Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/497 E. 2023/967 K. 31.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİKARAR

ESAS NO : …
KARAR NO : …

HAKİM :…
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 08/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı …’in, 2020 yılının Eylül ayında, bir avukatlık ofisinde tanıştığı … isimli şahıstan araç almak amacıyla kendisine çeşitli tarihlerde toplam 100.000 TL’nin üzerinde ödeme yaptığını, şahsın, davacıyı araçta bakım gerektiğini öne sürerek bir müddet oyaladığını, bu esnada dayısı …’a ait … isimli araç kiralama şirketinden davacıya araç kiraladığını, satılan aracın teslim tarihine dek bu aracı kullanabileceğini ve masraf etmesine gerek olmadığını dile getirdiğini, bir müddet sonra …’ın, davacıya aracı satmadığını, parayı ise borç olarak aldığını iddia ettiğini, ne parayı iade ettiğini, ne de aracı teslim ettiğini, davacının, aracını veyahut parasını talep ettiğinde kendisine gözdağı verildiğini ve davacının korkutulmaya çalışıldığını, nihayet bu şahısların, … tarihinde davacıya kiralanan aracı, yedek anahtar marifetiyle davacının evinin önünden götürdüğünü, davacının, aracın olmadığını fark edince derhal emniyet güçlerine haber verdiğini, ayrıca kiralama şirketi sahibi …’a mesaj atarak aracın kapıda olmadığını bildirdiğini, …’un bu mesaja herhangi bir cevabı veyahut şikayeti olmadığını, davacının, icra dosyasından gönderilen ödeme emrini tebliğ aldığını ve … isimli tanımadığı bir şahıs olan davalı tarafından, aleyhine icra takibi başlatıldığını öğrendiğini, Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma sayılı dosyası kapsamında uzmanlık raporunun alındığını, soruşturma dosyasında şüpheliler …, …, …, … ve … hakkında her biri için ayrı ayrı; hukuka aykırı olarak ele geçirilen belgeyi hukuki sonuç doğuracak hale getirme, kamu kurum ve kuruluşları vb tüzel kişiliklerin araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık, resmi belgede sahtecilik suçlarından iddianame düzenlendiğini, Kayseri … Ağır Ceza Mahkemesinin … E. sayılı dosyasında sanıkların her birinin açığa imzanın kötüye kullanılması suçundan cezalandırılmasına karar verildiğini, dosyanın, dava tarihi itibariyle istinaf incelemesinde olduğunu, davacı …’in senet lehtarı ve takip alacaklısı olarak gözüken davalı …’e hiçbir borcu bulunmadığını, davacının, davalı …’i tanımadığını ve kendisine senet keşide etmediğini, davacının Kayseri … Dairesi’nin … E. sayılı dosyasında, keşidecisi …, lehdarı … olan, … düzenleme tarihli, … ödeme tarihli, 130.000 TL bedelli bonodan kaynaklı borçlu olmadığının tespiti amacıyla işbu davayı açtıklarını, Kayseri … Dairesi’nin … E sayılı icra takibinin tüm hacizlerin kaldırılarak iptaline, takibe konu senedin iptali ile davacıya iadesine, davalı aleyhine takibe konu değerin yüzde yirmisinden az olmamak üzere kötü niyet tazminatına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Dava dilekçesinin davalıya tebliğ edildiği, ancak davalının cevap dilekçesi sunmadığı görülmüştür.
YARGILAMA VE GEREKÇE:
Dava, borçtan kaynaklı icra takibine karşı menfi tespit istemine ilişkindir.
TTK’nın 4. maddesine göre; ticarî davaların iki grup altında incelenmesi mümkündür. Bunlar; tarafların sıfatına ve işin ticarî işletmeyle ilgili olup olmadığına bakılmaksızın ticarî sayılan davalar (mutlak ticari davalar) ile her iki taraf için de ticari sayılan hususlardan doğan davalar (nispi ticari davalar)dır.
Mutlak Ticari Dava; tarafların tacir olup olmadıklarına ve dava konusu edilen işin ticari nitelikte olup olmadığına bakılmaksızın ticari dava olarak sayılan davalar olup, TTK’nın 4/1. maddesinde a ve f bentlerinde 6 bent halinde sayılan dava türleri mutlak ticari davadır.
Nisbi ticari dava ise; her iki tarafı tacir olan ve tarafların ticari işletmesi ile ilgili olan uyuşmazlıklar nisbi ticari dava olarak adlandırılmaktadır.
