Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/953 E. 2023/271 K. 19.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : …
KARAR NO : …

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. E…
ASLİ MÜDAHİL : …
VEKİLİ : Av. …
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
KARAR YAZIM TARİHİ : 19/04/2023

Mahkememize açılan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan yargılaması sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasında kurulan … ara kararında: “1-T.T.K.’nun 818/1-s bendi yollamasıyla aynı yasanın 763. Maddesi gereğince, Dava konusunu iptalini talep ettiğiniz dava konusu çeklerden biri olan …Katılım Bankası A.Ş. İstanbul / … şubesine ait, keşidecisi … Ayakkabı Tekstil San. Tic. Ltd. Şti. olan, … (…) tarih … seri nolu 250.000,00 TL bedelli çeki bankaya sunan 3.kişi “… banka A.Ş.”ne karşı iş bu davetiyenin tebliğinden itibaren 2 haftalık kesin süre içerisinde iade (istirdat) davası açmanız, aksi halde dava konusu çekle ilgili verilmiş ödeme yasağına dair ihtiyati tedbirin kaldırılmasına ve açılan işbu zayi nedeniyle iptal davasınında reddine karar verileceğinin ihtarına, davacı vekiline bu konuda ihtaratlı ve meşruhatlı davetiye çıkarılmasına,” karar verildiğini, eldeki davanın Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası ile birleştirilmesi taleplerinin bulunduğunu, … Ayakkabı Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından …Katılım Bankası A.Ş.’nin İstanbul / … Şubesine ait, … seri nolu, keşidecisi … Ayakkabı Tekstil San. Tic. Ltd. Şti. Olan çeki elinde bulunduran lehdarı-hamili … Ayakkabı San. ve Tic. Ltd. Şti. olan, keşide yeri İstanbul olan, … keşide tarihli, 250.000,00-TL değerindeki çek ve …Katılım Bankası A.Ş.’nin İstanbul / … Şubesine ait, … seri nolu, keşidecisi … Ayakkabı Tekstil San. Tic. Ltd. Şti. olan çeki elinde bulunduran lehdarı-hamili … Ayakkabı San. ve Tic. Ltd. Şti. olan, keşide yeri İstanbul olan ve … keşide tarihli, 250.000,00-TL değerindeki çeklerin keşide edilerek müvekkili şirkete teslim edildiğini, 500.000,00-TL’lik çekin aralarındaki anlaşma gereği müvekkili tarafından cirolanarak … Deri Suni Deri … Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin Hadımköy’de bulunan adresine Sürat Kargo ile gönderildiğini, kargo paketinin takip numarasının … olduğunu, anılan çekleri ihtiva eden kargonun … Deri San. Tic. Ltd. Şti.’ye ulaştığında kargo paketinin ve kargo paketi içindeki zarfın daha önce açılmış olduğunun görüldüğünü ve bu durumun müvekkiline bildirildiğini, kargo şirketinden çeklerin akıbetinin sorulduğunu, kargo şirketinden dağıtıma çıkan şoför tarafından çeklerin çalındığı bilgisinin verildiğini, şüpheliler hakkında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına … tarihinde suç duyurusunda bulunduklarını, bu çeklerin iptali için Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası ile çekin iptali ve ödeme yasağı konulması için talepte bulunduklarını ve çeklerin mahkemeye ibrazı için Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan yapıldığını, akabinde … banka A.Ş.’nin kayıp çeklerin ellerinde olduğunu bildirdiğini, kargoda hırsızlanarak kaybolan … seri numaralı çekin bu suretle ortaya çıktığını, müvekkili şirketin hiç tanımadığı, hiçbir ticari ilişkisi olmayan cirantalar tarafından çeklerin cirolandığını, bu suretle davalı tarafından müvekkilinin zarara uğratılmaya çalışıldığını, davalı şirketin çek iktisabında ağır kusurlu ve kötü niyetli olduğunu, davalı şirketin kendisinden önceki cirolar ve şirketler hakkında basiretli bir tacir olarak yapması gereken yeterli araştırmayı yapmadığını, davalı şirket ile kendisinden önceki ciranta arasında ticari ilişki bulunmadığını, ayrıca müvekkili şirketten sonra ilk cirosu bulunan şirket ve müvekkil şirket arasında