Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/324 E. 2023/928 K. 23.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: *** Esas – ***
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : ***
KARAR NO : ***

BAŞKAN : ***
ÜYE : ***
ÜYE : ***
KATİP : ***

DAVACI : ***
VEKİLİ : Av.
DAVALI : *** UETS
VEKİLİ : Av.

DAVA : Çek İstirdatı
DAVA TARİHİ : ***
KARAR TARİHİ : ***
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : ***

Mahkememizde görülmekte olan çek istirdatı davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili banka müşterileri tarafından tahsil olunmak üzere müvekkili bankaya teslim edilmiş bir kısım çek ve senetlerin, MNG Kargo firması tarafından taşıma işi esnasında kaybedildiğini, keşidecisi … Sağlık Turizm Temizlik Ve Güvenlik Ticaret Anonim Şirketi, lehdarı *** Sistemleri Alüminyum İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. olan, son yetkili hamil … Sistemleri Alüminyum İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından müvekkili bankaya tahsile verilen 16/02/2023 tanzim tarihli 600.000,00-TL bedelli, düzenleme yeri Kayseri olan söz konusu çekin taşınması işini gerçekleştiren MNG Kargo firması tarafından taşıma işi esnasında kaybedildiğini, akabinde müvekkili bankaca 06/01/2023 tarihli tutanak tutulduğunu, 02/01/2023 tarihinde mezkur çekin banka nezdinde iken taşıma esnasında kaybolduğuna ve bütün aramalara rağmen bulunamadığına dair 06/01/2023 tarihli tutanak sunulduğunu, bu çekin iptali amacıyla Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası nezdinde çek iptali davası açıldığını, çekin irade dışı elden çıkması nedeniyle kötü niyetli kişilerin çek bedelini tahsil etmelerinin önüne geçmek amacıyla da ödemeden men kararı alındığını, mezkur çekin aralarında bulunduğu çek ve senetlerin MNG Kargo firması tarafından taşındığı esnada çalınmış olmaları sebebiyle yapmış oldukları suç duyurusu tahtında Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Soruşturma sayılı dosyası ile soruşturma başlatıldığını, mezkur soruşturma kapsamında söz konusu çeklerin ibrazı halinde çekleri ibraz eden şüpheli şahıslar ile ilgili kolluk kuvvetlerine bildirimde bulunulması ve çek asıllarının Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilmesi yönünde karar verildiğini, davaya konu çekin davalı … Sistemleri Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından Türkiye İş Bankası’ndan karşılığının sorgulandığı/ibraz olunduğunun çek bankasının beyanı ile tespit edildiğini, mezkur çeki haksız bir şekilde elinde bulunduran davalıya karşı huzurdaki davayı dermeyan etme gereğinin hasıl olduğunu belirterek dava konusu çekin dayanak yapılarak başlatılan İstanbul 34. İcra Dairesi’nin … Esas sayılı icra takibinin durdurulması ve varsa yapılmış olan hacizlerin kaldırılması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, taleplerinin kabul görmemesi halinde icra dosyasına yapılmış yapılacak olan ödemelerin mahkemece nihai karar verilinceye kadar davalıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, huzurdaki davanın kabulü ile takibe konu edilen çekin iadesine ve istirdatına karar verilmesini, davaya konu çekle ilgili başlatılan icra takibinin durdurulması ve varsa yapılmış olan hacizlerin kaldırılması yönündeki ihtiyati tedbir taleplerinin kabul edilmemesi halinde fazlaya ilişkin her türlü talep hakları saklı olmak kaydıyla; icra dosyasına haciz tehdidi nedeniyle ödenmek zorunda kalınabilecek tutarların tüm fer’ileriyle birlikte ödeme gününden başlayacak ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının müvekkili aleyhine açmış olduğu işbu davanın yetkisiz mahkemede ikame edildiğini, zira İcra İflas Kanunu’nun 72. maddesinde istirdat davasında yetkili mahkemenin işaret ettiğini, ilgili hüküm uyarınca