Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas – Karar No: 2017/1398 Esas – 2021/1125
T.C.
KAYSERİ
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2017/1398 Esas
KARAR NO : 2021/1125
HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … –
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : … – …
DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/12/2017
KARAR TARİHİ : 16/12/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 14/01/2022
Davacı tarafça davalı taraf aleyhine mahkememize açılan davanın yapılan açık duruşmaları sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıdan çeşitli tarihlerde inşaat malzemesi satın aldığını, satın alınan mallarla yapılan ödemeler karşılaştırıldığında fazla ödeme yapıldığının anlaşıldığını, fazla ödemenin … Şubesine ait … no’lu, … keşide tarihli ve 180.000,00 TL bedelli çek olduğunu, söz konusu çekten dolayı müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine, çekin iptaline kararı verilmesine karar verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA: Davalı tarafça süresinde cevap dilekçesi sunmamış olup, süresinden sonra sunulan cevap dilekçesinde; kendilerine yapılan dava dilekçesi tebligatının usulsüz olduğunu ileri sürmüş ise de davalıya yapılan tebligatın ticaret siciline kayıtlı son adresi olduğu ve bu adrese 7201 Sayılı T.K.’nun m.35’e göre usulüne uygun olarak yapıldığı anlaşılmakla davalının usulsüz tebligat yönündeki savunmasına itibar edilmemiştir. Bununla beraber davalı taraf süresinde verilmeyen cevap dilekçesinde taraflar arasındaki demir ticaretine ilişkin 2016 ve 2017 yıllarında gerçekleşen alış verişi kabul ettiği, ayrıca davacıya teslim edilen mallar karşılığı davacıdan çeşitli tarihlerde çekler alındığını, sadece dava konusu çekin değil başka çeklerinde alındığını, taraflar arasındaki cari ilişkinin 2016 ve 2017 yıllarında devam ettiğini, sadece dava konusu çek alınmış olmadığından bu çekle ilgili açılan menfi tespit davasının reddine karar verilmesi gerektiğini, alınan çek bedellerinden 155.000,00-TL’lik kısmın banka hesabına havale suretiyle iade edildiğini ayrıca 25.000,00-TL’lik bir çek aslının davacı şirkete iade edildiğini, yapılacak bilirkişi incelemesi sonucu davacıdan alacaklı olduklarının ortaya çıkacağını, davacı şirketin borçlarına karşılık vermiş olduğu çekler genellikle uzun vadeli olduğundan ve demir alınan firmalarda uzun vadeli çeklere demir vermediklerinden dolayı bazı çeklerin kırdırılmak zorunda kalındığını ve bu çeklerin kırdırılmasından dolayı müvekkili şirketin maddi olarak zarara uğradığını, davacı şirketin anlaşma gereği bu farkları da müvekkili şirkete ödemesi gerektiği halde ödenmediğini, tüm bu sebeplerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :Çek sureti, ödeme belgeleri, ticari defter, kayıt ve belgeler, faturalar, tanık, bilirkişi incelemesi, yemin.
GEREKÇE: Dava, kambiyo senedinden kaynaklı menfi tespit ile taraflar arasındaki ticari ilişkiden ve ticari satımdan kaynaklı fazla ödemelerin tespiti ile istirdadı (iadesi) istemine ilişkindir.
Tarafların bildirdiği delil ve belgeler getirtilerek dosya içerisine alınmış, dosya kapsamında davacının ticari defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, davalının ticari defter ve belgelerini sunmaması nedeniyle davalıya ait defter ve belgeler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılamamıştır.
İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi kanalıyla davalı tarafın ticari defter, kayıt ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelesi yaptırılmasına karar verilmiş ise de davalı tarafın ticari defter ve belgelerinin mahkemeye sunmaması nedeniyle dosya kapsamında sunulan fatura suretleri, banka dekontları incelenmek suretiyle bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup, alınan bilirkişi raporunda sonuç olarak; “Davalının, davacıya 2016 ve 2017 yıllarında satmış olduğu inşaat demiri ile ilgili olarak toplam 3.056.037,62 TL tutarında fatura keşide ettiği bu faturalara karşılık ise davacı tarafından toplam 3.253.660,00 TL’lik 25 adet çek İle ödeme yapıldığı, tespit olunmuş olup, davacının 197.622,38 TL alacaklı olduğu, davalının, Davacı …. ait … IBAN numaralı hesabına, 155.000,00 TL havale yapıldığı ve bu havale tutarında bakiye alacaktan mahsubu ile, davacı …. Firmasının davali ….’nin (197,622,38 —155.000,00 5) 42.622,38 TL alacaklı olduğu…” şeklinde rapor sunulmuştur.
Davacının ticari defter ve belgeleri incelenmek suretiyle alınan bilirkişi raporunda sonuç olarak; “Davacı tarafından ibraz edilen 2016-2017 yılına ait e ticari defterlerin açılış ve kapanış beratlarının mevcut olduğu, muhasebe kayıtlarının usul açısından uygun olduğu, davacı tarafından ibraz edilen 2016-2017 yıllarına ait e-ticari defterlerinde davalıya 3.253.660,00 TL. tutarında çek verildiği, davalının bilirkişi incelemesine davacıdan aldığına dair ibraz etmiş olduğu çek listesi toplamında 3.253.660,00 TL. olduğu, taraflar arasında verilen ve alınan çeklerde herhangi bir uyumsuzluğun bulunmadığı, davalının bilirkişi incelemesine ticari defterlerini bulamadığı gerekçesi ile ibraz etmemesi nedeniyle davalı defter kayıtlarının incelenemediği, davalının dava dosyasına davacının defterlerine dayandığını beyan ettiği, davalı tarafından davacıya gönderilen 155.000,00 TL. havalenin ve davacı tarafından davalıya verilen … keşide tarihli … nolu 180.000,00 TL. tutarlı … çekinin davalıdan iade alınarak hesabına alacak kayıt edildiği, davacı defterlerinde raporun inceleme kısmında ayrıntılı bir şekilde izah ve tespit edildiği üzere davalıya verilen çekler karşılığında davalının gönderdiği malların ve 155.000,00 TL havale ile 180.000,00 TL. iade çekin tenzili sonrasında davalının 363.482,01 TL. davacıya borcunun kaldığı, bu tutarın içerisinde dava konusu edilen ve davalıya verilen 10.02.2018 keşide tarihli … nolu 180.000,00 TL. tutarlı çekinde bulunduğu, söz konusu çekin karşılığında davacının davalıdan herhangi bir mal almadığı, çekin bedelsiz kaldığı ve davacının bu çekten kaynaklı borcunun bulunmadığı tespit edilmiştir.” şeklinde rapor sunulmuştur.
Davalı taraf bilirkişi raporuna yönelik itiraz dilekçesiyle birlikte cevap dilekçesini ıslah talebinde bulunmuş ise de, yasal süresi içerisinde davaya cevap vermediğinden davalı vekilinin ıslah isteminin reddine karar verilmiştir.
Bilirkişi kök raporuna yönelik beyan ve itirazların değerlendirilmesi, kök rapordan dosyaya gelen bilgi ve belgeler, özellikle vergi dairesi kayıtlarının değerlendirilmesi bakımından bilirkişiden ek rapor sunulması istenmiş, bilirkişi ek raporunda sonuç olarak; ” Davalı tarafından davacıdan 24 adet toplam 3.073.660,00 TL. çek alındığı iddia edilmesine karşılık davacı defterlerinde davalıya 25 adet toplam 3.253,660,00 TL. tutarlı çek verildiği, verilen çeklerden 28.02.2018 keşide tarihli 180.000,00 TL, tutarlı … … no’lu çekin davalıdan iade alındığına ilişkin davacı defterlerinde davalı hesabından alacak kaydı yapılmak suretiyle düşüldüğü ve davalı elinde 24 adet (3.253.660,00 TL.-180.000,00) 3.073.660,00 TL. çek kaldığı bu hususun kök taporda yapıları tespiti değiştirecek mahiyette olmadığı, davalı tarafından davacıya düzenlenen ve ayrıntısı raporun inceleme kısmında belirtilen 4 adet toplam 501.031,40 TL. tutarlı faturaların davacı defterlerinde kaydının bulunmadığı iddiasına karşılık, davacının bağlı bulunduğu vergi dairesi tarafından dava dosyasına talebe istinaden gönderilen 2016-2017 Ba form beyanının incelenmesi neticesinde, davalı tarafından davacıya düzenlenen… tarih … nolu 44.075,84 TL. tutarlı faturanın davacı defterlerinde kaydının bulunmamasına rağmen davacı tarafından söz konusu fatura muhteviyatı malın alındığına ilişkin vergi dairesine beyanda bulunulduğu, kök raporda tespit edilen 363.482,01 TL. davalı borcundan bu fatura tutarının tenzil edilmesi halinde (363 482,01 TL. – 44.075,95 TL.) davalının 319.406,06 TL. davacıya borcunun kalması nedeniyle, davaya konu edilen ve davacı tarafından davalıya verilen 10.01.2018 keşide tarihli … nolu 180.000,00 TL. tutarlı çekin bedelsiz kaldığı, davalı tarafından davacıya düzenlendiği iddia edilen diğer faturalarını davacı defterlerinde kaydının ve davacı Ba Form beyanında beyanının bulunmadığı tespit edilmiştir.” şeklinde ek rapor sunulmuştur.
Çekin ibraz edildiği banka şubesi aracılığıyla verilen yazı cevabı ve ekli çek fotokopisi değerlendirilmek suretiyle önceki bilirkişiden 2.ek rapor sunması istenmiş, alınan 2.ek raporda sonuç olarak; “Davacı tarafından bedelsiz kaldığı iddiası ile iptali talep edilen ve davacı tarafından … Kayseri Şubesinde bulunan hesabı üzerinden keşide edilmek suretiyle davalıya verilen … nolu …keşide tarihli 180.000,00 TL. tutarlı çekin, dava tarihi itibarıyla (28.12.2017) davalı elinde bulunduğu ve…….şirketine ciro edildiği, bu şirket tarafından da ….’ne ciro edildiği ve bedelinin …..Şubesi aracılığı ile takas sitemi üzerinden çekin keşide tarihinde (12.02.2018) bedelinin tahsil edildiği, iş bu çek tutarı da dahil olmak üzere davalının 319.406,06 TL. davacıya borcunun bulunduğu, bu tutarın içerisinde iptali talep edilen ve dava tarihinden sonra davacı tarafından ödenen … nolu 10.02.2018 keşide tarihli 180.000,00 TL. tutarlı çekinde bulunduğu, davalı vekilinin ….tarihli ve …. sayılı ek bilirkişi raporuna karşı beyanlarının tetkiki neticesinde, söz konusu raporun sonuç kısmını değiştirecek mahiyette herhangi bir bulguya rastlanmadığı tespit edilmiştir.” şeklinde görüş ve kanaatlerini bildirmiştir.
Davacı vekili …. tarihli ıslah dilekçesiyle alacak değerini 138.406,06 TL artırmış, ıslah dilekçesi davalı tarafa tebliğ edilmiş ve ıslah harcının da yatırıldığı anlaşılmıştır.
Toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu, mahkememizce toplanmış usulüne uygun deliller olarak değerlendirilmiş buna göre, taraflar arasındaki 2016-2017 yılları arasında devam eden ticari ilişki ve demir alış verişi çerçevesinde davalı satıcının davacı alıcıya satım konusu malları teslim etme taahhüdü altına girdiği, davacı alıcının ise satış bedelini ödeme taahhüdü altına girdiği, davacı alıcının satış bedelini ödeme taahhüdünü yerine getirmesi bakımından dava konusu 180.000,00-TL bedelli … ….. Şubesine ait …. keşide tarihli çeki verdiği, ayrıca başka çeklerin de ödeme amacıyla davalıya verildiği, çeklerin bir kısmının tahsil edildiği, bu kapsamda dava konusu çekin de davalı tarafça tahsil edildiği, sunulan banka kayıtları ile anlaşılmış olup taraflar arasındaki cari hesap (açık hesap) kapsamında davalı tarafın satıp teslim etmediği bir kısım mallar için de davacının yapmış olduğu çekle ödemeleri kabul ettiği, gerçekleşmemiş satış sözleşmesi nedeniyle davacının yapmış olduğu ödemelerin bir kısmının fazla olduğu, fazla yapılan bu ödemelerin toplamının 319.406,06-TL olduğu, her ne kadar davacı taraf birinci ek rapora itiraz ederek kendi ticari defterlerinde kayıtlı olmayan 44.075,95-TL’lik fatura konusu malı teslim almadığını ileri sürmüş ise de, davacının vergi dairesine Form Ba ile bildirdiği resmi beyanname gereğince söz konusu faturanın ve faturaya konu malların davacıya teslim edildiğinin kabulü gerektiği, sonuç olarak; davacının dava konusu kambiyo senedi de dahil olmak üzere davalı ile arasındaki tüm ticari ilişki ve ticari satımdan kaynaklı 319.406,06-TL borçlu olmadığı ve fakat bu tutar kadar davalıya dava konusu kambiyo senedi de dahil olmak üzere ödemeler yaptığı, dolayısıyla davacının tüm ticari ilişki kapsamında gerçekleşmemiş yahut bir şekilde sona erdirilmiş satış sözleşmesi kapsamında davalıya 319.406,06-TL fazla ödeme yapmış olması nedeniyle bu ödemenin iadesi isteminin ve davadaki menfi tespit ile istirdat isteminin yerinde olduğu kanaatine varılarak davacının borçlu olmadığı toplam tutar olan 319.406,06-TL’nin istirdadına ilişkin olarak toplam tutardan dava konusu 180.000,00-TL bedelli çeke ilişkin ayrı hüküm fıkrası, kalan 139.406,06-TL’lik fazla ödemeye ilişkin alacak (iade istemli alacak) isteminin ıslah dilekçesi doğrultusunda kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-DAVANIN KABULÜ İLE; ….. keşide tarihli, keşide yeri Kayseri olan, 180.000,00-TL bedelli …. Şubesi’ne ait keşidecisi davacı ……, lehtarı davalı … olan, … nolu çek nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, çek bedeli olan 180.000,00-TL’nin …. tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalıdan istirdadı ile davacıya verilmesine,
2-Davacının alacak isteminin KABULÜ İLE; 139.406,06-TL alacağın 1.000,00-TL’sinin dava tarihi olan 28/12/2017, 138.406,06-TL’sinin ise ıslah tarihi olan 01/04/2021 tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Alınması gereken 21.818,62-TL nispi karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 3.091,03-TL ile 2.363,63-TL ıslah harcının mahsubu ile eksik 16.363,96-TL’nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan 3.127,03-TL ilk dava açma gideri, 2.363,63-TL ıslah harcı, 359,05-TL davetiye ve posta müzekkere gideri, 486,50-TL talimat bilirkişi ücreti ve 1.300,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 7.636,21-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Taraflarca yatırılan gider avanslarından kullanılmayan miktarların istekleri halinde ve karar kesinleştiğinde kendilerine iadesine.
6-Davacı lehine AAÜT uyarınca 30.808,42-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Mahkememize veya bulunulan yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek dilekçe ile İstinaf Yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 16/12/2021
Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır