, bu ödemenin yabancı para birimine çevrilmiş karşılığı efektif satış kuru üzerinden 2.997,86 Euro olarak hesaplandığı, davalı adına ödendiği söylenen söz konusu sigorta primlerinin davalı ticari defterlerinde kaydı bulunmadığı, davacı tarafça sunulan ve rapor ekinde yer alan ödeme belgelerinden bahse konu ödemelerin davalı adına ödendiğinin anlaşılamadığı, mahkemece bahse konu SGK ile vergi ödemelerinin ilgili kurumlardan sorularak netleştirilebileceği, davalının edim yükümlüğü olan sözleşme içeriğinde tanımlanmış makinelere ait işlerin eksik veya yetersiz olduğu, dolayısıyla hakediş tarihine göre 179.593,99TL (KDV dahil) tutarında edim eksiği olduğu, dava dosyasında başka firmalardan fiyat teklifleri alındığı anlaşılmakta olup, başka firmalara imalatlar yaptırıldığına ilişkin herhangi bir bilgi ve belge bulunmadığı belirlenmiştir.
Bilirkişi raporunda belirtilen eksik hususlara ilişkin SGK Kayseri İl Müdürlüğü’ne ve Mimarsinan Vergi Dairesi Müdürlüğü’ne müzekkereler yazılmış ve ardından davacı tanıklarına meşruhatlı davetiyeler çıkarılarak tanıkların beyanları alınmıştır.
Davacı tanığı … 19/10/2021 tarihli duruşmada; “Ben davacı şirketin alt taşeron firmasıyım, davacı şirket adına fabrikanın çelik kısmını, yani çelik iskelet kısmının tamamını ben yaptım. Ben anlaşmamı davacı şirket ile yaptım, ücretimi de oradan aldım. Eski bina ile yeni binanın arasında köprünün yapımı da bana aitti, buna dair malzeme bana gecikmeli geldi, bu da piyasadaki gecikmeden kaynaklıydı. Gecikeceğine dair bilgi veriyorlardı, döviz 2 katına çıkmıştı, ondan kaynaklanan gecikmeler oluyordu, ben yapmam gereken zamandan bir hafta gecikmeli yapıp teslim ettim. Benim başka bir diyeceğim yoktur. Ben makinelerin yerleştirileceği yeri zamanında yaptım, iskeleti yaptığım kısma kim tarafından ne süre içerisinde monte yapıldı, tam olarak bilgi sahibi değilim. Benim bir hafta gecikmeli olarak teslim ettiğim 2 binayı birbirine bağlayan köprü kısmındaki taşıyıcı bantı … yaptı.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davacı tanığı … 19/10/2021 tarihli duruşmada; “Ben davacı şirkette şantiye şefiydim. Fabrikanın üretilen şekeri depolanan kısma kadar taşıma bandı denilen kısmı …’nin yapması gerekiyordu. 120 günlük teslim süresinde yapamadılar, bundan 110 sonra taşıma bandı yapıldı, ancak bu bant da bizim istediğimiz vasıfta değildi. Şeker Fabrikasının istediği teknik şartlardaki özellikleri sahip değildi, biz bu nedenle teslimini yapamadık. Teslim yapabilmek için yedek bandı Şeker Fabrikasının kendisinden aldık ve ücreti de hak edişimizden kesildi. …’nin eksik yaptığı hususlar da hak edişimizden kesildi. … Şti’nin eski ortağı değilim. Davalı vekilinin teslimi gereken 120 günde geçici kabul yapıldı, 30 gün sonra da kesin kabul yapıldı, geçici kabulde eksik olan hususlar neden gösterilmediğinin tanığa sorulması talebi üzerine tanıktan soruldu: Geçici ve kesin kabuller yapıldı. …’nin teslimde eksik olan hususları geçici ve kesin kabullerde gösterildi, fakat daha sonra bant ile ilgili yedek alma suretiyle Şeker Fabrikasından temin edildiğinden bu nedenle eksiklikler …’ye gösterilip kesinti yapılmadı. Yedek bandın Şeker Fabrikası’ndan teminini … Sistemleri karar verdi ve eksiklikler de Şeker Fabrikası tarafından ikmal edildi. Bize yapılan rulo konveyör yapıldı, Şeker Fabrikasının talebi üzerine ve bedeli de Şeker Fabrikası tarafından ödenmesi suretiyle modüler konveyör yapıldı. Modüler konveyörün bizimle bir ilgisi yoktur, gecikmenin bu konveyör ile ilgisi yoktur. Sözleşmede açıklayıcı olarak toz emme hattı diye bir kavram yazılmamıştır, ama sistemin kendi içerisinde bunun olması gerekmektedir, … Makine tarafından bu toz emme hattı yapıldı, fakat gecikmeli olarak yapıldı, 120+110 günlük süre içerisinde yapıldı, sonlarına doğru yapıldı diye biliyorum, ama tam tarihini bilemiyorum, tanıklık için ücret istiyorum.