Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/895 E. 2023/927 K. 23.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : …
KARAR NO : …
HAKİM : …
KATİP : …
DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 24/10/2023
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesi ile; davacıya ait ve davacının idaresindeki … plakalı araç ile davalı …’a ait ve davalının idaresindeki … plakalı aracın … tarihinde maddi hasarlı trafik kazasına karıştığını, davalı araç sürücüsünün tamamen kusurlu olduğunu, kaza nedeniyle davacıya ait aracın onarım işlemleri boyunca davacının aracını kullanamadığını, davacının mezkur aracın maliki ve işleteni olduğunu, kaza gören aracını aynı zamanda ticari işleri içinde kullandığını, onarım süresince kazancından mahrum kaldığını, büyük zarara uğradığını bildirerek davacıya ait araçta oluşan kazanç kaybına ilişkin olarak 100,00 TL kazanç kaybı bedelinin kaza tarihinden itibaren işleyecek kanuni faiziyle birlikte davalıdan alınmasına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı tarafa dava dilekçesi …tarihinde usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş olmasına rağmen yasal 2 haftalık kesin süre içerisinde cevap dilekçesi sunmamıştır. Davalı tarafın HMK’nın 128/1. maddesi gereği dava dilekçesinde ileri sürülen vakıaların tamamını inkar etmiş sayılacağı tespit edilmiştir.

DELİLLER DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, trafik kazasından kaynaklanan tazminat talebine ilişkindir.
Dava, davacı vekili tarafından ilk olarak …tarihinde Kayseri … Asliye Hukuk Mahkemesi’ne açılmış, dava mahkemenin … esas sırasına kaydedilmiş, yapılan yargılama neticesinde Kayseri … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … esas … karar sayılı … tarihli gerekçeli kararı ile davacıya ait … plakalı aracın ticari / yolcu nakli amaçla kullanıldığı, davalıya ait aracın da ticari / yolcu nakli niteliğinde olduğu, her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili bulunmasına göre dava konusu uyuşmazlığın ticari dava niteliğinde olduğu, görevli mahkemenin de asliye ticaret mahkemesi olması gerektiği anlaşıldığı gerekçesi ile; “Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİ nedeniyle dava dilekçesinin REDDİNE, Karar kesinleştikten sonra ve talep halinde dosyanın görevli KAYSERİ NÖBETÇİ ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNE gönderilmesine” dair karar verilmiş, dosya mahkememize gönderilmiş ve yukarıda yazılı olan esas sırasına kaydedilmiştir.
Mahkememizce tarafların bağlı bulunduğu vergi dairelerine müzekkere yazılmış; Kavak Mal Müdürlüğü tarafından mahkememize gönderilen … tarihli müzekkere cevabında davacı …’in aktif olarak işletme hesabına göre defter tuttuğu mahkememize bildirilmiştir. Mimarsinan Vergi Dairesi’nden mahkememize gönderilen müzekkere cevabına ise …’un birinci sınıf tüccar hadlerinde olduğu ve esnaf işletmesi hadlerini aştığının görüldüğü mahkememize bildirilmiştir. Kavak Malmüdürlüğü yazı cevabından anlaşıldığı üzere … tacir değildir.
Hukuk mahkemelerinin hangileri olduğu ve bunların kuruluşu 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunun 4 ve 5. maddelerinde düzenlenmiştir. Kanunun 6. maddesinin ikinci fıkrasına göre asliye hukuk mahkemeleri, sulh hukuk mahkemelerinin görevleri dışında kalan ve özel hukuk ilişkilerinden doğan her türlü dava ve işler ile kanunların verdiği diğer dava ve işlere bakar. Bu husus 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 2 nci maddesiyle de teyit edilmiştir. Anılan maddenin ikinci bendi Hukuk Muhakemeleri Kanununda ve diğer kanunlarda aksine düzenleme bulunmadıkça, asliye hukuk mahkemesinin diğer dava ve işler bakımından da görevli olduğunu vurgulamıştır.
Asliye Ticaret Mahkemeleri de 5235 sayılı Kanunun üçüncü fıkrasında düzenlenmiştir ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 5. maddesinin 1 numaralı bendi uyarınca bu mahkemeler, aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevlidir.
Bir davanın ticari nitelikte olup olmadığı, bir diğer ifade ile asliye ticaret mahkemesinde görülüp görülmeyeceğinin belirlenmesi işi de Türk Ticaret Kanununun 4. maddesinde gösterilen ilkelere göre yapılmalıdır. Öğretide de benimsenen görüşe göre ticari davalar mutlak ticari davalar ve nispi ticari davalar olarak iki gruba ayrılmaktadır. Türk Ticaret Kanununun 4. maddesinin 1. bendinin (a) alt bendi uyarınca bu Kanunda düzenlenen hukuk davaları mutlak ticari davalardır. Nispi ticari davalar ise konusu ne olursa olsun, her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davalarıdır (TTK.m.4/1). Kanuni düzenleme uyarınca sadece mutlak ya da nispi ticari davalar asliye ticaret mahkemesinde görülürken, bunlar dışında kalan davalar (istisnalar saklı kalmak kaydıyla) asliye hukuk mahkemelerinde görülmelidir.
Bu anlamda tarafların tacir olup olmadıkları ve işin ticari işletme ile ilgili olup olmadığının belirlenmesi gerekmektedir.
Bilindiği üzere T.T.K.nun 14. maddesine göre “bir ticari işletmeyi kısmen dahi olsa kendi adına işleten kimseye tacir denir.” Aynı yasanın 17. maddesi hükmünce de; “iktisadi faaliyeti nakdi sermayesinden ziyade bedeni çalışmasına dayanan ve kazancı ancak geçimini sağlamaya yetecek derecede az olan sanat ve ticaret sahipleri tacir değildir.” Yine aynı yasanın 1463.maddesinde de, önce 17.maddeye gönderme yapılarak, 507 S.K. hükümlerinin saklı tutulduğu belirtildikten sonra Bakanlar Kurulunun bu konuda kararname çıkarması halinde onlarda gösterilen miktardan aşağı gayrisafi geliri bulunan sanat ve ticaret erbabından başka hiç kimse kanunun 17. maddesinde tarif edilen esnaftan sayılamaz denmek suretiyle tacir veya esnafın hangi kriterlere göre saptanacağı açık bir biçimde gösterilmiştir.
Bir davanın ticaret mahkemesinde görülme koşulları kanunda açıkça bellidir. Dava konusu aracın ticari nitelikte olması onun ticaret mahkemesi görevli hale getirmez, kanunda belirlenen şartları oluşması gerekmektedir. Taraflar tacir olmadığı anlaşılmakla görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir.
Zira, Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi … E. ve … K. Sayılı ilamında asliye hukuk mahkemesinde ticari nitelikte taksinin ayıplı olmasında taksi olarak çalışan araç maliki olan davacının tacir olmadığı gerekçesiyle ilk derece mahkemesince görevlilik kararını uygun bulmuştur. Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin … E., … K. Sayılı ilamında benzer mahiyetteki bir olayda asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğuna karar vermiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Mahkememizin görevsiz olması ve davaya bakmaya Kayseri … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin görevli olması nedeni ile HMK’nun 114/1-c ve 115/2. maddesi gereğince göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine,
2-HMK 21. maddesi gereğince iş bu kararın kanun yoluna başvurulmadan kesinleşmesi halinde Kayseri … Asliye Hukuk Mahkemesi ile mahkememiz arasında olumsuz görev uyuşmazlığı olması nedeniyle görevli mahkemenin tayini (mercii tayini) için dava dosyasının Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na gönderilmesine,
3-HMK’nun 20. maddesi gereğince Kayseri … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin yargı yeri olarak belirlenmesine ilişkin mercii tayini kararı verilirse, bu kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde taraflardan birinin mahkememize başvurarak dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesini istememesi durumunda HMK’nun 321/2. maddesi gereğince davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
4-Davaya görevli mahkemede devam edilmesi halinde yargılama harçları, vekalet ücreti ve yargılama giderinin görevli mahkemede değerlendirilerek hüküm altına alınmasına,
Dair, tarafların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. …

Katip …
¸e-imzalı

Hakim …
¸e-imzalı

*5070 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*