istirdat davasında yetkili mahkemenin davalının yerleşim yeri mahkemesi veya takibin yapıldığı icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesi olduğunun açıkça belirtildiğini, davalının resmi adresinin İstanbul olduğu dikkate alındığında Kayseri Adliyesi Asliye Ticaret Mahkemeleri’nin yetkisiz olduğunu, müvekkilinin iyiniyetli hamil olduğunu beyanla mahkemece yetki itirazlarının nazara alınarak işbu davanın öncelikle usulden reddedilerek dosyanın İstanbul Adliyesi Asliye Ticaret Mahkemeleri’ne gönderilmesine karar verilmesini, aksi halde davanın esastan reddine ve alacağın %20 oranından az olmamak üzere davacının tazminata mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacının üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Davacı tarafça çek görüntüsüne ve bordrosuna, Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Soruşturma sayılı dosyasına, Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyasına, tahsile verilen çeklerin listesine, Ankara ve Gebze Cumhuriyet Başsavcılıklarına yapılan suç duyurularına, tanık anlatımlarına ve İstanbul 34. İcra Dairesi’nin … Esas sayılı icra takip dosyasına delil olarak dayanılmıştır.
Davalı tarafça tahsilat makbuzuna, fatura ve çek teslim bordrosuna, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Esas sayılı takip dosyasına, ticari defter ve kayıtlara, bilirkişi incelemesine, keşif, tanık ve yemine delil olarak dayanılmıştır.
Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak bu mahkemeye ait … Esas sayılı dosyasının Uyap kayıtlarının mahkememize gönderilmesi istenilmiştir. Anılan dosyanın Uyap kayıtları dosyamız içerisine kaydedilmiştir.
Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı’na müzekkere yazılarak … soruşturma sayılı dosyasının Uyap kayıtlarının mahkememize gönderilmesi istenilmiştir. Anılan dosyanın Uyap kayıtları dosyamız içerisine kaydedilmiştir.
Türkiye İş Bankası Kayseri Ticari Şubesi’ne müzekkere yazılarak keşidecesi … Sağlık Özel Sağlık Turizm Temizlik Tic. A.Ş, lehdarı … Sistemleri Aliminyum İnş. San. Tic. Ltd. Şti. olan, son yetkili hamili … Sistemleri San. Ve Tic. A.Ş. olan *** seri nolu 600.000,00-TL bedelli çekin ibraz edilip edilmediği, ödenip ödenmediği, ödenmiş ise kime ve hangi tarihte ödeme yapıldığı, hesap sahibinin kim olduğu, çekin örneği bulunuyor ise arkalı önlü okunaklı bir suretinin (görüntüsünün) gönderilmesi, çek başka bir bankadan ibraz edilmişse ibraz edildiği bankanın ve şubesinin adının ve bulunduğu yerin bildirilmesi istenilmiştir. 18/04/2023 tarihli yazı ile bu müzekkeremize cevap verilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, YARGILAMA VE GEREKÇE: Dava, çekin istirdadı istemine ilişkindir.
Dava değeri dikkate alınarak 6545 sayılı yasanın 45/3. maddesi uyarınca yargılama mahkememiz heyeti tarafından yazılı yargılama usulüne göre yürütülmüştür.
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul 34. İcra Dairesi’nin … Esas sayılı icra takibinin durdurulması ve varsa yapılmış olan hacizlerin kaldırılması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, taleplerinin kabul görmemesi halinde icra dosyasına yapılmış/yapılacak olan ödemelerin mahkemece nihai karar verilinceye kadar davalıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiş olup, yapılan incelemede davacı vekilinin 05/04/2023 tarihinde tedbir harcını yatırdığı anlaşılmakla; 05/04/2023 tarihli ara karar ile; “1-Davacının ihtiyati tedbir talebinin kısmen kabulü ile, dava konusu çek bedeli yani dava değeri olan 600.000,00-TL’nin % 115’si oranında nakdi teminat ya da banka teminat mektubu karşılığında; a-Dava konusu Türkiye İş Bankası Kayseri Ticari Şubesi’ne müzekkere yazılarak keşidecesi … Sağlık Özel Sağlık Turizm Temizlik Tic. A.Ş., lehdarı … Sistemleri Aliminyum İnş. San. Tic. Ltd. Şti. olan, son yetkili hamili … Sistemleri San. Ve Tic. A.Ş. olan 16/02/2023 tarih … seri nolu 600.000,00-TL bedelli çekin dava tarihi olan 05/04/2023 tarih saat 13:45 itibariyle davalı … Sistemleri Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından icra takibine konulması halinde takibin durdurulmasına, b)Davalı tarafça dava tarihinden önce dava konusu çek ile ilgili takip yapılmış ise ilgili takibin durdurulmasına, c)Haciz var ise kaldırılması talebi mahkememiz görevi kapsamında olmadığından ilgili talebin reddine, 2-Teminat yatırıldığında icra tevzi müdürlüğüne müzekkere yazılarak bilgi verilmesine, icra takibine konu edilmesi halinde takibin durdurulmasına, 3-İşbu ara kararın taraflara tebliğine, masrafın davacı gider avansından karşılanmasına, …” karar verilmiştir.
Davacı, dava konusu çekin rızası dışında elinden çıktığından bahisle bu çeki elinde bulundurduğunu iddia ettiği davalıya kambiyo hukuku çerçevesinde çek istirdatı davası açmıştır.
Davalı vekili, yasal süresi içinde verdiği cevap dilekçesinde müvekkilinin yerleşim yeri ve icra takibinin başlatıldığı yerin İstanbul’da bulunduğunu, müvekkilinin iyiniyetli hamil olduğunu savunarak yetkisizlik kararı verilmesini aksi halde davanın reddine ve alacağın %20 oranından az olmamak üzere davacının tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflar arasında uyuşmazlık konuları dava konusu çekin istirdatı koşullarının bulunup bulunmadığı, davalının yetki ilk itirazının kabul edilebilir olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır.
6102 sayılı TTK’nda çek istirdadı davalarında yetkili mahkemeye ilişkin özel bir düzenleme yer almamaktadır. Bu durumda açılan davanın HMK’nun 6. maddesi uyarınca genel yetkili mahkeme olan, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesinde görülmesi gerekmektedir. (Benzer nitelikte Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin *** Karar sayılı karar ilamları).
Eldeki davanın İİK’nun 72/8. maddesine dayalı borçlu olmadığı halde icra takibine ödenen paranın istirdatı olmayıp, TTK’nun 792. maddesine dayalı dava konusu çekin istirdatı istemine ilişkin olmasına göre, TTK’nda ve HMK’nda çek istirdadı davalarında yetkili mahkemeye ilişkin özel bir düzenleme bulunmadığından çek istirdadı davasında, HMK’nun 6. maddesine göre genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir. Buna göre dava, davalının ikametgahının bulunduğu yer mahkemesinde görülecektir. Bu durumda davalı şirketin muamele merkezinin Kağıthane/ İstanbul olduğu gözetildiğinde davalının süresi içinde usulüne uygun yapılan yetki ilk itirazı doğrultusunda yazılı şekilde karar tesis edilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-Davalının YETKİ İLK İTİRAZININ KABULÜ ile mahkememizin yetkisizliğine, İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesi’nin yetkili mahkeme olduğunun tespitine,
2-Hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde dava dosyasının YETKİLİ İSTANBUL ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NE GÖNDERİLMESİNE,
3-HMK’nun 20. maddesi gereği işbu kararın kesinleştiği tarihten veya kanun yoluna başvurulursa bu başvurunun reddi kararının tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde taraflardan birinin mahkememize başvurarak dava dosyasının yetkili mahkemeye gönderilmesini istememesi halinde mahkememizce dava dosyasının ele alınarak davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
4-Davaya yetkili mahkemede devam edilmesi halinde yargılama harçları, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin yetkili mahkemede hüküm altına alınmasına,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
23/10/2023

Başkan ***
E-imzalıdır
Üye ***
E-imzalıdır
Üye ***
E-imzalıdır
Katip ***
E-imzalıdır