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davacı tanığı … 19/10/2021 tarihli duruşmada; “Davacı şirket adına Şeker Fabrikası’nın elektrik otomasyon işlerini yaptım. 2019 yılı içerisinde davacı şirket ile anlaşma yaptım ve ücretimi de davacı şirketten aldım. Ben taşıma bandı kısmının elektrik işlerini de yaptım. Ben sözleşmeye göre yapılması gereken elektrik işlerini 120 günlük sürede yaptım, daha sonra bandın gecikmesinden dolayı ve Şeker Fabrikası’nın kendi bandının monte edilmesinden sonra da elektrik işlerini yaptım. Benim yaptığım işten ne kadar süre sonra Şeker Fabrikası’nın vermiş olduğu bandın ne kadar süre sonra monte edildiğini tam olarak hatırlamıyorum. Ben kendi işimi yaptıktan sonra Şeker Fabrikası’ndan alınan bandın elektrik otomasyon işlerini 1 ay sonra yaptım.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Bilirkişi raporunda bildirilen eksik hususlar ikmal edildikten ve tanık beyanları alındıktan sonra taraf vekillerinin itirazlarının değerlendirilmesi, ayrıca ara karar gereği tüm incelemelerin yapılmadığı anlaşılmakla, eksik hususların da değerlendirilmesi amacıyla dosya bilirkişi heyetine tevdi edilerek 24/12/2021 tarihli ek rapor dosya arasına alınmıştır.
Bilirkişiler …, … ve …’yun 24/12/2021 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; davacının karşı davacıdan talep ettiği 50.000 Euro gecikme bedeline yönelik olarak yapılan incelemelerde işin başlama ve bitiş tarihlerinin net olarak ortaya konulmadığı, iş gecikmiş olsa dahi bunun davalının kusurundan kaynaklanıp kaynaklanmadığının tespit edilemediği, somut olarak ortaya konulmayan bu lalep yönünden davacının davalıdan gecikme tazminatı talep edemeyeceği; ancak mahkemece davalının kusuru ile işin gecikmesine sebebiyet verdiğinin kabulü halinde geciken her bir gün için 1.000 Euro davalının davacıya gecikme tazminatı ödemesi gerektiği, taraflar arasındaki sözleşme, düzenlenen faturalar ve yapılan ödemeler bir bütün olarak dikkate alındığında gerek TL üzerinden yapılacak hesaplama gerekse Euro üzerinden yapılacak hesaplamaya göre davalının davacıdan olan alacağı rapor içinde 2 alternatif halinde sunulduğu belirlenmiştir.
Somut davada, davacı-karşı davalı … Şti ile davalı-karşı davacı … Şti arasında 28/05/2018 tarih ve “Şeker Konveyör ve Silo İmalatı” konulu sözleşme imzalanmıştır. Davacı-karşı davalı taraflar arasındaki sözleşme kapsamında işin geç tesliminden kaynaklanan 350.000,00-TL gecikme tazminatı talebinde bulunmuş olup, davalı-karşı davacı ise 18/03/2019 tarihli faturadan kaynaklı 160.399,76-TL bedelli alacak talebinde bulunmuştur.
Davacı-karşı davalı, davalı-karşı davacının imalatı zamanında yapmadığını ve asıl işverenin kesinti yaptığını, taraflar arasındaki sözleşme kapsamında gecikilen her gün için 1.000 Euro davalının ödeme yapması gerektiğini belirtmiş olup, davalı-karşı davacı da davacının sözleşmede kararlaştırılan peşin ödemeyi zamanında yapmadığını, imalatın yapılacağı alanın montaja hazır edilmediğini ve kendisinin herhangi bir kusuru bulunmadığını iddia etmiş olup, mahkememizce dosya arasına celbedilen tüm kayıt ve belgeler, yapılan keşif, dinlenen tanık ifadeleri ve alınan bilirkişi raporları bir bütün halinde değerlendirildiğinde dosya arasında davalı-karşı davacının davacı-karşı davalıya imalatını gerçekleştirdiği işlerin hangi tarihte başladığı ve hangi tarihte tamamlandığı, gecikme olup olmadığı, gecikmenin davalının kusurundan kaynaklanıp kaynaklanmadığını gösteren somut bir delil bulunmadığı gözetilerek davacı-karşı davalının gecikme tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Dosya arasında bulunan Mimarsinan Vergi Dairesinin cevabi yazısı ekindeki Form BA belgelerine göre davaya konu 160.399,76-TL bedelli faturanın davacı-karşı davalı tarafça vergi dairesine beyan edildiği, dolayısıyla ödeme ispatının davacı-karşı davalıda olduğu anlaşılmıştır.