TTK’nın gerekçesinde; ticari davalar ile ticari olmayan hukuk davalarını ayırmada kullanılan kıstasın “bir yandan her iki tarafın tacir sıfatı ve uyuşmazlığın konusunu teşkil eden işin bu sebepten dolayı ticari sayılması keyfiyeti, diğer yandan tarafların sıfatına bakılmaksızın sadece işin ticari mahiyeti” olduğu açıklanmıştır.
Bu anlamda bir davanın nisbi ticari dava sayılabilmesi için; uyuşmazlığın her iki tarafının tacir olması ve uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili olması gerekli ve zorunludur.
Kayseri Erciyes Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün … tarihli yazısı ile davacı …’in … tarihi itibariyle işletme esasına göre defter tuttuğu, … tarihinde faaliyetini terk ettiğinin bildirildiği görülmüştür.
Kayseri Gevher Nesibe Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün … tarihli yazısı ile davalı …’in herhangi bir mükellefiyet kaydının bulunmadığının bildirildiği görülmüştür.
Buna göre davacının 1. sınıf tüccar olmadığı, davalının mükellefiyet kaydının bulunmadığı görülmektedir. Davacının ve davalının tacir olmaması nedeni ile eldeki davanın nispi ticari dava olmadığı görülmektedir.
TTK’nın 5. maddesine göre aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın, Asliye Ticaret Mahkemesi, ticari davalara bakmakla görevlidir. Dava konusu uyuşmazlık mutlak veya nispi ticari dava niteliğinde olmadığından, mahkememizin görevi içine girmemektedir. Uyuşmazlığın ticari dava olmaması nedeniyle genel görevli mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemesi bu davanın yargılamasını yapmakta görevlidir.
HMK’nın 114. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendine göre, görev dava şartıdır. Aynı Kanunun 115/1. maddesi gereği mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. HMK’nın 138. maddesine göre, mahkeme dava şartları ve ilk itirazlar hakkında dosya üzerinden karar verebilir.
Dosya kapsamına göre, dava konusu edilen uyuşmazlığın TTK’nın 4. maddesine göre, ticari dava olmadığı, bu nedenle de mahkememizin görevi alanına girmediği, Asliye Hukuk Mahkemelerinin bu uyuşmazlığı çözmekte görevli olduğu, 6335 Sayılı Kanun ile yapılan değişiklikten sonra mahkememiz ile Asliye Hukuk Mahkemeleri arasındaki ilişkinin görev ilişkisi haline getirildiği, göreve ilişkin usul hükümlerinin uygulanmasının gerektiği, görevin kamu düzeniyle ilgili olduğu, HMK’nın 115. ve 138. maddeleri gereği mahkemenin görev hususunu kendiliğinden araştırmakla yükümlü olduğu ve davanın her aşamasında görev ile ilgili karar verilebileceği dikkate alındığında, mahkememizin görevsizliği nedeni ile, HMK.’nun 114/1-c ve 115/2 maddeleri gereğince göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeni ile davanın usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davaya bakmaya Kayseri Asliye Hukuk Mahkemesi’nin görevli olması ve mahkememizin GÖREVSİZLİĞİ nedeniyle HMK’nun 114/1-c ve 115/2 maddesi gereğince göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle DAVANIN USULDEN REDDİNE,
2-Hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde dava dosyasının Kayseri Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine,
3-HMK nun 20. Maddesi gereği iş bu kararın kesinleştiği tarihten veya kanun yoluna başvurulursa başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde taraflardan birinin mahkememize başvurarak dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesini istememesi durumunda dosyanın resen ele alınarak dosyanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
4-Davaya görevli mahkemede devam edilmesi halinde yargılama harçları, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin görevli mahkemede değerlendirilerek hüküm altına alınmasına,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı….

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır