Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KAYSERİ
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : …
KARAR NO : …

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
İFLAS İDARE MEMURLARI : 1-…
2- …
3- …
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 26/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesi özetle; Davacı şirket ile davalı şirket arasında …tarihinde 5 yıl süreli Motorlu Taşıtlar İkmal İstasyonu Bayilik Sözleşmesi yapıldığını, tarafların bu sözleşmeyi karşılıklı olarak imzaladıklarını ve bütün maddelerini kabul ettiklerini, söz konusu sözleşmeye dayalı olarak ticari ilişkinin de bir müddet devam ettiğini, sözleşmenin 27. maddesine göre bayinin sözleşmedeki maddeleri ihlal etmesi veya sözleşmeyi süresinden evvel feshetmesi halinde davacıya 100.000 USD cezai şart ödemeyi kabul ettiğini, sözleşmenin bağlayıcı hükümlerine rağmen davalının Kadıköy … Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile sözleşmeyi tek taraflı olarak feshettiğini bildirdiğini, davacının bu ihtarname üzerine davalıya Kayseri … Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile cevap verdiğini ve bu ihtarnamede davalının tek taraflı ve haksız fesih isteiğinin sözleşmeye aykırı olduğunun hatırlatıldığını, sözleşmeden kaynaklanan 100.000 USD cezai şartın davalı tarafça ödenmesi gerektiğini, aksi halde yasal yollara başvurulacağını bildirdiğini, davalının ise bu taleplerine olumlu cevap vermediğini, davalı taraf sözleşmenin fesih nedenil olarak davacı ile dava dışı …. Arasındaki sözleşmenin sona ermesini gösterdiğini, davacı ile dava dışı …. Arasındaki hukuki ilişkinin davalıyı ilgilendirmediğini, davalı ile davacı arasındaki bayilik sözleşmesinin … tarihine kadar süreceğinin sözleşmede belirtildiğini, davalı tarafça söz konusu sözleşminin haksız olarak fesih edildiğini, bunun davacıyı maddi ve manevi zarara uğrattığını ileri sürerek, sözleşmenin 27. maddesinde belirtilen 100.000 USD cezai şart karşılığı olan 162.800,00-TL’nin ferileri ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya verilmesine karar verilmesini mahkemeden talep etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekilinin …havale tarihli cevap dilekçesinde özetele; Davacının davalıdan talepte bulunmasının husumet yokluğu nedeniyle reddi gerektiğini, sözleşmenin feshinden dolayı davacının zararı doğmuş ise bunu isteyeceği kişinin davalı olmadığını, davalının davacıyı zarar uğratacak bir fiil ika etmediğini, kusuru bulunmadığını, bu hususta davalıya husumet yöneltilmesinin mümkün olmadığını, davalı ….’nin dava dışı ….’nin İstasyonlu Akaryakıt Bayisi olarak ve adı geçen firmanın tescilli markası olan … amblemi altında akaryakıt istasyonu işlettiğini, bu amaçla davalını …. Ile yapılmış akaryakıt bayilik sözleşmesi ve ayrıca akaryakıt istasyonunun kurulu bulunduğu davalıya ait taşınmaz üzerinde …. Lehine tesis edilmiş intifa hakkı bulunduğunu, söz konusu akaryakıt satış, servis v LPG ünitesinde satışı gerçekleştireceği Otogaz LPG’nin ikmali konusnuda ise ….’nin izni ile davacı tarafla dava konusu Otogaz Bayilik Sözleşmesi yaptığını, buna ilave olarak da dava dışı … ile … tarihli bir sözleşme yaptığını, bu sözleşme hükümleri çerçevesinde istasyonların LPG Otogaz ikmallerini gerçekleştirmeyi üstlendiğini, davacı ile Bölünmez Petrolcülük arasındaki sözleşmenin sona ermesi üzerine davacı ile olan sözleşmenin de Kadıköy … Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile sona erdirildiğini, davacı tarafça ileri sürülen sözleşmenin haksız ve süresinden önce feshedilmiş olduğu iddiasının gerçeği yansıtmadığını, istasyonun kurulu bulunduu taşınmaz üzerinde … adına tesis edilmiş intifa hakkı bulunduğunu, davacı tarafın basiretli bir tacir olarak, …. Ile arasındaki sözleşme hükümlerine vakıf olduğunu, bu sözleşmenin sona ermesi halinde otogaz bayilik sözleşmelerinin süresi bitmemiş olsa bile kendiliğinden hükümsüz olacağını bildiiğini, davacının sözleşme ile ilgili beyan ve yorumlarının hatalı eve hukuki daşanaktan yoksun olduğunu, davacı tarafın taleplerinin fahiş olduğunu, kabulü halinde davalını ekonomik mahvına sebebiyet vereceğini, otogaz bayilik sözleşmesinin sona ermesinde davalının kusuru bulunmadığını, bu durumda aleyhine cezai şart hükmedilmesinin mümkün olmadığını ileri sürerek davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini mahkemeden dilemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, sözleşmenin haksız feshedilmesi iddiasına dayalı olarak açılmış cezai şart alacağı istemlidir.
Mahkememizin işbu dava dosyası öncelikle Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası üzerinden başlandığı, Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin açılması üzerine dosyanın aktarılarak … esas sırasına kaydının yapıldığı anlaşıldı.
Mahkememizin … esas – … sayılı kararı Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … tarih ve … esas – … karar sayılı ilamıyla bozulmakla Mahkememizin yukarıda esasına kaydı yapılarak işbu dosya üzerinden yargılamaya devam edilmiştir.
Davacı, taraflar arasındaki 5 yıl süreli sözleşmenin süresi dolmadan davalı taraça haksız olarak feshedildiğini iddia ederek “dönme cezası” mahiyetindeki cezai şart alacağı takibinde bulunurken; davalı, davacı ile dava dışı …. Arasında akaryakıt bayilik anlaşması bulunduğunu bu anlaşma ile …. Lehine verilmiş intifa hakkı bulunduğunu, bu ikinci bahsedilen sözleşmenin feshedildiğini bunun üzerine davalının taraflar arasındaki sözleşmeyi feshettiğini, davacının ikinci bahsedilen sözleşmenin sona ermesi halinde taraflar arasındaki sözleşmenin ayakta kalamayacağını bildiğini açılan davanın haksız olduğunu savunmaktadır.
Mahkememizce işbu dosyanın yargılamasına ilk olarak … Esas sayılı dosya üzerinden başlanmış olup, bu dosyada … tarihinde davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmış olup karara karşı yapılan istinaf başvurusu üzerine Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … tarih ve … Esas … karar sayılı ilamıyla; …TTK’nın 24.maddesi uyarınca tacir sıfatına haiz borçlu fahiş olduğu iddiası ile BK’nun 161/son maddesine dayalı olarak cezai şartın tenkisini talep edemez. Ancak BK’nun 19-20 ve BK’nun 161/2.maddeleri gereğince cezai şart tacir borçlunun ekonomik olarak mahvına sebep olacak derecede ağır ve yüksek ise bu husus genel adap ve ahlaka aykırı sayılacağından, mahkemece cezai şarttan indirim yapılabileceği Yargıtay’ca kabul edilmektedir. Bu durumda mahkemece, tarafların iktisadi durumu, davalı borçlunun ödeme gücü ve kabiliyeti, gözönüne alınarak, bu yönde davalı defter ve kayıtları incelenip, somut verilere dayalı ayrıntılı bilirkişi raporu alınarak tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle uygun sonuç dairesinde cezai şarta dair bir karar verilmesi gerekirken, alınan ek rapordaki sadece yoruma dayalı görüşe dayanarak cezai şartın davalı şirketin ekonomik yıkımına sebep olabilecek nitelikte görülmediğinden bahisle yazılı şekilde karar verilmesinin doğru görülmediği…”gerekçesiyle mahkememiz kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … tarih … esas … karar sayılı Bozma İlamı’na uyulmasına karar verilerek, Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda her iki tarafın ticari defter ve belgeleri incelenerek sözleşmede öngörülen cezai şartın tarafların iktisadi durumu, davalı borçlunun ödeme gücü ve kabiliyetine göre davalı tarafın ekonomik açıdan mahfına sebebiyet verip-vermeyeceği, BK’nın 19-20 ve 161/2.maddeleri uyarınca cezai şarttan indirim yapılıp-yapılamayacağı, yapılabilecek ise miktarı hususlarında dosya Mali Müşavir bilirkişiye tevdi edilmiştir.
Mahkememizce alınan Mali Müşavir Bilirkişinin …tarihli raporundan özetle;
Davalı firmanın incelenen ve analiz edilen 2011, 2012, 2013 ve 2014 yılları mali verilerine göre; Net satışların %0,09 undan aşağı olmamak üzere ortalama net satışların %1,3 ü net kar ettiği, net satışlarını %3,9 dan aşağı olmamak üzere ortalama net satışlarını %13,8 artırdığı, Öz Kaynağın %3,7 sinden aşağı olmamak üzere ortalama Öz Kaynağın %5,5 ü net kar ettiği, Öz Kaynağını %5,0 dan aşağı olmamak üzere ortalama Öz Kaynağını %5,3 artırdığı, davalı şirketin İnceleme ve Tespitler bölümü “c” bendi hesaplamaları doğrultusunda 2015 yılı muhtemel karı 145.232,05-TL, 2014 yılı net karı 129,947,56-TL, dağıtılmayan geçmiş yıl karı 680.413,67-TL, toplamının 955.593,28-TL olacağı, 2014 yılı dönen varlık toplamının 891.746,67-TL olduğu, dikkate alındığında firmanın likiditesinin olduğu, muhtemel kar ve 2014 yılı net karı ile dağıtılmayan geçmiş yıl karları toplamının 955.593,28-TL olacağından, cezai şart bedeli 162.800,00-TL’nin (Mahkemece belirlenen 100.000,00-USDX1,628=162.800,00-TL) yaklaşık 6 katı olacağından, muhtemel kâr gözetilmeden dahi, şirketin dağıtılmamış geçmiş yıl kârları 680.413,67-TL’nin cezai şart bedeli 162.800,00-TL’nin 4 katından fazla olduğundan, dava konusu cezai şart talebinin şirketin aktifinden çıktığı durumda ekonomik mahvına neden olmayacağı yönünde rapor edilmiştir.
Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası üzerinden yapılan yargılama sonucunda … tarihinde iflasına ve iflasın … tarihi saat … itibariyle açılmasına karar verildiği, Mahkememizin …tarihli celsesinde İİK’nun 194 maddesine, iş bu alacak davasının ikinci alacaklılar toplantısından 10 gün sonrasına kadar durdurulmasın ve dosyamızın Mahkememiz Yazı İşleri Müdürlüğü’ne tevdine karar verildiği, İncesu İcra Dairesi’nin … tarih ve … iflas sayılı yazı cevabında, davacı … ile ilgili ikinci alacaklılar toplantısının … tarihinde yapıldığının bildirilmesi ile iflas idare memurlarına duruşma gün ve saatini bildirir davetiye tebliğ edilmiş ve yargılamaya devam edilmiştir.
Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin kaldırma kararı doğrultusunda Mali Müşavir bilirkişiden alınan raporda, Net satışların %0,09 undan aşağı olmamak üzere ortalama net satışların %1,3 ü net kar ettiği, net satışlarını %3,9 dan aşağı olmamak üzere ortalama net satışlarını %13,8 artırdığı, Öz Kaynağın %3,7 sinden aşağı olmamak üzere ortalama Öz Kaynağın %5,5 ü net kar ettiği, Öz Kaynağını %5,0 dan aşağı olmamak üzere ortalama Öz Kaynağını %5,3 artırdığı, davalı şirketin İnceleme ve Tespitler bölümü “c” bendi hesaplamaları doğrultusunda 2015 yılı muhtemel karı 145.232,05-TL, 2014 yılı net karı 129,947,56-TL, dağıtılmayan geçmiş yıl karı 680.413,67-TL, toplamının 955.593,28-TL olacağı, 2014 yılı dönen varlık toplamının 891.746,67-TL olduğu, dikkate alındığında firmanın likiditesinin olduğu, muhtemel kar ve 2014 yılı net karı ile dağıtılmayan geçmiş yıl karları toplamının 955.593,28-TL olacağından, cezai şart bedeli 162.800,00-TL’nin yaklaşık 6 katı olacağından, muhtemel kâr gözetilmeden dahi, şirketin dağıtılmamış geçmiş yıl kârları 680.413,67-TL’nin cezai şart bedeli 162.800,00-TL’nin 4 katından fazla olduğu gözetilerek, Somut uyuşmazlıkta öngörülen 100.000 USD’lik cezai işart miktarını akaryakıt istasyonu işletmeciliği yapan davalı şirketin ekonomik yıkımına sebep olabilecek nitelikte görmek mümkün değildir. Bu nedenle mahkememizce cezai şart miktarında indirim yapılması cihetine gidilmemiş, davacının davacısının tam kabulüne, Herne kadar Mahkememiz kısa kararında Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere yazılmış ise de dosya incelendiği ”dosyanın daha önce Yargıtay … Hukuk Dairesine gönderildiği anlaşılmakla, ”Dair davacı vekili ve davalı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde Yargıtaya temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.” şeklinde karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
Davanın KABULÜNE,
1- 100.000 USD nin dava tarihi itibariyle karşılığı olan 162.800,00 TL cezai şart alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek değişken oranlı avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 11.120,87-TL karar ve ilam harcından dava açılırken davacı tarafından yatırılan 2.417,60-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 8.703,27-TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 18,40-TL başvurma harcı ile 2.417,60-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yargılama boyunca yapılan; 242,40-TL tebligat – müzekkere ve posta gideri, 1.100,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.342,40-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davacı lehine A.A.Ü.T. 13/1. Maddesi uyarınca 25.420,00-TL nispi vekalet ücreti takdirine, takdir edilen vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince varsa artan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştikten sonra yatıran ilgili tarafa iadesine,
Dair davacı vekili ve davalı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde Yargıtaya Temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. …

Katip …
¸E-imzalıdır

Hakim …
¸E-imzalıdır