hiçbir ticari ilişki bulunmadığını, davalı şirketin basit bir incelemeyle dahi anlaşılacak paravan şirketlerden kaybolduğu yasal olarak ilan edilmiş olan çekleri alarak sırf müvekkilini zarara uğratmak maksadıyla hareket ettiğinden bahisle davanın kabulü ile öncelikle müvekkili şirketin telafisi mümkün olmayan zararlara uğramaması müvekkili ve diğer borçlular hakkında başlatılacak olan takibin (başlatılması halinde) HMK’nun 389. maddesi uyarınca ihtiyati tedbir kararı ile teminatsız olarak durdurulmasına, aksi kanaat halinde uygun görülecek teminat karşılığında durdurulmasına, …Katılım Bankası A.Ş.’nin İstanbul / … Şubesi’ne ait, … seri numaralı, keşidecisi … Ayakkabı Tekstil San. Tic. Ltd. Şti., keşide yeri İstanbul olan, 250.000,00-TL değerindeki çekin … Ayakkabı Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’ne iade edilerek çekin istirdatına, kötü niyetli davalı şirketin takip tutarının %40’ından aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine, müvekkili … Ayakkabı Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin …Katılım Bankası A.Ş.’nin İstanbul / … Şubesine ait, … seri numaralı, 250.000,00-TL değerindeki çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine, kötü niyetli davalı şirketin takip tutarının %40’ından aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine, …Katılım Bankası A.Ş.’nin İstanbul / … Şubesi’ne ait, … seri numaralı, keşidecisi … Ayakkabı Tekstil San. Tic. Ltd. Şti., keşide yeri İstanbul olan, 250.000,00-TL değerindeki çekin tahrif edilmiş olması veya ikiz çek olması nedeniyle kambiyo vasfını yitirdiğinden çekin iptaline, 1 numaralı taleplerinin kabul edilmemesi halinde çek bedelinin davalıdan alınarak temerrüt tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle birlikte müvekkili şirkete verilmesine, yargılama giderlerinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı … banka A.Ş. vekili dosyaya sunduğu cevap dilekçesinde; öncelikle dava şartı olan ara buluculuk dava şartının yerine getirilmemesi nedeniyle davanın usulden reddinin gerektiğini, müvekkili banka genel müdürlüğünün İstanbul’da bulunması nedeniyle yetkili mahkemenin İstanbul Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, bu nedenle dosyada yetkisizlik kararı verilerek İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesini, davacı vekili avukat Av. …’nun davalı – banka ile vekalet ilişkisi bulunduğunu, bu sebeple bu konuda her türlü şikayet, başvuru vb. hakları saklı kalmak kaydı ile davacı vekiline makul bir süre verilerek hangi müvekkili ile davaya devam etmek istediğini bildirmesi hususunun açığa kavuşturulmasını, davanın, yasal düzenlemeler uyarınca terditli dava açılması için gereken şartları taşımadığından davanın usulden reddinin gerektiğini, verilecek kararın çekteki cirantaları da etkileyeceğinden cirantalara davanın ihbarını talep ettiklerini, davacının yapmış olduğu savcılık şikayeti neticesinde açılması muhtemel olan ceza davasının bekletici mesele yapılmasını, davacı şirketin farklı tarihlerde müvekkili bankadan krediler kullandığını, müvekkili bankanın söz konusu çeki dava dışı … Gıda A.Ş.’den temlik cirosu yoluyla teslim aldığını, müvekkili bankanın, dava konusu çeki temlik cirosu yoluyla teslim alan iyi niyetli hamil konumunda olduğunu ve davacının iddia ettiği gibi bir hırsızlık olayının yaşanıp yaşanmadığını bilebilecek durumda olmadığını, davacının ticari faaliyetler yürüten ve basiretli tacir gibi davranma yükümlülüğünü yerine getirmediğini, davanın usuli itirazlar gözetilerek usulden reddine, esasa girilmesi halinde esastan reddine, yargılama giderlerinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Müdahale talebinde bulunan … Ayakkabı Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili dosyaya sunduğu