Davacı-karşı davalı tarafça açıkça yemin deliline de dayanılmadığından mahkememizce davacı-karşı davalıya yemin teklifi hatırlatılmamıştır.
Davaya konu sözleşmede sözleşme bedeli 125.000,00 Euro + KDV olarak belirlenmiştir. Tarafların ticari defterleri üzerinde yapılan inceleme de dikkate alındığında davalı-karşı davacı tarafından düzenlenen fatura bedelli toplamının 794.635,40-TL olduğu, davacı-karşı davalı tarafça davalı-karşı davacıya yapılan ödemeler toplamının ise 652.810,20-TL olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca davacı-karşı davalının davalı-karşı davacıya 1.635,01-TL bedelli faturalar düzenlediği, bu faturaların tarafların ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, her ne kadar davalı-karşı davacının ticari defterlerinde bu faturalar ödemesi yapılmış olarak işlenmiş ise de davacıda tahsilat gözükmediği, davalının ödemeleri ispatlaması gerektiği, ancak davalı-karşı davacı tarafından dosyaya herhangi bir ödeme belgesi ibraz edilmediği anlaşılmış olmakla, davalı-karşı davacının faturalardan kaynaklanan alacağının belirlenmesi amacıyla davacı-karşı davalının yaptığı ödemelerin ve düzenlediği fatura bedellerinin mahsubu gerekmiştir. Bu doğrultuda davalı-karşı davacı tarafça düzenlenen fatura bedelleri toplamı olan 794.635,40-TL’den davacı-karşı davalı tarafından davalı-karşı davacıya yapılan ödemeler toplamı olan 652.810,20-TL’nin ve davacı-karşı davalı tarafından davalı-karşı davacıya düzenlenen faturalar toplamı olan 1.635,01-TL’nin mahsubu sonucu davalı-karşı davacının davacı-karşı davalıdan faturadan kaynaklı 140.190,19-TL alacağının bulunduğu kanaatine varılarak karşı davanın kısmen kabulü ile 140.190,19-TL’nin 20/03/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte karşı davada davalı-karşı davacıdan tahsili ile davacı-karşı davalıya verilmesine dair karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
A)ASIL DAVA YÖNÜNDEN;
1-Davanın REDDİNE,
2-Asıl dava yönünden alınması gereken 80,70-TL karar ve ilam harcının dava açılırken davacı-karşı davalı tarafından yatırılan 5.977,13-TL peşin harçtan mahsubu ile artan 5.896,43‬-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talebi halinde davacı-karşı davalı …’ne iadesine,
3-Davacı-karşı davalı tarafından yapılan yargılama harç ve giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Asıl dava yönünden davalı-karşı davacı lehine A.A.Ü.T. 13/1. Maddesi uyarınca 32.950,00-TL nispi vekalet ücreti takdirine, takdir edilen vekalet ücretinin davacı-karşı davalı …’nden alınarak davalı-karşı davacı …’ne verilmesine,
5-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davacı-karşı davalı …’nden alınarak Hazineye gelir kaydına,
B)KARŞI DAVA YÖNÜNDEN;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, 140.190,19-TL’nin 20/03/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davacı-karşı davalıdan tahsili ile davalı-karşı davacıya verilmesine,
2-Karşı dava yönünden alınması gereken 9.576,39-TL karar ve ilam harcından karşı dava açılırken yatırılan 2.739,23-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 6.837,16‬-TL karar ve ilam harcının davacı-karşı davalı …’nden alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davalı-karşı davacı tarafından yatırılan 44,40-TL başvurma harcı ile 2.739,23-TL peşin harcın davacı-karşı davalı …’nden alınarak davalı-karşı davacı …’ne verilmesine,
4-Davalı-karşı davacı tarafından yargılama boyunca yapılan; 45,50-TL müzekkere ve posta gideri, 1.680,09-TL talimat ve bilirkişi ücretleri ile 419,90-TL keşif harcı olmak üzere toplam 2.145,49‬-TL yargılama giderinden davanın kabul oranına göre belirlenen 1.875,17-TL’lik kısmının davacı-karşı davalı …’nden alınarak davalı-karşı davacı …’ne verilmesine,
5-Davalı-karşı davacı lehine A.A.Ü.T. 13/1. Maddesi uyarınca 17.268,07-TL nispi vekalet ücreti takdirine, takdir edilen vekalet ücretinin davacı-karşı davalı …’nden alınarak davalı-karşı davacı …’ne verilmesine,
6-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davacı-karşı davalı …’nden alınarak Hazineye gelir kaydına,
7-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince varsa artan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştikten sonra yatıran ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı-karşı davalı vekili ile davalı-karşı davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 08/02/2022

Başkan …
¸E-imzalıdır
Üye …
¸E-imzalıdır
Üye …
¸E-imzalıdır
Katip …
¸E-imzalıdır