dilekçede; dava konusu çekin kargo taşıması sırasında hırsızlığa konu olduktan sonra çekin ön yüzündeki tüm yazıların değiştirildiğini ve çekin kambiyo vasfını kaybettiğini, çekin icra takibine konu edilmemesine ilişkin ihtiyati tedbir kararının ve çekin ödenmemesine ilişkin kararın müvekkili açısından hüküm ifade etmemesi halinde müvekkilinin telafisi olmayan zararlara uğrayacağını, müvekkilinin icra baskısı altında borcu ödemek zorunda kalması halinde çek sahte olarak piyasaya sürüldüğü için müvekkilinin zararının telafi edilemeyeceğini, öncelikle müdahale taleplerinin kabulü ile çekin İ.İ.K. 72/2. gereğince müvekkili açısından icra takibine konu edilmemesine ve çek hakkında ödeme yasağı konulmasına karar verilmesini, kötü niyetli davalı bankanın asıl alacak tutarının %40’ından aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkum edilmesini, yargılama giderlerinin davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
YARGILAMA VE GEREKÇE:
Dava, menfi tespit ve istirdat talebine ilişkindir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde müvekkilinin yerleşim yeri adresinin İstanbul olduğunu belirterek yetki itirazında bulunmuş ve davaya bakmaya yetkili mahkemenin İstanbul (… ) Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu belirtmiştir.
Davalının yetki ilk itirazı süresinde yapılmıştır ve haklıdır.
Somut uyuşmazlıkta davalının yetki ilk itirazı bulunmakla öncelikle yetki ile ilgili hususların açıklığa kavuşturulması, incelenmesi ve dosya kapsamında irdelenmesi gereklidir.
İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında iki özel yetki kuralı öngörülmüştür. Bunlardan birincisi; davalının yerleşim yeri mahkemesi, ikincisi ise; icra takibinin açıldığı yer mahkemesidir(İİK madde 72/8). Borçlu, dilediği iki yer mahkemesinden birinde bu davayı açabilir.
Menfi tespit davasında yetki kuralları kamu düzenine ilişkin değildir. Mahkemece resen yetkisizlik kararı verilemez. Yetkili olup olmadığını, yetki ilk itirazı çerçevesinde inceleyebilir (Baki Kuru; Hukuk Muhakemeleri Usulü, baskı; 2001, cilt;1, sayfa;319).
İİK’nun 72/8. maddesinde “Menfi tespit ve istirdat davaları, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, davalının yerleşim yeri mahkemesinde de açılabilir. …” hükmü yer almaktadır.
Yapılan açıklamalar ışığında eldeki dava değerlendirildiğinde; davalı vekilinin yetki itirazının yasal süresi içinde cevap dilekçesinde ileri sürdüğü dikkate alındığında, İİK’nun 72/8. maddesi uyarınca davalının yetki ilk itirazlarının kabulü ile mahkememizin yetkisizliğine, davaya bakmaya İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesi’nin yetkili olduğuna karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-HMK 17. maddesi gereğince işbu davaya bakmak üzere mahkememiz yetkili olmadığından mahkememizin yetkisizliğine,
2-Kararın kesinleşmesini müteakip ve HMK 20. maddesi gereğince yasal süresinde talep edilmesi halinde dava dosyasının yetkili olan İstanbul Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine tevzi edilmesi için İstanbul Adliyesi Hukuk Mahkemeleri Tevzi Bürosuna müzekkere ile gönderilmesine,
3-HMK’nun 20. maddesi gereği iş bu kararın kesinleştiği tarihten veya kanun yoluna başvurulursa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde taraflardan birinin mahkememize başvurarak dava dosyasının yetkili mahkemeye gönderilmesini istememesi durumunda HMK’nun 331/2. maddesi gereğince talep halinde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
4-Davaya yetkili mahkemede devam edilmesi halinde yargılama giderlerine HMK 331/2. maddesi gereğince yetkili mahkemesince karar verilmesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin ve asli müdahil vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. …

Katip …

Hakim …